✨مختصر فقه ✨

سنتهاي نماز


سنتهاي نماز دو نوع هستند: قولي و فعلي.



سنتهاي قولي:

1- دعاي استفتاح :

بهترين آن، دعايي است که ابوهريرهt روايت کرده و گفته است : پيامبرr وقتي در نماز تکبير (احرام) مي‌گفت قبل از خواندن فاتحه لحظه‌اي سکوت مي‌کرد، گفتم اي رسول خدا، پدر و مادرم فدايت، در سکوتي که بين تکبير و قرائت مي‌کني چه مي‌گويي؟ پيامبرr فرمود : مي‌گويم : (اللهم باعد بيني وبين خطاياي کما باعدت بين المشرق و المغرب، اللهم نقني من خطاياي کما ينقي الثوب الأبيض من الدنس، اللهم اغسلني من خطاياي بالثلج و الماء و البرد)[1] «خداوندا! بين من و خطاهايم فاصله بيانداز همچنانکه بين مشرق ومغرب فاصله انداختني، خداوندا! مرا از گناهانم پاک کن همچنانکه لباس سفيد از چرک و آلودگي پاک مي‌شود، خداوندا! مرا از خطاهايم با برف و آب و تگرک بشوي».

2- استعاذه (پناه بردن به خدا از شيطان) :

خداوند متعال مي‌فرمايد :

) فَإذَا قَرَأتَ القُرآنَ فَاستَعِذْ بِاللهِ مِنَ الشَّيطَانِ الرَّجِيمِ ( (نحل : 98)

«هنگامي که خواستي قرآن بخواني از وسوسه‌هاي شيطان مطرود به خدا پناه ببر».

ابوسعيد خدري از پيامبرr روايت کرده که : (أنه کان إذا قام إلي الصلاة استفتح ثم يقول أعوذ بالله السميع العليم من الشيطان الرجيم من همزه و نفخه و نفثه)[2] «هنگامي که پيامبرr مي‌خواست نماز بخواند دعاي استفتاح رامي‌خواند، سپس مي‌فرمود: أعوذ بالله السميع العليم من الشيطان الرجيم، من همزه و نفخه و نفثه، يعني به خداي شنوا و آگاه پناه مي‌برم از شيطان رانده شده، از جنون، کبر، و شعر او».

3- گفتن آمين :

از وائل بن حجر روايت است : (کان رسول اللهr إذا قرأ ولا الضالين قال آمين و رفع بها صوته)[3] «پيامبرr وقتي که ولاالضالين را مي‌خواند، با صداي بلند مي‌گفت : آمين» و از ابوهريره روايت است که پيامبرr فرمود : (إذا أمن الإمام فأمنوا، فإن من وافق تأمينه تأمين الملائکة غفرله ما تقدم من ذنبه)[4] «وقتي امام آمين گفت شما هم آمين بگوييد چون کسي که آمين گفتنش همزمان با آمين گفتن ملائکه باشد گناهان (صغيره) پيشينش بخشوده مي‌شود».

4- قرائت بعد از فاتحه :

از ابوقتاده روايت است : (کان النبيr يقرأ في الرکعتين الأولين من صلاة الظهر بفاتحة الکاب و سورتين، يطول في الأولي و يقصر في الثانية، و يسمع الآية أحيانا، و کان يقرأ في العصر بفاتحة الکتاب و سورتين، و کان يطول في الرکعة الأولي من صلاة الصبح و يقصر في الثانية)[5] «پيامبرr در دو رکعت اول نماز ظهر فاتحه و دو سوره مي‌خواند که رکعت اول را طولاني و دومي را کوتاهتر مي‌کرد، و گاهي آيه را طوري مي‌خواند که ما آن را مي‌شنيديم. و در نماز عصر فاتحه و دو سوره را قرائت مي‌کرد، و رکعت اول نماز صبح را طولاني و رکعت دوم را کوتاهتر مي‌خواند».

از ابوقتاده روايت است : (کان النبيr يقرأ في الرکعتين الأوليين من الظهر و العصر بفاتحة الکتاب و سورة، و يسمعنا الآية أحيانا، و يقرأ في الرکعتين الأخريين بفاتحة الکتاب)[6] «پيامبرr در دو رکعت اول نماز ظهر و عصر فاتحه و سوره‌اي را مي‌خواند و گاهي آيه را طوري تلاوت مي‌کرد که آن را مي‌شنيديم، و در دو رکعت آخر فاتحه را مي‌خواند».

