فرآیند بوت شدن سیستم های لینوکسی ⏳🚀
خب توی این پست فرآیند بوت شدن سیستم هایی که از لینوکس استفاده میکنن رو بررسی میکنیم.

1️⃣ فاز اولیه: اجرا شدن فریمور (BIOS/UEFI)
وقتی دکمه‌ی پاور رو می‌زنی، اولین چیزی که اجرا می‌شه، BIOS (تو سیستم‌های قدیمی‌تر) یا UEFI (تو سیستم‌های جدید) هست. این قسمت سخت‌افزار رو بررسی می‌کنه و مطمئن می‌شه که قطعات اصلی (مثل رم، پردازنده و دیسک‌ها) درست کار می‌کنن.

تست اولیه: این مرحله به اسم POST (Power-On Self Test) شناخته می‌شه و اگه مشکلی باشه، مثلاً رم خراب باشه، معمولاً با یه سری بوق یا پیام خطا هشدار می‌ده.

پیدا کردن بوت لودر: بعد از تست سخت‌افزار، BIOS/UEFI دنبال دیسک قابل بوت می‌گرده (مثل SSD یا USB) و بوت‌لودر رو اجرا می‌کنه.

2️⃣ بوت‌لودر (GRUB یا systemd-boot)
بعد از اینکه دیسک بوت پیدا شد، بوت‌لودر (معمولاً GRUB) اجرا می‌شه. بوت‌لودر یه برنامه‌ی کوچیکه که وظیفه‌ی لود کردن کرنل لینوکس رو داره.

انتخاب سیستم‌عامل:
اگه چند تا سیستم‌عامل نصب کرده باشی (مثلاً لینوکس و ویندوز)، اینجا می‌تونی انتخاب کنی که کدوم یکی بوت بشه.

بارگذاری کرنل:
بعد از انتخاب سیستم‌عامل (یا بعد از چند ثانیه اگه گزینه‌ای انتخاب نشه)، بوت‌لودر کرنل لینوکس (فایل vmlinuz) رو بارگذاری می‌کنه.

3️⃣ بارگذاری کرنل و initramfs
اینجا کرنل لینوکس اجرا می‌شه و شروع به کنترل سخت‌افزار می‌کنه. اما چون هنوز فایل‌سیستم اصلی (Root) بارگذاری نشده، یه چیز به اسم initramfs وارد ماجرا می‌شه.

‏initramfs چیه؟
یه فایل موقتی که شامل درایورها و ابزارهای اولیه برای شناسایی و اتصال فایل‌سیستم اصلیه. به کرنل کمک می‌کنه که بتونه پارتیشن‌های دیسک رو بشناسه و مونت کنه.

4️⃣ مونت شدن روت و اجرای systemd
بعد از اینکه کرنل تونست به فایل‌سیستم اصلی دسترسی پیدا کنه، حالا سیستم آماده‌ی راه‌اندازی سرویس‌ها و بقیه‌ی چیزهاست.

ورود systemd:
تو اکثر توزیع‌های مدرن لینوکس، systemd اجرا می‌شه و وظیفه‌ی مدیریت سرویس‌ها و فرآیندهای سیستم رو به عهده داره.

راه‌اندازی سطح سیستم:
اینجا کلی سرویس اجرا می‌شن، مثل:

مدیریت شبکه (NetworkManager یا systemd-networkd)

مدیریت لاگ‌ها (journald)

راه‌اندازی محیط گرافیکی (GDM، SDDM یا LightDM)

5️⃣ نمایش صفحه‌ی لاگین
در نهایت، بعد از اینکه همه سرویس‌های لازم اجرا شدن، یه ترمینال لاگین (TTY) یا محیط گرافیکی دسکتاپ (مثل KDE Plasma یا GNOME) نمایش داده می‌شه و می‌تونی با یوزرنیم و پسورد وارد سیستم بشی.

جمع‌بندی:
1.‏ BIOS/UEFI اجرا می‌شه و سخت‌افزار رو بررسی می‌کنه.
2. بوت‌لودر (GRUB) کرنل لینوکس رو لود می‌کنه.
3. کرنل و initramfs فایل‌سیستم رو راه‌اندازی می‌کنن.
4.‏ systemd مدیریت سرویس‌ها رو انجام می‌ده.
5. صفحه‌ی لاگین نمایش داده می‌شه و سیستم آماده‌ی استفاده‌ست!

#️⃣ #linux #boot #kernel

➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖

🐧 CHANNEL | GROUP