tgoop.com/Jaryaann/6579
Last Update:
🔘 هنوز هم مسأله این است: حقوق ملت و قانون
دستاورد انقلاب مشروطه، به‌ویژه در روزگار خود برای جامعه ایران بسیار بزرگ و پراهمیت بود، ارزش این دستاوردها به حدی است که پس از انقلاب ۱۳۵۷ نیز بارها پژوهشگران تاریخ و جامعه‌شناسی و حقوق سیاسی، به آن ارجاع می‌دهند و بخش مهمی از سراسر تاریخ یکصد سال اخیر را تداوم چالش‌ها برای تحقق اهداف آن می‌دانند.
در متمم قانون اساسی مشروطه آمده است «قوای مملکت ناشی از ملت است» در حالی که پیش از این نامی از ملت نبود، یکی شاه بود و همگان رعایا. تقریبا سراسر تاریخ و تا روز امضای قانون اساسی توسط مظفرالدین شاه نه تنها رعایا، بلکه مالکان نیز در برابر قدر قدرتی شاه و سلطان و درباریان از هیچ حقی برخوردار نبودند.
مشروطه رعیت را به مقام شهروند صاحب‌حق رسانید و اختیارات و قدرت شاه را مشروط گردانید.
ملت ایران با تصویب قانون اساسی مشروطه در ۱۴ مرداد ۱۲۸۵ خورشیدی یک سروگردن از کشورهای همسایه بالاتر قرار گرفت. اما این رویداد به مذاق مستبدان و کسانی که حقی برای ملت و شهروند قائل نبودند خوش نیامد، اتحاد محمدعلی شاه و فرمانده قزاق با شیخ فضل‌اله نوری، تلاشی پرهزینه برای ملت ایران و قلع و قمع روشنفکران و آزادی‌خواهان بود، آن‌ها حقوق ملت و حاکمیت قانون را تهدیدی برای منافع خود دیدند. یکی با ادعای «سایه خدا» و دیگری با ادعای «حاکمیت شرع» و حکومت مشروعه، به توپ بستن مجلس را سرآغازی برای بازگشت بساط استبداد و خفه کردن آزادی‌خواهان قرار دادند.
اما آزادی‌خواهان به فرماندهی #ستارخان و #باقرخان و #سردار_اسعد_بختیاری با مبارزه دلاورانه و جانفشانی مردم ستمدیده، با فتح تهران بساط استبداد و مشروطه را برچیدند و راه را برای توسعه کشور و آزادی‌های اجتماعی و نیز مشروط کردن سلطنت و استیفای حقوق ملت هموار ساختند.
جامعه ایران در قرن گذشته، ماجراهای بسیاری را از سر گذراند. برخی پژوهشگران تعطیل شدن مشروطه و بخش حقوق مردم در قانون اساسی مشروطه را زمینه‌ساز نارضایتی مردم و سرانجام سرنگونی حکومت پهلوی می‌دانند. همچنان که برخی نیز انقلاب ۵۷ را تداوم مقاومت مشروعه‌خواهان در برابر انقلاب مشروطه و بازگشت مشروعه ارزیابی می‌کنند.
حالا بیش از صد سال پس از انقلاب مشروطه، هنوز هم حاکمیت «قانون» و «حقوق ملت» و محدود کردن قدرت حاکم، همچنان بحث روز است و به رغم یک انقلاب وسیع سیاسی و اجتماعی در کشور، شاهد معطل ماندن موادی از قانون اساسی هستیم که به حقوق ملت اختصاص دارند و روند تحولات سیاسی به گونه‌ای بوده است که نهادهای ناشی از رای ملت را هر چه بی‌اثرتر، محدودتر و ناکارآمدتر سازد تا نهادهای غیرانتخابی قدرت خود را آسان‌تر اعمال کنند.
هنوز هم مسائل اساسی انقلاب مشروطه ایران پس از صد و هجده سال، تر و تازه در برابر مردم ایران است. هنوز هم مساله این است که آیا قوای مملکت ناشی از رای ملت است یا از منبع دیگر؟
🔗 منبع: جامعه‌شناسی @IRANSOCIOLOGY
#مشروطه #قانون
@Jaryaann
BY جریانـ
Share with your friend now:
tgoop.com/Jaryaann/6579