Hossein Dabbagh حسین دباغ

✏ وقتی «آزادی» به «انقیاد» بدل می‌شود

منتشر شده در ژورنال The Philosopher

✍️ حسین دباغ و پاتریک حسن

👈 در این نوشته، من به‌ همراه پاتریک حسن استدلال کرده‌ایم که مداخلهٔ نظامی یا سیاسیِ خارجی در قالب شعار «تغییر رژیم» در ایران، نه‌تنها راه به رهایی نمی‌برد، بلکه اغلب به بازتولید همان استبدادی منجر می‌شود که وعدهٔ نابودی‌اش داده می‌شود.

👈 در دلِ این پارادوکس اخلاقی، با پدیده‌ای مواجه‌ایم که می‌توان آن را «پیش‌گویی خودبرآورنده امپریالیسم» نام نهاد: امری که در آن، خودِ تهدید خارجی، ابزار بقای قدرت داخلی می‌شود. قدرت‌های مداخله‌گر، به نام آزادی، بذر بی‌اعتمادی و انسداد سیاسی می‌پراکنند و دست استبداد داخلی را برای سرکوب هر ندای آزادی‌خواهی بازتر می‌کنند.

👈 در این مقاله نشان داده‌ایم که در حافظهٔ تاریخی ملت ایران، از کودتای ۱۳۳۲ تا جنگ ایران و عراق، تجربه‌های مداخله‌جویانه خاطره‌ای جمعی از سلطه‌ی بیگانه ساخته‌اند که به نفع نیروهای اقتدارگرا تمام شده‌ است. در چنین بستری، حتی اگر نیت مداخله «رهایی‌بخشی» باشد، مردم آن را با «تحقیر ملّی» همسان می‌انگارند. در نتیجه، روایت رسمی حکومت—که خود را مدافع عزت و کرامت ملّی در برابر نیروهای استکباری می‌ داند—نه‌فقط تضعیف، بلکه بیش از پیش تقویت می‌شود.

👈 آن‌چه این‌جا رخ میدهد، چیزی فراتر از پروپاگانداست؛ در حقیقت، حکومت از ترکیب خاصی از "ملی‌گرایی شیعی" بهره می‌گیرد تا خود را در مقام وارث «دین»، پاسدار «حرمت ملت»، و حافظ «خاک و شرف» نشان دهد. چنین سازوکار ایدئولوژیکی، در بستر تهدید خارجی، به‌سادگی میدان را برای سرکوب داخلی فراهم می کند. در چنین وضعیتی، شعارهایی چون «زن، زندگی، آزادی» به آسانی به حاشیه رانده می‌شوند و مخالفان داخلی در چشم مردم به آلت دست بیگانگان بدل می‌شوند.

👈 ما همچنین به خطای بخشی از روشنفکران و فعالان چپ ضد‌امپریالیست اشاره کرده‌ایم که از بیم همراهی با گفتمان قدرت‌های مداخله‌گر، عملاً چشم بر سرکوب‌های ساختاری و بی‌عدالتی‌های جاری در ایران می‌بندند. این طیف، ناخواسته در دام همان دوگانهٔ کاذبی می‌افتد که حکومت‌های اقتدارگرا به آن دامن می‌زنند: یا با ما، یا با بیگانه! چنین رویکردی، اگرچه ممکن است در ظاهر از موضع نقد سلطهٔ خارجی باشد، در عمل به مشروعیت‌بخشی به وضعیت موجود و انکار صدای معترضان داخلی می‌انجامد.

👈 اما آنچه پیشنهاد می‌کنیم، نه جنگ‌طلبی و نه تسلیم در برابر وضعیت موجود، بلکه نوعی همبستگی مسئولانه با مردم ایران است. به باور ما، راه اخلاقی و مؤثر، نه «دخالت از بالا» بلکه تقویت از پایین است؛ نه «آزادسازی با توپ و تفنگ» بلکه یاری‌رسانی به کنشگران مدنی، تقویت صدای داخل، و فراهم‌کردن بسترهای ارتباطی و حمایتی برای جامعه‌ای در حال خیزش است. به‌جای جنگ‌افزار و تحریم، باید از کنشگران مدنی، زنان معترض، روزنامه‌نگاران در تبعید، و دانشجویان در زنجیر حمایت کرد. به‌جای نسخه‌پیچی از خارج، باید گوش به صدای داخل سپرد.

👈 در پایان، پیام ما به سادگی همین است که:
آزادی هدیهٔ نیروهای مداخله‌گر نیست؛ فرآیند پررنج و پرمخاطره‌ای‌ است که باید از دلِ تجربه و خواست مردمی برآید. آزادی اگر از بیرون تحمیل شود، معنای خود را از دست می‌دهد.
هر پروژه‌ای که این خواست را مصادره کند، به‌جای رهایی، به انقیاد تازه‌ای خواهد انجامید —با زبانی تازه، اما زخمی آشنا.

