tgoop.com/bashgahandishe/11583
Last Update:
ما و میدان گفتوگو
یادداشتی در توضیح مرام باشگاه اندیشه و دلجویی از اهالی اندیشه به مناسبت حواشی نشست معرفی و بررسی کتاب «گذشته‌ی یک توهم: جستاری در باب اندیشه‌ی کمونیسم در قرن بیستم»
به زعم شماری از صاحب‌نظران یکی از مسائل مهم جامعۀ ما پررنگ شدن مونولوگ و نبود یا کم‌بود دیالوگ است که البته ورود به ساحت دیالوگ خود اقتضائاتی دارد که برای تحقق آن‌ها شاید با بحران‌هایی روبه‌رو باشیم.
کمابیش می‌دانیم که گفتوگو با بخشنامه و دستور و مدیریتی از بالا قابل‌تحقق نیست و نیازمند حضوری فعال و فارغ از تعصب‌ها در فرآیند گفت‌وگوست و در درجهٔ اول آنچه می‌تواند سرآغاز گفتوگو باشد مسألهٔ مشترک و میدانِ مشترک برای دیالوگ است و در گام بعدی به رسمیت شناختن دیگری و شنیدن وی رخ می دهد که شاید اگر تا همین مقدار از راه را هم رفته باشیم بسیاری از دردها مرهم یابند.
اما شاید بحران اساسی ما همینجاست.
از آنجایی‌که نمی توان گفتوگو را با جبر ایجاد کرد با بحران خلأ مواجهیم و شاید بتوان گفت یکی از دردهای اساسی ما در این حوزه اینست که گفتوگو هم مساله و هم تا حدودی عین راه‌حل است.
(پیش از این در چند نشست در مدرسهٔ مطالعات دیالوگ به این موضوع پرداخته بودیم.)
اولین گام در تحقق دیالوگ ایجاد میدان و ظرفی برای گفت‌وگوست که میدان ایدئال گفتوگو ظرفی است که طی آن افراد آگاهانه حضور دارند، به یکدیگر گوش می دهند، از پیش تصمیم خود را برای نتیجه گفتوگو اتخاذ نکرده‌اند و با احترام با یکدیگر مواجه می‌شوند.
به احصای اندیشمندان با چهار میدان گفتوگو طرف هستیم:
میدان نخست میدان بی‌حرفی است و افراد از دیالوگ امتناع دارند و گوینده ها حرف‌های خود را می گویند و می‌روند و از روی ادب، رودربایستی یا بی‌تحملی سخنی رد و بدل نمی‌شود که این عرصه سطحی‌ترین فضای گفت‌وگوست.
میدان بعدی میدان جدل است که اطراف گفتوگو با پیش‌فرض های خودشان فعالانه در میدان حاضر هستند و فقط لطف آن اینست که ابراز صورت می‌گیرد و افراد حرف خود را می‌زنند و البته بحران اساسی در اینجا یکی پنداشتن شخص با نظراتش هست و هتاکی‌ها توهین‌ها در این میدان مجال ظهور پیدا می‌کنند که اگر از این مرحله با رعایت احترام و تعلیق به سلامت عبور کنیم به میدان سوم گفتوگو می‌رسیم که میدان تأمل و گفتوگوی اندیشمندانه‌ست که افراد با سعه صدر در کنار یکدیگر حاضرند و بیش از گفتن و اثبات خود کنجکاو شنیدن دیگری هستند و در میدان چهارم که میدان اعلای گفت‌وگوست، گفتوگوی زاینده و عمیق رخ می‌دهد و می‌تواند تا وجودی‌ترین ساحات انسانی را در برگیرد و راه حل‌های اساسیِ فردی ، میان‌فردی و اجتماعی در این ساحت بروز می‌یابند.
باشگاه اندیشه سهم خود را در جامعه مدنی امروز ایران ایجاد میدان و ظرفی برای گفتوگو دیده است که بدون اعمال هیچ جبری در فرایند دیالوگ ظرفی برای گفتوگو میان اهالی اندیشه باشد و بنا ندارد مبلغ و مروج هیچ گروه، اندیشه و آئین خاصی باشد و در این مرامِ خود جانبداری به سود هر مرام و مکتبی را خلاف منش و روش خود می‌داند و نگاهی به کارنامهٔ باشگاه اندیشه در این بیست و هفت سال نشان می‌دهد که بدون کمترین حمایت دولتی و غیر دولتی در حالی‌که نیروهای علمی و اداری آن تماما رایگان در این فضا مشغول به کارند، باب گفتوگو و تبادل آرا در عرصه های مختلف اندیشه را گشوده است و پذیرای افراد متنوع از طیف های مختلف فکری بوده است.
(رجوع کنید به کانال تلگرام و سایت باشگاه اندیشه)
در عصرِ روز پنجشنبه هجدهم مردادماه هزار و چهارصد و سه نشستی در شبستان اندیشه باشگاه به مناسبت بررسی کتاب «گذشته‌ی یک توهم» به پیشنهاد و با همکاری صمیمانهٔ ناشر محترمِ کتاب طراحی و برگزار شد و طی دو ساعت مهمانان ارجمندی که حاضر بودند به طرح آرا و نظرات خود پرداختند.
این اثر که ماحصل زحمت فراوان مترجم محترم بود توسط مهمانان با دقت مورد بررسی قرار گرفت و عمدهٔ مخاطبین هم در میدان جدل گفت‌وگویی حاضر بودند اما متأسفانه پایان نشست با نامداراگری عدهٔ انگشت‌‌شماری با قدری خشونت‌ورزی در کلام و رفتار همراه بود که اگرچه باشگاه اندیشه در انتخاب و دعوت مخاطبین جز فراخوان عمومی هیچ نقشی ایفا نمی‌کند و گزینشی برای مخاطبان لحاظ نمی‌دارد اما بدین وسیله اعلام می‌کند به هیچ عنوان هیچ شکلی از خشونت‌ورزی نه در باشگاه اندیشه سابقه‌ای دارد و نه قابل قبول است و آن را کاملا خلاف مشی گفت‌وگویانهٔ خود می‌داند و از همینجا از تک‌تک ِ حاضران و مهمانان ارجمندی که به قصد حضور و تنفس در هوای اندیشه آمده بودند به سهم خود دلجویی و عذرخواهی می‌کند.
تقصیر خود را می‌پذیریم در تلاشیم که بتوانیم نقش خود را در تسهیل‌گری برای گفتوگو بهتر از قبل ایفا کنیم و امیدواریم همه در کنار یکدیگر بتوانیم میدان‌های گفتوگو را محترمانه درنوردیم و اکنون و آینده‌ای بهتر رقم بزنیم.
@bashgahandishe
BY باشگاه اندیشه
Share with your friend now:
tgoop.com/bashgahandishe/11583