tgoop.com/huzurkitoblari/1327
Last Update:
#finished
Aleksandra Kavelius – “Laylo”
Urush… U nafaqat shaharlarni, balki odamlarning qalbini ham vayron qiladi…
Roman 1992-1995-yillarda yuz minglab odamlarning oʻlimiga, millionlab odamlarning qochqinda qolishiga, koʻplab shahar va qishloqlarning tiklanmas xarobalarga aylanishiga sabab boʻlgan Bosniya urushi haqida hikoya qiladi.
Ammo u xarobalar, moddiy yoʻqotishlar va jismoniy oʻlim haqida emas koʻproq ruhiy iztiroblar va qalb ogʻriqlari haqida soʻzlaydi. 16 yoshli Laylo ismli qizcha orqali Bosniya urishining, u orqali odamlarning qabohatini, razolatini va ijtimoiy nazoratlarsiz qolgandagi yuzi ochib beriladi.
“Laylo” kitobida bosniyalik musulmon qizning hayoti tasvirlanadi. U tinch, mehrli oilada ulg‘ayadi, musiqani va romantik hikoyalarni yaxshi ko‘radi, kelajakka umid bilan qaraydi.
Ammo Bosniyada urush boshlangach Layloning tinch hayoti bir zumda barbod bo‘ladi. Serb harbiy kuchlari uni asirga oladi va ayollar uchun mo‘ljallangan harbiy lagerda 2 yil mobaynida jinsiy ehtiyoj uchun foydalanishadi.
Asar davomida Laylo urushdagi shafqatsizlikka, insoniylikning qanday yoʻqolib, evrilib borishini oʻz koʻzlari bilan koʻradi. Ayollarga nisbatan qilinayotgan zo‘ravonliklarga, guruh boʻlib yoki noinsoniy shakllarda zoʻrlashlariga guvoh boʻladi. Nafaqat guvoh boʻladi balki oʻsha xoʻrlanganlardan biriga aylanadi…
Yozuvchi Laylo misolida bir-necha oʻn minglab qizlarning taqdiri koʻrsatadi. Shunday qiynoqlardan ham omon qolganlar urushdan keyin normal hayotda yashab ketishga qiynaladi.
Eng katta ogʻriq, iztirob ana oʻshanda boshlanadi. Har odamdan xavfsirash, ishonmaslik, nafratdan boshqa barcha tuygʻularda falajlik seziladi. Inson qalb va tuygʻularsiz, eng muhimi ichidagi dardlarini ishonib ayta oladigan insonlarsiz tirik murdaga aylanishiga amin boʻlasiz.
“Laylo” juda og‘ir, ammo o‘qishingiz zarur bo'lgan kitob. Chunki u bizga ba'zi haqiqatlarni, tinchlik va shukronalik oliy ne’mat ekanini, shunchaki quvonching va arzimas dardingni ham ishonib ayta oladigan, yelkasiga bosh qoʻya oladigan yaqining bor ekani ham juda katta boylik ekanini eslatib qoʻyadi…
