یادداشت‌های دفتر سیاه

درباره The Closing of the American Mind

در ادامه بحث امانوئل تود توجه به کتاب الن بلوم (که نمی‌دانم باید در فارسی به چه ترجمه شود) نیز می‌تواند مفید باشد. نکته جالب این است که بلوم این کتاب را در ۱۹۸۷ نوشت یعنی در آغاز فرایندی که امروز در اوج آن هستیم، بنابراین از جهاتی کتاب بلوم پیشگویانه است. کتاب به سرعت بست‌سلر شد و در سرتاسر آمریکا خوانده شد و به همین دلیل بلوم را یک شبه پول‌دار کرد! بلوم یکی از برجسته‌ترین شاگردان لئو اشترواس بود و از مهمترین فیلسوفان سیاسی نیمه دوم قرن بیستم در آمریکا. کتاب بلوم در واقع مشاهده زوال فرهنگ و دانشگاه در آمریکا است. در کنار آن به زوال خانواده و مذهب نیز اشاره می‌کند. بلوم صراحتاً اشاره می‌کند زوال مسیحیت در آمریکا چه پروتستانتیسم و چه مذهب کاتولیک باعث می‌شود جوانان بیش از پیش به «مذهب پیشرفت» روی بیاورند. چیزی که امروز در شکل «ووکیسم» می‌بینیم و سیطره‌اش در آمریکا بحران بزرگی به وجود آورده است. بلوم که در فرانسه نیز تحصیل کرده است می‌گوید دانشجویان فرانسوی و اروپایی در کل ذوق بیشتری برای خواندن آثار بزرگ فرهنگ غرب دارند، اما دانشجویان آمریکایی بیش از پیش این ذوق و علاقه را از دست داده‌اند. توکویل در قرن نوزدهم هم این معضل را در آمریکا دیده بود: کشوری که پیشرفت اقتصادی و سیاسی سریعی داشته اما پایه ملیتش را نتوانسته بر اساس فرهنگ بنا کند. اما آنچه بلوم توضیح می‌دهد چیزی فراتر از این است: نوعی اِعراض از فرهنگ و جا افتادن نسبی‌گرایی در میان دانشجویان و جوانان. بلوم می‌گوید هر دانشجویی که وارد دانشگاه می‌شود این پیش‌فرض را دارد که همه چیز نسبی است! این دقیقاً روحیه‌ای است که امروز فراگیر شده است و به خارج از مرزهای آمریکا نیز رسیده است.

نکته‌ای که امروز باید افزود این است که اروپا هم دیگر اروپای دهه شصت و هفتاد نیست. اروپا هم متأسفانه تا حدی «آمریکایی» شده است و می‌توان از زوال فرهنگ در اروپا نیز صحبت کرد. اگر چه برخی از کشورهای اروپایی خصوصاً آلمان و فرانسه به فرهنگ اهمیت می‌دهند اما وضعیت بسیار ناامیدکننده است. زوال فرهنگ در کشورهای غربی مصادف است با خالی شدن این کشورها از هویت ملی و عناصر وحدت‌بخش آن. بحران سیاسی که در پی آن می‌آيد روشن است. برای ما که در آستانه عصری تازه هستیم این بحث‌ها بسیار مهم است. بدون هیجان‌زدگی باید دل به تحولات بسپاریم و از این مخاطرات آگاه شویم.

www.tgoop.com/yaddashthayesiah/416

3.21K viewsBabak Mina, edited  Jan 23, 2024 at 18:58

درباره The Closing of the American Mind

در ادامه بحث امانوئل تود توجه به کتاب الن بلوم (که نمی‌دانم باید در فارسی به چه ترجمه شود) نیز می‌تواند مفید باشد. نکته جالب این است که بلوم این کتاب را در ۱۹۸۷ نوشت یعنی در آغاز فرایندی که امروز در اوج آن هستیم، بنابراین از جهاتی کتاب بلوم پیشگویانه است. کتاب به سرعت بست‌سلر شد و در سرتاسر آمریکا خوانده شد و به همین دلیل بلوم را یک شبه پول‌دار کرد! بلوم یکی از برجسته‌ترین شاگردان لئو اشترواس بود و از مهمترین فیلسوفان سیاسی نیمه دوم قرن بیستم در آمریکا. کتاب بلوم در واقع مشاهده زوال فرهنگ و دانشگاه در آمریکا است. در کنار آن به زوال خانواده و مذهب نیز اشاره می‌کند. بلوم صراحتاً اشاره می‌کند زوال مسیحیت در آمریکا چه پروتستانتیسم و چه مذهب کاتولیک باعث می‌شود جوانان بیش از پیش به «مذهب پیشرفت» روی بیاورند. چیزی که امروز در شکل «ووکیسم» می‌بینیم و سیطره‌اش در آمریکا بحران بزرگی به وجود آورده است. بلوم که در فرانسه نیز تحصیل کرده است می‌گوید دانشجویان فرانسوی و اروپایی در کل ذوق بیشتری برای خواندن آثار بزرگ فرهنگ غرب دارند، اما دانشجویان آمریکایی بیش از پیش این ذوق و علاقه را از دست داده‌اند. توکویل در قرن نوزدهم هم این معضل را در آمریکا دیده بود: کشوری که پیشرفت اقتصادی و سیاسی سریعی داشته اما پایه ملیتش را نتوانسته بر اساس فرهنگ بنا کند. اما آنچه بلوم توضیح می‌دهد چیزی فراتر از این است: نوعی اِعراض از فرهنگ و جا افتادن نسبی‌گرایی در میان دانشجویان و جوانان. بلوم می‌گوید هر دانشجویی که وارد دانشگاه می‌شود این پیش‌فرض را دارد که همه چیز نسبی است! این دقیقاً روحیه‌ای است که امروز فراگیر شده است و به خارج از مرزهای آمریکا نیز رسیده است.

نکته‌ای که امروز باید افزود این است که اروپا هم دیگر اروپای دهه شصت و هفتاد نیست. اروپا هم متأسفانه تا حدی «آمریکایی» شده است و می‌توان از زوال فرهنگ در اروپا نیز صحبت کرد. اگر چه برخی از کشورهای اروپایی خصوصاً آلمان و فرانسه به فرهنگ اهمیت می‌دهند اما وضعیت بسیار ناامیدکننده است. زوال فرهنگ در کشورهای غربی مصادف است با خالی شدن این کشورها از هویت ملی و عناصر وحدت‌بخش آن. بحران سیاسی که در پی آن می‌آيد روشن است. برای ما که در آستانه عصری تازه هستیم این بحث‌ها بسیار مهم است. بدون هیجان‌زدگی باید دل به تحولات بسپاریم و از این مخاطرات آگاه شویم.

BY یادداشت‌های دفتر سیاه