▪️ بیماری #ارتفاع چیست و چگونه درمان می‌شود؟

یکی از بیماری‌های سفر، بیماری ارتفاع است. علایم و نشانه‌های بیماری ارتفاع شامل سردرد، تنگی نفس به دنبال فعالیت کم، خستگی، تهوع، خواب آشفته و بی‌اشتهایی است.

بیماری ارتفاع زمانی رخ می‌دهد که فردی که در منطقه‌ای با ارتفاع پایین زندگی می‌کند، به نقطه‌ای با ارتفاع بیش از 2400 متر سفر داشته باشد. این بیماری معمولاً چند ساعت پس از رسیدن به نقطه مرتفع اتفاق می‌افتد. اسکی بازان، کوه‌پیمایان یا سایر افرادی که از ارتفاعات پایین به دامنه‌های کوه سفر می‌کنند دچار این حالات می‌شوند. به ویژه اگر به منطقه‌ای مرتفع پرواز کنند.

بسیاری از افراد به شکل خفیف تا متوسط دچار علایم بیماری ارتفاع می‌شوند که معمولا بعد از مدتی با سازگاری بدن فرد با تغییرات موجود، برطرف خواهد شد. البته گاهی این علایم تا چند روز ادامه پیدا می‌کنند. به‌ندرت، برخی از افراد فرم شدیدتری از این بیماری را تجربه می‌کنند که ممکن است باعث تنگی نفس شدید یا بیماری مغزی شدید شوند. این حالت جزء اورژانس‌های پزشکی است و در صورت عدم درمان می‌تواند مرگبار باشد.

افزایش دریافت مایعات و مواد قندی(کربوهیدرات)، می‌تواند علایم بیماری را کم کند. استراحت هم مفید است. اما در موارد شدید، باید فرد گرفتار این بیماری را به ارتفاع پایین‌تر برده و در صورت امکان به او اکسیژن برسانید.

بنابر اعلام دفتر آموزش و ارتقاء سلامت معاونت درمان وزارت بهداشت، برای جلوگیری از وقوع بیماری ارتفاع:- کمی صبر کنید تا بدن‌تان به شرایط جدید عادت کند. پس از رسیدن به مقصد، یک روز استراحت کنید تا بدن‌تان نسبت به ارتفاع سازگاری پیدا کند.- آرام آرام صعود کنید و به سمت ارتفاع بالاتر بروید. در صورت امکان از ارتفاع زیر 1800 متر شروع کنید.
#زوج_درمانی #مشاوره_خانواده

🆔 @neuro_psy

#آتاکسی_وستیبولار همان ضایعات مرکزی و محیطی که سرگیجه (vertigo) ایجاد می‌کنند می‌توانند به آتاکسی وستیبولار منجر شوند. نیستاگموس (Nystagmus) اغلب وجود دارد و به‌طور تیپیک یک طرفه (unilateral) است و بیشترین وضوح را در نگاه به سمت مقابل ضایعه دارد. دیس آرتری دیده نمی‌شود.

آتاکسی وستیبولار وابسته به ثقل (gravity dependent) است: وقتی که بیمار در بستر دراز کشیده و معاینه می‌شود نمی‌توان ناهماهنگی (Incoordination) حرکت اندام‌ها را نشان داد اما زمانی این ناهماهنگی آشکار می‌شود که بیمار قصد ایستادن یا راه رفتن داشته باشد.
#نوروسایکولوژی

🆔 @neuro_psy

#بختک یا فلج خواب

فلج خواب یـک تـجربـه ی دلــهره آور و هراس انگیز است که به حالت ناتوانی درانجام حرکات ارادی حین خواب اطلاق می شـود. فـلـج خـواب اغـلب مواقع هنگام بیدارشـدن از خـواب و یـا در لحظه ی به خـواب رفتن رخ میدهد و چند ثانیه بـه طـول می انجامد و در هر سنی روی می دهد.

