💠 از میهنِ ایرانشهر

‏در سال ۱۹۶۴ میلادی در استانبول، تابوتی کشف گردید که روی آن کتیبه‌ای حک شده بود با این مضمون:

‏"این گور متعلق به خرداد است ... از میهن ایرانشهر ... که در جستجوی مسیح یک سال در روم بود."

یک #سند_تاریخی ارزشمند که هم‌زمان حاکی از دو پدیده شگفت‌انگیز در تاریخ ایران است:

۱. #وحدت_در_کثرت و احساس تعلق به میهن مشترک در میان ایرانیان باستان با وجود تفاوت‌ در مذهب

۲. #تداوم_فرهنگی و تاب‌آوری #هویت_ایرانی با وجود تاخت و تازها به کشور و فروپاشی دولت ایرانی ساسانی

این کتیبه نشان می‌دهد که یک ایرانی مسیحی، در قرن دوم یا سوم هجری، و در زمانی که استقلال سیاسی ایران بر اثر چیرگی بیگانگان از بین رفته بود، وطن خود را همچنان #ایرانشهر می‌دانسته است.

متن کامل گورنوشته این است:
‏"این گور برای خرداد است، پسر هرمزدآفرید، که خدایش بیامرزاد، از میهن ایرانشهر، از روستای چَرگان از دهِ خشت، که سالی به امید و خواستاریِ بارخدای، مسیح راست و پیروز، به روم اندر بود."

خط کتیبه، پهلوی (پارسی میانه) است اما زبان آن فارسی دری است.

🔗 منبع: امیرعباس خسروی
@Jaryaann

‍ ➿ دریای شورانگیز چشمانت

دریای شورانگیزِ چشمانت چه زیباست
آنجا که باید دل به دریا زد همین‌جاست

در من طلوعِ آبیِ آن چشمِ روشن
یادآورِ صبحِ خیال‌انگیزِ دریاست

گل کرده باغی از ستاره در نگاهت
آنک چراغانی که در چشم تو برپاست

بیهوده می‌کوشی که رازِ عاشقی را
از من بپوشانی که در چشمِ تو پیداست

ما هر دوان خاموشِ خاموشیم، امّا
چشمانِ ما را در خموشی گفت‌وگوهاست

دیروزمان را با غروری پوچ کُشتیم
امروز هم زان‌سان، ولی آینده ما راست

دور از نوازش‌های دستِ مهربانت
دستانِ من در انزوای خویش تنهاست

بگذار دستت رازِ دستم را بداند
بی هیچ پروایی، که دستِ عشق با ماست

👤 #حسین_منزوی
۱ مهر ۱۳۲۵، زنجان - ۱۶ اردیبهشت ۱۳۸۳، تهران
از بزرگ‌ترین غزلسرایان معاصر بود که نگاهی نو به غزل داشت و تحولی در زبان و مضامین غزل ایجاد کرد. او در سرودن شعر نیمایی و ترانه نیز توانمند بود. از کتب شعر او می‌توان به حنجرۀ زخمی تغزل، با سیاوش از آتش (برگزیدۀ غزل‌ها)، از خاموشی‌ها و فراموشی‌ها، نگاه زیتونی و از ترمه و تغزل (برگزیدۀ اشعار) اشاره کرد.

#شعر
@Jaryaann

🔸از ویژگی‌های تاریخی جالب #خلیج_فارس، یکی هم اینکه شمار محوطه‌های باستانی در کرانه‌های جنوبی آن که آثار و #میراث_فرهنگی #ساسانی از آنها به دست آمده، از تعداد محوطه‌های مشابه در شمال خلیج فارس بیشتر است.

در واقع پادشاهان ساسانی، با پی‌ریزی شهرها و توسعه‌بخشی مراکز جمعیتی در کرانه‌های خلیج فارس، از یک سو حاکمیت خویش را بر آن مناطق و این آبراهه تثبیت کردند و از سوی دیگر سنگری دفاعی در برابر دست­اندازی مهاجمان فراهم ‌آوردند. اما حوزه نفوذ فرهنگ ایرانی به جبهه شمالی این آبراهه محدود نماند و به جنوب خلیج فارس نیز سرایت کرده است.

