tgoop.com/bashgahandishe/12009
Last Update:
درباره‌ی نشست صدوهفدهم کمت نامتناهی
سه‌شنبه یکم آبان ۱۴۰۳
📝 محمدحسین قدوسی
۱. منطق تحقیق شیوه‌ای از تامل و تفکر و ورود به اندیشه پیرامون مسائل و موضوعات بنیادین است که چه بسا در بسیاری از امور عادی زندگی روزمره نیز قابل پیاده شدن است. اگر بخواهیم تعریف کاملی از آن داشته باشیم باید بگوئیم که شیوه‌ای است که انسان به جای توقف بر یافته‌های خود -حتی اگر درست باشد- به عمق و بنیاد آن روی می‌آورد و و از طریق کشف حقایق و عینیت‌هایی که به صورت عادی در دسترس نیست موفق به نگاهی دیگر به موضوع می‌گردد.
واژه منطق در اینجا به معنی شیوه‌ای از اندیشیدن است و راهنمائی است که انسان را قادر به جهت‌گیری خاصی می‌کند و تحقیق به معنی توانمندی انسان برای واصل شدن به آگاهی و حقیقتی که قبل از ان دریافت نمی کرد. بنابر این کاربرد این دو واژه تا حدی از معنی مصطلح آکادامیک فاصله دارد.
علاوه بر آنکه منطق تحقیق را نمی توان در حوزه خاصی از علوم قرار داد و ادعا نمود که بحثی در فلسفه یا علم سیاست یا علم زندگی یا هر چیز دیگری به تنهایی است و تنها زیر مجموعه این بخش از علوم آکادمیک است.
منطق تحقیق گرایشی "عمق جویانه" و "بازگشت به ریشه‌های فکری خویشتن" است که در هر حوزه و موضوعی می‌تواند به کار رود.
۲. منطق تحقیق اگرچه ذهنی و فکری است، اما در سیر واصل شدن انسان به سطح بالاتر، پیوسته روانی، روحی و وجودی است. روانی است چون در محیطی آرام و غیر هیجانی می توان به ان سمت‌وسو رفت و در التهابات اعتقادی و سیاسی و گرفتاری‌های آکادمیک امکان وصول به آن نیست و روحی است که چون بسیاری از هیجانات و التهابات روانی بدون درمان‌های روحی امکان آرام شدن ندارد و اما وجودی است چون در نقاط عطف فکری و در گردنه‌های صعب اندیشه‌ای بدون عمل وجودی و کنکاش ذاتی امکان وصول به مراتب درک و عمق واقعیت وجود ندارد. درواقع در نهایت سیری که با منطق تحقیق آغاز و تقویت می‌شود باید از دو مسیر مشخص حتما استفاده نمود: اول تفکر وجودی ؛ دوم بازگشت به خویشتن
۳. برخلاف بسیاری از علوم و معارف دیگر در تناقض اندیشه‌ها و تبادل افکار امکان رسیدن به منطق وجود دارد و نه در فضای یکدست و راه هموار. انسانی که در کشاکش افکار و مکاتب گوناگون و درچهارراه تلاقی آنها گرفتار شده است اگر بتواند آرامش و سکون خود را حفظ کند و در این تلاقی اندیشه‌ها ظرف وجودی خود را برای گنجایش افکار متضاد افزایش دهد آماده منطق تحقیق خواهد بود. او باید بتواند با کنار گذاشتن پیش‌داوری‌ها و جزمیت‌ها، خود را برای رویارویی دو اندیشه آماده نموده و از تعارض و تزلزلی که برای او ایجاد می‌شود نهراسد. در نهایت کار این دو -یا چند- اندیشه به حساس‌ترین رویاروئی می‌رسد و به نقطه‌ای نزدیک می‌شود که با توقف در آن -و موضع‌گیری نکردن- فرد اگر رنج سرگردانی و جستجوی نگاه عمیق تر را بر خود هموار کند می تواند به اولین نتایج منطق تحقیق رسیده و لذت یک نگاه عمیق‌تر، بنیادی‌تر کامل‌تر و فراگیرتر را درک کند.
۴. منطق تحقیق قبل از این که روش یا فلسفه یا هر چیز دیگر باشد، یک موفقیت است! موفقیت و کامیابی از درک حقیقتی بنیادی‌تر و عمیق‌تر از عینیتی که با ان در تلاقی اندیشه‌ها روبرو شده و از طریق توجه کامل‌تر وپاک‌کردن قضاوت‌های قبلی و متزلزل‌نمودن باورهای دیرین امکان رسیدن به نگاهی کامل‌تر را پیدا می‌کند. این موفقیت زمانی حاصل می شود که فرد بتواند مرزهای همیشگی و رایج اندیشه ورزی را بشکند و انجمادی که در فکر تا آن زمان حاصل شده را بشکافد. زمانی این موفقیت جدی است که همه ریشه‌هایی که به صورت معمول برای فرد موشکاف ممکن بوده، دچار سوال و تردیدشده و جواب‌های عمیق‌تری دریافت کند.
۵. منطق تحقیق در بیشتر موارد هنر سوال کردن است و جواب آن در خیلی از موارد بدیهیاتی است که به دلیل بداهت آن از حیطه توجه انسان دور می‌ماند. وقتی که اصحاب یک اندیشه به ریشه‌هایی می‌رسند که به نگاه خودشان عمیق‌ترین است و در آن تردیدی نیست و واضح‌ترین موضع فکری است که از دید فرد نشان از عمق و حقیقت عمیقی است که آنان دریافته؛ وقتی به این مرحله رسید، در این زمان است که جهت‌گیری منطق تحقیق آغاز می‌شود و فرد با توقف در این قطعیت و افزودن ظرفیت خود باید بتواند سوال خود را تدوین کرده و آنچه که در نگاه قبلی او بدیهی ترین بود را زیر سوال ببرد و اگر این روال را ادامه دهد به بنیاد‌های تازه‌ای می‌رسد که پس از آشکار شدن کاملا بدیهی بوده و انسان متوجه می شود که چگونه از شدن بداهت مورد غفلت انسان قرار گرفته است. هرچه که این بنیاد عمیق تر باشد ، بدیهی‌تر است و هرچه که بدیهی‌تر باشد دیرتر و سخت‌تر از غفلت بی‌توجهی به آن خارج می‌شود.
بخش دوم و پایانی را اینجا بخوانید.
#حکمت_نامتناهی #منطق_تحقیق #باشگاه_اندیشه
@hekmatenamotanahi
@bashgahandishe
BY باشگاه اندیشه
Share with your friend now:
tgoop.com/bashgahandishe/12009