▪️ علایم فلج خواب:

-ناتوانی در حرکت دادن بدن
-ناتوانی در صحبت کردن و فریاد زدن
-احساس خفگی و نزدیکی به زمان مرگ
توهمات شنیداری، دیداری یا حتی لمسی اما رؤیا مانند ، مثل احساس حضور یک انسان دیگر در اتاق، احساس فشردگی در قفسه سینه، دیدن سایه افراد، دیدن منبع نورانی، شنیدن صدای افراد، شنیدن صدای قدمهایی که نزدیک میشوند، دیدن شبح، تجربه خروج از بدن، احساس شناور شدن در هوا، شنیدن صدای بازو بسته
-احساس وحشت و اضطراب
#نوروسایکولوژی

🆔 @neuro_psy

▪️ بختک سراغ چه کسانی می آید؟

افرادی که دچار اختلالات خواب هستند و ممکن است اختلال فاز رم (REM) اتفاق بیافتد .

افرادی که در خواب از خود واکنش های شدید فیزیکی مانند رفتارهای خشونتی و عصبی بروز می دهند.

افرادی که دچار کمبود خواب، عوامل ژنتیکی، استرس یا اضطراب زیاد هستند و ساعت خواب بدن شان بر هم می خورد .

افرادی که دچار اختلال های ذهنی، اختلال دو قطبی هستند.

افرادی که شب به پشت می خوابند.

افرادی که مبتلا به گرفتگی عضلات بدن مانند گرفتگی عضله پا هستند.

افرادی که از برخی داروها مانند داروهایی که برای بیش فعالی تجویز می شود ، استفاده می کنند.

افرادی که مواد مخدر مصرف می کنند.

تمام افرادی که این موضوع را تجربه می کنند و دچارفلج خواب می گردند در سلول هایشان ماده ای به نام «HLA-DR2» دارند. افرادی که روز خسته کننده یا پراسترسی را گذرانده اند، بیشتر از همیشه این حالت سراغ شان آمده است.

تغییرات در سبک زندگی یا مصرف قرص های خواب آور و آنتی هیستامین ها ممکن است به فلج خواب دچار شود.

بروز فلج خواب در زنان دو تا چهار برابر بیشتر از مردان است.
#نوروسایکولوژی #بختک

🆔 @neuro_psy

#توهمات_هیپناگوژیک، تصورات حسی هستند که در زمان بخواب رفتن، بدون محرک درک می شوند و بسیار واقعی جلوه می کنند. اینگونه توهمات به توهمات خواب معروفند که عبارتند از: توهمات هیپنوپامپیک که زمان بیدار شدن از خواب ممکنست رخ دهد و توهمات هیپناگوژیک که زمان بخواب رفتن امکان دارد بروز کند. توهمات می توانند از هر نوع حسی نشات بگیرند، از جمله حس دیداری که از همه بیشتر تجربه می شود.
#نوروسایکولوژی

🆔 @neuro_psy

▪️ علل‌شناسی #توهمات_هیپناگوژیک

توهمات هیپناگوژیک می توانند از علائم سه اختلال عمده باشند که عبارتند از: اختلال نارکولپسی، اختلال پارکینسون، اختلال اسکیزوفرنی.

توهمات هیپناگوژیک و توهمات هیپنوپامپیک، راه رفتن در خواب، حرف زدن در خواب و تجربیات مشابه را که بعنوان طبقه اختلالات پاراسومنیا شناخته می شوند،  اغلب علل مشخصی ندارند اما می توان در خانواده این افراد، افراد درجه یک دیگری را پیدا کرد که دچار پاراسومنیا می باشند و دلایل ژنتیکی باید چک شوند.
#نوروسایکولوژی

🆔 @neuro_psy

▪️ فیزیولوژی توهمات #هیپناگوژیک

در زمان خواب بسیاری از مناطق آناتومیک مغز از جمله مناطق کنترل تنفس و فشار خون در حال فعالیت هستند. بدن ما در زمان خواب، میان دو حالت خواب سنگین و خواب سبک در حال جریان است. رویابینی معمولا در زمان خواب سبک بوجود می آید که پس از بیدار شدن، شاید آنها را اصلا به یاد نیاوریم.