بعضي اوقات قرائت (سوره) در دو رکعت آخر سنت است؛ به دليل حديث أبوسعيد: (أن النبيr کان يقرأ في صلاة الظهر في الرکعتين الأوليين في کل رکعة قدر ثلاثين آية، وفي الأخريين قدر خمس عشر آية، أو قال نصف ذلک، و في العصر في الرکعتين الأوليين في کل رکعة قدر قراءة خمس عشر آية، و في الأخريين قدر نصف ذلک)[7] «پيامبرr در دو رکعت اول نماز ظهر در هر رکعت به اندازه سي آيه، و در دو رکعت آخر به اندازه پانزده آيه يا گفت نصف آن و در نماز عصر در دو رکعت اول در هر رکعت به اندازه پانزده آيه و در دو رکعت آخر به اندازه نصف آن قرائت مي‌کرد».

سنت است که قرائت در نماز صبح و دو رکعت اول نماز مغرب و عشاء، جهري و در نماز ظهر و عصر و رکعت سوم مغرب و دو رکعت آخر عشاء سري باشد.

5- تسبيح در رکوع و سجود :

از حذيفه روايت است : (صليت مع النبيr فکان يقول في رکوعه : سبحان ربي العظيم، و في سجوده : سبحان ربي الأعلي)[8] «با پيامبرr نماز خواندم، در رکوعش مي‌فرمود : سبحان ربي العظيم و در سجودش مي‌فرمود : سبحان ربي الأعلي».

از عتبه بن عامر روايت است : (کان رسول اللهr إذا رکع قال : سبحان ربي العظيم و بحمده، ثلاثا، و إذا سجد قال : سبحان ربي الأعلي و بحمده ثلاثا)[9] «پيامبرr وقتي به رکوع مي‌رفت سه بار مي‌فرمود : سبحان ربي العظيم و بحمده و وقتي که به سجده مي‌رفت سه بار مي‌فرمود : سبحان ربي الأعلي و بحمده».

6- اضافه کردن يکي از دعاهاي زير، در اعتدال بعد از رکوع، و بعد از گفتن «ربنا و لک الحمد»: (ملء السماوات و ملء الأرض و ملء ما بينهما، وملء ما شئت من شيء بعد)[10] «(اين حمد) به پُري آسمانها و زمين و آنچه بين آن دو است و به پُري چيز

www.tgoop.com/FAQ6133/154

74 viewsNov 15, 2023 at 14:52

سنتهاي نماز


سنتهاي نماز دو نوع هستند: قولي و فعلي.



سنتهاي قولي:

1- دعاي استفتاح :

بهترين آن، دعايي است که ابوهريرهt روايت کرده و گفته است : پيامبرr وقتي در نماز تکبير (احرام) مي‌گفت قبل از خواندن فاتحه لحظه‌اي سکوت مي‌کرد، گفتم اي رسول خدا، پدر و مادرم فدايت، در سکوتي که بين تکبير و قرائت مي‌کني چه مي‌گويي؟ پيامبرr فرمود : مي‌گويم : (اللهم باعد بيني وبين خطاياي کما باعدت بين المشرق و المغرب، اللهم نقني من خطاياي کما ينقي الثوب الأبيض من الدنس، اللهم اغسلني من خطاياي بالثلج و الماء و البرد)[1] «خداوندا! بين من و خطاهايم فاصله بيانداز همچنانکه بين مشرق ومغرب فاصله انداختني، خداوندا! مرا از گناهانم پاک کن همچنانکه لباس سفيد از چرک و آلودگي پاک مي‌شود، خداوندا! مرا از خطاهايم با برف و آب و تگرک بشوي».

2- استعاذه (پناه بردن به خدا از شيطان) :

خداوند متعال مي‌فرمايد :

) فَإذَا قَرَأتَ القُرآنَ فَاستَعِذْ بِاللهِ مِنَ الشَّيطَانِ الرَّجِيمِ ( (نحل : 98)

«هنگامي که خواستي قرآن بخواني از وسوسه‌هاي شيطان مطرود به خدا پناه ببر».

ابوسعيد خدري از پيامبرr روايت کرده که : (أنه کان إذا قام إلي الصلاة استفتح ثم يقول أعوذ بالله السميع العليم من الشيطان الرجيم من همزه و نفخه و نفثه)[2] «هنگامي که پيامبرr مي‌خواست نماز بخواند دعاي استفتاح رامي‌خواند، سپس مي‌فرمود: أعوذ بالله السميع العليم من الشيطان الرجيم، من همزه و نفخه و نفثه، يعني به خداي شنوا و آگاه پناه مي‌برم از شيطان رانده شده، از جنون، کبر، و شعر او».

