✨مختصر فقه ✨

آنچه براي روزه‌دار مباح است

1- غسل بمنظور خنک شدن:
از ابوبکر بن عبدالرحمن از بعضي از اصحاب پيامبرr روايت است : (لقد رأيت رسول اللهr بالعرج يصب علي رأسه الماء وهو صائم من العطش أو من الحر)[1] «پيامبرr را در عرج (روستايي اطراف مدينه) ديدم که روزه بود واز تشنگي يا گرما آب بر سرش مي‌ريخت».



2- مضمضه و استنشاق بدون مبالغه:
از لقيط بن صبره روايت است که پيامبرr فرمود : (وبالغ في الاستنشاق إلا أن تکون صائما)[2] «و در استنشاق مبالغه کن مگر اينکه روزه باشي».



3- حجامت:
از ابن عباسt روايت است : (احتجم النبيr و هو صائم)[3]. «پيامبرr در حالي که روزه بود حجامت کرد».

و اگر بيم ضعف و سستي وجود داشت، حجامت مکروه است : از ثابت بناني روايت است : (سئل أنس بن مالکt أکنتم تکرهون الحجامة للصائم؟ قال : لا، إلا من أجل الضعف)[4] «از انس بن مالک سؤال شد آيا شما حجامت را براي روزه‌دار مکروه مي‌دانستيد؟ گفت نه، مگر به خاطر ضعف و سستي».



4- بوسيدن زنان و بازي با آنها براي کسي که قادر به کنترل خود است:
از عايشه(رض) روايت است : (کان النبيr يقبل و يباشر و هو صائم، و کان أملککم لإربه)[5] «پيامبرr زنانش را مي‌بوسيد و با آنها بازي مي‌کرد در حالي که روزه بود، و او کسي بود که از همه شما بيشتر شهوتش را کنترل مي‌کرد».



5- صبح کردن در حالت جنابت:
به دليل حديثي که از عايشه و أم سلمه روايت است : (أن رسول اللهr کان يدرکه الفجر و هو جنب من أهله ثم يغتسل و يصوم)[6] «پيامبرr صبح مي‌کرد در حالي که به دليل نزديکي با همسرانش جنب بود، سپس غسل مي‌کرد و روزه مي‌گرفت».



6- وصال (افطار نکردن) تا سحر:
از ابوسعيد خدري روايت است که از پيامبرr شنيدم که فرمود : (لاتواصلوا، فأيکم أراد أن يواصل فليواصل حتي السحر. قالوا : فإنک تواصل يا رسول الله، قال لست کهيئتکم، إني أبيت لي مطعم يطعمني و ساق يسقين)[7] «دو روز را بدون افطار به هم وصل نکنيد و اگر کسي از شما خواست وصال کند تا سحر وصال کند. گفتند اي رسول خدا تو وصال مي‌کني، فرمود : من مانند شما نيستم، شب را به روز مي‌رسانم در حالي که طعام‌دهنده‌اي مرا طعام مي‌دهد و ساقي دارم که مرا آب مي‌دهد».(*)

7- سواک زدن، استعمال بوي خوش، چرب کردن موي سر و پوست، سرمه کردن چشم، مصرف قطره و تزريق آمپول:
دليل مباح بودن اين اشياء اصل برائت و عدم وجود دليل بر تحريم آنها است، چون اگر از جمله محرمات بر روزه‌دار مي‌بودند، خدا و رسول او آن را بيان مي‌کردند :

) وَ مَا کَانَ رَبُّکَ نَسِيّاً ( (مريم : 64)

«پروردگارت هرگز فراموشکار نبوده است».




--------------------------------------------------------------------------------

[1]) صحيح : [ص. د 2072]، د (2348/492/6).

[2]) تخريج در ص (35).

[3]) صحيح : [ص. د 2079]، خ (1939/174/4)، د (2355/498/6)، ت (772/137/2)، ترمذي عبارت «و هومحرم ...» را هم زياد کرده است.

[4]) صحيح : [مختصر 947]، خ (1940/174/4)، خون دادن حکم حجامت را دارد ولي اگر خون‌دهنده بيم داشت که دچار ضعف مي‌شود در روزه خونندهد مگر اينکه ضرورت ايجاب کند.

[5]) متفق عليه : خ (1927/149/4)، م (1106 – 65- 771/2)، د (2365/9/7)، ت (725/116/2).

[6]) متفق عليه : خ (1926/143/4)، م (1109/779/4)، د (2371/14/7)، ت (776/139/2).

[7]) صحيح : [ص. 269]، خ (1967/208/4)، د (2344/487/6).

