🔸 دروزیها🔸وقایع پس از سقوط اسد و درگیریها در جنوب سوریه نام دروزیها را بر سر زبانها انداخته است. با این وجود، اکثریت مردم شناخت چندانی از این فرقه مذهبی مرموز و پنهانکار ندارند.
🔸 ریشهها🔸شکلگیری دین دروزی تشابه بسیاری به تاریخچه بهاییت دارد و به نوعی از باورهای شیعی مشتق شده است. خلافت شیعی اسماعیلی فاطمیان مصر (قرن دهم و یازدهم میلادی) از نهضت و دستگاه بزرگ و ساختارمندی موسوم به «دعوت» پشتیبانی میکرد. داعیان فاطمی تربیتشده در قاهره برای تبلیغ مذهب اسماعیلی به سراسر قلمرو فاطمیان و دیگر سرزمینهای اسلامی مانند ایران فرستاده میشدند. میراث فعالیت این داعیان و اقدامات مذهبی متفاوت آنان امروز نیز در جوامع مختلف از جمله دروزیان شام قابل مشاهده است.
🔸دوران خلافت الحاکم بأمرالله شاهد بروز اختلافاتی جدی در دستگاه دعوت و ظهور جریانات تندروتری بود که قائل به الوهیت خلیفه-امام فاطمی بودند. پیروان باورهای جدید دستگاه تبلیغ موازی برای خود ایجاد کرده و بیشترین موفقیت را در شام یافتند. گرچه ظهور تفکرات به پیش از اقدامات وی برمیگردد، حمزه بن علی بن احمد، داعی ایرانی فاطمی، بنیانگذار مذهب دروزی شناخته میشود.
🔸 باورها🔸با گذشت زمان، باورهای دروزی هر چه بیشتر از ریشههای شیعی اسماعیلی خود فاصله گرفت و به دینی جدید بدل شد. با ناپدید شدن و مرگ حاکم بأمرالله و حمزه و پایان دوران دعوت و تبلیغ اولیه، جامعه دروزی بهتدریج به جامعهای بسته بدل شد که پیروان جدید و خروج از دین را نمیپذیرد و اجازه ازدواج با پیروان دیگر ادیان را نیز نمیدهد.
🔸نامههای بهجامانده از المقتنی، جانشین حمزه، بههمراه نامههای باقیمانده از حمزه و شاگرد وی اسماعیل بن محمد تمیمی در مجموعهای از شش کتاب، تحت عنوان رسائلالحکمه گردآوری شده که نوشتههای مقدس دروزیها را تشکیل میدهد. دروزیه بر توحید تأکید کرده و خود را موحّدون میخوانند، به تناسخ و حلول باور دارند و در انتظار بازگشت حمزه و حاکم هستند. دروزیها عقاید خود را مخفی نگه میدارند. جامعه دروزی به دو طبقه عُقّال و جُهّال تقسیمبندی میشود و تنها اقلیت عُقّال با گذراندن فرآیند بهخصوصی، بهتدریج به نوشتهها و آموزههای مخفی دروزی دسترسی پیدا میکند.
🔸 همکاری با اسرائیل🔸از جمعیت یک تا یکونیم میلیونی دروزیها، چیزی حدود ۱۵۰ هزار نفر در فلسطین اشغالی زندگی میکنند. دروزیها از ابتدا رابطهای منحصربهفرد و متفاوت از همتباران عرب خود با اسرائیل و صهیونیسم داشتهاند. پاداش همکاری دروزیها با صهیونیسم، نوعی شهروندی درجه دو در اسرائیل است که شامل خدمت سربازی در ارتش و دسترسی بهتر به خدمات دولتی و اشتغال نسبت به دیگر اعراب میشود.
🔸دروزیها در جنگ ۱۹۴۸ که به تشکیل اسرائیل منجر شد، در کنار گروهکهای شبهنظامی صهیونیستی وارد جنگ شدند. رقابتها و سابقه درگیری با اکثریت مسلمان و هویت قومی-مذهبی متفاوت دروزیها نسبت به هویت عربی و اسلامی، از دلایل همراهی دروزیها با صهیونیستها بود. همچنین، تمایل به بقا نیز در مرکز باورهای دروزی قرار دارد و این موضوع جوامع دروزی را به همکاری با قدرت برتر در جغرافیای خود سوق داده است.
🔸به قدرت رسیدن اسلامگرایان در دمشق و تمایل اسرائیل برای تجزیه رسمی یا عملی سوریه با تأکید بر نقش دروزیهای سویدا، احتمالاً منجر به دوران جدیدی از روابط میان اسرائیلیها و دروزیها خواهد شد. گرچه بعید است اسرائیل تمایلی به پذیرش هفتصد تا هشتصدهزار شهروند جدید غیر یهودی داشته باشد، ادامه حمایت از استقلال عملی دروزیهای سوریه احتمالاً بخشی از راهبرد بلندمدت اسرائیل خواهد بود.
#دروزیها #دروزیه #سوریه #اسرائیل
Archivist
@Partisan2015