This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🎥 اندام های حسی
▪️ زبان و بینی
#فیلم_روانشناسی #فیلم_کوتاه #کلیپ_روانشناسی #روانشناسی #فیلم
🆔 @neuro_psy
▪️ زبان و بینی
#فیلم_روانشناسی #فیلم_کوتاه #کلیپ_روانشناسی #روانشناسی #فیلم
🆔 @neuro_psy
▫️ پتانسیل گیرنده جسم پاچینی
جسم پاچینی گیرنده فشار بوده از یک انتهای عصبی بدون میلین تشکیل شده که بوسیله لایه های تقریبا متحدالمرکز احاطه شده و اولین گره رانویه عصب از زیر همین لایه ها شروع شده است لایه های متحدالمرکز از جنس بافت ویسکوالاستیک هستند.
وقتیکه فشاری به جسم پاچینی وارد می شد، از لایه های ویسکوالاستیک عبور کرده و به انتهای بدون میلین عصب می رسد و سبب باز شدن کانالهای سدیمی مکانیکی و ورود سدیم بدرون غشا می شود که این عمل با دپلاریزاسیون موضعی در غشا. پتانسیل گیرنده را ایجاد می کند.
#نوروسایکولوژی
🆔 @neuro_psy
جسم پاچینی گیرنده فشار بوده از یک انتهای عصبی بدون میلین تشکیل شده که بوسیله لایه های تقریبا متحدالمرکز احاطه شده و اولین گره رانویه عصب از زیر همین لایه ها شروع شده است لایه های متحدالمرکز از جنس بافت ویسکوالاستیک هستند.
وقتیکه فشاری به جسم پاچینی وارد می شد، از لایه های ویسکوالاستیک عبور کرده و به انتهای بدون میلین عصب می رسد و سبب باز شدن کانالهای سدیمی مکانیکی و ورود سدیم بدرون غشا می شود که این عمل با دپلاریزاسیون موضعی در غشا. پتانسیل گیرنده را ایجاد می کند.
#نوروسایکولوژی
🆔 @neuro_psy
▫️ مکانیسم سازش یا تطابق در گیرنده
یکی از مشخصات ویژه تمام گیرنده های حسی انست که پس از مدتی نسبت به اسیتمولوس های حسی خود به طور نسبی یا بطور کامل تطابق پیدا می کند یعنی اگر یک محرک حسی بطور مداوم به گیرنده وارد شود گیرنده در ابتدا با فرکانس زیاد و سپس با فرکانس های بسیار کمتری به محرک پاسخ می دهد تا اینکه در نهایت در اکثر موارد فرکانس به صفر کاهش می یابد.
براساس نوع تطابق، گیرنده ها به 2 دسته تقسیم می شوند:
گیرنده های فازیک: گیرنده هایی که به سرعت تطابق پیدا می کنند را فاز یک می گویند مثل جسم پاچینی این گیرنده ها تغییرات شدت محرک را کشف می کنند.
گیرند های تونیک: گیرنده های با تطابق آهسته هستند این گیرنده ها تا زمانیکه محرک وجود داشته باشد ایمپالس می فرستند و مغر را بطور مداوم از حالت بدن و رابطه آن با محیط اطراف آگاه می کنند مثل گیرنده های ماکولا در دستگاه دهلیزی گیرنده های درد، گیرنده های فشاری درخت شریانی و گیرندهای شیمیای اجسام آئورتی و کاروتیدی، بعضی گیرند های لمسی مثل رافینی ودیسکهای مرکل. این نوع گیرنده ها شدت محرک مداوم را کشف می کند.
رابطه شدت تحریک و احساس درک شده توسط مغز: بین ایندو مورد رابطه خطی وجود ندارد بلکه رابطه توانی است.
همچنین فرکانس پتانسیل های عملی که یک محرک در یک فیبر عصبی حس تولید می کند بوسیله یک تابع توانی با شدت محرک وارده متناسب است.
#نوروسایکولوژی
🆔 @neuro_psy
یکی از مشخصات ویژه تمام گیرنده های حسی انست که پس از مدتی نسبت به اسیتمولوس های حسی خود به طور نسبی یا بطور کامل تطابق پیدا می کند یعنی اگر یک محرک حسی بطور مداوم به گیرنده وارد شود گیرنده در ابتدا با فرکانس زیاد و سپس با فرکانس های بسیار کمتری به محرک پاسخ می دهد تا اینکه در نهایت در اکثر موارد فرکانس به صفر کاهش می یابد.
براساس نوع تطابق، گیرنده ها به 2 دسته تقسیم می شوند:
گیرنده های فازیک: گیرنده هایی که به سرعت تطابق پیدا می کنند را فاز یک می گویند مثل جسم پاچینی این گیرنده ها تغییرات شدت محرک را کشف می کنند.
گیرند های تونیک: گیرنده های با تطابق آهسته هستند این گیرنده ها تا زمانیکه محرک وجود داشته باشد ایمپالس می فرستند و مغر را بطور مداوم از حالت بدن و رابطه آن با محیط اطراف آگاه می کنند مثل گیرنده های ماکولا در دستگاه دهلیزی گیرنده های درد، گیرنده های فشاری درخت شریانی و گیرندهای شیمیای اجسام آئورتی و کاروتیدی، بعضی گیرند های لمسی مثل رافینی ودیسکهای مرکل. این نوع گیرنده ها شدت محرک مداوم را کشف می کند.
رابطه شدت تحریک و احساس درک شده توسط مغز: بین ایندو مورد رابطه خطی وجود ندارد بلکه رابطه توانی است.
