🔸آیا ایجاد کنسرسیوم غنیسازی منطقهای عملی است؟🔸تأسیس کنسرسیوم منطقهای برای غنیسازی اورانیوم موردنیاز برای مصارف صلحآمیز، بهعنوان راهحلی برای بنبست در مذاکرات اتمی با آمریکا مطرح شده است. پیش از آنکه دست به تحسین این پیشنهاد بهعنوان یکابتکارعمل خلاقانه بزنیم، باید به سؤالات مهمی در مورد دیدگاه دو طرف نسبت به این نهاد پیشنهادی و نقش بازیگران احتمالی دیگر پاسخ داده شود.
🔸گذشتهها گذشته؟🔸از کنسرسیوم Urenco میان بریتانیا، آلمان و هلند میتوان بهعنوان موفقترین همکاری بینالمللی در زمینه تولید سوخت هستهای نام برد که علاوهبر تأمین نیاز این سه کشور از دهه هفتاد میلادی، بخش قابلتوجهی از بازار جهانی سوخت هستهای را نیز در اختیار گرفته است. برخلاف روابط میان کشورهای اروپایی یا حتی دیگر مثالهای همکاری اتمی مانند توافق موجود میان آرژانتین و برزیل،
ماهیت و سابقه روابط ایران با اعراب جنوب خلیجفارس با تقابل همراه بوده و ایجاد چنین شراکت راهبردی را دشوار میسازد.
🔸گرچه فضا و گفتمان ظاهری امروز از دوستی و حسن همجواری سخن میگوید، اما از پرواز پهپادها و موشکهای ایرانی بر فراز کاخهای امارات و عربستان مدت زیادی نگذشته است. ریاض و تهران حمله مستقیم به حیاتیترین تأسیسات انرژی عربستان و هدف قرارگرفتن کشتیهای تجاری ایرانی را بهخوبی به یاد دارند. حتی امروز نیز ایران، سعودی و امارات از پرونده یمن تا نقش محوری ریاض در پروژه حذف حزبالله از صحنه سیاست لبنان، در جبهههای مخالفی قرار دارند.
🔸بهطور مشخص، این بیاعتمادیها، برخورد سیاستها و احتمال افزایش مجدد تنش در آینده، تصویر چندان جذابی برای اعراب ترسیم نمیکند. از سوی دیگر، کشورهای عربی بهدنبال دریافت اجازه غنیسازی اورانیوم بهصورت مستقل در خاک خود هستند و مشخص نیست که تبدیلشدن به مصرفکننده سوخت اتمی تولیدشده در ایران برای آنان قابلقبول باشد.
🔸ماهیت کنسرسیوم 🔸نکته دوم، دیدگاه دو طرف مذاکرات اتمی به کنسرسیوم منطقهای است. ا
یران هیچگاه خروج فرایند غنیسازی از خاک خود یا بخشی از آن به کشور دیگری را نخواهد پذیرفت. ایجاد کنسرسیوم از نظر ایران، نوعی شراکت اقتصادی کشورهای منطقه در محصولات تولیدی بخشی از صنایع اتمی ایران است که میتواند بهعنوان تضمینی بیشتر در مورد ماهیت غیرنظامی برنامه اتمی ایران عمل کرده و به آن مشروعیت و مقبولیت جهانی بخشد.
🔸در طرف مقابل، آمریکا میتواند از کنسرسیوم بهعنوان روشی برای انتقال فرایند غنیسازی سوخت موردنیاز ایران به خارج از خاک کشور استفاده کند.
مسلماً هرگونه پیشنهادی، مادامی که شرط اصلی ایران یعنی پذیرش حق داشتن زنجیره کامل غنیسازی اورانیوم و تولید سوخت هستهای در خاک ایران را نپذیرفته باشد، به نتیجه نخواهد رسید. در واقع صحبت از ایجاد کنسرسیوم بدون حل این موضوع کاری سراسر بیهوده است.
🔸نتیجهگیری🔸ایده تأسیس کنسرسیوم غنیسازی منطقهای میتواند بخشی از فرایند فنی رسیدن به توافق اتمی باشد، اما اختلافهای عمیق تاریخی، امنیتی و راهبردی بین ایران، اعراب و تفسیرهای متفاوت از ماهیت کنسرسیوم، موانع اصلی بر سر اجراییشدن این پیشنهاد هستند. مادامی که اعتماد متقابل میان ایران و کشورهای همسایه وجود نداشته و تفسیر مشترکی از منافع و چارچوبهای فنی و حقوقی این همکاری شکل نگرفته باشد، ایده کنسرسیوم موضوعی جدی نخواهد بود.
#ایران #آمریکا
#برنامه_اتمی #مذاکرات
Archivist
@Partisan2015