علوم شناختی

ارتباط رسانه های مدرن و علوم شناختی
مهدی دزفولی


ارتباط بین رسانه‌های مدرن و علوم شناختی (Cognitive Science) یکی از حوزه‌های جذاب و در حال رشد است که به بررسی تأثیرات فناوری‌های رسانه‌ای بر فرآیندهای شناختی انسان می‌پردازد. علوم شناختی به‌عنوان یک رشته میان‌رشته‌ای، شامل روان‌شناسی، عصب‌شناسی، زبان‌شناسی، فلسفه ذهن، و هوش مصنوعی است و به مطالعه نحوه تفکر، یادگیری، حافظه، تصمیم‌گیری و سایر فرآیندهای ذهنی می‌پردازد. از حدود دو دهه قبل به این سو رسانه‌های مدرن، از جمله اینترنت، شبکه‌های اجتماعی، بازی‌های ویدئویی، و واقعیت مجازی، تأثیرات عمیقی بر این فرآیندها دارند.

ارتباط رسانه‌های مدرن و علوم شناختی را به صورت خلاصه و تیتروار می توان به صورت زیر دسته بندی کرد:

1. تأثیر رسانه‌ها بر توجه و تمرکز:
- رسانه‌های مدرن، به‌ویژه شبکه‌های اجتماعی و پلتفرم‌های دیجیتال، اغلب به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که توجه کاربران را به‌سرعت جلب کنند و آن را حفظ کنند. این امر می‌تواند منجر به تکه‌تکه‌شدن توجه (Fragmented Attention) و کاهش توانایی تمرکز عمیق بر یک موضوع شود.
- علوم شناختی به مطالعه این پدیده و تأثیرات آن بر حافظه، یادگیری و تفکر انتقادی می‌پردازد.

2. تغییرات در حافظه و یادگیری:
- دسترسی آسان به اطلاعات از طریق اینترنت و رسانه‌های دیجیتال ممکن است منجر به اثر گوگل (Google Effect) شود، که در آن افراد کمتر اطلاعات را به خاطر می‌سپارند و بیشتر به ذخیره‌سازی خارجی اطلاعات (مانند جست‌وجو در اینترنت) تکیه می‌کنند.
- علوم شناختی بررسی می‌کند که چگونه این تغییرات بر فرآیندهای یادگیری و حافظه بلندمدت تأثیر می‌گذارند.

3. تأثیر رسانه‌ها بر تصمیم‌گیری:
- رسانه‌های مدرن می‌توانند بر فرآیندهای تصمیم‌گیری تأثیر بگذارند، به‌ویژه از طریق ارائه اطلاعات بیش از حد (Information Overload) یا انتشار اطلاعات نادرست (Misinformation). علوم شناختی به مطالعه این موضوع می‌پردازد که چگونه افراد اطلاعات را پردازش می‌کنند و تحت تأثیر رسانه‌ها تصمیم‌گیری می‌کنند.

4. تأثیر رسانه‌ها بر احساسات و رفتار:
- رسانه‌های اجتماعی و محتوای دیجیتال می‌توانند بر احساسات و رفتار کاربران تأثیر بگذارند. به‌عنوان مثال، محتوای احساس‌برانگیز یا خشونت‌آمیز ممکن است واکنش‌های عاطفی شدیدی ایجاد کند.
- علوم شناختی به بررسی این موضوع می‌پردازد که چگونه رسانه‌ها بر سیستم‌های عصبی و روانی انسان تأثیر می‌گذارند و چگونه این تأثیرات می‌توانند به تغییرات رفتاری منجر شوند.

5. واقعیت مجازی و شبیه‌سازی‌های شناختی:
- فناوری‌های واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR) فرصت‌های جدیدی را برای مطالعه فرآیندهای شناختی فراهم می‌کنند. این فناوری‌ها می‌توانند برای شبیه‌سازی محیط‌های واقعی و مطالعه نحوه تعامل انسان با این محیط‌ها استفاده شوند.
- علوم شناختی از این فناوری‌ها برای درک بهتر ادراک، توجه، و یادگیری استفاده می‌کند.

