tgoop.com/FAQ6133/185
Last Update:
سجده تلاوت
ابن حزم در «المحلي» (10/5)، (106/5) گويد :
در قرآن کريم چهارده (آية) سجده به شرح زير وجود دارد :
اولين آن در آخر سوره «اعراف»، 2- سوره «رعد»، 3- سوره «نحل»، 4- سوره «سبحان – إسراء»، 5- سوره «کهيعص – مريم»، 6- اول سوره «حج»، در اواخر سوره «حج» سجده‌اي وجود ندارد، 7- سوره «فرقان»، 8- سوره نمل»، 9- سوره «التنزيل»، 10- سوره «ص»، 11- سوره «حم فصلت»، 12- آخر سوره «نجم»، 13- سوره «إذا السماء انشقت – انشقاق»، آيه (لايسجدون)، 14- آخر سوره «اقرا باسم ربک – علق».
حکم سجده تلاوت:
(ابن حزم) گويد : سجده تلاوت فرض نيست اما داراي فضيلت است، و مي‌توان آن را در نماز فرض و سنت و در غير نماز و هنگام طلوع و غروب و زوال آفتاب و رو به قبله و غير آن و با طهارت و بدون طهارت، انجام داد. أه.
اما دليل اينکه سجده تلاوت فرض نيست بلکه مستحب است، اينست که پيامبرr سوره «والنجم» را خواند و به سجده رفت[1]، در حاليکه زيد بن ثابت «والنجم» را بر پيامبرr خواند و (پيامبر) به سجده نرفت[2]. تا نشان دهد که سجده نبردن هم جايز است همچنين حافظ (ابن حجر) در فتح الباري) (555/2) اين را ذکر کرده است، ابن حزم در محلي (111/5) مي‌گويد :
بخاطر اينکه اين سجده، نماز بحساب نمي‌آيد پيامبرr بدون وضو و بدون رو کردن به قبله هر طوري که ممکن بود آن را بجاي مي‌آورد، پيامبرr فرمود : (صلاة الليل و النهار مثني مثني)[3] «نماز (سنت) شب و روز دو رکعت دو رکعت است» پس آنچه که كمتر از دورکعت باشد، نماز نيست مگر اينکه دليل قاطعي درباره آن بيايد که ثابت کند نماز است مانند طواف و وتر و نماز جنازه، و اين در حالي است که هيچ نصي مبني بر اينکه سجده تلاوت نماز باشد وجود ندارد. أه.
فضيلت سجده تلاوت:
از ابوهريره روايت است که پيامبرr فرمود : (إذا قرأ ابن آدم السجدة فسجد اعتزل الشيطان يبکي يقول : يا ويله، أمر بالسجود فسجد فله الجنة و أمرت بالسجود فعصيت فلي النار)[4] «وقتي انسان آيه سجده را مي‌خواند و سجده را بجاي مي‌آورد» شيطان به گوشه‌اي مي‌رود و گريه مي‌کند و مي‌گويد : واي بر من، انسان مأمور به سجده گرديد، و به سجده رفت پس بهشت براي او است، و من مأمور به سجده شدم اما سرپيچي کردم پس جهنم براي من است».
آنچه در سجده تلاوت، خوانده مي‌شود:
از عايشه(رض) روايت است : پيامبرr شبانه در سجده‌هاي تلاوت بارها اين دعا را تکرار مي‌کرد : «سجد وجهي للذي خلقه و شق سمعه و بصره بحوله و قوته)[5] «سجده برد صورت من براي ذاتي که آن را خلق کرد و با توان و قدرت خود حس شنوايي و بينايي را به او داد».
از علي روايت است : وقتي پيامبرr به سجده مي‌رفت مي‌فرمود : (اللهم لک سجدت، و بک آمنت، و لک أسلمت، أنت ربي، سجد وجهي للذي شق سمعه و بصره تبارک الله أحسن الخالقين)[6] «خداوندا! براي تو سجده بردم، به تو ايمان آوردم و تسليم تو شدم، تو پروردگار من هستي، سجده برد صورتم براي آنکه شنوايي و بينايي به او بخشيده، خداوند خير و برکتش چه فراوان است و نيکوترين آفرينندگان است».
از ابن عباس روايت است : نزد پيامبرr بودم، که مردي آمد و گفت : ديشب در خواب ديدم که پاي درختي نماز مي‌خواندم، (آيه) سجده را خوانده و سجده بردم، درخت با سجده‌ام سجده کرد، شنيدم که درخت مي‌گفت : (اللهم احطط عني بها وزرا، و اکتب لي بها أجرا، واجعلها لي عندک ذخرا) «خداوندا! به خاطر اين سجده گناهم را پاک کن و به خاطر آن اجر و پاداشي را برايم بنويس، و آنرا نزد خود براي من ذخيره گردان».
ابن عباس گويد : (فرأيت النبيr قرأ السجدة، فسجد، فسمعته يقول في سجوده مثل الذي أخبره الرجل عن قول الشجرة)[7]. «پيامبرr را ديدم که (آيه سجده) را خواند و به سجده رفت، و شنيدم که در سجده‌اش همان دعايي را که آن مرد از قول درخت نقل کرد، مي‌خواند».
--------------------------------------------------------------------------------
[1]) متفق عليه : خ (1070/553/2)، م (576/405/1)، د (1393/282/4)، نس (160/2).
[2]) متفق عليه : خ (1073/554/2)، م (577/406/1)، نس (160/2)، د (1391/280/4)، ت (573/44//2).
[3]) صحيح : [ص. د 1151]، د (1281/173/4)، ت (594/54/2)، جه (1322/419/1)، نس (2273).
[4]) صحيح : [مختصر م 369]، م (81/87/1).
[5]) صحيح : [ص. د 1255]، د (1401/289/4)، ت (577/47/5)، نس (222/2).
[6]) صحيح : [ص. جه 866]، م (771/534/1)، جه (1054/335/1)، د (746/463/2)، ت (341/149/5).
[7]) صحيح : [ص. جه 865]، ت (576/46/2)، جه (1053/334/1).
BY ✨مختصر فقه ✨
Share with your friend now:
tgoop.com/FAQ6133/185