tgoop.com/tahkimmelat/40977
Last Update:
♦️نفت، تحریم و کودتا
✍️#رضا_احمدی
بهار ۱۳۳۰ بود. مردم ایران سرشار از امید، به رهبری دکتر محمد مصدق دست به کاری بزرگ زدند؛ نفتی که سالها در قبضهی انگلیسیها بود، باید به ملت بازمیگشت. مصدق، پیرمردی با قامتی نحیف و صدایی لرزان، اما ارادهای آهنین، بر کرسی نخستوزیری نشست و نخستین فرمانش، ملیکردن نفت بود.
این خبر چون صاعقه بر سر لندن فرود آمد. امپراتوری بریتانیا که سالها شریان اقتصادیاش به نفت ایران بند بود، ناگهان منافعش را در خطر دید. آنها به تکاپو افتادند؛ نخست در سازمان ملل و دادگاه لاهه شکایت کردند، اما نتیجه نداد. قاضی انگلیسی دادگاه لاهه به نفع ایران رأی داد، برای نخستین بار، رأیی به سود ایران صادر شد. این پیروزی دیپلماسی، مصدق را نزد ملت به قهرمان بدل کرد.
اما انگلیس دستبردار نبود. اینبار کشتیهای جنگیاش را روانهی خلیج فارس کرد. تنگه هرمز زیر محاصره رفت. هیچ نفتکشی اجازهی بارگیری از ایران نداشت. تحریمها آغاز شده بود. داراییهای ایران در بانکهای لندن مسدود شد. خریداران نفت ایران تهدید میشدند که در محاکم بینالمللی تحت تعقیب قرار گیرند.
دور زدن تحریم بی کاسبان تحریم
تهران نفسش بند آمده بود. خزانه خالی میشد. دولت برای مقابله، دست به راههای تازه زد: مبادلهی پایاپای با همسایهها، ممنوعیت واردات کالاهای لوکس، و سیاست «موازنهی منفی». اما این راهها، درمانی موقت بیش نبود.
در کوچه و خیابان، قیمت ارز بالا رفت، اجناس کمیاب شد. مردم که روزی برای ملیشدن نفت به خیابانها آمده بودند، حالا زیر فشار تحریم و گرانی، خسته و ناامید میشدند. تنها طبقهی متوسط شهری همچنان کنار مصدق مانده بود. در این میان، اختلاف میان دکتر مصدق و آیتالله کاشانی، امیدها را بیش از پیش خدشهدار کرد. حزب توده نیز با شعارهای تند اقتصادی، مردم را علیه دولت تحریک میکرد.
جرقه کودتا
انگلیس و آمریکا فرصت را مغتنم دیدند. دولتی که قرار بود استقلال و آزادی بیاورد، زیر بار تحریمها و نزاعهای سیاسی درون کشور، فرسوده و ناتوان شده بود. دیگر همهچیز آماده بود؛ تنها جرقهای لازم بود تا این خانهی لرزان فرو بریزد.
و آن جرقه، صبح ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ زده شد. تانکها در خیابانهای تهران غریدند. سربازان در برابر خانهی نخستوزیر صف کشیدند. دکتر مصدق، همان مردی که نفت را به ملت بازگردانده بود، اینبار خود در خانهاش بازداشت شد. دولت ملی سقوط کرد و رؤیای استقلال در هیاهوی کودتا گم شد.
دکتر محمد مصدق پس از 13 سال حصر خانگی در تاریخ ۱۴ اسفند ۱۳۴۵ درگذشت. او در سن ۸۴ سالگی در تهران درگذشت و در احمدآباد ملک اجدادیش به خاک سپرده شد.
#نفت_تحریم_کودتا
🆔️@tahkimmelat
BY تحکیم ملت
Share with your friend now:
tgoop.com/tahkimmelat/40977