tgoop.com/mirasmaktoob/11117
Last Update:
مهمترین ویژگیِ شعرِ قطران تبریزی در مشهورترین نمونۀ شعری وی و جستوجوی سوابق آن
✍️ محمود ندیمی هرندی
مهمترین وﯾژگی صوری ﺷﻌﺮ ﻗﻄﺮان تبریزی کاربرد صنایع شعری است و در میان انواع صنایع، قطران به «جناس» بیشتر توجّه داشته است. قطران ترکیببندی دارد که شاید مشهورترین و تأثیرگذارترین شعر صنعتگرانۀ او باشد و در آن از آرایۀ «جناسِ مکرّر» استفاده کرده است. «جناس مکرّر» یا «جناس مردّد» یا «جناس مزدوج» آن است که شاعر در آخرِ ابیات دو لفظِ متجانس کنار یکدیگر بیاورد. باآنکه قطران ظاهراً نخستین کسی بوده است که آرایۀ جناس مکرّر را در قالبِ ترکیببند به کار گرفته است، امّا پیش از وی، شاعران دیگری در همین زمینه ولی در قالبهای دیگر ذوقآزمایی کردهاند. در این مقالۀ کوتاه چند تن از پیشگامانِ قطران معرّفی و نمونۀ شعر آنان نقل شده است. نام آنان عبارت است از: رابعه بنت کعب قزداری، شهرۀ آفاق، کسائی مروزی، عنصری بلخی، غضائری رازی، منوچهری دامغانی، ناصرخسرو قبادیانی، لامعی گرگانی، یزدانی.
مأخذ: دوشمارۀ ۷۴-۷۵ دوفصلنامۀ آینۀ میراث (دورۀ سوم، سال اول، شمارۀ اول و دوم [پیاپی: ۷۴-۷۵]، بهار ـ تابستان و پاییز ـ زمستان ۱۴۰۳)
@mirasmaktoob
.
BY مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب
Share with your friend now:
tgoop.com/mirasmaktoob/11117