*) منظور از طعام و آب در اينجا، طعام و آب معنوي است و گرنه وصال تحقق پيدا نمي‌کند «مترجم».

www.tgoop.com/FAQ6133/351

360 viewsNov 17, 2023 at 07:26

آنچه براي روزه‌دار مباح است

1- غسل بمنظور خنک شدن:
از ابوبکر بن عبدالرحمن از بعضي از اصحاب پيامبرr روايت است : (لقد رأيت رسول اللهr بالعرج يصب علي رأسه الماء وهو صائم من العطش أو من الحر)[1] «پيامبرr را در عرج (روستايي اطراف مدينه) ديدم که روزه بود واز تشنگي يا گرما آب بر سرش مي‌ريخت».



2- مضمضه و استنشاق بدون مبالغه:
از لقيط بن صبره روايت است که پيامبرr فرمود : (وبالغ في الاستنشاق إلا أن تکون صائما)[2] «و در استنشاق مبالغه کن مگر اينکه روزه باشي».



3- حجامت:
از ابن عباسt روايت است : (احتجم النبيr و هو صائم)[3]. «پيامبرr در حالي که روزه بود حجامت کرد».

و اگر بيم ضعف و سستي وجود داشت، حجامت مکروه است : از ثابت بناني روايت است : (سئل أنس بن مالکt أکنتم تکرهون الحجامة للصائم؟ قال : لا، إلا من أجل الضعف)[4] «از انس بن مالک سؤال شد آيا شما حجامت را براي روزه‌دار مکروه مي‌دانستيد؟ گفت نه، مگر به خاطر ضعف و سستي».



4- بوسيدن زنان و بازي با آنها براي کسي که قادر به کنترل خود است:
از عايشه(رض) روايت است : (کان النبيr يقبل و يباشر و هو صائم، و کان أملککم لإربه)[5] «پيامبرr زنانش را مي‌بوسيد و با آنها بازي مي‌کرد در حالي که روزه بود، و او کسي بود که از همه شما بيشتر شهوتش را کنترل مي‌کرد».



5- صبح کردن در حالت جنابت:
به دليل حديثي که از عايشه و أم سلمه روايت است : (أن رسول اللهr کان يدرکه الفجر و هو جنب من أهله ثم يغتسل و يصوم)[6] «پيامبرr صبح مي‌کرد در حالي که به دليل نزديکي با همسرانش جنب بود، سپس غسل مي‌کرد و روزه مي‌گرفت».



6- وصال (افطار نکردن) تا سحر:
از ابوسعيد خدري روايت است که از پيامبرr شنيدم که فرمود : (لاتواصلوا، فأيکم أراد أن يواصل فليواصل حتي السحر. قالوا : فإنک تواصل يا رسول الله، قال لست کهيئتکم، إني أبيت لي مطعم يطعمني و ساق يسقين)[7] «دو روز را بدون افطار به هم وصل نکنيد و اگر کسي از شما خواست وصال کند تا سحر وصال کند. گفتند اي رسول خدا تو وصال مي‌کني، فرمود : من مانند شما نيستم، شب را به روز مي‌رسانم در حالي که طعام‌دهنده‌اي مرا طعام مي‌دهد و ساقي دارم که مرا آب مي‌دهد».(*)

7- سواک زدن، استعمال بوي خوش، چرب کردن موي سر و پوست، سرمه کردن چشم، مصرف قطره و تزريق آمپول:
دليل مباح بودن اين اشياء اصل برائت و عدم وجود دليل بر تحريم آنها است، چون اگر از جمله محرمات بر روزه‌دار مي‌بودند، خدا و رسول او آن را بيان مي‌کردند :

) وَ مَا کَانَ رَبُّکَ نَسِيّاً ( (مريم : 64)

«پروردگارت هرگز فراموشکار نبوده است».




--------------------------------------------------------------------------------

[1]) صحيح : [ص. د 2072]، د (2348/492/6).

[2]) تخريج در ص (35).

[3]) صحيح : [ص. د 2079]، خ (1939/174/4)، د (2355/498/6)، ت (772/137/2)، ترمذي عبارت «و هومحرم ...» را هم زياد کرده است.

[4]) صحيح : [مختصر 947]، خ (1940/174/4)، خون دادن حکم حجامت را دارد ولي اگر خون‌دهنده بيم داشت که دچار ضعف مي‌شود در روزه خونندهد مگر اينکه ضرورت ايجاب کند.

[5]) متفق عليه : خ (1927/149/4)، م (1106 – 65- 771/2)، د (2365/9/7)، ت (725/116/2).

[6]) متفق عليه : خ (1926/143/4)، م (1109/779/4)، د (2371/14/7)، ت (776/139/2).

[7]) صحيح : [ص. 269]، خ (1967/208/4)، د (2344/487/6).

*) منظور از طعام و آب در اينجا، طعام و آب معنوي است و گرنه وصال تحقق پيدا نمي‌کند «مترجم».

BY ✨مختصر فقه ✨