تقویم و تاریخ

یکم اکتوبر

در چنین روزی از سال ۸۳۳ میلادی، «قعنبی»؛ مشهورترین شاگرد امام مالک بن انس و یکی از شیوخ امام بخاری و امام مسلم وفات یافت.

امام ذهبی در بارۀ وی می‌گوید: «قعنبی معتمدترین کسی است که مؤطا را روایت کرده است.» امام زرکلی نیز در باب وی گفته است: «قعنبی از مردان مورد اعتماد در علم حدیث است.»

قعنبی در ابتدای زندگی خویش، جوانی سبک‌سر و بی‌پروا و می‌گسار بود. اما خداوند متعال هدایتش نمود و در تقدیر وی توبه مقدر کرد و او را در زمرۀ صالحان در آورد.

امام ابن‌قدامه در کتاب «التوابون/ توبه‌کنندگان» حکایت توبۀ قعنبی را چنین روایت نموده است:

«باری قعنبی به انتظار دوستان خویش بر سر راهی نشسته بود تا همگنان و هم‌داستانانش گرد هم آیند و با هم شرابی سر کشند که ناگاه متوجه هلهله‌ای شد. نگاه کرد و مردی دید سوار الاغی است و جمعی از مردم گرد و اطرافش را گرفته‌اند و با وی می‌روند و هر یک به جای خود، احترامش می‌کند و از این و آن، ندای ای امام! ای امام! به گوش قعنبی رسید.

این منظر، توجه قعنبی را به خود جلب کرد؛ لذا از میان صف‌های همراهانِ مرد گذشت و خود را به وی رسانید و افسار الاغش را به دست گرفت و پرسید: تو کیستی؟
مرد گفت: من شعبه بن حجاج هستم.
شعبه دران زمان، فقیه‌ترین مرد بصره بود.
قعنبی پرسید: شعبه کیست؟
گفتند: او محدّث است.
گفت: محدّث چیست؟
گفتند: محدّث کسی است که احادیث پیامبر صلی‌الله علیه و سلم را به مردم می‌رساند.
قعنبی به شعبه رو کرد و گفت: پس برایم حدیثی بگو.
شعبه در پاسخ به وی گفت: منصور بن معتمر از ربعی بن حراش و او از ابومسعود بدری روایت کرده است که پیامبر صلی‌الله علیه و سلم فرمود: {إِنَّ مِمَّا أَدْرَكَ النَّاسُ مِنْ كَلَامِ النُّبُوَّةِ الأولی إِذَا لَمْ تَسْتَحْيِ فَاصْنَعْ مَا شِئْتَ} [بخاری] یعنی: (يکی از سخنانی که مردم از پيامبران گذشته دريافته‌اند، اين است که: هرگاه شرم نداشتی هر چه خواستی انجام بده.) یا به تعبیری، بی‌حیا باش، آنچه خواهی کن.
قعنبی پیام این حدیث را دریافت؛ لذا به خانه‌اش برگشت و به عبادت و بندگی روی آورد. سپس عازم مدینه شد و در آستان امام مالک، زانوی تلمذ بر زمین گذاشت. هنگامی که از نزد وی علم فراوانی فرا گرفت، عزم بازگشت بصره نمود تا پاره‌ای از علم و دانش شعبه را نیز فراگیرد؛ اما هنگامی که به بصره رسید، خبر شد که شعبه وفات نموده است؛ لذا جز همان حدیث، حدیثی دیگر از شعبه روایت نکرده است.»

اگر در رویداد امروز درسی نهفته باشد، این است که: از هدایت هیچ‌کس ناامید نشویم؛ جوانِ می‌گساری که از جایش برخاست و صف‌ها را شکافت و خود را به شعبه رسانید، روزی مؤثق‌ترین راوی مؤطای امام مالک و یکی از شیوخ امام بخاری و مسلم گردید.