دلیل رویابینی  نیز هنوز کاملا مشخص نیست اما معروفترین دلیل رویابینی در حال حاضر اینست که کارکرد رویابینی، بایگانی و طبقه بندی اطلاعات در حافظه و فراخوانی خاطرات است. انواع اختلالات طبقه پاراسومنیا همچون خوابگردی، سکسومانیا، حرف زدن در خواب و غیره در خواب سنگین اتفاق می افتند.

تنها دلیلی که تا کنون برای بروز توهمات هیپناگوژیک ارائه شده است، فردی که اختلال نارکولپسی دارد، وقتی حالت حمله خواب به وی وارد می‌شود، وی یک باره به خواب عمیق فرو می رود و یا یکباره از خواب عمیق بیدار می شود، از آنجا که بروز توهمات هیپناگوژیک از علائم اصلی اختلال نارکولپسی است، شاید ریشه اصلی علت وقوع این نوع توهمات را باید در خواب عمیق جستجو کرد.
#نوروسایکولوژی

🆔 @neuro_psy

▪️ نشانه های آسیب #ساقه_مغز

از نشانه های بسیار خوب برای تعیین جای آسیب در ساقه مغز (Brain stem) وجود نمودهای گرفتاری اعصاب جمجمه ای (به جز زوجهای اول و دوم) همراه با علائم آسیب راه های هرمی طرف دیگر بدن می باشد. برای نمونه بیماری که با همي پلژی همراه با پتوز پلک و گشادی مردمک (فلج زوج سوم) مراجعه می کند یا دچار فلج کامل یک نیمه صورت (زوج هفتم) و همي پلژی نیمه دیگر بدن (سندرم میلارد – گویلر) است، حتما ضایعه ای در ساقه مغز دارد.

در آسیب بخش های پایینی Brain stem افزون بر نمودهای پیرامیدال (هیپررفلکسی، علامت بابنسکی و پارزی اندام ها)، اختلالات بلع و تکلم ناشی از گرفتاری زوج های نهم و دهم نیز و ملاحظه می شود. وجود برخی نشانه های چشمی نیز حاکی از آسيب ساقه مغز است؛ مثلا ناتوانی در نگاه کردن به بالا (Upward gaze palsy) و یا پیدایش نیستاگموس عمودی  از اختلالاتی در بخشهای بالایی ساقه مغز حکایت می کند.
#نوروسایکولوژی

🆔 @neuro_psy

▫️ #آتاکسی_وستیبولار

آتاکسی وستیبولارهمان ضایعات مرکزی و محیطی که سرگیجه (vertigo) ایجاد می کنند می توانند به آتاکسی وستیبولار منجر شوند. نیستاگموس (Nystagmus) اغلب وجود دارد و به طور تیپیک یک طرفه (unilateral) است و بیشترین وضوح را در نگاه به سمت مقابل ضایعه دارد. دیس آرتری دیده نمی‌شود. آتاکسی وستیبولار وابسته به ثقل
(gravity dependent)
است:
وقتی که بیمار در بستر دراز کشیده و معاینه می شود نمی توان ناهماهنگی (Incoordination) حرکت اندام ها را نشان داد اما زمانی این ناهماهنگی آشکار می شود که بیمار قصد ایستادن یا راه رفتن داشته باشد.
#نوروسایکولوژی