🔗 منبع: مقاله «حضور ساسانیان در کرانه‌های خلیج فارس بر پایۀ گزارش‌های تاریخی و مطالعات باستان‌شناسی»
🔺 معرفی از احسان‌نامه
#صادرات_فرهنگی
@Jaryaann

🌀 سفری با شاهنامه
داستان ساندرین، زنی فرانسوی که عشقش به فرهنگ ایرانی او را به آموختن زبان و ادبیات فارسی و شیفتگی نسبت به #شاهنامه و عشق به فردوسی کشاند و این عشق سفری را رقم زد که با آموختن نگارگری در فرانسه آغاز شد و به سفر به ایران و آموختن هنر تذهیب و آشنایی و لمس از نزدیک با فرهنگ و هنر ایرانی و دلبستگی بیشتر به آن انجامید.

🔺داستان از: Sandrine Berthelin
🎥 ساخته: علیرضا فرهادزاده
🔗 منبع
هر چه از قدرت رازآمیز و جریان‌ساز شاهنامه بگوییم کم است؛ اینکه مردی چندصد سال پس از فروپاشی شاهنشاهی ساسانی، در خلوت خود در توس مجموعه‌ای از اساطیر و تاریخ ایرانی را که در زمان ساسانی گردآوری شده و به دست او رسیده، به نظم درمی‌آورد و چند قرن بعد این اشعار در قالب نسخه‌های تصویری شاهنامه با #هنر_ایرانی آمیخته می‌شود و نسخه‌های کم‌نظیر از ترکیب هنر ادبیات و نگارگری در ایران خلق می‌کند، ایرانیان را به هم پیوند می‌دهد و هزار سال بعد، بی‌هیچ لشکرکشی و یورش نظامی، نفوذ فرهنگی آن تا غرب اروپا می‌گسترد.
#صادرات_فرهنگی
@Jaryaann

⚪️ امروز،، زادروز #مریم_میرزاخانی (۲۲ اردیبهشت ۱۳۵۶ – ۲۳ تیر ۱۳۹۶) نابغهٔ بی‌مانند دنیای ریاضیات است. ۱۲ می مصادف با ۲۲ اردیبهشت به همین مناسبت روز جهانی «زنان در ریاضیات» نام‌گذاری شده است.

این سخنان پدر او‌ (احمد میرزاخانی مهندس برق و رئیس هیئت مدیره مجتمع آموزشی نیکوکاری «رعد») که در مراسم بزرگداشت چندسال پیش مریم ادا شد هنوز شنیدنی‌ست و نشان می‌دهد او در دامان چه خانواده‌ای رشد یافت که علاوه بر نبوغ ریاضی ویژگی‌های فردی و اخلاقی الهام‌بخشی نیز داشت.
#زنان_ایرانی
@Jaryaann

«ما ایرانی‌ها در جزءِ هزار بدبختی دیگر، از محبت مقدسۀ وطن یکجا بیگانه شده‌ایم. وقت فلسفی قدیم گذشت که می‌گفتند «این وطن مصر و عراق و شام نیست – این وطن شهری است کو را نام نیست»
باید بفهمیم این وطن که وظیفهٔ ما در حفظ او و ترقی او هر نوع فداکاری و جانسپاری است «ایران» است، که اسامی شهرهای معروفش شیراز، اصفهان، یزد، کرمان، کاشان، طهران، و خراسان و قزوین و رشت و تبریز و خوی و سایر ملحقات او است...» (طالبوف، ۱۳۵۶: ۹۳)
باری باید ایستاد و کار [مشروطه] را [رو به راه] ساخت و یا شهید راه وطن شد. در کارهای خطیر از این دو یکی ناگزیر است. (طالبوف، ۱۳۵۶: ۳۶)

✍🏼 #عبدالرحیم_طالبوف
📖 #کتاب احمد یا سفینه طالبی. انتشارات شبگیر و #کتاب «آزادی و سیاست» به کوشش #ایرج_افشار. تهران: انتشارات سحر.
#مشروطه #ایران‌دوستی
@Jaryaann

