tgoop.com/oriftolib/1524
Last Update:
Сўз тартиби ва маъно ўзгаришлари
Гапда сўзларнинг ўрни ўзгариши маъно ўзгаришларига ҳам олиб келади. Бу айниқса бир сўзнинг сифат ва равиш бўлиб келишида яққол кўринади.
Отларнинг сифатини билдирган сўз иш-ҳаракатнинг сифатини билдириш учун ишлатилса, равишга айланади. Натижада жумланинг ҳам мазмуни ўзгаради.
Масалан:
Яхши китобни ўқийман.
Мен ёмон китоб ўқимайман, яхши китобларни топиб, саралаб ўқийман.
Китобни яхши ўқийман.
Менинг китоб ўқиш даражам юқори, тез ёки кўп ўқийман. Бу ерда китобнинг яхши-ёмонлиги ҳақида гап йўқ.
Биринчи мисолда яхши сўзи отни сифатлаб келяпти ва сифат сўз туркумига оид, иккинчи жумлада эса феълни сифатлаяпти ва равишга айланяпти.
Бошқа бир мисол:
Қизиқарли мисолларни келтирди.
У айтган мисоллар қизиқарли.
Мисолларни қизиқарли келтирди.
У айтган мисоллар қизиқ бўлмаслиги ҳам мумкин. Лекин унинг ифода усули, айтиш даражаси зўр. Мисолларни қизиқарли тарзда айта олади.
Жумла ёзаётган одам нимани сифатламоқчи эканини билиши ва сўзни шунга кўра тартиблаши керак. Шу оддий қоидага амал қилмаслик ёки сўз ўрнининг аҳамиятини тушунмаслик катта-кичик хатоларга олиб келади.
Шунга ўхшаш яна қандай мисолларни биласиз? Изоҳларда қолдиринг.
@oriftolib
BY Orif Tolib
Share with your friend now:
tgoop.com/oriftolib/1524