مكتوب

❤12👍3🥰1

1.46K views05:10

بیروت ، جهانی دیگر
(۲۸)
شناخت نشانه ها در بیروت!
سید عطاء الله مهاجرانی
ساعت ده شب به بیروت رسیدیم. در مسیر تصاویر شهیدان به ویژه سید حسن نصرالله و هاشم صفی الدین و حاج قاسم سلیمانی در بزرگراه ها و میدان ها دیده می شود. من شب شام نمی خورم. هادی به اندازه کافی برایم میوه تدارک دیده است. به ویژه سیب های درشت و معطر سبز و سرخ لبنانی. در لبنان منطقه ای را با عنوان اقلیم التفاح می شناسند. قلمرو سیب! باغستان های سیب در إرتفاعات هزار تا دو هزار متری بالا تر از سطح دریای مدیترانه، سامان داده شده است. در این ارتفاعات باغستان های سیب بیش از باغ های دیگر میوه مانند هلو و آلوی سیاه و انجیر دیده می شود. سیب متشخص است و به خنکا یا سرمای بیشتری نیاز دارد. با محمد زهرایی بنیانگزار نشر کارنامه و ناشر معیار! مهمان نجف دریابندری بودیم. هنوز حال و روز خانم فهیمه راستکار خوب و خوش و هوش و حواسش به جا بود. در ظرف بزرگ سفالین لاله جین که به رنگ نیلی پررنگ با رگه های زرد و ارغوانی خوشرنگ بود سیب سرخ چیده بودند. هندسه چینش سیب ها دیدنی بود. مثل ساختمان زیگورات سیب ها بر هم چیده شده بود. رنگها داستانی دیگر و ماجرایی دیگر داشت. نجف دریابندری گفت: « سیب متشخص است بایست در ظرف جدا قرارش داد. اگر سیب را کنار پرتقال و نارنگی و هلو و انگور بگذارید. به انها تنه و لگد می زند. لک می افتد و تباه می شود!» بحثمان به سیبی که پدر بزرگوارمان مان آدم در بهشت از درخت ممنوعه خورده بود،‌ کشیده شد و اکنون سیب آدم که برجستگی اش به نشانه همان سیب که در گلوی آدم گیر کرد بر گلوی همه ما مانده است! همین تشخص سیب در لبنان است که محمود درویش در وصف بیروت سروده است: « تفاحة للبحر!»
گویی دریا با گرفتن سیب بیروت به دندان های زنده و درخشنده اش به بلوغ خرد و هنر رسیده است. نخستین سطر و کلمات قصیده بیروتِ محمود درویش که مانند پنجره ای به روی ما گشوده می شود: « سیبی برای دریا! »‌انگار سیبی سبز از افق قرمز ارغوانی-نیلی مدیترانه مانند آفتاب طلوع می کند. لپ تاپ اپلم با نشانه سیب گاز زده که نقره ای است و می تابد، در جلو چشمانم است. سیب سبز معطر را به سبک شیخ ناظم حقانی می بویم. می بوسم. صلوات می فرستم. زمزمه می کنم: « ز تربت شهدا بوی سیب می آید!» در ادبیات ما سیب وجهی اسطوره ای و مثبت دارد. در ادبیات اروپایی به ویژه با ریشه ی یونانی. سرشتی منفی دارد. چنان که به روایت مفسران سفر پیدایش در تورات، درخت ممنوعه درخت سیب بود. البته تورات نامی از سیب نبرده است.
استیو جابز که با نبوغ حیرت انگیزش سیب گاز زده را نام و نشانه شرکت افسانه ای اپل انتخاب کرد؛ همین تفسیر را پذیرفته است. آدم و حوا سیب را خوردند و از بهشت رانده شدند. استیو جابز همه ما را با سیب گاززده اش بر سر سفره دریای متلاطم بهشت اطلاعات هر دم نو شونده نشانده است. سیب به عنوان نشانه نفاق و توطئه و کشاکش یا کشمکش در اساطیر یونانی سابقه دارد. شاید آن اسطوره نیز با توجه به طبیعت بیروت به کار ما بیاید. اریس خدای دورویی و نفاق از اینکه او را به جشن ازدواج پلئوس و تتیس دعوت نکرده بودند. کینه اش برافروخته شده بود. تتیس پری دریایی بود. فرزند پلئوس و تتیس همان آشیل سردار معروف است و ماجرای نیزه اسطوره ای اش که زخم می زد و هم درمان می نمود. ای ز تو فریاد به فریاد رس! اریس بدون دعوت نهانی به جشن عروسی رفت . بر روی سیبی نوشته بود: « برای زیبا ترین زن دنیا!» بین افرودیته و آتنا و هرا بر سر سیب کشکمش اغاز شد. پاریس داور بود. این ماجرا سرفصل جنگ های ترواست.

1.35K views21:34