▫️ فردوسی و روایت ملّی ایران

بخشی از سخنان دکتر #ابوالفضل_خطیبی در گفت‌وگو با علی بهرامیان در دومین مجلس از سلسله مجالس علمی بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار
🗓 سه‌شنبه، ۲۵ اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۷
📍کانون زبان پارسی

🔗 منبع: کانال بنیاد موقوفات دکتر افشار
‍ بیست و پنجم اردیبهشت‌ماه روز بزرگ‌داشت #فردوسی و زادروز ابوالفضل خطیبی
#ایده_ایران
@Jaryaann

▫️در رمان پیرمرد و دریا، همینگوی عبارتی را تعبیه کرده که چکیده و جان کلام داستان و شاید کلِ زندگیِ ما باشد. یک جمله‌ی تلخ و کُشنده. پیرمرد بالاخره ماهیِ بزرگی را که سال‌ها آرزوی گرفتنش را داشت، با رنج و مشقت بسیار صید می‌کند، ماهی را به قایقش می‌بندد و رهسپار ساحل می‌شود. در راه کوسه‌ها به صیدش هجوم می‌آورند و آن را تکه‌تکه می‌کنند. پیرمرد در حدیث نفسی خطاب به ماهی، حقیقت شومی را بر زبان می‌آورد؛ ای ماهی، ای نیم‌ماهی! کاش هیچ‌گاه نگرفته بودمت.

زندگی ما دچار چنین طلسمی‌ست. یک فراق/وصال ابدی. یک رسیدن/نرسیدن توامان. نوعی به دست آوردن و از دست دادن همیشگی؛ همیشه آن‌چه که به دست می‌آید، پیشاپیش از دست رفته است. همیشه "این آن چیزی نبود که می‌خواستم" بر ذهن‌مان سیطره می‌یابد. چه سراب باشد چه آب، تشنگی فقط موقتی رفع خواهد شد. همیشه آن ماهی که صید می‌کنیم یک نیم‌ماهی لعنتی‌ست.

✍🏼 عادل ایرانخواه
#جستار #زندگی
@Jaryaann

🔘 ایران را در طول تاریخ و با وجود انواع و اقسام بلاها و مصیبت‌ها، تاخت و تازها، دسیسه‌های خارجی و خیانت‌های داخلی، دو چیز نجات داده است:
۱. فرهنگ، ادبیات و میراث مشترک
۲. یاری و همبستگی مردمان خوب و از خودگذشته

مهران حیدری یکی از همان ایرانیان است. تعمیرکار فداکاری که چند روز پیش در بلوار کاوه تهران، در برابر آتش‌سوزی در نزدیکی محل کار خود بی‌تفاوت نماند و با وجود خطر برای خودش دل به دریا زد تا این خودرو را از محل آتش‌سوزی دور کند. به قول یکی از صفحات مجازی احتمالاً می‌دانست صاحب این ۲۰۶ در این شرایط اقتصادی چقدر باید کار کند تا بتواند مشابه آن را بخرد.
🔗 منبع ویدئو
#مردم_ایران
#خرده‌روایت‌هایی_از_سویه‌های_روشن_مردم_ایران
@Jaryaann

▫️شاهنامه در کلام علامه جلال‌الدین همایی

گفت‌وگویی شنیدنی که به تازگی برای نخستین بار منتشر شده و در آن استاد #جلال‌الدین_همایی با صبر و حوصله به پرسش‌ها درباره‌ #فردوسی و #شاهنامه پاسخ داده است.
🔗 منبع
@Jaryaann

🎶 خیام‌خوانی در بوشهر
ماهرخ کشتکار: خواننده
مجید پاکدل: نی جفتی
سجاد برآورده: ضرب

