مجمع دیوانگان

آیا ایرانیان «زبان مادری» دارند؟

#A 458

✍️ آرمان امیری @armanparian - چندی پیش، در جریان گفتگویی با آقای سلامت، به مفهوم «چند زبانی» ایرانیان اشاره‌ای کردم. در گفتگوهای عمومی (از جمله یادداشت‌های همین صفحه) معمولا ترجیح می‌دهم که با زبانی استدلالی سخن بگویم، (و نه ارجاع به اسامی مکاتب یا فلاسفه و اندیشمندان) این شیوه، علاوه بر اینکه شیوه‌ای اصیل‌تر در حوزه‌ی اندیشه است، برای مخاطب عمومی نیز مطلب را قابل فهم‌تر می‌کند. (نتیجه‌اش را در این+ کلیپ می‌توانید ببینید)


با این حال، پس از از آن گفتگو، به نتایج پژوهش‌های «شلدون پولاک» برخورد کردم که بسیار به مفهوم مورد نظر من نزدیک بود. این حسن تصادف (یا تشابه در استدلال و نتیجه‌گیری) بهانه‌ای شد که موضوع را به شکلی مدون‌تر و با تکیه به پژوهش‌های پولاک بازنویسی کنم که در این پست می‌توانید بخوانید.

📍مقدمه

در سال‌های اخیر، بحث درباره «زبان مادری» در ایران به موضوعی چالش‌برانگیز تبدیل شده است. برخی منتقدان، هم‌راستا با گرایش‌های قومیت‌گرا، از ضرورت «دفاع از زبان مادری» در برابر زبان ملی، یعنی فارسی، سخن می‌گویند. دوگانه‌سازی از زبان‌های بومی در برابر زبان فارسی، سنت تاریخی ایرانیان را به نوعی اقتدارگرایی زبانی متهم می‌کند. در این روایت، دولت‌-ملت ایرانی گاه پدیده‌ای معاصر و استعماری معرفی می‌شود که با سیاست‌های تک‌زبانی، هویت‌ها، فرهنگ‌ها و زبان‌های قومی را سرکوب کرده است. این روایت‌ها، عمدتاً از دریچه‌ی شاخص‌های برآمده از تجربه‌ی جوامع اروپایی قضاوت می‌کنند، در حالی که مروری بر تاریخ ایران نشانه‌ای از جدال میان زبان‌ها نشان نمی‌دهد.

تجربه تاریخی ایرانیان همواره مبتنی بر هم‌زیستی و احترام متقابل زبان‌ها بوده است، با زبان فارسی به‌عنوان پلی میانجی میان اقوام و فرهنگ‌های گوناگون. این وضعیت، که شباهت‌هایی با نظام زبانی هند پیشامدرن دارد، از چارچوب دوگانه «زبان مادری» در معنای غربی آن پیروی نمی‌کند. این یادداشت با الهام از دیدگاه‌های شلدون پولاک، پژوهشگر برجسته مطالعات آسیای جنوبی، به بررسی چندزبانگی تاریخی ایران می‌پردازد و نشان می‌دهد که مفهوم مدرن «زبان مادری» با واقعیت‌های زبانی و فرهنگی ایران هم‌خوانی ندارد.

برای خواندن متن کامل یادداشت «اینجا کلیک کرده» و یا از گزینه instant view استفاده کنید.




کانال «مجمع دیوانگان»
@DivaneSara
اینستاگرام «مجمع دیوانگان»
.

Telegraph

آیا ایرانیان «زبان مادری» دارند؟

تجربه‌ی هندوستان شلدون پولاک، استاد برجسته مطالعات آسیای جنوبی در دانشگاه کلمبیا، یکی از مهم‌ترین پژوهشگران در زمینه زبان سانسکریت و تاریخ فکری و ادبی هند است. او در کتاب تأثیرگذار خود، زبان خدایان در جهان آدمیان (The Language of the Gods in the World of…

👍38

www.tgoop.com/divanesara/1810

5.93K viewsMay 17 at 16:55

آیا ایرانیان «زبان مادری» دارند؟

#A 458

✍️ آرمان امیری @armanparian - چندی پیش، در جریان گفتگویی با آقای سلامت، به مفهوم «چند زبانی» ایرانیان اشاره‌ای کردم. در گفتگوهای عمومی (از جمله یادداشت‌های همین صفحه) معمولا ترجیح می‌دهم که با زبانی استدلالی سخن بگویم، (و نه ارجاع به اسامی مکاتب یا فلاسفه و اندیشمندان) این شیوه، علاوه بر اینکه شیوه‌ای اصیل‌تر در حوزه‌ی اندیشه است، برای مخاطب عمومی نیز مطلب را قابل فهم‌تر می‌کند. (نتیجه‌اش را در این+ کلیپ می‌توانید ببینید)


با این حال، پس از از آن گفتگو، به نتایج پژوهش‌های «شلدون پولاک» برخورد کردم که بسیار به مفهوم مورد نظر من نزدیک بود. این حسن تصادف (یا تشابه در استدلال و نتیجه‌گیری) بهانه‌ای شد که موضوع را به شکلی مدون‌تر و با تکیه به پژوهش‌های پولاک بازنویسی کنم که در این پست می‌توانید بخوانید.

📍مقدمه

در سال‌های اخیر، بحث درباره «زبان مادری» در ایران به موضوعی چالش‌برانگیز تبدیل شده است. برخی منتقدان، هم‌راستا با گرایش‌های قومیت‌گرا، از ضرورت «دفاع از زبان مادری» در برابر زبان ملی، یعنی فارسی، سخن می‌گویند. دوگانه‌سازی از زبان‌های بومی در برابر زبان فارسی، سنت تاریخی ایرانیان را به نوعی اقتدارگرایی زبانی متهم می‌کند. در این روایت، دولت‌-ملت ایرانی گاه پدیده‌ای معاصر و استعماری معرفی می‌شود که با سیاست‌های تک‌زبانی، هویت‌ها، فرهنگ‌ها و زبان‌های قومی را سرکوب کرده است. این روایت‌ها، عمدتاً از دریچه‌ی شاخص‌های برآمده از تجربه‌ی جوامع اروپایی قضاوت می‌کنند، در حالی که مروری بر تاریخ ایران نشانه‌ای از جدال میان زبان‌ها نشان نمی‌دهد.

تجربه تاریخی ایرانیان همواره مبتنی بر هم‌زیستی و احترام متقابل زبان‌ها بوده است، با زبان فارسی به‌عنوان پلی میانجی میان اقوام و فرهنگ‌های گوناگون. این وضعیت، که شباهت‌هایی با نظام زبانی هند پیشامدرن دارد، از چارچوب دوگانه «زبان مادری» در معنای غربی آن پیروی نمی‌کند. این یادداشت با الهام از دیدگاه‌های شلدون پولاک، پژوهشگر برجسته مطالعات آسیای جنوبی، به بررسی چندزبانگی تاریخی ایران می‌پردازد و نشان می‌دهد که مفهوم مدرن «زبان مادری» با واقعیت‌های زبانی و فرهنگی ایران هم‌خوانی ندارد.

برای خواندن متن کامل یادداشت «اینجا کلیک کرده» و یا از گزینه instant view استفاده کنید.




کانال «مجمع دیوانگان»
@DivaneSara
اینستاگرام «مجمع دیوانگان»
.

BY مجمع دیوانگان