غلوپژوهی

🌷انتقاد از یک بدسلیقگی رایج!

پیشتر در سلسله ابحاثی نشان دادیم که با وجود ادله قرآنی و روایی بسیار بر علوم الهی انبیا و اوصیا، اما آیات (حتی آیات سوره جن: 25-27) و احادیث بسیار زیاد، و کلمات عموم علمای امامی سلف در نفی علم به غیب انبیا و اوصیا اتفاق دارد. (نک: www.tgoop.com/gholow2/369)
هیچ تناقضی درمیان نیست. در آیات قرآن و اخبار و کلمات قدما، علم غیب، تنها و تنها علم الهی است، که هیچ چیز از او غایب نیست، و هیچ محدودیتی ندارد و کم و زیاده در آن راه ندارد. و لذا تفویض آن به خلق هم معنای معقولی ندارد. بر خلاف علم امام که محدودیت های بسیاری برایش روایت شده، و لذا همواره در حال ازدیاد است. علم به نکت و نقر و وحی بر امام شاهد روشنی است که امام علم غیب ندارد.

در دوران اخیر جمعی از علما پیرو اصطلاحی دیگر از علم غیب شده اند، که به کلی با مصطلح آیات و روایات و سلف تفاوت دارد. ایشان گاه صرف وحی و علم به برخی از مغیبات و امثالهما را هم علم غیب می خوانند. در حالی که اکثر همین عالمان معاصر منظورشان ادعای علم لایزال و نامحدود و نامتغیر برای امام نیست. و لزوماً نگاهشان با اصل مضامین آیات و اخبار منافاتی ندارد.

⚠️با این وجود به نظر می‌آید استفاده از مصطلح متأخر علم غیب -گرچه نزد بسیاری از شیعیان و حتی برخی از عالمان سرشناس رایج شده- آسیب های جدی دارد. زیرا:

1- مصطلح جدید، بی جهت شیعه را نزد دیگر فرق اسلامی در مظان اتهام غلو و مخالفت با کتاب و سنت قرار می دهد. و گاه این تا آن جا پیش می‌رود که جمعی از صاحب قلمانِ شیعیِ متأثر از عامه، مانند قلمداران هم کلمات قدمای امامیه در نفی علم غیب را جمع می کنند، که نه علم غیب به مصطلح قدیم را از امام نفی کنند؛ بلکه آن را با مصطلح جدید هم خلط کنند، و بگویند امام از وحی و الهام و عصمت هم محروم است! و این نشانی از انحراف شیعه از پیشینه خود گرفته شود! برخی از کانال‌های الحادی نیز اقوال پیشینیان امامی را دستمایه کوباندن شیعه معاصر قرار داده‌اند.

2- بسیاری از عوام شیعه تفصیل معنای فوق را نمی دانند، و استفاده عمومی معاصران از مصطلحِ جدیدِ علمِ غیب موجب آن می شود که یا کلمات عالمان معاصر را نا همخوان با قرآن و روایات بپندارند. و یا آنکه بدون آگاهی از انحصار علم غیب به خداوند در آیات و اخبار، قائل به نامحدودیت علم امام شوند. که متأسفانه آسیب اول نزد مایلان به روشنفکری و دانشجویان و… رایج است. و آسیب دوم در میان اهالی هیئات و دوستداران عرفا و امثالهم!

3- مصطلح جدید زمینه ساز آن است، که اختلاف متأخران با قدما، حتی نزد خواص هم از لفظ به معنی سرایت کند. چرا که وقتی اصرار بر این شد که امام علم غیب دارد، همه قائلانش نمی پسندند که دائم آیات نفی غیب و محدودیت #علم_غیب را بر اطرافیان بخوانند و توجیه کنند. راهکار ساده تر (و هرچند ناخودآگاه) این است که این معارف از اساس در جامعه کم‌رنگ شود! و عملاً هم همین شده است. در همین فضا مایلان به غلو و عرفان مجال عرض اندام می‌یابند. و نظریه تفویض و انسان کامل را در میان عموم ترویج می دهند! و حتی گاه به برخی فرهیختگان هم سرایت می کند. (مانند دیدگاهی که در آن تمامی عالم در سیطره مخلوقی بوده و او «مظهر تام اسما و صفات خدايى و بالفعل به همه چيز عالم و به هر واقعه شخصى آشنا» است. علامه طباطبائى، بررسي هاي اسلامي، ج‏1، ص195؛ و ر.ک به ج2 ص207؛ و طهرانی، امام شناسى، ج‏5، ص82، 83؛ ابوالفضل نبوی، أمرای هستی، ص224؛ کاظمینی، جواهر الولاية، ص312؛ میرجهانی، ولایت کلیه،ج1، ص167-254 و...)

استفاده از مصطلح غیب برای انباء معصوم از برخی از مغیبات مانند استعمال تعابیر وحدت وجود و فنا فی الله و تناسخ است که هرچند کسی بگوید در استفاده از آن‌ها معنایی غیر از مقصود صوفیه و غالیان را اراده، می‌کند، باز زمینه‌ساز اشکالات بسیار است. لذا با احترام به عالمان معاصر می گوییم، مصطلح جدید علم غیب بدسلیقگی است! به همان استعمال کتاب و سنت و مصطلح اهل بیت ع و سلف صالح شیعه بازگردیم!
@gholow2

Telegram

غلوپژوهی

☘️ بررسی مستندات غلو و تصوف (۱۰)

غلو در مورد علم امام

برخی از غالیان متأخر با استناد به روایات وسعت علم امام، مدعی‌اند علم امام هیچ محدودیتی ندارد، و به مانند خداوند همه چیز بالفعل نزد امام حاضر است.

