tgoop.com/fazeli_mohammad/4186
Last Update:
خطر «نقشِ ایوان» و «بَند تُنبان»
محمد فاضلی
داستان را از این سؤال شروع می‌کنم که «وقتی مملکت ده‌ها مسأله مهم مثل تورم، تحریم، ناترازی انرژی، مسأله بانک‌ها، بحران محیط‌زیست و ... دارد، چرا مجلس قانون حجاب و عفاف تصویب می‌کند و دنبال اجرای آن است؟»
برای جواب دادن به این سؤال باید به یک موضوع نظری در مطالعات سیاست و قدرت هم اشاره کنم. استیون لوکس در کتاب «قدرت: نگرشی رادیکال» (ترجمه مرحوم عماد افروغ) از اشکال قدرت حرف می‌زند، و شکل دوم قدرت را تعیین‌کننده دستور کار معرفی می‌کند. توضیح ساده‌اش این است.
فرض کنید در دنیای واقعی و برای تصمیم‌گیری، گزینه‌های الف، ب، ج و د وجود دارند و اگر قدرتی اعمال نشود، این چهار گزینه روی میز بررسی و تصمیم‌گیری قرار می‌گیرند. اما قدرت، گزینه‌ای را که دوست ندارد اصلاً درباره آن بحث و تصمیم‌گیری شود، به نحوی حذف کرده و اجازه نمی‌دهد روی میز تصمیم‌گیری قرار بگیرد.
در این مثال، قدرت گزینه «د» را اصلاً نمی‌پسندد و به نحوی آن‌را حذف کرده و به سه گزینه الف، ب و ج اجازه می‌دهد روی میز قرار بگیرد. تصمیم‌گیران و ذینفعان هم با شدت درباره این سه گزینه بحث می‌کنند و نهایتاً تصمیم می‌گیرند. این‌جا انگار قدرتی نیست و همه دارند آزادانه بین سه گزینه الف، ب و ج تصمیم می‌گیرند، اما در واقع قدرت با حذف کردن «د» از روی میز تصمیم‌گیری، کار خودش را کرده است.
اما این چه ارتباطی به دنیای مسائل ایران امروز و قانون #حجاب_و_عفاف دارد؟ در دنیای واقعی و در جعبه رنج‌ها و بدبختی‌های ملت ایران، مسائلی مثل قطعی برق، ناترازی انرژی، عقب‌ماندگی فناورانه نسبت به دنیا و حتی برخی کشورهای همسایه، تورم، فقر سی درصد جامعه، توسعه آسیب‌های اجتماعی، فرونشست زمین، بحران آب، حذف شدن از زنجیره‌های ارزش جهانی و ... حضوری پررنگ دارند.
علی‌القاعده و در دنیای عقلانی؛ در دنیایی که وطن‌دوستی اصل؛ در دنیایی که خِرَد راهبر سیاست عمومی، و کاستن از درد و رنج‌های توده‌های مردم دستور کار اصلی سیاست باشد، آن‌چه روی میز سیاست‌گذاری قرار می‌گیرد، همین مسائل مولد درد و رنج، و گزینه‌های تصمیم درباره همین مسائل بغرنجی است که نام بردم؛ همین مسائلی که مولد درد و رنج، زوال ظرفیت زیست‌پذیری سرزمین، و تضعیف‌کننده اقتدار و امنیت ملی هستند.
اما گروه‌هایی در سپهر سیاست ایران امروز، به جای گزینه‌های درستی که باید روی میز سیاست‌گذاری و تصمیم قرار گیرند، دائم ذهن و میز حکمران و سیاست‌گذار را با پارازیت‌هایی مثل قانون حجاب و عفاف پر می‌کنند.
کارکرد قانون عفاف و حجاب و امثال آن، پر کردن میز سیاست‌گذاری با گزینه نادرست و به انحراف بردن مسیر سیاست عمومی است. طراحان و تصویب‌کنندگان و اصرارکنندگان بر اجرای چنین قوانینی، ذهن و انرژی سیاست‌گذار اصلاح‌جو، مردمان جان به لب رسیده از تورم و بیماری‌های مزمن اقتصاد، خِرَد و توان سیاسی، و هر آن چیزی را که ممکن است به کار بهبود عرصه سیاست عمومی بیاید، منحرف می‌کنند.
در حالی که همه شاخص‌ها نشان می‌دهند وضعیت کشور از انرژی گرفته تا ناترازی بانک و بودجه؛ تا مسائل آب و خاک؛ تا بحران در سطح منطقه و تهدیدات آن برای امنیت؛ تا فساد انبوه؛ باید دستورکارهای مهم و حیاتی روی میز سیاست‌گذاری و حکمرانی باشند، و ذهن سیاست‌گذار و مردم باید درگیر مسائل مهم‌تری باشد، قانون حجاب_و_عفاف، فیلترینگ و مسائلی از این دست، همه منابع و انرژی کشور را به مقولاتی معطوف می‌کنند که کارکردشان ممانعت از پرداختن از به مسائل اساسی است.
این دستورکارهای انحرافی، نظیر قانون حجاب و عفاف، فیلترینگ، و قانونی یا غیرقانونی بودن فعالیت محمدجواد ظریف؛ خواجه‌گان را از پرداختن به «پای‌بستِ خانه» که در حال ویران شدن است بازمی‌دارند و آن‌ها را گاه به «نقش ایوان» و اغلب به «بند تُنبان» مشغول می‌دارند.
خطر دستورکارهایی درباره نقش ایوان و بند تُنبان برای ملت و دولت و دیوان را جدی بگیرید.
@fazeli_mohammad
BY دغدغه ایران
Share with your friend now:
tgoop.com/fazeli_mohammad/4186