لینک مقاله به انگلیسی:

https://www.thephilosopher1923.org/post/when-liberation-becomes-subjugation-the-moral-paradox-of-regime-change-in-iran-by-hossein-dabbagh


@hossein_dabbagh

The Philosopher

When Liberation Becomes Subjugation: The Moral Paradox of Regime Change in Iran

This essay critiques the moral and strategic failure of foreign-imposed regime change in Iran, arguing that such interventions paradoxically reinforce the Islamic Republic's legitimacy rooted in anti-imperialism. Drawing on post-colonial theory and historical…

www.tgoop.com/hossein_dabbagh/463

1.74K viewsedited  Jul 13 at 18:37

✏ وقتی «آزادی» به «انقیاد» بدل می‌شود

منتشر شده در ژورنال The Philosopher

✍️ حسین دباغ و پاتریک حسن

👈 در این نوشته، من به‌ همراه پاتریک حسن استدلال کرده‌ایم که مداخلهٔ نظامی یا سیاسیِ خارجی در قالب شعار «تغییر رژیم» در ایران، نه‌تنها راه به رهایی نمی‌برد، بلکه اغلب به بازتولید همان استبدادی منجر می‌شود که وعدهٔ نابودی‌اش داده می‌شود.

👈 در دلِ این پارادوکس اخلاقی، با پدیده‌ای مواجه‌ایم که می‌توان آن را «پیش‌گویی خودبرآورنده امپریالیسم» نام نهاد: امری که در آن، خودِ تهدید خارجی، ابزار بقای قدرت داخلی می‌شود. قدرت‌های مداخله‌گر، به نام آزادی، بذر بی‌اعتمادی و انسداد سیاسی می‌پراکنند و دست استبداد داخلی را برای سرکوب هر ندای آزادی‌خواهی بازتر می‌کنند.

👈 در این مقاله نشان داده‌ایم که در حافظهٔ تاریخی ملت ایران، از کودتای ۱۳۳۲ تا جنگ ایران و عراق، تجربه‌های مداخله‌جویانه خاطره‌ای جمعی از سلطه‌ی بیگانه ساخته‌اند که به نفع نیروهای اقتدارگرا تمام شده‌ است. در چنین بستری، حتی اگر نیت مداخله «رهایی‌بخشی» باشد، مردم آن را با «تحقیر ملّی» همسان می‌انگارند. در نتیجه، روایت رسمی حکومت—که خود را مدافع عزت و کرامت ملّی در برابر نیروهای استکباری می‌ داند—نه‌فقط تضعیف، بلکه بیش از پیش تقویت می‌شود.

👈 آن‌چه این‌جا رخ میدهد، چیزی فراتر از پروپاگانداست؛ در حقیقت، حکومت از ترکیب خاصی از "ملی‌گرایی شیعی" بهره می‌گیرد تا خود را در مقام وارث «دین»، پاسدار «حرمت ملت»، و حافظ «خاک و شرف» نشان دهد. چنین سازوکار ایدئولوژیکی، در بستر تهدید خارجی، به‌سادگی میدان را برای سرکوب داخلی فراهم می کند. در چنین وضعیتی، شعارهایی چون «زن، زندگی، آزادی» به آسانی به حاشیه رانده می‌شوند و مخالفان داخلی در چشم مردم به آلت دست بیگانگان بدل می‌شوند.

👈 ما همچنین به خطای بخشی از روشنفکران و فعالان چپ ضد‌امپریالیست اشاره کرده‌ایم که از بیم همراهی با گفتمان قدرت‌های مداخله‌گر، عملاً چشم بر سرکوب‌های ساختاری و بی‌عدالتی‌های جاری در ایران می‌بندند. این طیف، ناخواسته در دام همان دوگانهٔ کاذبی می‌افتد که حکومت‌های اقتدارگرا به آن دامن می‌زنند: یا با ما، یا با بیگانه! چنین رویکردی، اگرچه ممکن است در ظاهر از موضع نقد سلطهٔ خارجی باشد، در عمل به مشروعیت‌بخشی به وضعیت موجود و انکار صدای معترضان داخلی می‌انجامد.

👈 اما آنچه پیشنهاد می‌کنیم، نه جنگ‌طلبی و نه تسلیم در برابر وضعیت موجود، بلکه نوعی همبستگی مسئولانه با مردم ایران است. به باور ما، راه اخلاقی و مؤثر، نه «دخالت از بالا» بلکه تقویت از پایین است؛ نه «آزادسازی با توپ و تفنگ» بلکه یاری‌رسانی به کنشگران مدنی، تقویت صدای داخل، و فراهم‌کردن بسترهای ارتباطی و حمایتی برای جامعه‌ای در حال خیزش است. به‌جای جنگ‌افزار و تحریم، باید از کنشگران مدنی، زنان معترض، روزنامه‌نگاران در تبعید، و دانشجویان در زنجیر حمایت کرد. به‌جای نسخه‌پیچی از خارج، باید گوش به صدای داخل سپرد.

👈 در پایان، پیام ما به سادگی همین است که:
آزادی هدیهٔ نیروهای مداخله‌گر نیست؛ فرآیند پررنج و پرمخاطره‌ای‌ است که باید از دلِ تجربه و خواست مردمی برآید. آزادی اگر از بیرون تحمیل شود، معنای خود را از دست می‌دهد.
هر پروژه‌ای که این خواست را مصادره کند، به‌جای رهایی، به انقیاد تازه‌ای خواهد انجامید —با زبانی تازه، اما زخمی آشنا.

لینک مقاله به انگلیسی:

https://www.thephilosopher1923.org/post/when-liberation-becomes-subjugation-the-moral-paradox-of-regime-change-in-iran-by-hossein-dabbagh


@hossein_dabbagh

BY Hossein Dabbagh حسین دباغ