🔸ترور یک آرشیدوک، جرقه یک فاجعه

🔸حرکت دست یک جوان صرب شاید مهم‌ترین حرکت دست در تاریخ بشر بوده باشد، در ۲۸ ژوئن ۱۹۱۴، گاوریلو پرنسیپ، جوان صرب بوسنیایی، با شلیک دو گلوله به آرشیدوک فرانتس فردیناند، ولیعهد اتریش-مجارستان، در سارایوو، حادثه‌ای را رقم زد که در کتاب‌های تاریخ به‌عنوان «جرقه» جنگ جهانی اول ثبت شده است. اما آیا این ترور واقعاً دلیل اصلی جنگی بود که ۱۶ میلیون کشته و ۲۰ میلیون زخمی بر جای گذاشت و نقشه جهان را برای همیشه تغییر داد؟ خیر. اروپا مدت‌ها پیش از این گلوله‌ها، خود را برای جنگی عظیم آماده کرده بود. ترور آرشیدوک تنها بهانه‌ای بود که بشکه باروت اروپا را منفجر کرد، بشکه‌ای که سال‌ها با رقابت‌های امپریالیستی، نظامی‌گرایی و اتحادهای متزلزل پر شده بود.

🔸اوایل قرن بیستم، اروپا ظاهری آرام داشت، اما زیر این پوسته، تنش‌های عمیقی در جریان بود. انقلاب صنعتی، ثروت و قدرت را به امپراتوری‌های بزرگ – بریتانیا، فرانسه، آلمان، اتریش-مجارستان و روسیه – تزریق کرده بود، اما این ثروت با رقابت برای مستعمرات، منابع و برتری نظامی همراه شد. سیستم اتحادهای دوقطبی – اتحاد سه‌گانه (آلمان، اتریش-مجارستان، ایتالیا) و اتحاد سه‌جانبه (بریتانیا، فرانسه، روسیه) – اروپا را به دو اردوگاه متخاصم تبدیل کرده بود که هر تحرک کوچک، خطر شعله‌ور شدن جنگی بزرگ را به همراه داشت.

🔸بالکان، منطقه‌ای پرآشوب با تنش‌های قومی و سیاسی، به «بشکه باروت اروپا» معروف بود. صربستان، با حمایت ضمنی روسیه، به دنبال گسترش قلمرو و ایجاد «صربستان بزرگ» بود، در حالی که اتریش-مجارستان برای حفظ سلطه خود بر اقوام اسلاو، به شدت با این بلندپروازی‌ها مقابله می‌کرد. اما این تنش‌های منطقه‌ای تنها بخشی از پازل بودند. ریشه‌های اصلی جنگ در جاه‌طلبی‌های جهانی، رقابت‌های اقتصادی و نظامی‌گرایی نهفته بود.

🔸آلمان، که پس از اتحاد در ۱۸۷۱ به یک غول صنعتی و نظامی تبدیل شده بود، در پی کسب جایگاهی برابر یا برتر از بریتانیا و فرانسه بود. نخبگان نظامی آلمان، تحت تأثیر ایده‌های نیچه و هگل، جنگ را نه‌تنها اجتناب‌ناپذیر، بلکه ضروری برای بقای ملت و اثبات برتری آن می‌دیدند. کتاب «آلمان و جنگ بعدی» (۱۹۱۲) نوشته ژنرال فردریش فون برنهاردی، جنگ را «نیاز زیستی» و راهی برای کسب احترام جهانی توصیف می‌کرد. طرح شلیفن، که حمله‌ای سریع به فرانسه از طریق بلژیک را پیش‌بینی می‌کرد، نشان‌دهنده آمادگی آلمان برای جنگی قاره‌ای بود. این طرح، که از سال ۱۹۰۵ تدوین شده بود، گواهی است بر اینکه آلمان مدت‌ها پیش از ۱۹۱۴ برای جنگ آماده می‌شد.

🔸رقابت تسلیحاتی دریایی بین آلمان و بریتانیا نیز تنش‌ها را تشدید کرد. بریتانیا، که برای حفظ برتری دریایی خود به ناوگان عظیم نیاز داشت، در برابر برنامه‌های آلمان برای ساخت ناوهای جنگی (Dreadnoughts) به شدت واکنش نشان داد. این رقابت، بودجه‌های نظامی را به اوج رساند و ارتش‌های عظیم زمینی را در سراسر اروپا تقویت کرد. آلمان در سال ۱۹۱۳ بیش از ۸۰۰,۰۰۰ سرباز آماده داشت، در حالی که فرانسه و روسیه نیز با سرعت خود را مسلح می‌کردند.

