tgoop.com/oriftolib/1931
Last Update:
Калка ва калкалаш
Калка сўзининг расм чизиш билан боғлиқ маъноси ҳам бор. Лекин бугун тил билан боғлиқ маъносига тўхталамиз.
“Калка таржима бўлибди”, “Ибораларни калкаламаслик керак” деган гаплар қулоққа чалиниб қолади. Хўш, калка ўзи нима дегани?
Французча calque – нусха, тақлид сўзидан олинган бу атама тилшуносликда бошқа тилдан сўзма-сўз таржима қилиш орқали ясалган сўз ёки иборани англатади. Таржима она тилидаги сўзлар воситасида қилинади, лекин чет тилидаги тартиб-таомил сақланади. Масалан, дунёқараш сўзи русча мировоззрение сўзининг, ишчи кучи эса рабочая сила иборасининг калькасидир.
Калка кўпинча салбий хусусият касб этса-да, ижобий жиҳатлари ҳам бор. У ижодий жараёнда пайдо бўладиган тил ҳодисаси, тилни бойитиш омилларидан бири. Албатта, таржимон маҳорат билан ўгира олса. Тилда мавжуд бўлган тайёр сўз, бирикма ва иборалар ўрнига чет тилидан сўзма-сўз таржима қилиб, ўхшамаган “эъжодий” янгиликлар яратиш эса таржимоннинг нўноқлиги белгиси. Бундай сунъий ибора ва жумлалар авж олса, оммалашса, тил софлиги ва ривожига жиддий зарба беради.
Сиз қандай калка сўз ва ибораларни биласиз? Изоҳларда қолдиринг.
@oriftolib
BY Orif Tolib
Share with your friend now:
tgoop.com/oriftolib/1931