همچنین فرکانس پتانسیل های عملی که یک محرک در یک فیبر عصبی حس تولید می کند بوسیله یک تابع توانی با شدت محرک وارده متناسب است.
#نوروسایکولوژی
🆔 @neuro_psy
▫️ انواع فیبرهای عصبی انتقال دهنده سیگنال
به طور کلی به دو دسته تقسیم می شود
فیبر A که شامل آلفا، بتا، گاما و دلتا می باشد. فیبرهای میلین دار قطور و متوسط اعصاب نخاعی هستند.
فیبر B فیبرهای عصبی کوچک بدون میلین هستند که ایمپالس ها را با سرعت های آهسته هدایت می کنند.
فیزیولوژیست های حسی انواع فیبرهای حسی را به صورت زیر تقسیم می کنند:
گروه Ia – فیبر حسی از انتهاهای حلقوی مارپیچی دوک عضلانی (همان نوع A-آلفا هستند)
گروه Ib – فیبر حسی اندام گلژی (همان نوع A آلفا هستند).
گروه II – فیبرهای حسی گیرنده های لمس دقیق پوستی و گیرنده های گل افشان دوک عضلانی (همان فیبرهای نوع A-بتا و A- گاما هستند).
گروه III – فیبرهای حامل حس های دما – لمس خام و درد سوزنی (همان نوع A – دلتا هستند)
گروه IV – فیبرهای بدون میلین حس درد، خارش، دما و لمس خام (همان نوعC هستند).
#نوروسایکولوژی
🆔 @neuro_psy
به طور کلی به دو دسته تقسیم می شود
فیبر A که شامل آلفا، بتا، گاما و دلتا می باشد. فیبرهای میلین دار قطور و متوسط اعصاب نخاعی هستند.
فیبر B فیبرهای عصبی کوچک بدون میلین هستند که ایمپالس ها را با سرعت های آهسته هدایت می کنند.
فیزیولوژیست های حسی انواع فیبرهای حسی را به صورت زیر تقسیم می کنند:
گروه Ia – فیبر حسی از انتهاهای حلقوی مارپیچی دوک عضلانی (همان نوع A-آلفا هستند)
گروه Ib – فیبر حسی اندام گلژی (همان نوع A آلفا هستند).
گروه II – فیبرهای حسی گیرنده های لمس دقیق پوستی و گیرنده های گل افشان دوک عضلانی (همان فیبرهای نوع A-بتا و A- گاما هستند).
گروه III – فیبرهای حامل حس های دما – لمس خام و درد سوزنی (همان نوع A – دلتا هستند)
گروه IV – فیبرهای بدون میلین حس درد، خارش، دما و لمس خام (همان نوعC هستند).
#نوروسایکولوژی
🆔 @neuro_psy
▫️ تشخیص و انتقال حس های تماسی:
اگرچه لمس فشار و ارتعاش به صورت حس های جداگانه تقسیمبندی می شوند همگی بوسیله انواع گیرنده ها گرفته می شود. احساس لمس عمدتا ناشی از تحریک گیرنده های تماس در پوست یا در بافتهایی است که بلافاصله زیر پوست قرار دارد. احساس فشار بدلیل تغییر شکل بافت های عمقی است و احساس ارتعاش بدلیل سیگنالهای حسی تکراری با فرکانس سریع است.
تقریبا تمام گیرنده های حسی تخصصی عمل یافته از قبیل اجسام مایسنر، گیرنده های مو، اجسام پاچینی و انتهاهای رافینی سیگنالهای خود را از طریق فیبرهای حسی A با سرعت هدایت 30 تا 70 متر در ثانیه انتقال می دهند اما انتهاهای عصبی آزاد عمدتا از طریق فیبرهای نوع A دلتا با سرعت هدایت 5 تا 30 متر در ثانیه و یا فیبرهای بدون میلین C با سرعت 1 تا 2 متر در ثانیه سیگنال را انتقال می دهند.
تمامی گیرنده ها در حس ارتعاش نقش دارند. اجسام پاچینی ارتعاشات 30 تا 800 سیکل در ثانیه و اجسا مایسنر در سایر گیرنده ها ارتعاشات با فرکانس پایین (2 تا 80 سیکل در ثانیه) را تشخیص می دهند.
انتهاهای عصبی آزاد بسیار حساس با تطابق سریع در احساس قلقلک و خارش نقش دارند ولی این احساس از طریق فیبرهای C منتقل می شود.
#نوروسایکولوژی
🆔 @neuro_psy
اگرچه لمس فشار و ارتعاش به صورت حس های جداگانه تقسیمبندی می شوند همگی بوسیله انواع گیرنده ها گرفته می شود. احساس لمس عمدتا ناشی از تحریک گیرنده های تماس در پوست یا در بافتهایی است که بلافاصله زیر پوست قرار دارد. احساس فشار بدلیل تغییر شکل بافت های عمقی است و احساس ارتعاش بدلیل سیگنالهای حسی تکراری با فرکانس سریع است.
تقریبا تمام گیرنده های حسی تخصصی عمل یافته از قبیل اجسام مایسنر، گیرنده های مو، اجسام پاچینی و انتهاهای رافینی سیگنالهای خود را از طریق فیبرهای حسی A با سرعت هدایت 30 تا 70 متر در ثانیه انتقال می دهند اما انتهاهای عصبی آزاد عمدتا از طریق فیبرهای نوع A دلتا با سرعت هدایت 5 تا 30 متر در ثانیه و یا فیبرهای بدون میلین C با سرعت 1 تا 2 متر در ثانیه سیگنال را انتقال می دهند.