🔸در حالی که آلمان برای جنگ آماده می‌شد، کتاب «توهم بزرگ» نوشته نورمن آنجل (۱۹۱۰) در بریتانیا و فرانسه طرفدارانی داشت. آنجل ادعا می‌کرد که وابستگی اقتصادی ملت‌ها، جنگ را غیرممکن کرده است. او می‌نوشت: «هیچ‌کس آن‌قدر احمق نیست که توپ اول را شلیک کند.» حتی رئیس ستاد ارتش بریتانیا معتقد بود که تمدن قرن بیستم جنگ را نامحتمل کرده است. اما این خوش‌بینی کاذب، واقعیت‌های ژئوپلیتیک را نادیده می‌گرفت. وابستگی اقتصادی نتوانست جلوی جاه‌طلبی‌های امپریالیستی و نظامی‌گرایی را بگیرد. در واقع، اقتصادهای درهم‌تنیده اروپا، مانند تجارت فولاد و زغال‌سنگ، به جای صلح، به ابزاری برای رقابت تبدیل شدند.

#جنگ_جهانی_اول #تاریخ

۱/۲
PLEIADES
@Partisan2015

🔸شکست تحقیرآمیز روسیه در جنگ با ژاپن (۱۹۰۴-۱۹۰۵) نقشی کلیدی در آماده‌سازی صحنه جنگ داشت. این شکست، که اولین پیروزی یک قدرت آسیایی بر یک امپراتوری اروپایی بود، ضعف ساختاری رژیم تزاری را آشکار کرد. ولادیمیر لنین این شکست را نشانه‌ای از پوسیدگی نظام تزاری دانست که بعدها به انقلاب ۱۹۱۷ منجر شد. قیصر ویلهلم دوم نیز این ضعف را فرصتی برای گسترش نفوذ آلمان در شرق اروپا و آسیای میانه دید. این رویداد، اعتماد به نفس قدرت‌های غربی را متزلزل کرد و به آلمان جرأت داد تا سیاست‌های تهاجمی‌تری در پیش بگیرد.

🔸ترور آرشیدوک فرانتس فردیناند توسط گاوریلو پرنسیپ، که با حمایت گروه مخفی «دست سیاه» انجام شد، به اتریش-مجارستان بهانه‌ای داد تا صربستان را تحت فشار قرار دهد. اولتیماتوم اتریش به صربستان، که عمداً غیرقابل پذیرش طراحی شده بود، با حمایت «چک سفید» آلمان همراه شد. اما این ترور، تنها بهانه‌ای برای عملی کردن برنامه‌های از پیش تعیین‌شده بود. اتریش از مدت‌ها قبل به دنبال سرکوب صربستان بود، و آلمان نیز برای آزمایش طرح شلیفن و تثبیت جایگاه خود به‌عنوان ابرقدرت، آماده جنگ بود. وقتی صربستان اکثر خواسته‌های اتریش را پذیرفت، اما اتریش همچنان اعلان جنگ داد، مشخص شد که هدف اصلی، نه مجازات ترور، بلکه آغاز جنگی گسترده‌تر بود.

🔸اعلان جنگ اتریش به صربستان در ۲۸ ژوئیه ۱۹۱۴، مانند دومینویی، اتحادهای نظامی را فعال کرد. روسیه به حمایت از صربستان بسیج شد، آلمان به روسیه و فرانسه اعلان جنگ داد، و با نقض بی‌طرفی بلژیک، بریتانیا نیز وارد جنگ شد. این سرعت سرسام‌آور، نشان‌دهنده سیستمی بود که برای جنگ طراحی شده بود، نه صلح. اروپا، با ارتش‌های عظیم، اتحادهای متزلزل و جاه‌طلبی‌های بی‌پایان، منتظر بهانه‌ای بود تا این تنش‌ها را به جنگی تمام‌عیار تبدیل کند.

🔸جنگ جهانی اول، که به فروپاشی امپراتوری‌های عثمانی، اتریش-مجارستان، آلمان و روسیه منجر شد، نظم جهانی را بازنویسی کرد. معاهده ورسای، که آلمان را تحقیر کرد، بذر جنگ جهانی دوم را کاشت. انقلاب بلشویکی، ظهور کمونیسم، و مرزهای مصنوعی خاورمیانه، همگی ریشه در این جنگ داشتند. اما مهم‌تر از همه، این جنگ نشان داد که چگونه نظامی‌گرایی، ناسیونالیسم کور و محاسبات اشتباه می‌توانند تمدنی را به ورطه نابودی بکشانند.

