Orif Tolib

Sarjin duradgorlar atamasimi?

Bu soʻzga badiiy asarlarda duch kelgan odam u asosan yogʻoch va oʻtin bilan bogʻliq oʻrinlarda qoʻllanganini koʻradi. Biroq sarjin atamasidan faqat duradgor yoki oʻtinchilar foydalanmagan. Bu soʻz – ruscha sajen soʻzining oʻzgargan shakli. Sajen esa slavyancha sag – qadam, odim, yetmoq, yetib bormoq soʻzidan hosil boʻlgan. U uch gazga teng uzunlik oʻlchovini bildirgan. Hozirgi hisobda 2,13 metr.

Milliy ensiklopediyaga koʻra, sarjin 1918-yili xalqaro metrik oʻlchovlar tizimi kiritilgunga qadar ishlatilgan. U hajm oʻlchovi uchun ham qoʻllangan. Masalan, boʻyi uch gaz, eni 0,6–0,75 gaz, balandligi bir yarim gaz qilib terilgan oʻtin yoki urilgan paxsa bir sarjinga teng boʻlgan.

Bugun sarjin soʻzi isteʼmoldan butkul chiqib ketdi. Biroq ellik yil oldin yozilgan badiiy asarlarda ham sarjin soʻziga duch kelish mumkin:

Oʻn-oʻn besh sarjincha pastda hayqirib suv oqmoqda. (D. Nuriy, “Osmon ustuni”).

@oriftolib

👍17

www.tgoop.com/oriftolib/2968

3.86K viewsAug 20, 2023 at 10:00

Sarjin duradgorlar atamasimi?

Bu soʻzga badiiy asarlarda duch kelgan odam u asosan yogʻoch va oʻtin bilan bogʻliq oʻrinlarda qoʻllanganini koʻradi. Biroq sarjin atamasidan faqat duradgor yoki oʻtinchilar foydalanmagan. Bu soʻz – ruscha sajen soʻzining oʻzgargan shakli. Sajen esa slavyancha sag – qadam, odim, yetmoq, yetib bormoq soʻzidan hosil boʻlgan. U uch gazga teng uzunlik oʻlchovini bildirgan. Hozirgi hisobda 2,13 metr.

Milliy ensiklopediyaga koʻra, sarjin 1918-yili xalqaro metrik oʻlchovlar tizimi kiritilgunga qadar ishlatilgan. U hajm oʻlchovi uchun ham qoʻllangan. Masalan, boʻyi uch gaz, eni 0,6–0,75 gaz, balandligi bir yarim gaz qilib terilgan oʻtin yoki urilgan paxsa bir sarjinga teng boʻlgan.

Bugun sarjin soʻzi isteʼmoldan butkul chiqib ketdi. Biroq ellik yil oldin yozilgan badiiy asarlarda ham sarjin soʻziga duch kelish mumkin:

Oʻn-oʻn besh sarjincha pastda hayqirib suv oqmoqda. (D. Nuriy, “Osmon ustuni”).

@oriftolib

BY Orif Tolib