تمامی گیرنده ها در حس ارتعاش نقش دارند. اجسام پاچینی ارتعاشات 30 تا 800 سیکل در ثانیه و اجسا مایسنر در سایر گیرنده ها ارتعاشات با فرکانس پایین (2 تا 80 سیکل در ثانیه) را تشخیص می دهند.
انتهاهای عصبی آزاد بسیار حساس با تطابق سریع در احساس قلقلک و خارش نقش دارند ولی این احساس از طریق فیبرهای C منتقل می شود.
#نوروسایکولوژی
🆔 @neuro_psy
حس درد
به 2 نوع درد سریع و درد آهسته تقسیم می شود. درد سریع ظرف 11 ثانیه پس از وارد آمدن محرک دردناک بوجود می آید. دردتیز، درد گوشی، درد سوزنی، حاد یا الکتریکی نیز گفته می شود مثل درد پوست بدلیل بریده شدن با چاقو.
درد آهسته به آهستگی طی ثانیه ها یا دقیقه ها افزایش می یابد. درد مبهم، ضرباندار تهوع آور، مزمن نیز گفته می شود این درد هم در پوست و هم در بافت یا اندام عمقی می تواند ایجاد شود. گیرنده های درد از نوع انتهاهای عصبی آزاد هستند. انواع محرکهای گیرنده درد شامل محرکهای مکانیکی حرارتی وشیمیایی هستند.
نکته مهم:
گیرنده های درد بر خلاف بخش عمده گیرنده های حسی تطابق بسیار کمی دارند و یا گاهی اصلا تطابق پیدا نمی کنند. سیگنالهای درد سریع سوزنی بوسیله محرکهای مکانیکی یا حرارتی درد تولید شده و از طریق فیبرهای A – دلتا منتقل می شود برعکس نوع آهسته یامزمن درد عمدتا بوسیله محرکهای شیمیایی درد یا گاها محرکهای مداوم مکانیکی یا حرارتی تولید شده و بوسیله فیبرهای C منتقل می شود.
#نوروسایکولوژی
🆔 @neuro_psy
به 2 نوع درد سریع و درد آهسته تقسیم می شود. درد سریع ظرف 11 ثانیه پس از وارد آمدن محرک دردناک بوجود می آید. دردتیز، درد گوشی، درد سوزنی، حاد یا الکتریکی نیز گفته می شود مثل درد پوست بدلیل بریده شدن با چاقو.
درد آهسته به آهستگی طی ثانیه ها یا دقیقه ها افزایش می یابد. درد مبهم، ضرباندار تهوع آور، مزمن نیز گفته می شود این درد هم در پوست و هم در بافت یا اندام عمقی می تواند ایجاد شود. گیرنده های درد از نوع انتهاهای عصبی آزاد هستند. انواع محرکهای گیرنده درد شامل محرکهای مکانیکی حرارتی وشیمیایی هستند.
نکته مهم:
گیرنده های درد بر خلاف بخش عمده گیرنده های حسی تطابق بسیار کمی دارند و یا گاهی اصلا تطابق پیدا نمی کنند. سیگنالهای درد سریع سوزنی بوسیله محرکهای مکانیکی یا حرارتی درد تولید شده و از طریق فیبرهای A – دلتا منتقل می شود برعکس نوع آهسته یامزمن درد عمدتا بوسیله محرکهای شیمیایی درد یا گاها محرکهای مداوم مکانیکی یا حرارتی تولید شده و بوسیله فیبرهای C منتقل می شود.
#نوروسایکولوژی
🆔 @neuro_psy
▫️ تئوری دریچه ای کنترل درد
در این تئوری گفته می شود که در سر راه مسیر درد دریچه هایی هستند که در مواقع معینی بسته می شوند و انتقال درد کاهش یافته و یا متوقف می شود یکی از این دریچه های عنوان شده ماده ژلاتینی و بخش دیگری قسمت خاکستری دور کانال سیلویوس می باشد که در این نواحی انکفالین زیادی وجود دارد وقتیکه تحریک دردناک به نوبت وارد می شود و سعی می کنیم با مالش منطقه درد را کاهش دهیم. تحریک تماسی باعث می شود که فیبرهای حس ضخیم تر تحریک شده و از طریق مسیر لمس به سمت بالا برود. این فیبرها در مسیر انشعابی از خودخارج کرده و به ماده ژلاتینی (لایه III , II) می فرستند که انکفالین ترشح میکند و باعث کاهش درد می شود. عمل انکفالین جلوگیری از ترشح میانجی های شیمیایی است که از انتهای اعصاب آوران درد ترشح می شود.
محل دیگری که کنترل درد در آن انجام می شود. PAG یا بخش خاکستری دور قنات سیلویوس است. از PAG مسیری شروع شده که به هسته رافه – مگنوس در تنه مغزی می رود این هسته ها حاوی سروتونین هستند از این هسته مسیری آغاز شده و به نخاع رفته و روی ماده ژلاتینی اثر می کند این مسیر رافه – اسپانیال سروتونین ترشح کرده و بطور مستقیم یا غیر مستقیم باعث توقف جریان درد در ماده ژلاتینی می شود.
