tgoop.com/maneshparsi/19932
Last Update:
🔵 بند بهمن یکی از قدیمی‌ترین و برجسته‌ترین سازه‌های آبی در ایران
بند بهمن (Band-e Bahman) یکی از قدیمی‌ترین و برجسته‌ترین سازه‌های آبی در ایران است. این سد در استان فارس، در نزدیکی شهر کوار و حدود ۶۰ کیلومتری جنوب شیراز، بر روی رودخانه قره‌آقاج (Qara Āghāj) ساخته شده است.
✅ قدمت و تاریخچه
بر اساس منابع مختلف، قدمت سد بند بهمن به دوره‌های هخامنشی یا ساسانی بازمی‌گردد. برخی منابع ساخت آن را به بهمن بن اسفندیار، شخصیت اسطوره‌ای شاهنامه، نسبت می‌دهند. با توجه به شواهد تاریخی و ساختاری، تخمین زده می‌شود که این سد بیش از ۲۲۰۰ سال قدمت داشته باشد و از دوران پیش از اسلام باقی مانده باشد.
✅ ویژگی‌های مهندسی
سد بند بهمن با استفاده از سنگ‌های طبیعی کوهستان و ملات ساروج ساخته شده است. طول آن حدود ۱۳۰ متر و ارتفاع آن در بلندترین نقطه به ۹ متر می‌رسد. موقعیت ساخت سد در محل تلاقی دو رشته‌کوه، با بخشی از سازه بر روی بستر سنگی رودخانه و بخشی دیگر بر روی بدنه کوه، به استحکام و دوام آن در طول قرون کمک کرده است.
✅ کاربرد و اهمیت
هدف اصلی از ساخت این سد، بالا بردن سطح آب و هدایت آن از طریق کانال‌هایی به دشت کوار برای آبیاری زمین‌های کشاورزی بوده است. این سیستم آبیاری به تأمین آب برای حدود ۲۰ روستا و کارخانه قند در منطقه کمک می‌کند. علاوه بر این، سد بند بهمن دارای دریچه‌هایی است که باعث ایجاد آبشارهای زیبا می‌شود و امکان استفاده از آن به عنوان پل را نیز فراهم می‌آورد.
این سد نه تنها به دلیل قدمت تاریخی‌اش بلکه به خاطر طراحی و ساختار مهندسی پیشرفته‌اش مورد توجه قرار گرفته است. در مقایسه با دیگر سدهای باستانی مانند سد میزان در شوشتر یا بند قیصر، سد بند بهمن به عنوان یکی از قدیمی‌ترین و مقاوم‌ترین سازه‌های آبی در ایران شناخته می‌شود.
📌نتیجه‌گیری
سد بند بهمن نمادی از توانمندی‌های مهندسی و مدیریت منابع آب در ایران باستان است. با توجه به قدمت، ساختار مهندسی و کاربرد مستمر آن در طول قرون، این سد یکی از مهم‌ترین میراث‌های تاریخی و فنی ایران محسوب می‌شود که در منابع انگلیسی نیز به آن اشاره شده است.
💎
🆔 @maneshparsi
BY فرهنگ و منش پارسی
Share with your friend now:
tgoop.com/maneshparsi/19932