🆔 @neuro_psy

▫️ #آتاکسی_وستیبولار

آتاکسی وستیبولارهمان ضایعات مرکزی و محیطی که سرگیجه (vertigo) ایجاد می کنند می توانند به آتاکسی وستیبولار منجر شوند. نیستاگموس (Nystagmus) اغلب وجود دارد و به طور تیپیک یک طرفه (unilateral) است و بیشترین وضوح را در نگاه به سمت مقابل ضایعه دارد. دیس آرتری دیده نمی‌شود. آتاکسی وستیبولار وابسته به ثقل
(gravity dependent)
است:
وقتی که بیمار در بستر دراز کشیده و معاینه می شود نمی توان ناهماهنگی (Incoordination) حرکت اندام ها را نشان داد اما زمانی این ناهماهنگی آشکار می شود که بیمار قصد ایستادن یا راه رفتن داشته باشد.
#نوروسایکولوژی

🆔 @neuro_psy

▪️ نخاع (طناب نخاعی)

#نخاع قسمتی از دستگاه عصبی است که در داخل مجرای مهره ای(vertebral canal) قرار دارد و دو سوم بالایی آن را پر می کند. نخاع به شکل استوانه ای است که طول آن ۴۲ تا ۴۵ سانتی متر و قطرش یک سانتی متر می باشد. در طول نخاع دو ناحیه ی متسع شده وجود دارد ٬ یکی در ناحیه ی گردنی(cervical enlargement) و دیگری در ناحیه ی کمری(lumbar enlargement) نامیده می شود. برجستگی گردنی از چهارمین مهره ی گردنی تا اولین مهره ی سینه ای کشیده می شود و مبدا شبکه ی بازویی می باشد ٬ برجستگی کمری از دهمین مهره ی سینه ای تا اولین مهره ی کمری امتداد دارد و مبدا شبکه ی کمری می باشد.
#نوروسایکولوژی

🆔 @neuro_psy

▪️ کارکرد #نخاع

ضخیم شدگی ناحیه ی گردنی ، از C4 تا T1 ، و ضخیم شدگی ناحیه ی کمری ، بین L4 تا S3 می باشد. ستون فقرات با احاطه نمودن نخاع ، از طناب نخاعی محافظت می کند. طناب نخاعی به مغز متصل بوده و قطری حدود انگشت انسان دارد. طناب نخاعی در انسان از پیاز مغز یا بصل النخاع شروع شده و تا مخروط انتهایی نزدیک اولین یا دومین مهره ی کمری(لومبار) ، در امتداد فیبری موسوم به فیلوم ترمینال پایان می یابد. نقطه ای که در آن طناب نخاعی پایان می یابد ، مخروط انتهایی نامیده شده و انتهای طناب نخاعی می باشد و نزدیک اعصاب کمری L1 و L2 قرار دارد. بعد از پایان یافتن طناب نخاعی ، اعصاب نخاعی به صورت دسته ای از اعصاب به نام دم اسب ادامه می یابند.
#نوروسایکولوژی

🆔 @neuro_psy

▪️ طناب نخاعی سه عملکرد اصلی دارد :

– به عنوان مجرا و کانالی برای اطلاعات حرکتی که در پایین طناب نخاعی حرکت می کنند می باشد.
– به عنوان مجرا و کانالی برای اطلاعات حسی که در بالای طناب نخاعی حرکت می کنند می باشد.
– به عنوان مرکز هماهنگ کننده ی رفلکس های معین عمل می کند.

طناب نخاعی راه اصلی برای اطلاعات ارتباط دهنده ی بین مغز و سیستم عصبی محیطی می باشد. آن ، متشکل از میلیون ها فیبر عصبی بوده که اطلاعات الکتریکی را از مغز به اندام ها ، تنه و اعضای بدن و بالعکس منتقل می کند. مغز و نخاع سیستم عصبی مرکزی را تشکیل می دهند در حالیکه اعصاب مرتبط کننده ی نخاع به بدن ، سیستم عصبی محیطی را تشکیل می دهند.
#نوروسایکولوژی #نخاع

🆔 @neuro_psy

بیماری #ام_اس یا #مالتیپل_اسکلروزیس  (#MS) یک بیماری خودایمنی است که به میلین آکسونها در مغز و نخاع (سیستم عصبی مرکزی) حمله می کند. این حمله باعث آسیب رساندن یا نابود کردن میلین (میلین زدایی) آکسون یا بافت عصبی می شود. اسکلروز به معنای سخت شدن یا ضخیم شدن غیرطبیعی بافت است، که اغلب به علت التهاب است.