#نوروسایکولوژی
🆔 @neuro_psy
در این تئوری گفته می شود که در سر راه مسیر درد دریچه هایی هستند که در مواقع معینی بسته می شوند و انتقال درد کاهش یافته و یا متوقف می شود یکی از این دریچه های عنوان شده ماده ژلاتینی و بخش دیگری قسمت خاکستری دور کانال سیلویوس می باشد که در این نواحی انکفالین زیادی وجود دارد وقتیکه تحریک دردناک به نوبت وارد می شود و سعی می کنیم با مالش منطقه درد را کاهش دهیم. تحریک تماسی باعث می شود که فیبرهای حس ضخیم تر تحریک شده و از طریق مسیر لمس به سمت بالا برود. این فیبرها در مسیر انشعابی از خودخارج کرده و به ماده ژلاتینی (لایه III , II) می فرستند که انکفالین ترشح میکند و باعث کاهش درد می شود. عمل انکفالین جلوگیری از ترشح میانجی های شیمیایی است که از انتهای اعصاب آوران درد ترشح می شود.
محل دیگری که کنترل درد در آن انجام می شود. PAG یا بخش خاکستری دور قنات سیلویوس است. از PAG مسیری شروع شده که به هسته رافه – مگنوس در تنه مغزی می رود این هسته ها حاوی سروتونین هستند از این هسته مسیری آغاز شده و به نخاع رفته و روی ماده ژلاتینی اثر می کند این مسیر رافه – اسپانیال سروتونین ترشح کرده و بطور مستقیم یا غیر مستقیم باعث توقف جریان درد در ماده ژلاتینی می شود.
#نوروسایکولوژی
🆔 @neuro_psy
▫️ درد راجعه یا انتشاری
دردی است که محل آن که درک می شود با منشأ واقعی درد متفاوت است مثلا فرد از درد کمر شکایت دارد در حالیکه منشأ اصلی ان در کلیه است. مکانیسم های مطرح شده شامل:
تئوری همگرایی: عصبی که درد بخش احشایی را وارد نخاع می کند با عصبی که درد بخش های سطحی تر را منتقل می کند با هم به روی یک نرون مشترک در نخاع وارد می شود و چون مغز اطلاع بیشتری از بخش های سطحی دارد درد قسمت احشاء به درد قسمتهای سطحی تعبیر می شود.
تئوری درماتومی: اندامهایی که در دوران جنینی از یک درماتوم جنینی مشتق شده اند درد انها بهم ارجاع می شود مثلا درد قلب به بازوی چپ منتقل می شود.
#نوروسایکولوژی
🆔 @neuro_psy
دردی است که محل آن که درک می شود با منشأ واقعی درد متفاوت است مثلا فرد از درد کمر شکایت دارد در حالیکه منشأ اصلی ان در کلیه است. مکانیسم های مطرح شده شامل:
تئوری همگرایی: عصبی که درد بخش احشایی را وارد نخاع می کند با عصبی که درد بخش های سطحی تر را منتقل می کند با هم به روی یک نرون مشترک در نخاع وارد می شود و چون مغز اطلاع بیشتری از بخش های سطحی دارد درد قسمت احشاء به درد قسمتهای سطحی تعبیر می شود.
تئوری درماتومی: اندامهایی که در دوران جنینی از یک درماتوم جنینی مشتق شده اند درد انها بهم ارجاع می شود مثلا درد قلب به بازوی چپ منتقل می شود.
#نوروسایکولوژی
🆔 @neuro_psy
درد احشایی
دو نوع است:
درد احشایی حقیقی که به صورت مبهم است و محل دقیق آن معلوم نیست. فیبرهای عصبی آوران این درد از نوع آوران های سمپاتیک و پاراسمپاتیک هستند.
ایسکمی، محرک های شیمیایی، اسپاسم احشای توخالی مثل روده، کیسه صفرا، حالب و یا اتساع بیش از حد یکی از احشای توخالی می تواند باعث ایجاد درد احشایی شود.
درد احشایی جانبی محل دقیق و مشخص دارد بخصوص در قفسه سینه و این نوع درد از درد های تیز و سریع است و توسط اعصاب سوماتیک نخاعی منتقل می شود.
نکته مهم
اگر نخاع کاملا بطور عرضی قطع شود تمام حس ها و اعمال حرکتی مربوط به قطعات نخاعی پایین تر از محل قطع از بین می روند.
اگر یک نیمه از نخاع بطور عرضی قطع شود سندرم براون – سکوار بوجود می اید. بدین شرح که :
تمام اعمال حرکتی در همان طرف قطع شده در تمام قطعات پایین محل قطع از بین می رود.
حس های درد، حرارت که مربوط به مسیر اسپامینوتالامیک هستند در طرف مقابل بدن از بین می رود.
حس هایی که از طریق مسیر DCML منتقل می شود مثل حس وضعی ارتعاش، لمس دقیق در همان طرف محل قطع از بین می رود.
لمس خام به علت انتقال نسبی در راه اسپاینوتالامیک طرف مقابل همچنان باقی می ماند.
#نوروسایکولوژی
🆔 @neuro_psy
دو نوع است:
درد احشایی حقیقی که به صورت مبهم است و محل دقیق آن معلوم نیست. فیبرهای عصبی آوران این درد از نوع آوران های سمپاتیک و پاراسمپاتیک هستند.
ایسکمی، محرک های شیمیایی، اسپاسم احشای توخالی مثل روده، کیسه صفرا، حالب و یا اتساع بیش از حد یکی از احشای توخالی می تواند باعث ایجاد درد احشایی شود.
درد احشایی جانبی محل دقیق و مشخص دارد بخصوص در قفسه سینه و این نوع درد از درد های تیز و سریع است و توسط اعصاب سوماتیک نخاعی منتقل می شود.
نکته مهم
اگر نخاع کاملا بطور عرضی قطع شود تمام حس ها و اعمال حرکتی مربوط به قطعات نخاعی پایین تر از محل قطع از بین می روند.