رحمهم‌الله اجمعین


#تقویم_تاریخ
@taqwimtarikh

❤2

www.tgoop.com/taqwimtarikh/1657

200 viewsSep 30 at 20:02

یکم اکتوبر

در چنین روزی از سال ۸۳۳ میلادی، «قعنبی»؛ مشهورترین شاگرد امام مالک بن انس و یکی از شیوخ امام بخاری و امام مسلم وفات یافت.

امام ذهبی در بارۀ وی می‌گوید: «قعنبی معتمدترین کسی است که مؤطا را روایت کرده است.» امام زرکلی نیز در باب وی گفته است: «قعنبی از مردان مورد اعتماد در علم حدیث است.»

قعنبی در ابتدای زندگی خویش، جوانی سبک‌سر و بی‌پروا و می‌گسار بود. اما خداوند متعال هدایتش نمود و در تقدیر وی توبه مقدر کرد و او را در زمرۀ صالحان در آورد.

امام ابن‌قدامه در کتاب «التوابون/ توبه‌کنندگان» حکایت توبۀ قعنبی را چنین روایت نموده است:

«باری قعنبی به انتظار دوستان خویش بر سر راهی نشسته بود تا همگنان و هم‌داستانانش گرد هم آیند و با هم شرابی سر کشند که ناگاه متوجه هلهله‌ای شد. نگاه کرد و مردی دید سوار الاغی است و جمعی از مردم گرد و اطرافش را گرفته‌اند و با وی می‌روند و هر یک به جای خود، احترامش می‌کند و از این و آن، ندای ای امام! ای امام! به گوش قعنبی رسید.

این منظر، توجه قعنبی را به خود جلب کرد؛ لذا از میان صف‌های همراهانِ مرد گذشت و خود را به وی رسانید و افسار الاغش را به دست گرفت و پرسید: تو کیستی؟
مرد گفت: من شعبه بن حجاج هستم.
شعبه دران زمان، فقیه‌ترین مرد بصره بود.
قعنبی پرسید: شعبه کیست؟
گفتند: او محدّث است.
گفت: محدّث چیست؟
گفتند: محدّث کسی است که احادیث پیامبر صلی‌الله علیه و سلم را به مردم می‌رساند.
قعنبی به شعبه رو کرد و گفت: پس برایم حدیثی بگو.
شعبه در پاسخ به وی گفت: منصور بن معتمر از ربعی بن حراش و او از ابومسعود بدری روایت کرده است که پیامبر صلی‌الله علیه و سلم فرمود: {إِنَّ مِمَّا أَدْرَكَ النَّاسُ مِنْ كَلَامِ النُّبُوَّةِ الأولی إِذَا لَمْ تَسْتَحْيِ فَاصْنَعْ مَا شِئْتَ} [بخاری] یعنی: (يکی از سخنانی که مردم از پيامبران گذشته دريافته‌اند، اين است که: هرگاه شرم نداشتی هر چه خواستی انجام بده.) یا به تعبیری، بی‌حیا باش، آنچه خواهی کن.
قعنبی پیام این حدیث را دریافت؛ لذا به خانه‌اش برگشت و به عبادت و بندگی روی آورد. سپس عازم مدینه شد و در آستان امام مالک، زانوی تلمذ بر زمین گذاشت. هنگامی که از نزد وی علم فراوانی فرا گرفت، عزم بازگشت بصره نمود تا پاره‌ای از علم و دانش شعبه را نیز فراگیرد؛ اما هنگامی که به بصره رسید، خبر شد که شعبه وفات نموده است؛ لذا جز همان حدیث، حدیثی دیگر از شعبه روایت نکرده است.»

اگر در رویداد امروز درسی نهفته باشد، این است که: از هدایت هیچ‌کس ناامید نشویم؛ جوانِ می‌گساری که از جایش برخاست و صف‌ها را شکافت و خود را به شعبه رسانید، روزی مؤثق‌ترین راوی مؤطای امام مالک و یکی از شیوخ امام بخاری و مسلم گردید.

رحمهم‌الله اجمعین


#تقویم_تاریخ
@taqwimtarikh

BY تقویم و تاریخ