🌐 O‘zbekistonda xalqaro internet tarmog‘idagi monopoliya nihoyat tugatilishi mumkin

1 aprelgacha provayderlarga xalqaro internet tarmoqlariga to‘g‘ridan-to‘g‘ri ulanish imkoniyatini taqdim etish reja qilinmoqda. 2020 yilda bunday monopoliyani bekor qilish maqsad qilingandi, ammo bu haligacha amalga oshmagan. Telekommunikatsiya sektori bo‘yicha mustaqil regulyator 1 sentyabrgacha paydo bo‘lishi mumkin.

O‘zbekistonda telekommunikatsiyalar sektorida mustaqil regulyator tashkil qilish rejalashtirilmoqda. Bu 13 fevral kuni O‘zbekiston prezidentiga taqdim etilgan, 2024 yilga mo‘ljallangan asosiy strategik islohotlarga bag‘ishlangan taqdimotda nazarda tutilgan.

Eslatib o‘tamiz, islohotlar beshta asosiy yo‘nalish — transport, urbanizatsiya va uy-joy qurilishi, tadbirkorlikni rivojlantirish, qishloq xo‘jaligi va energetikani qamrab oladi.

So‘nggi 10 yilda telekommunikatsiya sohasida xizmatlar hajmi 6,5 barobar, mobil internet qamrovi 98 foizga oshgan.

Yil oxiriga qadar 1 milliard dollarlik investitsiyalarni jalb qilish va raqamli iqtisodiyotning mamlakat yalpi ichki mahsulotidagi ulushini 3 foizdan 6 foizga oshirish rejalashtirilgan.

1 iyulga qadar amaldagi «Aloqa to‘g‘risida»gi qonunni o‘z ichiga oladigan yangi tahrirdagi (hozirgi 1999 yilda qabul qilingan) «Telekommunikatsiyalar to‘g‘risida»gi qonun loyihasini Oliy Majlisga kiritish rejalashtirilmoqda.

Prezident huzuridagi Strategik islohotlar agentligi direktori Bahodir Rahmatov «O‘zbekiston 24» telekanaliga bergan intervyusida mazkur o‘zgarishlardan ko‘zlangan asosiy maqsad sohani liberallashtirish va xususiy sektor uchun bozorga keng yo‘l ochish ekanini taʼkidladi.

1 aprelga qadar provayderlarga xalqaro internet tarmoqlariga to‘g‘ridan-to‘g‘ri ulanish imkoniyatini taqdim etish rejalashtirilgan. Telekommunikatsiya sektori bo‘yicha mustaqil regulyator 1 sentyabrgacha tashkil etilishi kerak.

1 mayga qadar «O‘zbekiston — 2030» strategiyasi ijrosini tahlil qilish uchun vazirlik va idoralarning maʼlumotlar bazalariga to‘siqsiz ulanish rejalashtirilgan.

Xalqaro internet tarmog‘idagi monopoliya

Bugungi kunda mamlakatdagi deyarli barcha provayderlar “O‘zbektelekom” AK xalqaro paketli kommutatsiya markazi orqali internet tarmog‘iga ulangan. 2018 yilda 2019−2021 yillarda O‘zbekistonni innovatsion rivojlantirish strategiyasi qabul qilingan bo‘lib, unda 2020 yil 1 yanvardan tashqi internet tarmog‘ida monopoliyaga barham berish ko‘zda tutilgan.

2019 yil avgust oyida tadbirkorlar mutasaddilar bilan uchrashuvda O‘zbekistonda startaplar rivojlanishidagi muammolardan biri sifatida tashqi internet tarmog‘idagi monopoliyani tilga olgandi. Jahon banki tahlilchilari ushbu sohadagi monopoliya tezlikni oshirish va narxlarni pasaytirishga imkon bermayotgani, bu esa raqamli iqtisodiyotni yaratish saʼy-harakatlarini orqaga surayotganini taʼkidlagan.

Internetga ulanish xizmati (ulgurji darajada) hozircha “O‘zbektelekom”da qolmoqda.

@tarmoq_tizim

🎲 Quiz 'CCNA'
CCNA
🖊 20 questions · ⏱ 30 sec

Facebook va Instagramda katta uzilishlar qayd etilmoqda

Downdetector ma’lumotlariga ko‘ra, shuningdek, Twitter, YouTube, Google xizmatlari, WhatsApp, TikTok va boshqa mashhur xizmatlar ham butun dunyo bo‘ylab ishlamay qolmoqda.

Avvalroq Sky News tomonidan Qizil dengizda global internet kabellari uzilgani haqida xabar berilgandi.

Qizil dengiz orqali Afrika, Osiyo va Yaqin Sharqqa ma'lumotlarni olib o'tuvchi liniyalarda o‘tadigan trafikning 25 foizi ta'sir ko‘rsatadi.

Suv osti kabellari orqali o'tuvchi aloqa liniyalari haqida quyida tanishib olishingiz mumkin.