اگر یک نیمه از نخاع بطور عرضی قطع شود سندرم براون – سکوار بوجود می اید. بدین شرح که :
تمام اعمال حرکتی در همان طرف قطع شده در تمام قطعات پایین محل قطع از بین می رود.
حس های درد، حرارت که مربوط به مسیر اسپامینوتالامیک هستند در طرف مقابل بدن از بین می رود.
حس هایی که از طریق مسیر DCML منتقل می شود مثل حس وضعی ارتعاش، لمس دقیق در همان طرف محل قطع از بین می رود.
لمس خام به علت انتقال نسبی در راه اسپاینوتالامیک طرف مقابل همچنان باقی می ماند.
#نوروسایکولوژی
🆔 @neuro_psy
انواع نرون ها در نخاع :
نرون های حرکتی قدامی: این نرون ها فیبرهای عصبی از خود خارج می کنند که نخاع را از راه ریشه های قدامی ترک کرده و به فیبرهای عضلات اسکلتی عصب می دهند که به دو دسته نرون های الفا و گاما تقسیم می شوند. نرون های حرکتی الفا فیبرهای عصبی قطور نوع A- الفا هستند که به عضلات اسکلتی عصب می دهند.
نرون های حرکتی گاما فیبرهای A- گاما هستند که به فیبرهای داخل دوکی عضلات اسکلتی می ورند.
نرون های واسطه (انیترنرون) : نرون های کوچک، بسیار تحریک پذیر بوده غالبا فعالیت خودبخودی از خود نشان می دهند و با نرون های حرکتی شاخ قدامی سیناپس می دهد تقریبا تمام سیگنالهای ورودی به نخاع از اعصاب نخاعی یا مغز ابتدا وارد نرون واسطه ای شده و سپس با نرون حرکتی ارتباط برقرار می کند.
نکته مهم: سلولهای رنشاو: نرون های واسطه ای کوچک از شاخ قدامی نخاع هستند. این نرون ها بوسیله شاخه جانبی یاکولترالی که از نرون حرکتی قدامی خارج می شود تحریک می شونداین سلولها مهاری بوده و نرون های حرکتی اطراف را مهار می کنند که سبب ایجاد مهار جانبی می شود.
نرون های پروپریواسپانیال : فیبرهای مختص به نخاع هستند و از یک قطعه به قطعه دیگر می روند این فیبرهای صعودی و نزولی مختص نخاع در رفلکس های چند قطعه ای و نیز رفلکس هایی که حرکات همزمان پاهای قدامی و خلفی را همگام می کنند نقش دارند.
#نوروسایکولوژی
🆔 @neuro_psy
نرون های حرکتی قدامی: این نرون ها فیبرهای عصبی از خود خارج می کنند که نخاع را از راه ریشه های قدامی ترک کرده و به فیبرهای عضلات اسکلتی عصب می دهند که به دو دسته نرون های الفا و گاما تقسیم می شوند. نرون های حرکتی الفا فیبرهای عصبی قطور نوع A- الفا هستند که به عضلات اسکلتی عصب می دهند.
نرون های حرکتی گاما فیبرهای A- گاما هستند که به فیبرهای داخل دوکی عضلات اسکلتی می ورند.
نرون های واسطه (انیترنرون) : نرون های کوچک، بسیار تحریک پذیر بوده غالبا فعالیت خودبخودی از خود نشان می دهند و با نرون های حرکتی شاخ قدامی سیناپس می دهد تقریبا تمام سیگنالهای ورودی به نخاع از اعصاب نخاعی یا مغز ابتدا وارد نرون واسطه ای شده و سپس با نرون حرکتی ارتباط برقرار می کند.
نکته مهم: سلولهای رنشاو: نرون های واسطه ای کوچک از شاخ قدامی نخاع هستند. این نرون ها بوسیله شاخه جانبی یاکولترالی که از نرون حرکتی قدامی خارج می شود تحریک می شونداین سلولها مهاری بوده و نرون های حرکتی اطراف را مهار می کنند که سبب ایجاد مهار جانبی می شود.
نرون های پروپریواسپانیال : فیبرهای مختص به نخاع هستند و از یک قطعه به قطعه دیگر می روند این فیبرهای صعودی و نزولی مختص نخاع در رفلکس های چند قطعه ای و نیز رفلکس هایی که حرکات همزمان پاهای قدامی و خلفی را همگام می کنند نقش دارند.
#نوروسایکولوژی
🆔 @neuro_psy
▫️ دوک عضلانی Muscle spindle
هر دوک عضلانی 3 تا 10 میلیمتر طول دارد ودرداخل دوک، فیبرهای عضلانی داخل دوکی کوچک قرار دارد که بخش مرکزی آن رسپتور حسی بوده و فاقد فیلامان اکتین ومیوزین بوده و یا مقدار بسیار کمی دارد به طوریکه منقبض نمی شود بخش های انتهایی فیبر عضلانی داخل دوکی توسط فیبرهای A- گاما تحریک می شوند و می توانند منقبض شوند.
فیبرهای داخل دوکی به دو دسته تقسیم می شوند:
فیبر داخل دوکی با کیسه هسته ای Nuclear bag fiber
فیبر داخل دوکی با زنجیر هسته ای Nuclear chain fiber
در ناحیه گیرنده مرکزی دوک عضلانی دو نوع انتهای حسی وجود دارد:
پایانه اولیه یا پایانه حلقوی مارپیچ یا فیبر Ia که به دور بخش مرکزی هر دو نوع فیبر داخل دوکی قرار دارد.