سنت خیام‌خوانی در #بوشهر آیینی موسیقایی‌ست که از ۱۳۹۳ به عنوان میراث نا‌ملموس فرهنگی ملی به ثبت رسیده است؛ سبکی ویژه برای خواندن رباعی به خصوص رباعیات #خیام که ممکن است با اشعاری دیگر و همنوایی برخی سازها همراه باشد.
🔗 کانال یوتیوب موسیقی به زبان ساده (محمد خدادادی)
#موسیقی #میراث_فرهنگی
@Jaryaann

🌀 «همچنان جاری»
توصیف جایگاه #خیام در زندگی #ما_ایرانیها
از زبان استاد #محمدرضا_شجریان
@Jaryaann

این سخنان #آرمان_امیری در این برنامه در پیوند است با این یادداشت او:
«آیا ایرانیان زبان مادری دارند؟»

🔗 کانال «مجمع دیوانگان»
#پارسی_میراث_همه_ایرانیان
@Jaryaann

چهارده غزل #حافظ با صدای مرحوم #رضا_بابایی که دلبستهٔ حافظ بود و کوشید حافظانه زندگی کند؛ به مناسبت یک خرداد، زادروز او.
🔗 منبع: یادداشت‌ها
@Jaryaann

✨ ادای احترام به تکاوران ارتش که در جریان مقاومت در خرمشهر شهید شدند.

اثری میهن‌دوستانه، مستقل و غیردولتی از گروه بزرگ سازهای ایرانی شاهو
به آهنگسازی حامد صقیری، فرزند شهید سرلشکر مصطفی صقیری از خلبانان ارتش

در این نماهنگ زیبا و تأثیرگذار که چند سال پیش منتشر شده است، بازماندگانِ تکاوران ارتشیِ پایگاه دوم دریایی بوشهر که ۳۴ روز در خرمشهر دلاورانه ایستادگی کردند، سال‌ها بعد، با صورت‌هایی تکیده‌تر اما با اراده‌ای همچنان استوار و مهر و عشقی همان‌قدر راسخ به میهن، با فرماندهی ناخدا یکم،‌ هوشنگ صمدی، در کنار درختان سربریدهٔ سربلند و ایستاده، با همراهی نوازندگان جوان گروه «شاهو» یاد و نام شهیدان هم‌رزم‌شان در خرمشهر را گرامی می‌دارند.

🔺از آلبوم سروها ایستاده می‌میرند
کارگردان: احمد موسوی

▫️بازنشر به مناسبت فرا رسیدن سالروز آزادسازی #خرمشهر، در ۳ خرداد ۱۳۶۱ و پس از ۵۷۶ روز اشغال
#برای_آزادی
‍#تاریخ #جنگ #شجاعت #ایران‌دوستی
@Jaryaann

🔘 چرا روی خاک تأکید می‌کنیم؟

[…]. فلسفه سیاسی مدرن به ما یاد می‌دهد که برای تأسیس سیاست مدرن از کف باید آغاز کنیم: نخستین هدف دولت حفظ امنیت شهروندان است. برای پی نهادن دولت مدرن نخست باید این اصل پذیرفته شود که صیانت نفس ساکنان یک قلمرو، فوری‌ترین هدف سامان سیاسی است. دولت اگر نباشد، وضعیت جامعه به سوی جنگ همه علیه همه می‌رود، این دولت است که ما را به سوی وضعی مدنی هدایت می‌کند. بنابراین وجود دولت ضروری است. حال این دولت چیست؟ اولیه‌ترین، فیزیکی‌ترین و ملموس‌ترین ما به ازای بیرونی دولت حاکمیت آن بر یک قلمروی مشخصِ دارایِ جمعیت است. بدون حاکمیت بر قلمرو، دولتی وجود ندارد، چنانکه مثلاً «دولت فلسطین» هنوز وجود ندارد. وقتی جمعیتی بی‌دولت باشد، گوشت قربانی خواهد بود چنانکه می‌بینید فلسطینیان و در دوره‌ای مردم سوریه چنین بودند. بنابراین «زمین» پایه فیزیکی دولت است و وجود دولت شرط لازم تأمین امنیت. برای تأسیس سیاست مدرن اول این اصل باید پذیرفته شود که دولت بر یک قلمرو مشخص که ایران نام دارد حاکمیت دارد و این حاکمیت خدشه‌ناپذیر است و در برابر خدشه‌دار شدن آن باید با همه وجود مقاومت کرد.

