tgoop.com/gholow2/2802
Last Update:
شیخ کلینی و نفی علم غیب از امام
محمد بن یعقوب کلینی (د. ۳۲۹ ق) در کافی چندین باب را به تبیین علم امام اختصاص داده است. از این ابواب تنها در عنوان یک باب، اصطلاح «غیب» دیده می‌شود:
«باب نادر فيه ذكر الغيب» (الکافی، ج۱، ص۲۵۶).
این باب دارای ۴ حدیث است که هر ۴ حدیث، ضمن اثبات گستردگی علم امام، به نفی علم غیب می‌پردازد.
حدیث ۱: سَأَلَ أَبَا الْحَسَنِ (علیه السلام) رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ فَارِسَ فَقَالَ لَهُ أَ تَعْلَمُونَ الْغَیْبَ فَقَالَ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ (علیه السلام) یُبْسَطُ لَنَا الْعِلْمُ فَنَعْلَمُ وَ یُقْبَضُ عَنَّا فَلَا نَعْلَمُ ...
حدیث ۲: ... فَقَالَ لَهُ حُمْرَانُ أَ رَأَیْتَ قَوْلَهُ جَلَّ ذِکْرُهُ عالِمُ الْغَیْبِ فَلا یُظْهِرُ عَلی غَیْبِهِ أَحَداً فَقَالَ أَبُو جَعْفَرٍ ع إِلَّا مَنِ ارْتَضی مِنْ رَسُولٍ وَ کَانَ وَ اللَّهِ مُحَمَّدٌ مِمَّنِ ارْتَضَاهُ وَ أَمَّا قَوْلُهُ عالِمُ الْغَیْبِ فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ عَالِمٌ بِمَا غَابَ عَنْ خَلْقِهِ فِیمَا یَقْدِرُ مِنْ شَیْ ءٍ وَ یَقْضِیهِ فِی عِلْمِهِ قَبْلَ أَنْ یَخْلُقَهُ وَ قَبْلَ أَنْ یُفْضِیَهُ إِلَی الْمَلَائِکَةِ فَذَلِکَ یَا حُمْرَانُ عِلْمٌ مَوْقُوفٌ عِنْدَهُ إِلَیْهِ فِیهِ الْمَشِیئَةُ فَیَقْضِیهِ إِذَا أَرَادَ وَ یَبْدُو لَهُ فِیهِ فَلَا یُمْضِیهِ فَأَمَّا الْعِلْمُ الَّذِی یُقَدِّرُهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فَیَقْضِیهِ وَ یُمْضِیهِ فَهُوَ الْعِلْمُ الَّذِی انْتَهَی إِلَی رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آله ثُمَّ إِلَیْنَا.
حدیث ۳: ... یَا عَجَباً لِأَقْوَامٍ یَزْعُمُونَ أَنَّا نَعْلَمُ الْغَیْبَ مَا یَعْلَمُ الْغَیْبَ إِلَّا اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَقَدْ هَمَمْتُ بِضَرْبِ جَارِیَتِی فُلَانَةَ فَهَرَبَتْ مِنِّی فَمَا عَلِمْتُ فِی أَیِّ بُیُوتِ الدَّارِ هِیَ ... فَأَوْمَأَ بِیَدِهِ إِلَی صَدْرِهِ وَ قَالَ عِلْمُ الْکِتَابِ وَ اللَّهِ کُلُّهُ عِنْدَنَا عِلْمُ الْکِتَابِ وَ اللَّهِ کُلُّهُ عِنْدَنَا.
حدیث ۴: ... سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) عَنِ الْإِمَامِ یَعْلَمُ الْغَیْبَ فَقَالَ لَا وَ لَکِنْ إِذَا أَرَادَ أَنْ یَعْلَمَ الشَّیْ ءَ أَعْلَمَهُ اللَّهُ ذَلِکَ.
بحث سندی و متنی درباره این ۴ روایت در جای خود لازم است؛ اما آن چه در این جا مورد توجه است، این است که هر ۴ روایتی که کلینی در خصوص اصطلاح «علم غیب» آورده در جهت نفی آن از امام و اختصاص آن به خداوند است. حدیث ۱، ۳ و ۴ که دلالتش روشن و صریح است. حدیث ۲ نیز تأکید دارد که خداوند عالم الغیب است و علم قبل از تقدیر و قضا و امضا مخصوص خداوند است؛ از پیامبر ص و ائمه ع غایب است و به آن‌ها داده نشده است.
بنابراین از باب‌بندی شیخ کلینی، می‌توان دریافت که او نیز مانند همه علمای شیعه، علم غیب را به امامان نسبت نداده است.
اگر چه در گستره علم امام از قدیم اختلافاتی بوده است، اما علمای شیعه بر نفی علم غیب از امام، اتفاق داشته‌اند.
قبلا نمونه تصریحات آن‌ها در کانال گذاشته شد:
ابن قبه رازی
https://www.tgoop.com/gholow2/2806
شیخ مفید
https://www.tgoop.com/gholow2/2228
https://www.tgoop.com/gholow2/2845
سید مرتضی
https://www.tgoop.com/gholow2/2829
شیخ طوسی
https://www.tgoop.com/gholow2/2807
https://www.tgoop.com/gholow2/2852
شیخ کراجکی
https://www.tgoop.com/gholow2/2431
ابو الفتوح رازی
https://www.tgoop.com/gholow2/2852
امین الاسلام طبرسی
https://www.tgoop.com/gholow2/2248
https://www.tgoop.com/gholow2/2852
طبرسی صاحب احتجاج
https://www.tgoop.com/gholow2/2809
قطب راوندی
https://www.tgoop.com/gholow2/2226
عماد الدین طبری
https://www.tgoop.com/gholow2/2852
بیاضی عاملی
https://www.tgoop.com/gholow2/2805
نجم الدین حبلرودی
https://www.tgoop.com/gholow2/2804
سید محمود حسنی واعظ
https://www.tgoop.com/gholow2/2852
فاضل مقداد
https://www.tgoop.com/gholow2/2852
ملا فتح الله کاشانی
https://www.tgoop.com/gholow2/2852
قاضی نور الله شوشتری
https://www.tgoop.com/gholow2/2380
شیخ بهائی
https://www.tgoop.com/gholow2/2812
فیض کاشانی و سید نعمت الله جزائری
https://www.tgoop.com/gholow2/2824
شیخ حر عاملی
https://www.tgoop.com/gholow2/2222
علامه مجلسی
https://www.tgoop.com/gholow2/2239
https://www.tgoop.com/gholow2/2821
سید علی موسوی قزوینی
https://www.tgoop.com/gholow2/2811
میرزا شریف شیروانی
https://www.tgoop.com/gholow2/2810
سید حیدر بن ابراهیم طباطبایی
https://www.tgoop.com/gholow2/2845
شیخ محمدتقی شوشتری
https://www.tgoop.com/gholow2/2221
آیت الله خوئی
https://www.tgoop.com/gholow2/2803
میرزا جواد تبریزی
https://www.tgoop.com/gholow2/2220
آیت الله شبیری
https://www.tgoop.com/gholow2/2385
سید علاء الدین قزوینی
https://www.tgoop.com/gholow2/2808
شیخ حسن فوزی فواز
https://www.tgoop.com/gholow2/2790
سید علی ابو الحسن
https://www.tgoop.com/gholow2/2832
#علم_غیب
@Gholow2
BY غلوپژوهی
Share with your friend now:
tgoop.com/gholow2/2802