پایانه حسی ثانویه یا فیبر II که فقط بدور بخش مرکزی فیبر داخل دوکی با زنجیر هسته ای پیچیده است.
نکته مهم: هنگامیکه بخش گیرنده دوک به طور آهسته تحت کشش قرار می گیرد تعداد ایمپالس که از پایانه اولیه و ثانویه صادر می شود تقریبا به طور مستقیم با افزایش کشش افزایش می یابد، که به این اثر پاسخ استاتیک گیرنده دوک می گویند.
هنگامیکه طول رسپتور دوکی ناگهان افزایش یابد فقط پایانه اولیه به طور ویژه تحریک شده که به آن پاسخ دینامیک مربوط به پایانه اولیه گویند.
اعصاب حرکتی گاما که به دوک می روند به دو دسته تقسیم می شوند.
گامای دینامیک که عمدتا فیبر داخل دوکی با کیسه هسته ای را تحریک می کند
گامای استاتیک که عمدتا فیبر داخل دوکی با زنجیر هسته ای را تحریک می کنند.
در حالت عادی بویژه زمانیکه مقداری تحریک گاما وجود دارد دوک های عضلانی ایمپالس های عصبی حسی را به طور مداوم از خود صادر می کنند کشیدن دوک عضلانی فرکانس صدور ایمپالس را افزایش می دهد در حالیکه کوتاه کردن دوک این فرکانس را کاهش می دهد.
#نوروسایکولوژی
🆔 @neuro_psy
هر دوک عضلانی 3 تا 10 میلیمتر طول دارد ودرداخل دوک، فیبرهای عضلانی داخل دوکی کوچک قرار دارد که بخش مرکزی آن رسپتور حسی بوده و فاقد فیلامان اکتین ومیوزین بوده و یا مقدار بسیار کمی دارد به طوریکه منقبض نمی شود بخش های انتهایی فیبر عضلانی داخل دوکی توسط فیبرهای A- گاما تحریک می شوند و می توانند منقبض شوند.
فیبرهای داخل دوکی به دو دسته تقسیم می شوند:
فیبر داخل دوکی با کیسه هسته ای Nuclear bag fiber
فیبر داخل دوکی با زنجیر هسته ای Nuclear chain fiber
در ناحیه گیرنده مرکزی دوک عضلانی دو نوع انتهای حسی وجود دارد:
پایانه اولیه یا پایانه حلقوی مارپیچ یا فیبر Ia که به دور بخش مرکزی هر دو نوع فیبر داخل دوکی قرار دارد.
پایانه حسی ثانویه یا فیبر II که فقط بدور بخش مرکزی فیبر داخل دوکی با زنجیر هسته ای پیچیده است.
نکته مهم: هنگامیکه بخش گیرنده دوک به طور آهسته تحت کشش قرار می گیرد تعداد ایمپالس که از پایانه اولیه و ثانویه صادر می شود تقریبا به طور مستقیم با افزایش کشش افزایش می یابد، که به این اثر پاسخ استاتیک گیرنده دوک می گویند.
هنگامیکه طول رسپتور دوکی ناگهان افزایش یابد فقط پایانه اولیه به طور ویژه تحریک شده که به آن پاسخ دینامیک مربوط به پایانه اولیه گویند.
اعصاب حرکتی گاما که به دوک می روند به دو دسته تقسیم می شوند.
گامای دینامیک که عمدتا فیبر داخل دوکی با کیسه هسته ای را تحریک می کند
گامای استاتیک که عمدتا فیبر داخل دوکی با زنجیر هسته ای را تحریک می کنند.
در حالت عادی بویژه زمانیکه مقداری تحریک گاما وجود دارد دوک های عضلانی ایمپالس های عصبی حسی را به طور مداوم از خود صادر می کنند کشیدن دوک عضلانی فرکانس صدور ایمپالس را افزایش می دهد در حالیکه کوتاه کردن دوک این فرکانس را کاهش می دهد.
#نوروسایکولوژی
🆔 @neuro_psy
▫️ رفلکس های تک سیناپسی مثل رفلکس کشش عضلانی یا جهش زانو یا knee jerk است
اگر عضله ای را تحت کشش قرار دهیم مثل عضله چهار سرران (با زدن ضربه توسط چکش رفلکس و افزایش طول عضله و تاندون) بر اثر این عمل گیرنده های دوک عضلانی تحریک شده و پتانسیل گیرنده ایجاد می کنند و در نهایت پتانسیل عمل از طریق اعصاب آوران که از نوع II , Ia هستند وارد نخاع می شود. در نخاع نرون ها با نرون های حرکتی آلفا که به عضله اسکلتی می روند سیناپس داده و آنها را تحریک کرده و باعث انقباض عضله میشود. در اثر انقباض عضله ساق پا به سمت بالا جهش می یابد. این رفلکس یک رفلکس کششی دینامیک است.
رفلکس باری: از فرد می خواهیم دستش را دراز کند سپس وزنه ای را در دستش قرار می دهیم فرد این وزنه را تحمل می کند و به این حالت رفلکس کشش استاتیک می گویند که یک عمل غیر ارادی است و شخص بدون توجه وزنه را نگهداشته است.
نکته مهم: فواید دوک عضلانی:
انجام رفلکس کشش استاتیک
یک عمل مهم رفلکس کششی توانایی ان در جلوگیری از بعضی انواع نوسان یا پرشی بودن حرکات بدن است که باعث می شود انقباضات نرم و یکنواخت باشد.
