مدرسه

سه شیوه‌ی تعبیر نسبت انسان و حیوان در سه ابرپارادایم
علی‌نجات غلامی

تفکر فلسفی زمانی آغاز می‌شود که به آپوریا برسید جایی برسر دوراهه که دو راه قدرتی برابر داشته باشند و محکوم به تفکر و انتخاب باشید – نگاه ارسطو
جایی که به "سه راهه" برسید ابرتفکر آغاز خواهد شد – نگاه نیچه

حال درباب نسبت "انسان و حیوان" از این سه‌راهه‌ی مخوف کدام را انتخاب می‌کنید – هر کدام از این راه‌ها نه یک روایت فردی و جزئی بلکه یک ابرپارادایم است که خصیصه‌ی محوری کل تمدنی است که گوینده در آن گفته را گفته است (1) یونانی-اروپایی، 2) پسامدرن و 3) ایرانی-اسلامی):
هراکلیتوس: انسان از حیوان برتر است، زیرا انسان عقل دارد که با آن تمدن و فرهنگ و اخلاق مبتنی بر فهم می‌سازد و این از حیوان که درگیر مشتی غریزه‌ی سافل است ساخته نیست. اگر عقل در مسیر نظری و اخلاقی‌اش "تکمیل‌تر" شود انسانِ عاقل است که حیوان را نیز فهم و درک خواهد کرد و با او همدلی خواهد کرد.
دریدا: انسان از حیوان برتر نیست فقط تفاوت دارد و این برتری خودخوانده‌ی انسان خودمحور بوده است که با ساختن این دوگانه‌ی عقل و غریزه برای خود جایگاه برین تراشیده و حیوانات را به مثابه حقیر برچسب گذاشته تا خودش را برتر جلوه دهد. بنابراین درک درست و اخلاق درست از نفی این تفاخر پنهان و دوگانه‌های ناشی از آن از جمله همین عقل/غریزه آغاز می‌شود.
سعدی: انسان از حیوان می‌تواند برتر شود نه به دلیل عقل که حیوان هم همچین خر نیست، بلکه به دلیل «عشق» که در آن ساحت دیگر «حَیَوان خبر ندارد ز جهان آدمیت». جهانی که در آن سگ اصحاب کهف نیز با شیدایی انسان همراه می‌شود. راستی چرا حیوان هم فقط در نسبت با انسان عشق را تجربه می‌کند؟!

www.tgoop.com/madrasefalsafe/5421

1.7K viewsمدرسه-دروس مباحث فلسفی, Jun 6 at 13:06

سه شیوه‌ی تعبیر نسبت انسان و حیوان در سه ابرپارادایم
علی‌نجات غلامی

تفکر فلسفی زمانی آغاز می‌شود که به آپوریا برسید جایی برسر دوراهه که دو راه قدرتی برابر داشته باشند و محکوم به تفکر و انتخاب باشید – نگاه ارسطو
جایی که به "سه راهه" برسید ابرتفکر آغاز خواهد شد – نگاه نیچه

حال درباب نسبت "انسان و حیوان" از این سه‌راهه‌ی مخوف کدام را انتخاب می‌کنید – هر کدام از این راه‌ها نه یک روایت فردی و جزئی بلکه یک ابرپارادایم است که خصیصه‌ی محوری کل تمدنی است که گوینده در آن گفته را گفته است (1) یونانی-اروپایی، 2) پسامدرن و 3) ایرانی-اسلامی):
هراکلیتوس: انسان از حیوان برتر است، زیرا انسان عقل دارد که با آن تمدن و فرهنگ و اخلاق مبتنی بر فهم می‌سازد و این از حیوان که درگیر مشتی غریزه‌ی سافل است ساخته نیست. اگر عقل در مسیر نظری و اخلاقی‌اش "تکمیل‌تر" شود انسانِ عاقل است که حیوان را نیز فهم و درک خواهد کرد و با او همدلی خواهد کرد.
دریدا: انسان از حیوان برتر نیست فقط تفاوت دارد و این برتری خودخوانده‌ی انسان خودمحور بوده است که با ساختن این دوگانه‌ی عقل و غریزه برای خود جایگاه برین تراشیده و حیوانات را به مثابه حقیر برچسب گذاشته تا خودش را برتر جلوه دهد. بنابراین درک درست و اخلاق درست از نفی این تفاخر پنهان و دوگانه‌های ناشی از آن از جمله همین عقل/غریزه آغاز می‌شود.
سعدی: انسان از حیوان می‌تواند برتر شود نه به دلیل عقل که حیوان هم همچین خر نیست، بلکه به دلیل «عشق» که در آن ساحت دیگر «حَیَوان خبر ندارد ز جهان آدمیت». جهانی که در آن سگ اصحاب کهف نیز با شیدایی انسان همراه می‌شود. راستی چرا حیوان هم فقط در نسبت با انسان عشق را تجربه می‌کند؟!

BY مدرسه