tgoop.com/osiangar24/953
Last Update:
🟡 رنه دکارت؛ از شک تا یقین
رنه دکارت، فیلسوف، ریاضیدان و دانشمند فرانسوی قرن هفدهم، نقطه‌ی آغاز جدی فلسفه‌ی مدرن محسوب می‌شود. او تلاش کرد فلسفه را بر پایه‌ای استوار و تزلزل‌ناپذیر بنا کند؛ پایه‌ای که حتی شک‌گراترین ذهن‌ها هم نتوانند آن را ویران کنند.
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
دکارت، تحت تأثیر موج شک‌گرایی که از رنسانس به بعد شدت گرفته بود، تصمیم گرفت همه‌چیز را به پرسش بگیرد. اما شک او نه از سر ناامیدی، بلکه برای یافتن بنیانی قطعی برای معرفت بود. او به این نتیجه رسید که بسیاری از باورهای ما بر پایه‌ی عادت، سنت یا حواس فریبنده بنا شده‌اند و برای رسیدن به حقیقت باید همه را به چالش کشید.
این روش، «شک منظم» یا شک روشمند نام گرفت: تردید کردن در هر باوری، تا زمانی که چیزی باقی بماند که دیگر نتوان در آن شک کرد.
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
پس از این فرایند، دکارت به گزاره‌ای رسید که هیچ شکی در آن ممکن نبود: می‌اندیشم، پس هستم.
یعنی اگر حتی در همه چیز شک کنم، این شک کردن خود نوعی اندیشیدن است و وجودِ اندیشنده را اثبات می‌کند. این جمله مشهور، سنگ بنای نظام فلسفی دکارت شد.
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
دکارت معتقد بود که باید از عقل و منطق به‌عنوان ابزار اصلی شناخت استفاده کرد، نه صرفاً از سنت یا اقتدار مذهبی. او می‌خواست فلسفه به روشی شبیه ریاضیات پیش برود؛ با اصولی روشن، بدیهی و قابل استنتاج. همین نگرش باعث شد که روش استدلال استقرایی و استنتاجی‌اش تأثیر عمیقی بر علم مدرن بگذارد.
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
یکی از ایده‌های مشهور او، دوگانه‌انگاری ذهن و بدن بود. دکارت می‌گفت که ذهن (جوهر اندیشنده) و جسم (جوهر گسترده) دو مقوله‌ی کاملاً متفاوت‌اند. این دیدگاه، قرن‌ها بحث فلسفی و علمی درباره رابطه‌ی ذهن و مغز را شکل داد.
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
فلسفه دکارت، راه را برای فیلسوفان بعدی مثل اسپینوزا، لایب‌نیتس و کانت باز کرد. از سوی دیگر، رویکردش به شک، عقل‌گرایی و روش علمی، بنیان‌گذار بخشی از فضای فکری جهان مدرن شد. البته دوگانه‌انگاری او بعدها به‌شدت مورد نقد قرار گرفت، اما همچنان یکی از بحث‌برانگیزترین و اثرگذارترین ایده‌ها در تاریخ فلسفه باقی ماند.
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
دکارت، با یک جمله‌ی ساده و قاطع، مسیر فلسفه را تغییر داد: «می‌اندیشم، پس هستم». از این نقطه، فلسفه دیگر تنها تکرار سنت‌های گذشته نبود، بلکه جست‌وجویی بود برای بنا کردن جهان‌بینی بر پایه‌ی عقل و یقین.
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
🟨 #فلسفه
#تاریخ_فلسفه
#دکارت
✅ #عصیانگر | OSIANGAR ✅
BY عصیانگر
Share with your friend now:
tgoop.com/osiangar24/953