تثبیت کردن وضع بدن در جریان عمل حرکتی است که نیاز به مقاومت زیاد دارد.
دوک عضلانی در فعالیتهای حرکتی ارادی هم نقش دارد بطوریکه در بیشتر موارد همزمان با نرون حرکتی آلفا نرون گاما نیز تحریک می شود که باعث انقباض همزمان تغییرهای خارج دوکی و داخل دوکی می شوند این عمل اولا مانع تغییر طول قسمت گیرنده دوک عضلانی در جریان انقباض کل عضله می شود ثانیا عمل مناسب تخفیف دهنده. دوک عضلانی را صرفنظر از تغییر طول حفظ می کند.
#نوروسایکولوژی
🆔 @neuro_psy
اگر عضله ای را تحت کشش قرار دهیم مثل عضله چهار سرران (با زدن ضربه توسط چکش رفلکس و افزایش طول عضله و تاندون) بر اثر این عمل گیرنده های دوک عضلانی تحریک شده و پتانسیل گیرنده ایجاد می کنند و در نهایت پتانسیل عمل از طریق اعصاب آوران که از نوع II , Ia هستند وارد نخاع می شود. در نخاع نرون ها با نرون های حرکتی آلفا که به عضله اسکلتی می روند سیناپس داده و آنها را تحریک کرده و باعث انقباض عضله میشود. در اثر انقباض عضله ساق پا به سمت بالا جهش می یابد. این رفلکس یک رفلکس کششی دینامیک است.
رفلکس باری: از فرد می خواهیم دستش را دراز کند سپس وزنه ای را در دستش قرار می دهیم فرد این وزنه را تحمل می کند و به این حالت رفلکس کشش استاتیک می گویند که یک عمل غیر ارادی است و شخص بدون توجه وزنه را نگهداشته است.
نکته مهم: فواید دوک عضلانی:
انجام رفلکس کشش استاتیک
یک عمل مهم رفلکس کششی توانایی ان در جلوگیری از بعضی انواع نوسان یا پرشی بودن حرکات بدن است که باعث می شود انقباضات نرم و یکنواخت باشد.
تثبیت کردن وضع بدن در جریان عمل حرکتی است که نیاز به مقاومت زیاد دارد.
دوک عضلانی در فعالیتهای حرکتی ارادی هم نقش دارد بطوریکه در بیشتر موارد همزمان با نرون حرکتی آلفا نرون گاما نیز تحریک می شود که باعث انقباض همزمان تغییرهای خارج دوکی و داخل دوکی می شوند این عمل اولا مانع تغییر طول قسمت گیرنده دوک عضلانی در جریان انقباض کل عضله می شود ثانیا عمل مناسب تخفیف دهنده. دوک عضلانی را صرفنظر از تغییر طول حفظ می کند.
#نوروسایکولوژی
🆔 @neuro_psy
▫️ رفلکس دوسیناپسی مانند رفلکس وتری گلژی
اندام وتری گلژی یک گیرنده حسی کپسول دار است که فیبرهای وتر عضله از آن عبور می کند که در واقع انتهای اعصاب آوران Ib هستند این اعصاب به نخاع رفته و بوسیله یک نرون واسط مهاری که در بخش خاکستری نخاع قرار دارد یا نرون حرکتی آلفا سیناپس داده و باعث مهار انقباض عضله می شوند. در واقع زمانیکه تانسیون در عضله و بنابراین بر روی وتر عضله افزایش می یابد اثر مهاری ناشی از اندام وتری می تواند انقدر شدید باشد که باعث یک واکنش ناگهانی در نخاع و شل شدن ناگهانی تمام عضله شود که به آن واکنش در برابر درازشدن گویند که یک مکانیسم حفاظتی است.
اندام وتری گلژی نیز دارای پاسخ دینامیک و استاتیک است. افزایش ناگهانی تانسیون عضله باعث پاسخ شدید و دینامیک گیرنده می شود اما بلافاصله فعالیت آن کاهش یافته و با فرکانس پایدار پایین تری به صدور ایمپالس پاسخ می دهد که در پاسخ دینامیک است.
علاوه بر واکنش در برابر دراز شدن نقش دیگر اندام وتری گلرژی گلژی یکسان کردن نیروی انقباضی در میان فیبرهای عضلانی است.
#نوروسایکولوژی
🆔 @neuro_psy
اندام وتری گلژی یک گیرنده حسی کپسول دار است که فیبرهای وتر عضله از آن عبور می کند که در واقع انتهای اعصاب آوران Ib هستند این اعصاب به نخاع رفته و بوسیله یک نرون واسط مهاری که در بخش خاکستری نخاع قرار دارد یا نرون حرکتی آلفا سیناپس داده و باعث مهار انقباض عضله می شوند. در واقع زمانیکه تانسیون در عضله و بنابراین بر روی وتر عضله افزایش می یابد اثر مهاری ناشی از اندام وتری می تواند انقدر شدید باشد که باعث یک واکنش ناگهانی در نخاع و شل شدن ناگهانی تمام عضله شود که به آن واکنش در برابر درازشدن گویند که یک مکانیسم حفاظتی است.
اندام وتری گلژی نیز دارای پاسخ دینامیک و استاتیک است. افزایش ناگهانی تانسیون عضله باعث پاسخ شدید و دینامیک گیرنده می شود اما بلافاصله فعالیت آن کاهش یافته و با فرکانس پایدار پایین تری به صدور ایمپالس پاسخ می دهد که در پاسخ دینامیک است.
