کانال رسمی استاد هاشمی نسب

#نقد_فلاسفه
#تعارض_فلسفه_و_عرفان_در_مبانی_و_نتائج

✴️ گفتار متعارض درباره نبوت فلاسفه یونان

⏭️ بخش قبلی      ⏮️ بخش بعدی

🔷 استاد حسن زاده آملی: «آغاثاذيمون آنجناب را حضرت شیث بن آدم (علیهما السّلام) می‌دانند. انباذقلس بن ماتن... هرمس آنجناب را حضرت ادریس نبی (علیه السّلام) می‌دانند» [۱]

🔷استاد جوادی آملی می‌گوید: «گروهی از عارفان و حکیمان به استناد برخی از تواریخ، حضرت ادریس (علیه السّلام) را همان «هرمس» پنداشته اند، چنانکه حضرت شیث را همان «آغاثاذیمون» دانستند و عدّه ای شاید براثرهمین پندار، هرمس و آغاثاذيمون و فيثاغورس و مانند آنها را انبیا دانستند،... لیکن در «شرح فصوص» قیصری آن را اشتباه و منشاء این تطبيق را اشتراك لفظی دانسته، می‌گوید: آغاثاذیمون در زمان اسکندر می‌زیسته و بین او و حضرت شیث (علیه السّلام) نزديك چهارهزار سال فاصله است. » [۲]

🔷 قیصری می‌گوید:
لأنه [آغاثاذيمون] كان من جملة شيوخ أفلاطون، و كان في زمان اسکندر، و كما ذكر في التواریخ، و كان أرسطو أستاذاً له تلميذا لأفلاطون. و بينه وبين شیث «علیه السّلام» قريب بأربعة آلاف سنة أو أكثر، إذ كان بعد الطوفان بمدة متطاولة. ويلزم مما قيل أن يكون قبل نوح «علیه السّلام» لأنه ابن ملك بن متوشلخ بن أخنوخ، و هو إدريس بن شیث «علیه السّلام». فهو ظن من شارح الإشراق، كما ظن أن هرمس الحكيم هو إدريس المسمی بهرمس أيضاً، للاشتراك في الاسم » [۳]

✍️ چنانکه مشاهده می‌شود و از سخن قیصری پیداست، ادّعای نبوت فلاسفه را شیخ اشراق مطرح کرده است بدون آنکه مدرک و مستندی ارائه دهد مثلا در موردی گفته است: «أكثر اشارات الأنبياء و أساطين الحكمة الى هذا. وافلاطون، ومن قبله مثل سقراط، ومن سبقه مثل هرمس واغاثاذيمون وانباذ قلس، كلّهم يرون هذا الرأي. و أكثرهم صرّح بأنه شاهدها في عالم النور. و حکی افلاطون عن نفسه انه خلع الظلمات و شاهدها، و حكماء الفرس والهند قاطبة على هذا. واذا اعتبر رصد شخص أو شخصين في أمور فلكية، فكيف لا يعتبر قول أساطين الحكمة والنبوة على شيء شاهدوه في أرصادهم الروحانية؟ » [۴]
«بیشتر اشارات انبیاء و اسطوانه‌های حکمت به این مطلب است و افلاطون و قبل او مثل سقراط و سابق براو مثل هرمس واغاثاذيمون وانباذقلس همگی همین نظر را دارند و اکثر آنها تصریح کردند که آن را در عالم نور شهود کردند افلاطون از خودش نقل می‌کند که ظلمات را خلع کرد و کنار زد و آن را شهود کرد و حکماء فارس و هند همه همین را می‌گویند و اگر رصد یک یا دو نفر در امور فلکی معتبر باشد چگونه نظراساطین حکمت و نبوت در مورد مساله ای که در رصدهای روحانی خویش شهود کرده اند معتبر نباشد؟ »

🔷 استاد مطهری: «به نظر ما شیخ شهاب الدين سهروردی معروف به «شیخ اشراق» بیش از هرفیلسوف دیگری بیانات گمراه کننده ای از نظر ریشه‌های تاریخی مسائل ابراز داشته است. مرحوم حاج ملا هادی سبزواری حکیم و عارف بزرگوار قرن سیزدهم نیز به نوبه خود در گمراه ساختن افکار از نظر ریشه‌های تاریخی سهم به سزایی دارد. » [۵]

👈و نیز می‌گوید: «شیخ اشراق اینها را که اساس حکمت اشراق است آمده جدّا به افلاطون نسبت داده است، بعد هم چند نفر را که هیچ کس از آنها در دنیا خبری و اثری ندارد به عنوان اینکه اینها فیلسوفانی در ایران قدیم بوده اند اسم برده- کسانی که هیچکس نمی تواند از آنها نام و نشانی به دست آورد و گفته است که اینها دارای همین مسلک و مشرب بوده اند. بعد از شیخ اشراق این حرف در دنیا گفته شده و الّا قبل از او مطرح نبوده است. احتمالا [این مطالب] در کتابهایی که از ساخته‌های «شعوبیه» بوده [ آمده است. ]» [۶]

-------------------------------
📚 منابع :

[۱]: دو رساله مثل و مثال ۱۲۳ ص ۱۲۱

[۲]: سیره پیامبران در قرآن ج ۶ ص ۲۳۶

[۳]: شرح فصوص (قیصری) ص۴۸۹

[۴]: مصنفات شیخ اشراق ج۲ ص ۱۵۶

[۵]: مجموعه آثار ج۵، ص: ۲۳

[۶]: مجموعه آثار، ج۷، ص: ۵۱۰

📚 تعارض و نقد در آراء فلسفی و عرفانی

-------------------
@ostadhasheminasab

www.tgoop.com/ostadhasheminasab/1125

208 viewsedited  Nov 20, 2023 at 13:59

#نقد_فلاسفه
#تعارض_فلسفه_و_عرفان_در_مبانی_و_نتائج

✴️ گفتار متعارض درباره نبوت فلاسفه یونان

⏭️ بخش قبلی      ⏮️ بخش بعدی

🔷 استاد حسن زاده آملی: «آغاثاذيمون آنجناب را حضرت شیث بن آدم (علیهما السّلام) می‌دانند. انباذقلس بن ماتن... هرمس آنجناب را حضرت ادریس نبی (علیه السّلام) می‌دانند» [۱]

