tgoop.com/solseghalam/535
Last Update:
«از برج های تجارت جهانی در نیویورک تا برج آدرس در دُبی و پلاسکو در تهران»
در تحلیل مکانیزم خرابی ساختمان پلاسکو لازم است مروری به سابقه این نوع خرابی داشته باشیم. به اجمال ذکر موارد زیر بی مناسبت نیست:
🔷یک- خرابی برج های تجارت جهانی نیویورک: بعد از ویرانی برج های تجارت جهانی در حمله تروریستی یازده سپتامبر، تیمی از اساتید مطرح دانشگاه های آمریکا (از جمله استاد راهنمای اینجانب) برگزیده شدند تا مکانیزم خرابی این برج ها را مطالعه کنند. گزارش های بسیار خوبی در این باب تدوین شد. خلاصه این گزارش ها اینکه توجه به دو موضوع پررنگ شد. اول: لزوم مقاومت سازه در برابر آتش (به نحوی که ساکنین مجال تخلیه ساختمان را پیدا کنند) و دوم: طراحی سازه ها به نحوی که "خرابی موضِعی" ، منجر به «خرابی پیشروَنده» نشود . پس از این رویداد دولت آمریکا بودجه هایی در زمینه «خرابی پیشرونده (Progressive Collapse) » اختصاص داد.
خرابی پیشرونده به بیان ساده ، یعنی اینکه اگر یک عضوِ اصلیِ ساختمان شما (مثلاً یکی از ستون ها) به دلیلی (مثلاً انفجار یک بمب یا خط لوله گاز یا ... ) از دست رفت و از مدار خارج شد، اعضایِ دیگر بتوانند بارِ او را بین خودشان تقسیم کنند و این خرابی، منجر به خرابی های بعدی ( پیشرونده) نشود.
🔷دو – مراکز مطالعات آتش در آمریکا: بعد از ماجرای یازده سپتامبر آمریکایی ها چند مرکز مطالعات آتش را تجهیز کردند و از آن سال تا دیروز، انبوهی آزمایش (اکسپریمنت) انجام داده اند که عمده اینها در قالب مقالات ژورنال های تخصصی منتشر شده است. تست های آتش به خاطر مسایل ایمنی و قیمتِ مصرف گاز ، بسیار گران است. مثلاً برای قرار دادنِ یک نمونه تیر پل در آتش، باید حدود پانزده هزار دلار پول گاز داد. خب ما اگر این هزینه ها را نکرده ایم لااقل می توانیم این مقالات را خوب بهره برداری کنیم. دو مرکز مهم مطالعات آتش یکی در میشیگان (مرکزی که در حال همکاری با آن هستم) و یکی در واشنگتن (NIST) است .
🔷سه- رفتار فولاد در آتش: فولاد در آتش در مقایسه با بتن، رفتار بد تری دارد و زودتر مقاوت خود را از دست می دهد. این تنها بدی سازه فولادی نسبت به سازه بتنی است. مثلاً فرض کنید یک ستونِ فولادی ظرفیت تحمیل نیروی فشاری به میزان فلان مقدار از وزن را داراست. همین ستون وقتی در آتش قرار می گیرد خیلی زودتر از ستون بتنی ظرفیت باربری خود را از دست می دهد. این ساختمان پلاسکو هم مشابه ساختمان برج های نیویورک سازه فولادی بوده است.
( به همین خاطر طراح برج میلاد ، طبقۀ پائین سازه فولادی راس را در بتن مدفون کرده تا اگر آتش آن بالا در گرفت ، افراد برای سوار شدن به آسانسور و فرار در آن طبقۀ مدفون در بتن، منتظر شوند)
🔷چهار – پارسال دبی، آتش و برج آدرس:
دقیقاً کمتر از یکسال و یک ماه پیش در دبی ، در جشن و آتش بازی شب مراسم سال نو، برجِ مجاور برج خلیفه ( به نام برج آدرس) آتش گرفت و چون آتش نشان ها نتوانستند ( دیر جنبیدند یا ... ) در عرض ده دقیقه سرتاسر برج به کام آتش کشیده شد [فیلم ها هنوز در اینترنت موجود است]. من نمی توانم مقایسه کنم آتش نشان هایِ خودمان را با حادثۀ مشابه در دبی ، ولی اینقدر می توان گفت که این عزیزان ما ، چند نوبت آتش را مهار کرده اند ( و لااقل آتش به سرتاسر پلاسکو گسترش پیدا نکرده) ولی به خاطر وجود انبوه پارچه و ... دوباره و چندباره، آتش شعله ور می شود.
🔷پنج – مکانیزم خرابی پلاسکو:
سازۀ ساختمان پلاسکو یک سازه فولادی است که بخشی از ستون های آن اکسپوز (نمایان) بود. برای هر مهندس سازه واضح و بسیار واضح بود که این ساختمان با ستونهای لاغرش، بسیار ضعیف است و در اولین زلزلۀ متوسط تهران ، دچار آسیب های شدید خواهد شد. ساختمان پنجاه و چهار سال پیش و زمانی که استانداردهای طرح لرزه ای به طور جدی رعایت نمی شده (یا حتی در دسترس نبوده) طراحی شده است. بعد از اینکه بخشی از سازه در آتش قرار می گیرد تعدادی از اعضای فولادی ظرفیت خود را از دست می دهند و چون سازه ضعیف بوده است ، انتقالِ بارهایِ این اعضا توسطِ اعضای دیگر ممکن نمی شود و لذا خرابیِ پیشرونده آغاز می شود. لذا در این فیلم زیر می بینیم که ...
@solseghalam
( ادامه یادداشت و فیلم در پائین 👇👇👇)
BY ارزیابی شتابزده
Share with your friend now:
tgoop.com/solseghalam/535