علاوه بر واکنش در برابر دراز شدن نقش دیگر اندام وتری گلرژی گلژی یکسان کردن نیروی انقباضی در میان فیبرهای عضلانی است.
#نوروسایکولوژی
🆔 @neuro_psy
👍1
▫️ رفلکس های چند سیناپسی
رفلکس خم کننده (فلکسور) – در حیوان نخاعی یا بدون مخ، تقریبا هر نوع استیمولوس که به یک دست یا پا وارد می شود موجب انقباض عضلات خم کننده آن اندام می شود و به این ترتیب آن اندام را از جسم تحریک کننده دور می کنند این عمل موسوم به رفلکس خم کننده یا فلکسور است سیگنالهای حسی با نرون های حرکتی عضله فلکسور را تحریک و همچنین نرون های حرکتی عضله اکستانسور یا باز کننده را مهار می کنند. بین نرون حسی و نرون حرکتی در نخاع نرون های واسطه ای متعدد قرار دارند. این رفلکس در نهایت باعث دور کردن اندام از محرک دردناک شده به آن رفلکس عقب کشیدن یا withdrawal هم می گویند.
رفلکسور راست کنند متقاطع crossed-extention در این رفلکس در اندام مقابل به صورت کنترالترالی عضله اکستانسور تحریک شده و عضله فلکسور مهار می شود. در واقع این رفلکس سبب نگهداری وضعیت بدن به طور مناسب در خلال رفلکس فلکسور می شود.
عصب گیری متقابل یا reciprocal innervation زمانیکه یک رفلکس کششی عضله ای را تحریک می کند بطور همزمان با آن عضلات مخالف را مهار می کند در این حالت عضله مقابل عضله فلکسور باید بحالت بازدر بیاید.
#نوروسایکولوژی
🆔 @neuro_psy
رفلکس خم کننده (فلکسور) – در حیوان نخاعی یا بدون مخ، تقریبا هر نوع استیمولوس که به یک دست یا پا وارد می شود موجب انقباض عضلات خم کننده آن اندام می شود و به این ترتیب آن اندام را از جسم تحریک کننده دور می کنند این عمل موسوم به رفلکس خم کننده یا فلکسور است سیگنالهای حسی با نرون های حرکتی عضله فلکسور را تحریک و همچنین نرون های حرکتی عضله اکستانسور یا باز کننده را مهار می کنند. بین نرون حسی و نرون حرکتی در نخاع نرون های واسطه ای متعدد قرار دارند. این رفلکس در نهایت باعث دور کردن اندام از محرک دردناک شده به آن رفلکس عقب کشیدن یا withdrawal هم می گویند.
رفلکسور راست کنند متقاطع crossed-extention در این رفلکس در اندام مقابل به صورت کنترالترالی عضله اکستانسور تحریک شده و عضله فلکسور مهار می شود. در واقع این رفلکس سبب نگهداری وضعیت بدن به طور مناسب در خلال رفلکس فلکسور می شود.
عصب گیری متقابل یا reciprocal innervation زمانیکه یک رفلکس کششی عضله ای را تحریک می کند بطور همزمان با آن عضلات مخالف را مهار می کند در این حالت عضله مقابل عضله فلکسور باید بحالت بازدر بیاید.
#نوروسایکولوژی
🆔 @neuro_psy
▫️ رفلکس های اتونوم در نخاع
- تغییرات تنوس رگی ناشی از تغییرات گرمای موضعی
- تعریق ناشی از گرمای موضعی روی سطح بدن
- رفلکس های روده ای – روده ای برای کنترل اعمال حرکتی روده
- رفکلس های تخلیه کننده برای خالی کردن مثانه پر
- رفلکس دسته جمعی mass reflex : در انسان نخاعی گاهی نخاع بطور ناگهانی فوق العاده فعال شده باعث تخلیه شدید قسمتهای بزرگ نخاع می شود. محرکی که باعث آن می شود یک محرک قوی آسیب رساننده به پوست یا پر شدن بیش از حد یکی از احشا از قبیل اتساع بیش از حد مثانه یا روده است اثرات رفلکس شامل:
- بخشهای بزرگی از بدن به صورت اسپاسم خم کننده شدید در می اید
- ممکن است مثانه و کولون تخلیه شود
- فشار شریانی غالبا تا مقادیر فشار سیستولی بیش از 200 میلیمتر جیوه بالا برود
- تعریق شدید در بخشهایی از بدن.
#نوروسایکولوژی
🆔 @neuro_psy
- تغییرات تنوس رگی ناشی از تغییرات گرمای موضعی
- تعریق ناشی از گرمای موضعی روی سطح بدن
- رفلکس های روده ای – روده ای برای کنترل اعمال حرکتی روده
- رفکلس های تخلیه کننده برای خالی کردن مثانه پر
- رفلکس دسته جمعی mass reflex : در انسان نخاعی گاهی نخاع بطور ناگهانی فوق العاده فعال شده باعث تخلیه شدید قسمتهای بزرگ نخاع می شود. محرکی که باعث آن می شود یک محرک قوی آسیب رساننده به پوست یا پر شدن بیش از حد یکی از احشا از قبیل اتساع بیش از حد مثانه یا روده است اثرات رفلکس شامل:
- بخشهای بزرگی از بدن به صورت اسپاسم خم کننده شدید در می اید
- ممکن است مثانه و کولون تخلیه شود
- فشار شریانی غالبا تا مقادیر فشار سیستولی بیش از 200 میلیمتر جیوه بالا برود
- تعریق شدید در بخشهایی از بدن.
#نوروسایکولوژی
🆔 @neuro_psy