6. تأثیر رسانه‌ها بر زبان و ارتباطات:
- رسانه‌های مدرن، به‌ویژه پیام‌رسان‌های فوری و شبکه‌های اجتماعی، بر نحوه استفاده افراد از زبان تأثیر گذاشته‌اند. به‌عنوان مثال، استفاده از ایموجی‌ها، اختصارات و زبان غیررسمی ممکن است بر مهارت‌های زبانی و ارتباطی تأثیر بگذارد.
- علوم شناختی به مطالعه این تغییرات و تأثیرات آن‌ها بر فرآیندهای زبانی و ارتباطی می‌پردازد.

7. هوش مصنوعی و تعامل انسان-ماشین:
- رسانه‌های مدرن اغلب از هوش مصنوعی (AI) برای شخصی‌سازی محتوا و بهبود تجربه کاربری استفاده می‌کنند. علوم شناختی به مطالعه این موضوع می‌پردازد که چگونه انسان‌ها با سیستم‌های هوش مصنوعی تعامل می‌کنند و چگونه این تعاملات بر شناخت و رفتار انسان تأثیر می‌گذارند.

8. تأثیرات بلندمدت رسانه‌ها بر مغز:
- استفاده طولانی‌مدت از رسانه‌های دیجیتال ممکن است بر ساختار و عملکرد مغز تأثیر بگذارد. به‌عنوان مثال، مطالعات علوم شناختی نشان داده‌اند که استفاده بیش از حد از رسانه‌ها ممکن است بر رشد شناختی کودکان تأثیر منفی بگذارد.
- علوم شناختی به بررسی این تأثیرات و راه‌های کاهش اثرات منفی آن‌ها می‌پردازد.

@cognitive_science_iran

www.tgoop.com/cognitive_science_iran/3204

1.7K viewsFeb 18 at 22:27

ارتباط رسانه های مدرن و علوم شناختی
مهدی دزفولی


ارتباط بین رسانه‌های مدرن و علوم شناختی (Cognitive Science) یکی از حوزه‌های جذاب و در حال رشد است که به بررسی تأثیرات فناوری‌های رسانه‌ای بر فرآیندهای شناختی انسان می‌پردازد. علوم شناختی به‌عنوان یک رشته میان‌رشته‌ای، شامل روان‌شناسی، عصب‌شناسی، زبان‌شناسی، فلسفه ذهن، و هوش مصنوعی است و به مطالعه نحوه تفکر، یادگیری، حافظه، تصمیم‌گیری و سایر فرآیندهای ذهنی می‌پردازد. از حدود دو دهه قبل به این سو رسانه‌های مدرن، از جمله اینترنت، شبکه‌های اجتماعی، بازی‌های ویدئویی، و واقعیت مجازی، تأثیرات عمیقی بر این فرآیندها دارند.

ارتباط رسانه‌های مدرن و علوم شناختی را به صورت خلاصه و تیتروار می توان به صورت زیر دسته بندی کرد:

1. تأثیر رسانه‌ها بر توجه و تمرکز:
- رسانه‌های مدرن، به‌ویژه شبکه‌های اجتماعی و پلتفرم‌های دیجیتال، اغلب به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که توجه کاربران را به‌سرعت جلب کنند و آن را حفظ کنند. این امر می‌تواند منجر به تکه‌تکه‌شدن توجه (Fragmented Attention) و کاهش توانایی تمرکز عمیق بر یک موضوع شود.
- علوم شناختی به مطالعه این پدیده و تأثیرات آن بر حافظه، یادگیری و تفکر انتقادی می‌پردازد.