🔷استاد جوادی آملی می‌گوید: «گروهی از عارفان و حکیمان به استناد برخی از تواریخ، حضرت ادریس (علیه السّلام) را همان «هرمس» پنداشته اند، چنانکه حضرت شیث را همان «آغاثاذیمون» دانستند و عدّه ای شاید براثرهمین پندار، هرمس و آغاثاذيمون و فيثاغورس و مانند آنها را انبیا دانستند،... لیکن در «شرح فصوص» قیصری آن را اشتباه و منشاء این تطبيق را اشتراك لفظی دانسته، می‌گوید: آغاثاذیمون در زمان اسکندر می‌زیسته و بین او و حضرت شیث (علیه السّلام) نزديك چهارهزار سال فاصله است. » [۲]

🔷 قیصری می‌گوید:
لأنه [آغاثاذيمون] كان من جملة شيوخ أفلاطون، و كان في زمان اسکندر، و كما ذكر في التواریخ، و كان أرسطو أستاذاً له تلميذا لأفلاطون. و بينه وبين شیث «علیه السّلام» قريب بأربعة آلاف سنة أو أكثر، إذ كان بعد الطوفان بمدة متطاولة. ويلزم مما قيل أن يكون قبل نوح «علیه السّلام» لأنه ابن ملك بن متوشلخ بن أخنوخ، و هو إدريس بن شیث «علیه السّلام». فهو ظن من شارح الإشراق، كما ظن أن هرمس الحكيم هو إدريس المسمی بهرمس أيضاً، للاشتراك في الاسم » [۳]

✍️ چنانکه مشاهده می‌شود و از سخن قیصری پیداست، ادّعای نبوت فلاسفه را شیخ اشراق مطرح کرده است بدون آنکه مدرک و مستندی ارائه دهد مثلا در موردی گفته است: «أكثر اشارات الأنبياء و أساطين الحكمة الى هذا. وافلاطون، ومن قبله مثل سقراط، ومن سبقه مثل هرمس واغاثاذيمون وانباذ قلس، كلّهم يرون هذا الرأي. و أكثرهم صرّح بأنه شاهدها في عالم النور. و حکی افلاطون عن نفسه انه خلع الظلمات و شاهدها، و حكماء الفرس والهند قاطبة على هذا. واذا اعتبر رصد شخص أو شخصين في أمور فلكية، فكيف لا يعتبر قول أساطين الحكمة والنبوة على شيء شاهدوه في أرصادهم الروحانية؟ » [۴]
«بیشتر اشارات انبیاء و اسطوانه‌های حکمت به این مطلب است و افلاطون و قبل او مثل سقراط و سابق براو مثل هرمس واغاثاذيمون وانباذقلس همگی همین نظر را دارند و اکثر آنها تصریح کردند که آن را در عالم نور شهود کردند افلاطون از خودش نقل می‌کند که ظلمات را خلع کرد و کنار زد و آن را شهود کرد و حکماء فارس و هند همه همین را می‌گویند و اگر رصد یک یا دو نفر در امور فلکی معتبر باشد چگونه نظراساطین حکمت و نبوت در مورد مساله ای که در رصدهای روحانی خویش شهود کرده اند معتبر نباشد؟ »

🔷 استاد مطهری: «به نظر ما شیخ شهاب الدين سهروردی معروف به «شیخ اشراق» بیش از هرفیلسوف دیگری بیانات گمراه کننده ای از نظر ریشه‌های تاریخی مسائل ابراز داشته است. مرحوم حاج ملا هادی سبزواری حکیم و عارف بزرگوار قرن سیزدهم نیز به نوبه خود در گمراه ساختن افکار از نظر ریشه‌های تاریخی سهم به سزایی دارد. » [۵]

👈و نیز می‌گوید: «شیخ اشراق اینها را که اساس حکمت اشراق است آمده جدّا به افلاطون نسبت داده است، بعد هم چند نفر را که هیچ کس از آنها در دنیا خبری و اثری ندارد به عنوان اینکه اینها فیلسوفانی در ایران قدیم بوده اند اسم برده- کسانی که هیچکس نمی تواند از آنها نام و نشانی به دست آورد و گفته است که اینها دارای همین مسلک و مشرب بوده اند. بعد از شیخ اشراق این حرف در دنیا گفته شده و الّا قبل از او مطرح نبوده است. احتمالا [این مطالب] در کتابهایی که از ساخته‌های «شعوبیه» بوده [ آمده است. ]» [۶]

-------------------------------
📚 منابع :

[۱]: دو رساله مثل و مثال ۱۲۳ ص ۱۲۱

[۲]: سیره پیامبران در قرآن ج ۶ ص ۲۳۶

[۳]: شرح فصوص (قیصری) ص۴۸۹

[۴]: مصنفات شیخ اشراق ج۲ ص ۱۵۶

[۵]: مجموعه آثار ج۵، ص: ۲۳

[۶]: مجموعه آثار، ج۷، ص: ۵۱۰

📚 تعارض و نقد در آراء فلسفی و عرفانی

-------------------
@ostadhasheminasab

BY کانال رسمی استاد هاشمی نسب