tgoop.com/oriftolib/1089
Last Update:
Давлат тилини ривожлантириш учун
Интернет ҳаётимизга тобора кенг кириб боряпти. Бундан унумли фойдаланиб қолиш керак. Жумладан, давлат тилини ривожлантиришда ҳам.
Давлат тилини ривожлантириш департаментига таклиф:
Ўзбек тилини ўрганиш ва ўргатишга ихтисослашган портал яратиш керак. Масалан, gramota.ru сайтига ўхшаш. Албатта, ундан бойроқ, замонавийроқ бўлиши керак. Бу сайт 20 йил олдин ишга тушган экан. Шунчаки мисол учун айтдим.
Порталда нималар бўлади?
1️⃣ Катта электрон кутубхона. Ундан ўзбек тилини ўрганишга оид, ўзбек тилли ва хорижлик фойдаланувчиларга мўлжалланган дарсликлар, ўқув қўлланмалар, медиа маҳсулотлар; ўзбек тили луғатлари; чет тили-ўзбекча, ўзбекча-чет тили туркумидаги икки ёки кўп тилли луғатлар ўрин олади. Уларнинг фақатгина pdf ёки epub вариантлари берилмайди. Улардан сайтнинг ўзида онлайн фойдаланиш имкони яратилади.
2️⃣ Илмий изланишлар бўлими. Ўзбек тили бўйича ёқланган илмий ишлар, тайёрланган монографиялар берилади. Айни пайтда тадқиқот олиб борилаётган мавзулар ҳақида маълумот бериб борилса, янада яхши.
3️⃣ Атамалар бўлими. Тилимизга кириб келаётган янги атамалар бўйича маълумотлар, эски ёки янги атамаларни ўзбекчалаштириш бўйича таклифлар, баҳс-мунозаралар бўлими. Мутахассислар ва кенг жамоатчиликнинг муносабати.
4️⃣ Имло қоидалари бўлими. Қоидаларнинг тўлдирилган, янгиланган лойиҳасини, тиниш белгиларини ишлатиш бўйича тартиб-қоидалар, улар юзасидан таклифларни шу ерда эълон қилиш, билдирилган фикр-мулоҳазалар, таклифлар асосида қайта ишлаш керак.
5️⃣ Савол-жавоблар бўлими. Ўқувчилардан ўзбек тили бўйича ёки давлат тилида иш юритиш борасида келган саволларга мутахассисларнинг қисқа ёки батафсил жавоблари. Бунда саволларга жавоб беришни шунчаки бирор университет ёки институтга юклаб қўйиш ўзини оқламайди. Мутахассисларни махсус ёллаш ва тайёрлаган мақоласи ёки маълумоти учун муносиб ҳақ бериш керак. Чунки шапалоқдек маълумотни тайёрлаш учун бир неча манбаларни кўриб чиқиш, қиёслаш, бир сўз билан айтганда, жиддий ақлий меҳнат қилиш зарур бўлади.
6️⃣ Онлайн маълумот бўлими. Бу ерга бирор сўзни киритганда ўша сўз ҳақида изоҳли маълумот берилиши керак. Шу бўлимга имло текшируви хизматини ҳам қўшиш мумкин. Сўз ёзсангиз, унинг тўғри ёки хато ёзилганини аниқлаб беради. Бу албатта кўпроқ вақт талаб қиладиган бўлим бўлади. Уни портал ишга тушгандан кейин ҳам қўшиш мумкин.
7️⃣ Тил ўрганиш бўйича онлайн репетитор ёки модул дастури. Бу бўлим чет эллик фойдаланувчилар ўзбек тилини нолдан бошлаб мустақил ўрганишларига хизмат қилади. Албатта, бу ҳам анчагина катта, салмоқли иш. Кўп вақт талаб қилади. Лекин бажарса бўладиган иш. Бошқа тиллар учун шунақа модул тизимидаги сайтлар яратилган. Ўшалардан ўрганиш, андоза олиш мумкин. Тил ўқитиш бўйича мутахассислар, тилшунос олимлар, амалиётчилар, дастурчилар ва бошқа мутахассислар ҳамкорлигида яратилади.
Порталнинг барча имкониятларидан фойдаланиш ҳамма учун бепул бўлиши керак.
Бу ҳозирча қоралама режа. Маъқул келса, тўлдирилади, такомиллаштирилади. Мақсад – тил ўрганишни истаганлар учун қулайликлар яратиш, “ҳаммаси бирда” тамойилидаги электрон манбани тақдим этиш.
Албатта, бу лойиҳа биргина Департаментнинг ёки бир-иккита муассасанинг имконидан ташқаридаги иш. Жуда катта маблағ ва кучни талаб этади. Лекин хомхаёл ҳам эмас, бемалол амалга ошириш мумкин. Рўёбга чиқиб қолса, кўпчиликка нафи тегадиган, тарихда қоладиган лойиҳа бўлади. Табиийки, ўлда-жўлда, мендан кетгунча, ҳисобот учун қабилида ишланмаса.
Менимча, давлатчиликнинг муҳим белгиси бўлган давлат тили ривожи, мустаҳкамлиги учун сарфланадиган маблағ ўзини оқлайди.
👉 Тўлиқ ўқиш
@oriftolib
BY Orif Tolib
Share with your friend now:
tgoop.com/oriftolib/1089