tgoop.com/sirjanname/268
Last Update:
سیرجان در سفرنامه ژنرال سایکس (۴)
سایکس در قلعهٔ سنگ:
دژی دید با آسمـان هم نَـوَرد
ژنرال سایکس به سیرجان از آن جهت که پایتخت قدیم ایالت کرمان بوده، علاقهٔ خاص داشت و به همین دلیل عنوان فصل ۳۶ کتابش را که به سیرجان اختصاص دارد، «یک پایتخت کهن» ۱ گذاشته است.
او آنقدر به دیدن قلعه سنگ یا همان مرکز حکومتی سیرجان قدیم اشتیاق داشت که قبل از رسیدن به شهر، در فرصت کمی که به غروب آفتاب مانده بود، گشتی شتابناک در قلعه زد و پس از یک روز استراحت در سعیدآباد ، به همراه « خان بهادر» حاکم سیرجان به دیدار تفصیلی قلعه سنگ شتافت. ۲
سایکس با ذکر نام دیگر ‹قلعه سنگ› یعنی «قلعه بیضاء»۳ به معرفی قسمتهای بازمانده قلعه و خواندن کتیبه های منبر سنگی و حمام و سرداب آنجا _به یاری ملای محلی_ می پردازد.
او با ذکر سخنان افضل کرمانی درباب عظمت قلعه سنگ ۴ و یادآوری این نکته که امیرمبارزالدین محمد میبدی سر سلسله آل مظفر، مدتی در این قلعه محبوس بوده، به ویرانی سیرجان قدیم به وسیله لشکر تیمور اشاره کرده و می افزاید: مردم پس از آن شهر «بی امیدی» ۵ را ساختند و به آنجا مهاجرت کردند و پس از اینکه این شهر هم در فتنه افغان ها خراب شد، شهر جدید توسط ‹میرزا سعید› احداث شد.
سایکس این عقیده مردم سیرجان که نام شهر را تحریف شده «سمنگان» ۶ می دانند، به درستی رد می کند.
او جمعیت سعیدآباد را ۳۰۰۰ خانوار نوشته و از حاصلخیزی خاک سیرجان و باغ های پر درخت و زیبای آن تعریف کرده و از اینکه در هیچ جا تریاک به اندازه سیرجان شیوع ندارد اظهار تأسف می کند.
•••••••••••••••
۱. AN ANCIENT CAPITAL
۲. برای اطلاعات بیشتر درباره قلعه سنگ← یادداشت نگارنده در مجله بخارا( شماره ۱۱۲ ص ۲۳۷ به جلو) و: ‹منبر سنگی سیرجان در بخارا› در همین کانال↑.
۳. این نام که شکل دیگر آن ‹حجر البیضاء› است ناظر به رنگ سفید صخره ای است که قلعه بر آن بنا شده و باید توسط اعراب بر آن نهاده شده باشد.
۴. ببینید: ‹شام کوچک› را در همین کانال ↑.
۵. این وجه تسمیه درست نیست. نام این شهر، ‹بیمید› است که در محل ‹باغ بِمید› تلفظ می شود.
۶. ببینید: ‹سمنگان هیچ ربطی به سیرجان ندارد› را در همین کانال ↑.
https://www.tgoop.com/sirjanname
BY سیرجان نامه
Share with your friend now:
tgoop.com/sirjanname/268