🔸امروز، در جهانی که تنش‌های ژئوپلیتیک در اوکراین، خاورمیانه و اقیانوس آرام بالا گرفته، شباهت‌های نگران‌کننده‌ای با اوایل قرن بیستم دیده می‌شود. رقابت‌های تسلیحاتی، اتحادهای نظامی و خوش‌بینی‌های کاذب درباره صلح، بار دیگر بشکه باروتی را پر کرده‌اند. آیا قدرت‌های جهانی درس‌های ۱۹۱۴ را آموخته‌اند؟ یا تاریخ بار دیگر تکرار خواهد شد؟

🔸ترور آرشیدوک فرانتس فردیناند جرقه‌ای بود، اما آتش جنگ را دیگران آماده کرده بودند. آلمان با جاه‌طلبی‌های امپریالیستی، اتریش با سرکوب بالکان، و قدرت‌های دیگر با رقابت‌های تسلیحاتی و اتحادهای شکننده، اروپا را به سمت فاجعه هدایت کردند. گاوریلو پرنسیپ ماشه را کشید، اما باروت را سال‌ها پیش چیده بودند. جنگ جهانی اول، نه نتیجه یک ترور، بلکه محصول سیستمی بود که برای جنگ ساخته شده بود.



#جنگ_جهانی_اول #تاریخ

۲/۲
PLEIADES
@Partisan2015

🔹تشکیل شورای دفاع در پی تحول ساختاری در شورای‌عالی امنیت ملی

🔹با نهایی‌شدن تغییرات ساختاری در شورای‌عالی امنیت ملی، منابع آگاه از ایجاد «شورای دفاع» خبر می‌دهند؛ شورایی جدید با مأموریت‌های راهبردی در حوزه سیاست‌های دفاعی کشور که ساختار آن به‌زودی نهایی خواهد شد.

🔹مطابق اطلاعات به‌دست‌آمده، علی لاریجانی احتمالا در روزهای آینده به عنوان دبیر شورای‌عالی امنیت ملی منصوب خواهد شد و علی‌‌اکبر احمدیان احتمالاً مسئولیت چند پرونده‌ٔ ویژه و راهبردی کشور را بر عهده خواهد گرفت. پرونده‌هایی با مأموریت های پیشران و راهبردی در کشور که نیاز به مدیریت و هماهنگی در سطح کلان دارد.

🔹شورای دفاع، بخشی از چیدمان جدید حکم‌رانی در حوزهٔ دفاع و امنیت تلقی می‌شود./فارس

ALARM
@Partisan2015

🔹 دستور به زیردریایی‌های اتمی! 🇺🇸🇷🇺

🔹 ترامپ به تازگی اعلام کرد که در پاسخ به اظهارات دیمیتری مدودف، معاون رئیس شورای امنیت روسیه، دستور استقرار دو زیردریایی هسته‌ای را در مناطق مناسب صادر کرده است!

#روسیه #آمریکا

Jīngyú
@Partisan2015

🔹دیر شد!

🔹جفری لوئیس از اساتید شناخته شده‌ی عدم‌اشاعه و خلع‌سلاح در مرکز جیمز‌مارتین بخشی از MIIS در سال ۲۰۱۶ پیرامون آزمایش‌های موشکی کره‌شمالی می‌گوید:

توصیه‌ام برای سیاست‌مداران این است که توان موشکی کره‌شمالی را به رسمیت بشناسند و توافق کنند که کره‌شمالی پرتاب‌های بیشتر را صرفا با هدف فعالیت فضایی انجام دهد. تفاوت بزرگی میان فعالیت نظامی و فضایی وجود ندارد اما این‌گونه کار توسعه‌ی پرتاب‌گرهای متحرک و موشک‌های قاره‌پیمای متحرک در کره‌شمالی متوقف خواهد شد. کنار آمدن با موشک‌های سوخت‌مایع فعلی کره‌شمالی بهتر از این است که ۱۰ سال دیگر با موشک‌های قاره‌پیمای سوخت جامد و متحرک آن‌ها کنار بیاییم.

🔹پی‌نوشت: کره‌شمالی اولین موشک قاره‌پیمای سوخت‌جامد متحرک خود را حدود ۷ سال بعد و در آوریل ۲۰۲۳ با عنوان هواسونگ-۱۸ آزمایش کرد.

FND
@Partisan2015

🔴 ترامپ: ایالات متحده برای تقابل هسته‌ای کاملاً آماده است!

#آمریکا #روسیه

Jīngyú
@Partisan2015

🔸 سلام، صبح شما بخیر.

Jīngyú
@Partisan2015