🌱 گرچه بی‌شک در آیات و احادیث بسیاری ائمه علیهم السلام…

www.tgoop.com/gholow2/374

2.06K viewsedited  Jan 21, 2017 at 04:16

🌷انتقاد از یک بدسلیقگی رایج!

پیشتر در سلسله ابحاثی نشان دادیم که با وجود ادله قرآنی و روایی بسیار بر علوم الهی انبیا و اوصیا، اما آیات (حتی آیات سوره جن: 25-27) و احادیث بسیار زیاد، و کلمات عموم علمای امامی سلف در نفی علم به غیب انبیا و اوصیا اتفاق دارد. (نک: www.tgoop.com/gholow2/369)
هیچ تناقضی درمیان نیست. در آیات قرآن و اخبار و کلمات قدما، علم غیب، تنها و تنها علم الهی است، که هیچ چیز از او غایب نیست، و هیچ محدودیتی ندارد و کم و زیاده در آن راه ندارد. و لذا تفویض آن به خلق هم معنای معقولی ندارد. بر خلاف علم امام که محدودیت های بسیاری برایش روایت شده، و لذا همواره در حال ازدیاد است. علم به نکت و نقر و وحی بر امام شاهد روشنی است که امام علم غیب ندارد.

در دوران اخیر جمعی از علما پیرو اصطلاحی دیگر از علم غیب شده اند، که به کلی با مصطلح آیات و روایات و سلف تفاوت دارد. ایشان گاه صرف وحی و علم به برخی از مغیبات و امثالهما را هم علم غیب می خوانند. در حالی که اکثر همین عالمان معاصر منظورشان ادعای علم لایزال و نامحدود و نامتغیر برای امام نیست. و لزوماً نگاهشان با اصل مضامین آیات و اخبار منافاتی ندارد.

⚠️با این وجود به نظر می‌آید استفاده از مصطلح متأخر علم غیب -گرچه نزد بسیاری از شیعیان و حتی برخی از عالمان سرشناس رایج شده- آسیب های جدی دارد. زیرا:

1- مصطلح جدید، بی جهت شیعه را نزد دیگر فرق اسلامی در مظان اتهام غلو و مخالفت با کتاب و سنت قرار می دهد. و گاه این تا آن جا پیش می‌رود که جمعی از صاحب قلمانِ شیعیِ متأثر از عامه، مانند قلمداران هم کلمات قدمای امامیه در نفی علم غیب را جمع می کنند، که نه علم غیب به مصطلح قدیم را از امام نفی کنند؛ بلکه آن را با مصطلح جدید هم خلط کنند، و بگویند امام از وحی و الهام و عصمت هم محروم است! و این نشانی از انحراف شیعه از پیشینه خود گرفته شود! برخی از کانال‌های الحادی نیز اقوال پیشینیان امامی را دستمایه کوباندن شیعه معاصر قرار داده‌اند.

2- بسیاری از عوام شیعه تفصیل معنای فوق را نمی دانند، و استفاده عمومی معاصران از مصطلحِ جدیدِ علمِ غیب موجب آن می شود که یا کلمات عالمان معاصر را نا همخوان با قرآن و روایات بپندارند. و یا آنکه بدون آگاهی از انحصار علم غیب به خداوند در آیات و اخبار، قائل به نامحدودیت علم امام شوند. که متأسفانه آسیب اول نزد مایلان به روشنفکری و دانشجویان و… رایج است. و آسیب دوم در میان اهالی هیئات و دوستداران عرفا و امثالهم!

3- مصطلح جدید زمینه ساز آن است، که اختلاف متأخران با قدما، حتی نزد خواص هم از لفظ به معنی سرایت کند. چرا که وقتی اصرار بر این شد که امام علم غیب دارد، همه قائلانش نمی پسندند که دائم آیات نفی غیب و محدودیت #علم_غیب را بر اطرافیان بخوانند و توجیه کنند. راهکار ساده تر (و هرچند ناخودآگاه) این است که این معارف از اساس در جامعه کم‌رنگ شود! و عملاً هم همین شده است. در همین فضا مایلان به غلو و عرفان مجال عرض اندام می‌یابند. و نظریه تفویض و انسان کامل را در میان عموم ترویج می دهند! و حتی گاه به برخی فرهیختگان هم سرایت می کند. (مانند دیدگاهی که در آن تمامی عالم در سیطره مخلوقی بوده و او «مظهر تام اسما و صفات خدايى و بالفعل به همه چيز عالم و به هر واقعه شخصى آشنا» است. علامه طباطبائى، بررسي هاي اسلامي، ج‏1، ص195؛ و ر.ک به ج2 ص207؛ و طهرانی، امام شناسى، ج‏5، ص82، 83؛ ابوالفضل نبوی، أمرای هستی، ص224؛ کاظمینی، جواهر الولاية، ص312؛ میرجهانی، ولایت کلیه،ج1، ص167-254 و...)

استفاده از مصطلح غیب برای انباء معصوم از برخی از مغیبات مانند استعمال تعابیر وحدت وجود و فنا فی الله و تناسخ است که هرچند کسی بگوید در استفاده از آن‌ها معنایی غیر از مقصود صوفیه و غالیان را اراده، می‌کند، باز زمینه‌ساز اشکالات بسیار است. لذا با احترام به عالمان معاصر می گوییم، مصطلح جدید علم غیب بدسلیقگی است! به همان استعمال کتاب و سنت و مصطلح اهل بیت ع و سلف صالح شیعه بازگردیم!
@gholow2

BY غلوپژوهی