tgoop.com/kargadanpub/4714
Last Update:
کتاب علوم شناختی دین با تألیف نعیمه پورمحمدی از سوی نشر کرگدن در پاییز 1402 منتشر شد. در تابستان 1403 نقدی بر کتاب با عنوان «قلیخان، خان نبود» در شماره 207 مجله آینه پژوهش به چاپ رسید. این نقد دو اتهام را مطرح کرده است:
اتهام اول: این کتاب شامل «ترجمه کامل متون اصلی»، «ترجمه گزینشی متون اصلی» و «برداشت محتوا از متون اصلی» است.
رفع اتهام اول: لازم به یادآوری است که کتاب علوم شناختی دین، یک «معرفی» و «گزارشِ» جامع از علوم شناختی دین به زبان فارسی است. قالب علمیِ کتاب، قالبِ «گردآوری»، «مروری»، «ترویجی» و «تقریری» است. هدف نویسنده تحلیل، نقد یا داوری نیست. افزودن هر نوع تحلیل، تفسیر، نقد، تطبیق و جز آن از سوی نویسنده در دستور کار کتاب نبوده است. در جدولِ تهیه شده از سوی منتقدان، تنها یک مورد از اتهامِ «ترجمۀ کامل بدونِ ذکر منبع» قید شده است. در آنجا نویسنده، بنا به ضرورت تشخیص داده است که، نه ترجمه، بلکه «تلخیصِ» ترجمۀ خود را از یک مقاله با ذکر مشخصات کامل و دقیقِ مقاله بیاورد:
Braddock, M. (2018) “An Evidential Argument for Theism from the Cognitive Science of Religion” in New Developments in the Cognitive Science of Religion The Rationality of Religious Belief by Hans van Eyghen and Rik Peels Gijsbert van den Brink Editors, Springer,P. 171-199.
در ادامۀ جدول، به بخشهایی از کتاب، اتهامِ «ترجمه گزیدههایی از متون اصلی» یا «برداشت محتوا از متون اصلی» زده شده است. پاسخِ این اتهام این است که این بخشها با مراعات دو شرطِ یکم: اِسناد و ارجاع دقیق به منابع آن، و دوم: ماهیت ترویجی و توسعهای کتاب، بلامانع است. با توجه به اینکه صفحهای از کتاب علوم شناختی دین را نمیتوان یافت که ارجاع یا ارجاعات متعددی نداشته باشد، کتاب با اشکالِ ارجاع روبرو نیست.
اتهام دوم: 700 منبع ذکر شده است اما نویسنده به همه 700 منبع مراجعه نکرده است.
رفع اتهام دوم: نویسنده در اولین کتاب فارسیِ «مقدمهای بر علوم شناختی دین» در نظر داشته همه منابعی را که میشناسد به پژوهشگران این رشته معرفی و پیشنهاد کند. نویسنده، به پیشنهاد ناشر، راه را بر این نقد بسته است؛ چرا که منابع مستقیم را از منابع غیرمستقیم با علامت ستاره مشخص کرده است. آنجا که منتقدان کشف کردهاند که خود این 135 منبعِ مستقیم در نهایت به 10 کتاب میرسد، احتمالا غفلت کردهاند از اینکه خودِ آن 10 کتاب است که آن 135 مقاله را دربردارد. و حتما میدانند که بنابر قانون ارجاعات، هر مقاله لازم است جداگانه در فهرست منابع ذکر شود.
نعیمه پورمحمدی، دانشیار فلسفه در دانشگاه ادیان و مذاهب و نویسنده کتاب علوم شناختی دین
BY نشر کرگدن
Share with your friend now:
tgoop.com/kargadanpub/4714