لایه ۴: لایه انتقال (Transport Layer) 🚛

لایه Transport یکی از مهم‌ترین بخش‌های مدل OSI هست که وظیفه مدیریت انتقال داده بین دستگاه‌ها و اطمینان از ارتباط پایدار و مؤثر رو بر عهده داره. این لایه تضمین می‌کنه که داده‌ها به درستی به مقصد برسن، ترتیبشون حفظ بشه، و در صورت وجود خطا، اصلاح بشن.

وظایف اصلی لایه انتقال ✅

📦 تقسیم‌بندی داده‌ها (Segmentation):
وقتی اپلیکیشنی قصد ارسال داده داره، این داده‌ها به قطعات کوچکتری به نام سگمنت تقسیم می‌شن. هر سگمنت یک هدر مخصوص داره که شامل اطلاعاتی مثل شماره ترتیبی و آدرس پورت می‌شه.

🧩 بازسازی داده‌ها (Reassembly):
در مقصد، لایه انتقال سگمنت‌ها رو با استفاده از شماره ترتیبی که در هدرشون ذخیره شده، به ترتیب کنار هم قرار می‌ده و داده اصلی رو بازسازی می‌کنه.

⚠️ کنترل خطا (Error Control):
لایه انتقال با استفاده از تکنیک‌هایی مثل Checksum صحت داده‌ها رو بررسی می‌کنه. اگه خطایی در داده‌ها تشخیص داده بشه، درخواست ارسال مجدد سگمنت انجام می‌شه.

🚦 کنترل جریان (Flow Control):
وقتی فرستنده سریع‌تر از گیرنده داده ارسال می‌کنه، ممکنه گیرنده دچار مشکل بشه. لایه انتقال سرعت ارسال رو با استفاده از Sliding Window تنظیم می‌کنه.

🔗 مدیریت ارتباط (Connection Management):
لایه انتقال می‌تونه ارتباط رو به دو صورت Connection-Oriented (مانند TCP) یا Connectionless (مانند UDP) مدیریت کنه. در ارتباطات Connection-Oriented، قبل از ارسال داده‌ها یک ارتباط پایدار برقرار می‌شه.

پروتکل‌های کلیدی در لایه انتقال

‏TCP (Transmission Control Protocol):
‏💡 TCP یک پروتکل Connection-Oriented و Reliable هست که برای ارتباطات حساس به دقت استفاده می‌شه.

ویژگی‌های کلیدی:

ارتباط مبتنی بر اتصال:

فرآیند Three-Way Handshake شامل مراحل زیره:

‏SYN: درخواست اتصال از فرستنده.
‏SYN-ACK: پاسخ گیرنده.
‏ACK: تأیید فرستنده.

شماره‌گذاری سگمنت‌ها:
🔢 ‏TCP به هر سگمنت یک شماره منحصر‌به‌فرد اختصاص می‌ده تا داده‌ها در مقصد به درستی بازسازی بشن.

کنترل جریان:
با استفاده از Sliding Window، TCP حجم داده‌ای که می‌تونه ارسال بشه رو تنظیم می‌کنه.

کنترل خطا:
با استفاده از Checksum و Acknowledgment صحت داده‌ها بررسی و تضمین می‌شه.


‏UDP (User Datagram Protocol):
⚡‏ UDP یک پروتکل Connectionless و Unreliable هست که برای ارتباطات سریع طراحی شده.
ویژگی‌های کلیدی:

بدون اتصال:
‏UDP داده‌ها رو بدون ایجاد ارتباط پایدار ارسال می‌کنه.

بدون تضمین تحویل:
❌ اگه داده‌ای گم بشه یا خراب بشه، UDP هیچ تضمینی برای ارسال مجدد نداره.

سرعت بالا:
چون کنترل جریان یا تصحیح خطا نداره، سرعت انتقال بالاتره.

🎛 پورت‌ها و شماره‌گذاری در لایه انتقال
پورت‌ها اعدادی ۱۶بیتی هستن که ارتباط بین اپلیکیشن‌ها و دستگاه‌ها رو مدیریت می‌کنن.

پورت‌های شناخته‌شده (Well-Known Ports):
📌 این پورت‌ها اعداد بین ۰ تا ۱۰۲۳ هستن و به پروتکل‌های معروف اختصاص داده شدن.
‏HTTP: پورت 80
‏HTTPS: پورت 443
‏FTP: پورت 21

پورت‌های رجیسترشده (Registered Ports):
🔒 اعداد بین ۱۰۲۴ تا ۴۹۱۵۱ که برای اپلیکیشن‌های خاص رزرو می‌شن.

پورت‌های داینامیک (Dynamic Ports):
🔄 اعداد بین ۴۹۱۵۲ تا ۶۵۵۳۵ که برای ارتباطات موقت استفاده می‌شن.

جمع‌بندی ✍
لایه Transport نقش حیاتی در تضمین انتقال داده‌ها بین دستگاه‌ها داره. انتخاب پروتکل مناسب به نیازهای اپلیکیشن شما بستگی داره:
‏TCP برای ارتباطات حساس به دقت.
‏UDP برای ارتباطات حساس به سرعت.

#⃣ #network

➖➖➖➖➖➖➖➖➖

🥷 CHANNEL | GROUP