tgoop.com/mirasmaktoob/10474
Last Update:
مرحوم استاد ایرج افشار در کتاب یادگارهای یزد (جلد اوّل، ص۱۷۵-۱۷۷)، حسب مشاهدات خویش در شرح قدمگاه امام رضا علیه‌السّلام موسوم به مشهدک در روستای خرانق می‌نگارد:
«مشهدک یا مقام نزول حضرت ثامن‌الائمّه (ع)»
در کنار گورستان خرانق بقعهٔ گلین کوچک ویرانهٔ یک اطاقی گنبدی‌شکل برجاست که به مشهدک (Mashhadok) مشهورست.
مردم محل آنجا را نمازگاه حضرت امام علی بن موسی‌الرّضا علیه‌السّلام ثامن‌الائمه (۱۵۳-۲۰۲ه.) می‌دانند و محترم و مقدّس می‌شمارند و گاه‌گاه قرّاء در آن به قرآن‌خوانی می‌پردازند.
درین بقعه سنگ خاکستری‌رنگی به اندازهٔ ۲۹×۲۷ سانتی‌متر بر سمت قبلی دیوار (به جای محراب) نصب است که به خطّ نسخ عباراتی مورّخ ۵۹۵ هجری بر آن نقر شده است و اطّلاعی مهمّ از گذرگاه حضرت ثامن‌الائمه در اختیار محقّقان و مورّخان می‌گذارد و بر اساس آن از شیوع روایت عزیمت آن حضرت از طریق یزد به طوس در قرن ششم اطلاع حاصل می‌شود و به همین ملاحظه چون از سندهائی نیست که ساخته و پرداخته و رایج شده در عصر صفوی بوده باشد واجد اهمیّت است.
در یزد چند موقع دیگر هم به محلّ نزول حضرت امام علی بن موسی‌الرّضا مشهورست، مانند قدمگاه فراشاه نزدیک تفت و صومعهٔ آن حضرت در مسجد فرط واقع در داخل شهر که به شرح تمام در محلّ خود به آن‌ها اشارت خواهد رفت.
نکتهٔ دیگری که جلب دقّت می‌نماید این است که کتیبهٔ این سنگ به زبان فارسی است و درین خطّه از لحاظ قدمت نظایر زیادی ندارد. و مخصوصاً چون در رسم‌الخطّ آن ضابطه و روشی که مخصوص کتابت آن عصر بوده به کار رفته است طبعاً فوائد دیگری هم از دیدگاه زبان‌شناسان و محقّقان خطّ بر آن مترتّب خواهد بود.
ناچار نگاهبانی این کتیبه از واجبات امور باستانی و حقّ آن است که بنای مخروبهٔ آن را مرمّت و حِفاظ و حافظی برای آن تعیین شود.
متن کتیبه بدین شرح است:
«لا اله إلّا اللّه
محمّد رسول اللّه
امیرالمؤمنین
بتاریخ سنهٔ ستّ و تسعین و مائة علی بن موسی‌الرّضا اینجا رسیده است و درین مشهد فرو آمذ و مقام کرد و به تاریخ سنهٔ اثنی و تسعین و خمسمائة مشهد خراب بوذ و از جهد بوبکر بن علی ابی‌نصر رحمة اللّه فرموذند و به دست ضعیف پرگناه یوسف بن علی بن محمّد بنا واکرده شذ.
خذایا بر آن کس رحمت کن کی یک بار قل هو اللّه به اخلاص در کار آنکِ فرموذ و آنک کرد و آنک خواند کنذ.
کتبه یوسف بن علی بن محمّد فی شهر ربیع‌الاوّل سنة خمس و تسعین و خمسمائة».
گزینش از محمدرضا ابویی مهریزی
@mirasmaktoob
.
BY مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب
Share with your friend now:
tgoop.com/mirasmaktoob/10474