ام اس بسیار آهسته در سالهای طولانی (حدود ۲۵ سال) پیشرفت می کند.

مالتیپل اسکلروزیس اغلب در زنان ۲۰ تا ۴۰ ساله تشخیص داده می شود اما ممکن است در هر سنی و هر دو جنس رخ دهد. بدین معنا که در زنان اغلب بیشتر رخ می دهد.

معمولا، مالتیپل اسکلروز یا ام اس در کودکان و نوجوانان (MS اطفال) تشخیص نمی یابد؛ با این حال، متخصصین پزشکی حدود ۸ تا ۱۰ هزار کودک و نوجوان را در ایالات متحده با بیماری ام اس تشخیص داده اند.
#نوروسایکولوژی

🆔 @neuro_psy

▪️ مخروط نخاعی(conus medullaris)

انتهای پایینی نخاع که در مقابل اولین و دومین مهره ی کمری قرار دارد ٬ به شکل مخروطی است که آن را مخروط نخاعی می نامند. نقطه ای که در آن طناب نخاعی پایان می یابد ، مخروط انتهایی نامیده شده و انتهای طناب نخاعی است و نزدیک اعصاب کمری L1 و L2 قرار دارد. بعد از پایان یافتن طناب نخاعی ، اعصاب نخاعی به صورت دسته و استوانه ای به نام دم اسب ادامه می یابند. منطقه ی دم اسب در نتیجه ی این واقعیت شکل می گیرد که رشد طولی طناب نخاعی در حدود سن چهار سالگی متوقف می گردد ، درحالیکه ستون فقرات تا بزرگسالی به رشد طولی خود ادامه می دهد. این باعث می شود تا اعصاب نخاعی خاجی یا ساکرال در ناحیه ی فوقانی لومبار سرچشمه گیرند.
#نوروسایکولوژی #نخاع

🆔 @neuro_psy

▪️ رشته ی انتهایی(filum terminalis)

رشته ی انتهایی ٬ از راس مخروط نخاعی رشته ای جدا می شود که تا سطح عقبی اولین مهره ی دنبالچه ای ادامه دارد و آن را رشته ی انتهایی(filum terminalis) یا فیلوم ترمینال می گویند. رشته ی انتهایی شامل یک بخش داخلی است که در داخل پرده ی مننژ(meninge) قرار دارد و یک قسمت خارجی که در بیرون پرده ی مننژ می باشد. در ضخامت مخروط نخاعی ٬ بطن انتهایی قرار دارد.

▪️حد پایینی نخاع

در چهارمین ماه دوران جنینی ٬ انتهای پایینی نخاع در مقابل استخوان دنبالچه است. اما در موقع تولد ٬ انتهای پایینی نخاع در مقابل سومین مهره ی کمری می باشد. در حالیکه در اشخاص بالغ انتهای پایینی نخاع در مقابل دیسک بین اولین و دومین مهره ی کمری قرار دارد. این اختلافات از این جهت به وجود می آیند که رشد ستون مهره ای از رشد نخاع بیشتر است.
#نوروسایکولوژی #نخاع

🆔 @neuro_psy

▪️راه های نخاعی بالارو(صعودی) و پایین رو (نزولی)

اعصاب درون طناب نخاعی به صورت دسته های مختلفی به نام راه های بالارو و پایین رو گروه بندی می شوند. راههای بالارو و پایین رو نخاع یعنی راه هایی که پیام های حسی را به مغز یا پیام های حرکتی را به عضلات بدن می ‌برند به صورت گروه های تارهای عصبی جداگانه در کنار هم در طول نخاع قرار دارند و هر کدام بخشی از بافت نخاع را تشکیل می‌ دهند.