@tarmoq_tizim

💥💥💥 Windows Server 2019 video darsligi

✍️ Kurs muallifi: Toshev Sanjar (@blackroot)

00. 👉 Windows Server 2019 kursiga kirish
01. 👉 Ishchi maydonni tayyorlash va Windows Server 2019 operatsion tizimini oʻrnatish
02. 👉 Tarmoq sozlamalari
03. 👉 Lokal serverning dastlabki sozlamalari
04. 👉 Active Directory va uni oʻrnatish
05. 👉 Active Directoryda foydalanuvchilar yaratish va unga host-kompyuterlarni birlashtirish
06. 👉 Active Directorydagi cheklovlarni oʻzgartirish
07. 👉 Active Directoryda foydalanuvchi guruhlar yaratish va dastlabki guruh qoidalarini qoʻllash
08. 👉 DHCP server
09. 👉 NAT sozlamalari
10. 👉 Fayl server va uning sozlash turlari
11. 👉 FTP server sozlamalari
12. 👉 Storage Server (virtual saqlash serveri)
13. 👉 Storage Server (tarmoq fayl serveri)
14. 👉 NTP sozlamalari
15. 👉 Tizimni masofadan boshqarish usullari
16. 👉 Guruh qoidalari bilan ishlash (GQBI) (Kompyuterlarning xavfsizli siyosati - Interactive logon)
17. 👉 GQBI: Parollar siyosati
18. 👉 GQBI: Foydalanuvchilarni vaqt boʻyicha boshqarish
19. 👉 GQBI: Majburiy oʻchirishlardan himoyalash
20. 👉 GQBI: Dasturlardan cheklangan holatda foydalanish
21. 👉 GQBI: Tashqi qurilmalarga huquqlarni cheklash
22. 👉 GQBI: Foydalanuvchilar uchun tizim boshqaruv imkoniyatlarini cheklash
23. 👉 GQBI: Foydalanuvchilar uchun Internet tarmogʻini cheklash (bloklash)
24. 👉 GQBI: Brauzer va undagi proxy serverlarni boshqarish

@tarmoq_tizim

Ish joyidagi monitor

@tarmoq_tizim

Ilmni o‘g‘irlash joizmi?

Sunʼiy intellektning bergan javobi albatta ko‘pchiligimizning qarashlarimizdan farq qiladi. Jamiyatning rivojlanmasligiga ham asosiy sabablaridan biri ham mana shu omil aslida

Kiberxavfsizlik – bu kompyuterlar, tarmoqlar, dasturlar va maʼlumotlarni raqamli hujumlar, zararlanish yoki ruxsatsiz kirishdan himoya qilish amaliyotidir. Bu sohada axborot tizimlari va maʼlumotlarning yaxlitligi, maxfiyligi va mavjudligini taʼminlash uchun turli texnikalar va vositalardan foydalaniladi.

Dunyo bo‘ylab odamlar sonidan ham ko‘proq bog‘langan qurilmalar (IoT) mavjud bo‘lgani sababli, kiberxavfsizlik landshafti juda keng. Tashkilotlarni himoya qila oladigan va ularga tahdidlarning oldini oladigan kiberxavfsizlik mutaxassislari katta talabga ega.

Cisco o‘quv platformasida ko‘nikmalaringizni oshirish orqali qanday cho‘qqilarga erishishingizni kashf qiling!

@tarmoq_tizim

❗️Davlat organlarining rasmiy veb-saytlari yagona platformaga o‘tkaziladi

O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2025 yil 31 yanvardagi "Davlat organlari va tashkilotlarining rasmiy veb-saytlari faoliyatini yana-da takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida" 54-sonli qarori tasdiqlandi. Unga ko‘ra:

☑️ Davlat organlarining rasmiy veb-saytlari yagona platformada yuritiladi.

☑️ 2025 yil 1 martdan boshlab barcha davlat organlarining veb-saytlari ushbu platformaga o‘tkaziladi.

☑️ UZINFOCOM yagona platforma operatori etib belgilandi.

☑️ Veb-saytlarning texnik qo‘llab-quvvatlash va axborot xavfsizligi yagona tartibda taʼminlanadi.

☑️ Davlat organlari uchun majburiy tartiblar:
▪️Davlat organlari rahbarlari rasmiy veb-saytlarni yagona platformaga o‘tkazish uchun shaxsan masʼul hisoblanadi.
▪️Veb-saytlar yagona platformaga o‘tkazilgandan keyin bir hafta ichida eski saytlar yopiladi yoki ular avtomatik ravishda yangi manzilga yo‘naltiriladi.
▪️Har chorakda (3 oyda bir marta) kiberxavfsizlik ekspertizasi o‘tkazilishi shart.
▪️Davlat tashkilotlarining veb-saytlari uchun texnik xizmatlar yagona platforma operatori tomonidan amalga oshiriladi.

@tarmoq_tizim