2. تغییرات در حافظه و یادگیری:
- دسترسی آسان به اطلاعات از طریق اینترنت و رسانه‌های دیجیتال ممکن است منجر به اثر گوگل (Google Effect) شود، که در آن افراد کمتر اطلاعات را به خاطر می‌سپارند و بیشتر به ذخیره‌سازی خارجی اطلاعات (مانند جست‌وجو در اینترنت) تکیه می‌کنند.
- علوم شناختی بررسی می‌کند که چگونه این تغییرات بر فرآیندهای یادگیری و حافظه بلندمدت تأثیر می‌گذارند.

3. تأثیر رسانه‌ها بر تصمیم‌گیری:
- رسانه‌های مدرن می‌توانند بر فرآیندهای تصمیم‌گیری تأثیر بگذارند، به‌ویژه از طریق ارائه اطلاعات بیش از حد (Information Overload) یا انتشار اطلاعات نادرست (Misinformation). علوم شناختی به مطالعه این موضوع می‌پردازد که چگونه افراد اطلاعات را پردازش می‌کنند و تحت تأثیر رسانه‌ها تصمیم‌گیری می‌کنند.

4. تأثیر رسانه‌ها بر احساسات و رفتار:
- رسانه‌های اجتماعی و محتوای دیجیتال می‌توانند بر احساسات و رفتار کاربران تأثیر بگذارند. به‌عنوان مثال، محتوای احساس‌برانگیز یا خشونت‌آمیز ممکن است واکنش‌های عاطفی شدیدی ایجاد کند.
- علوم شناختی به بررسی این موضوع می‌پردازد که چگونه رسانه‌ها بر سیستم‌های عصبی و روانی انسان تأثیر می‌گذارند و چگونه این تأثیرات می‌توانند به تغییرات رفتاری منجر شوند.

5. واقعیت مجازی و شبیه‌سازی‌های شناختی:
- فناوری‌های واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR) فرصت‌های جدیدی را برای مطالعه فرآیندهای شناختی فراهم می‌کنند. این فناوری‌ها می‌توانند برای شبیه‌سازی محیط‌های واقعی و مطالعه نحوه تعامل انسان با این محیط‌ها استفاده شوند.
- علوم شناختی از این فناوری‌ها برای درک بهتر ادراک، توجه، و یادگیری استفاده می‌کند.

6. تأثیر رسانه‌ها بر زبان و ارتباطات:
- رسانه‌های مدرن، به‌ویژه پیام‌رسان‌های فوری و شبکه‌های اجتماعی، بر نحوه استفاده افراد از زبان تأثیر گذاشته‌اند. به‌عنوان مثال، استفاده از ایموجی‌ها، اختصارات و زبان غیررسمی ممکن است بر مهارت‌های زبانی و ارتباطی تأثیر بگذارد.
- علوم شناختی به مطالعه این تغییرات و تأثیرات آن‌ها بر فرآیندهای زبانی و ارتباطی می‌پردازد.

7. هوش مصنوعی و تعامل انسان-ماشین:
- رسانه‌های مدرن اغلب از هوش مصنوعی (AI) برای شخصی‌سازی محتوا و بهبود تجربه کاربری استفاده می‌کنند. علوم شناختی به مطالعه این موضوع می‌پردازد که چگونه انسان‌ها با سیستم‌های هوش مصنوعی تعامل می‌کنند و چگونه این تعاملات بر شناخت و رفتار انسان تأثیر می‌گذارند.

8. تأثیرات بلندمدت رسانه‌ها بر مغز:
- استفاده طولانی‌مدت از رسانه‌های دیجیتال ممکن است بر ساختار و عملکرد مغز تأثیر بگذارد. به‌عنوان مثال، مطالعات علوم شناختی نشان داده‌اند که استفاده بیش از حد از رسانه‌ها ممکن است بر رشد شناختی کودکان تأثیر منفی بگذارد.
- علوم شناختی به بررسی این تأثیرات و راه‌های کاهش اثرات منفی آن‌ها می‌پردازد.

@cognitive_science_iran

BY علوم شناختی