- راه های بالارو ، راه های حسی درون طناب نخاعی بوده که اطلاعاتی مانند لامسه ، گرما ، سرما ، درد و موقعیت مفصل را از عضلات بدن به مغز منتقل می کنند.

- راه های پایین رو(نزولی) ، راه های حرکتی درون طناب نخاعی بوده که اطلاعاتی را برای شروع حرکت و کنترل عملکردهای بدن از مغز به بخش های مختلف منتقل می کنند.
#نوروسایکولوژی #نخاع

🆔 @neuro_psy

🎥 پیشگیری از کرونا
#فیلم_کوتاه_روانشناسی

🆔 @filmpsy

🎥 ویدئوی سازمان جهانی بهداشت در مورد ویروس #کرونا

🆔 @filmpsy

#اعصاب_نخاعی (spinal nerves)

اعصاب نخاعی ۳۱ جفت می باشند که هریک از دو ریشه ی جلویی و عقبی درست شده اند. ریشه ی جلویی حرکتی و ریشه ی عقبی حسی می باشد. در انتهای خارجی هریک از ریشه های عقبی ٬ یک برجستگی به نام گانگلیون ریشه ی پشتی(dorsal root ganglion) وجود دارد. محل این گانگلیون ها ٬ در انتهای داخلی سوراخ بین مهره ای می باشد. در این گانگلیون ٬ اولین نورون های حسی قرار دارند. دو ریشه ی جلو و عقبی اعصاب نخاعی بعد از گانگلیون نخاعی یعنی در داخل سوراخ بین مهره ای به یکدیگر متصل شده و پس از این که رشته های حسی و حرکتی آنها با هم مخلوط شدند بار دیگر به دو شاخه ی جلو و عقبی تقسیم می شوند که در این صورت این دو شاخه ی جدید حاوی رشته های حسی و حرکتی می باشند.

از ۳۱ جفت اعصاب نخاعی ٬ ۸ جفت آن در ناحیه ی گردن ٬ ۱۲ جفت در ناحیه ی سینه ٬ ۵ جفت آن در ناحیه ی کمر ٬ ۵ جفت در ناحیه ی خاجی(sacral) و یک جفت در ناحیه ی دنبالچه ای نخاع قرار دارد.

اعصاب نخاعی یا ریشه های عصبی از طناب نخاعی مبدا می گیرند و از سوراخی در هر مهره به نام فورامان برای انتقال اطلاعات از نخاع به سایر قسمت های بدن و از بدن به مغز عبور می کنند.

۳۱ جفت عصب نخاعی وجود دارد که از طناب نخاعی منشعب می گردند. اعصاب نخاعی به ترتیب از گردن تا کمر قرار دارند و هر یک از آنها به قسمت خاصی از بدن مربوط می باشند. این اعصاب به ترتیب شامل ۸ زوج گردنی ، ۱۲ زوج سینه ای ، ۵ زوج کمری و ۵ زوج خاجی و ۱ زوج دنبالچه‌ ای است. هر عصب نخاعی پس از آن که از نخاع خارج شد به انشعاباتی تقسیم می شود و هر شاخه از آن به بخشی از بدن منتهی می ‌گردد. اعصاب کمری و خاجی و دنبالچه ‌ای تقریبا به صورت عمودی از نخاع بیرون می ‌آیند و یک دسته تارعصبی به نام دم اسب بوجود می ‌آورند. ریشه ‌های خلفی نخاع از تارهای عصبی حسی و ریشه ‌های قدامی آن از تارهای عصبی حرکتی تشکیل شده است.
#نوروسایکولوژی

🆔 @neuro_psy