tgoop.com/bashgahandishe/12701
Last Update:
.
دربارۀ نشست بازخوانی انتقادی مکتوبات کمال‌الدوله
📝میثم قهوه‌چیان
دبیر مدرسه مطالعات هویت باشگاه اندیشه
«هویت» از موضوعات اساسی در رشته‌های مختلف علوم انسانی از جمله، فلسفه، علوم اجتماعی، روانشناسی، تاریخ و ... است. نظریات مختلفی در خصوص این مفهوم و در رشته‌های مختلف توسط اندیشمندان با مناظر متفاوت ارائه شده است اما در کشورمان این مفهوم با فقری نظری روبروست. به غیر از فعالیت هدفمند اندیشمندان دوران پهلوی که در راستای مدرنیته یکسان‌ساز غربی انجام دادند، روشنفکران، منتقدان و اصحاب اندیشه تتبعاتی پراکنده داشته‌اند. بازخوانی انتقادی مطالعات در حیطه فهم ما از هویت ایرانی می‌تواند ثمرات مهمی برای ایران داشته باشد. با توجه به جدید بودن مفهوم ملت و فرایند ملت‌سازی در دوران مدرن این بازخوانی گام مهمی در طرح پرسش «ما چگونه ما شدیم؟» است. از این رو در زمینه آموزش پرداختن انتقادی به اندیشمندان ایرانی موسس در خصوص مساله هویت و در زمینه پژوهش نیز تامل در چنین اندیشمندانی می‌تواند بستری مناسب و غنی برای مباحث هویت و به تبع آن احیای ظرفیت‌های موجود در علوم انسانی برای افق‌های جدید پیش‌روی ایران را بگشاید. در همین راستا این پژوهش خواهد کوشید این مهم را با نظر بر یکی از اندیشمندان موسس تجدد ایرانی یعنی آخوندوف بجوید. سوال اصلی این نشست آن است که نسبت ایران امروز با ایران آخوندزاده چیست؟ بی‌شک فتحعلی آخوندزاده یا آخوندوف که پیشکار یک نظامی روسی حامی استبداد در کشورش بود، تأثیر شگرفی در ابعاد مختلف داشته است که می‌توان به حوزه ادبی و سیاسی اشاره کرد. او یکی از برجسته‌ترین نمایشنامه‌نویسان در ادبیات ترکی است. همچنین مطالبی در خصوص سیاست و تاریخ نگاشته است که از نظر تاثیر آن بر فهم ما از ایرانیت حائز اهمیت است. نگارنده به دنبال آن است تا با بازخوانی انتقادی این اندیشمند که مسامحتا به دوران مشروطه تعلق دارد، تاثیراتِ باقی آن را کاویده و با نگاه انتقادی بکوشد صورتبندی ایرانیت را از محور قرار دادن آخوندزاده برحذر دارد. آخوندوف به عنوان امکان نظری در اندیشه ایرانی نشان می‌دهند که بخشی از ما مدام در حال بازتولید نحوه‌ای مواجهه با «ملت» و «ایران» هستیم و یا در نسبت با این امکان چه وضعیت عملی و نظریی داریم. پاسخ به پرسش حاضر آن است که ایران امروز آمیخته‌ای از پذیرش و ستیز با ایده آخوندوفی از ایران است. میراث پهلوی در باستان‌گرایی و جوهرانگاری ایران ریشه در نگاه آخوندوفی دارد. همچنین فروکاست ایران به ایران باستان، تاریک شماری ایران اسلامی، ضدیت با عرب و فروکاست ایران به «ملک فرس» و تقدیس فارسی از مضامینی است که فتحعلی آخوندوف در گوش روشنفکران، دانشگاهیان و عموم ایرانیان زمزمه کرده است. در بخش حاضر تلاش شده است که فارغ از ریشه‌های زمینه‌ای و زمانه‌ای مولف، با رجوع به متن «مکتوبات کمال‌الدوله» به بازخوانی اندیشه‌های آخوندوف و بازشناسی تقلیل‌گرایی‌هایی دست یازیده شود که او در خصوص تاریخ، سیاست، ایران و اسلام انجام داده است.
#مطالعات_هویت #کمال‌الدوله #آخوندزاده #باشگاه_اندیشه
@howiatschool | @bashgahandishe
BY باشگاه اندیشه
Share with your friend now:
tgoop.com/bashgahandishe/12701