3- گفتن آمين :

از وائل بن حجر روايت است : (کان رسول اللهr إذا قرأ ولا الضالين قال آمين و رفع بها صوته)[3] «پيامبرr وقتي که ولاالضالين را مي‌خواند، با صداي بلند مي‌گفت : آمين» و از ابوهريره روايت است که پيامبرr فرمود : (إذا أمن الإمام فأمنوا، فإن من وافق تأمينه تأمين الملائکة غفرله ما تقدم من ذنبه)[4] «وقتي امام آمين گفت شما هم آمين بگوييد چون کسي که آمين گفتنش همزمان با آمين گفتن ملائکه باشد گناهان (صغيره) پيشينش بخشوده مي‌شود».

4- قرائت بعد از فاتحه :

از ابوقتاده روايت است : (کان النبيr يقرأ في الرکعتين الأولين من صلاة الظهر بفاتحة الکاب و سورتين، يطول في الأولي و يقصر في الثانية، و يسمع الآية أحيانا، و کان يقرأ في العصر بفاتحة الکتاب و سورتين، و کان يطول في الرکعة الأولي من صلاة الصبح و يقصر في الثانية)[5] «پيامبرr در دو رکعت اول نماز ظهر فاتحه و دو سوره مي‌خواند که رکعت اول را طولاني و دومي را کوتاهتر مي‌کرد، و گاهي آيه را طوري مي‌خواند که ما آن را مي‌شنيديم. و در نماز عصر فاتحه و دو سوره را قرائت مي‌کرد، و رکعت اول نماز صبح را طولاني و رکعت دوم را کوتاهتر مي‌خواند».

از ابوقتاده روايت است : (کان النبيr يقرأ في الرکعتين الأوليين من الظهر و العصر بفاتحة الکتاب و سورة، و يسمعنا الآية أحيانا، و يقرأ في الرکعتين الأخريين بفاتحة الکتاب)[6] «پيامبرr در دو رکعت اول نماز ظهر و عصر فاتحه و سوره‌اي را مي‌خواند و گاهي آيه را طوري تلاوت مي‌کرد که آن را مي‌شنيديم، و در دو رکعت آخر فاتحه را مي‌خواند».

بعضي اوقات قرائت (سوره) در دو رکعت آخر سنت است؛ به دليل حديث أبوسعيد: (أن النبيr کان يقرأ في صلاة الظهر في الرکعتين الأوليين في کل رکعة قدر ثلاثين آية، وفي الأخريين قدر خمس عشر آية، أو قال نصف ذلک، و في العصر في الرکعتين الأوليين في کل رکعة قدر قراءة خمس عشر آية، و في الأخريين قدر نصف ذلک)[7] «پيامبرr در دو رکعت اول نماز ظهر در هر رکعت به اندازه سي آيه، و در دو رکعت آخر به اندازه پانزده آيه يا گفت نصف آن و در نماز عصر در دو رکعت اول در هر رکعت به اندازه پانزده آيه و در دو رکعت آخر به اندازه نصف آن قرائت مي‌کرد».

سنت است که قرائت در نماز صبح و دو رکعت اول نماز مغرب و عشاء، جهري و در نماز ظهر و عصر و رکعت سوم مغرب و دو رکعت آخر عشاء سري باشد.

5- تسبيح در رکوع و سجود :

از حذيفه روايت است : (صليت مع النبيr فکان يقول في رکوعه : سبحان ربي العظيم، و في سجوده : سبحان ربي الأعلي)[8] «با پيامبرr نماز خواندم، در رکوعش مي‌فرمود : سبحان ربي العظيم و در سجودش مي‌فرمود : سبحان ربي الأعلي».

از عتبه بن عامر روايت است : (کان رسول اللهr إذا رکع قال : سبحان ربي العظيم و بحمده، ثلاثا، و إذا سجد قال : سبحان ربي الأعلي و بحمده ثلاثا)[9] «پيامبرr وقتي به رکوع مي‌رفت سه بار مي‌فرمود : سبحان ربي العظيم و بحمده و وقتي که به سجده مي‌رفت سه بار مي‌فرمود : سبحان ربي الأعلي و بحمده».

6- اضافه کردن يکي از دعاهاي زير، در اعتدال بعد از رکوع، و بعد از گفتن «ربنا و لک الحمد»: (ملء السماوات و ملء الأرض و ملء ما بينهما، وملء ما شئت من شيء بعد)[10] «(اين حمد) به پُري آسمانها و زمين و آنچه بين آن دو است و به پُري چيز

BY ✨مختصر فقه ✨