خوب، حال برای اینکه این بنیاد مهم حفظ شود نیاز داریم شهروندان را مسئول و حساس نسبت به «خاک» بار بیاوریم. ملتی که نسبت به تصرف یا تجزیه قلمروی خود بی‌اعتنا شود نخستین قدم‌ها را به سوی زوال برداشته است. «فضیلت میهن‌دوستی» در اینجا مهم می‌شود، فضیلتی که شهروندان را از منافع فردی بیرون می‌کشد و امر عمومی و جمعی را به آنها یادآور می‌شود. به طور مداوم باید این احساس مسئولیت نسبت به خاک و حاکمیت و حق نسبت به آن را در شهروندان تقویت کرد. وضعیت مدرنیته متأخر خصوصاً به گونه‌ای است که به راحتی شهروندان در منافع فردی غرق می‌شوند و به امر عمومی بی‌اعتنا. دقیقاً همینجاست که باید بر برخی یادبودها و خاطره‌ها تأکید کرد، مثلاً بر سالروز آزادسازی خرمشهر. تذکر هر ساله این مقاومت یعنی زنده نگه داشتن فضیلت مقاومت، ایثار و همبستگی در میان شهروندان.

[…]. روشنفکر و فعال سیاسی که از قضا ندانسته تحت تأثیر نظریات انتقادی چپ قرار دارد تصور می‌کند مبارزه با هر «اسطوره»ای به هر شکلی، به رهایی منجر می‌شود. از قضا ما برای ساختن زندگی جمعی نیاز به اسطوره داریم! منتها اسطوره‌ها را باید به شکلی خردمندانه در خدمت خیر عمومی درآورد. «اسطوره میهن» و مدافعانش از قضا شرط لازم و نه کافی داشتن سامان سیاسی مطلوب است. این اسطوره نه تنها لازم است که حتی رمانتیسمی که پیرامون آن شکل می‌گیرد هم تا جایی که به نفرت علیه نژاد یا قومی خاص منجر نشود و تنها در خدمت تهییج حس ایثار و همبستگی باشد، مطلوب است. اما روشنفکر اپوزیسیونی ما […] تصور می‌کند باید با هر اسطوره‌‌ای بجنگد. اگر چه او به بیان دقیق‌تر با اسطوره میهن می‌جنگند و یواشکی «اسطوره مبارزان راه آزادی» را از در عقب قاچاق می‌کند. این مبارزان راه آزادی، میهن ندارند، و برای چیزی انتزاعی به نام آزادی مبارزه می‌کنند. روشنفکر اپوزیسیونی چه قبل انقلاب و چه بعد انقلاب هیچ وقت نفهمید آزادی به معنای مدرن نتیجه استقرار دولت مدرن است (و از قضا او دنبال همین آزادی به معنای مدرن است و نه آزادی یونانی و رومی و غیره) و دولت مدرن اساسش چنانکه گفتم حاکمیت بر قلمرو است. […]

✍🏼 #بابک_مینا
🔗 منبع و نوشتۀ کامل
#میهن‌دوستی #مرز #خرمشهر #اسطوره
@Jaryaann

▫️گفت‌وگو با حمیدرضا محمدی، بنیانگذار #گنجور دربارۀ داستان شکل‌گیری و تکامل این وبگاه.

گنجور گونه‌ای خویشکاری فرهنگی است که بی‌صدا، اما پیوسته و پراثر، طی سال‌ها به ثبت، ترویج و تحلیل #ادب_پارسی پرداخته و اکنون به بخشی از حافظه جمعی ایرانیان و فارسی‌زبانان تبدیل شده است؛ مصداق:
#تو_یکی_نهی_هزاری_تو_چراغ_خود_برافروز

◀️ دیدن نسخه کامل این گفت‌وگو

⬅️ وبگاه گنجور
@Jaryaann