حسن مجیدیان

*روابط دختر و پسر؛ از «دوستی» تا «رِل»*
*ابوالفضل اقبالی*
روابط دختر و پسر به دلیل مختصاتِ چندوجهی خود، از جمله موضوعاتی‌ست که پیرامون آن تورمِ بحث‌های کارشناسی شکل گرفته است. غالب مباحث موجود در این حوزه ماهیتی روانشناختی(فردگراییِ تحلیلی) با رویکرد آسیب‌شناسی دارند که ناظر به پیامدهای فردی، خانوادگی و اجتماعی این رابطه صورت گرفته‌اند. موضوع این نوشتار اما خودِ «رابطه» و فهم مختصاتِ آن از منظری کلان‌تر است.
روابط دختر و پسر در ایران، همگام با تغییرات اجتماعی پرشتاب دهه‌های اخیر، روند تحولیِ عمیقی را تجربه نموده است. تا جایی که می‌توان ادعا کرد آن چه امروزه از «رابطه» دختر و پسر شاهد هستیم با پدیده‌های مشابه خود در گذشته تفاوت‌های بنیادینی در ماهیت و مختصات دارد. در سنت فرهنگی ما «ازدواج» صورتِ غالب از مناسبات دختر و پسر بود، اما این مناسبات در شکل مدرن خود، الگوی جدیدی به خود گرفت که تحت عنوان «دوستی» صورت‌بندی می‌شد. پدیده «دوست‌دختر» و «دوست‌پسر» در آن کانتکس، رقیبِ نهادیِ «ازدواج» به شمار نمی‌رفت بلکه صرفا خرق عادتی در الگوهای همسرگزینی رایج بود.
«دوستی» دختر و پسر اگرچه شکل جدیدی از روابط دو جنس مخالف در فرهنگ ایرانی بود اما صورت جدید و متاخری در فرهنگ ایرانی(به ویژه طبقه متوسط شهری) در حال نضج گرفتن است که از آن به نام «رِل» یاد می‌شود. این دو پدیده اگرچه در امتداد تحول در قلمروهای جنسیتی جامعه ایرانی قرار دارند اما تمایزات ماهیتی فراوانی با یکدیگر دارند. مقایسه ویژگی‌های این دو پدیده به ما در فهم بهتر ماهیت متمایز آنها کمک خواهد کرد.
دوستی دختر و پسر به عنوان یک پدیده مدرن در فرهنگ ایرانی ویژگی‌های مهمی داشت. اولاً بر محور «عشق»(ولو از نوع زمینی آن) قِوام می‌یافت. قلبِ تیر خورده رایج‌ترین مُعرّف نمادینِ این ویژگی در این دوره است. ثانیاً کنشگری در آن از الگوی خواستگاری سنتی در جامعه ایرانی پیروی می‌کرد و از این منظر «پسرانه‌تر» بود. ثالثاً از آنجا که غالبا معطوف به ازدواج شکل می‌گرفت، هنجارمند و تابع اصول اخلاقیِ بینافردی بود. رابعاً انحصارگرا و اصطلاحاّ «تک‌پَر» بود.
«رِل» اما به لحاظ مختصات دقیقا در نقطه مخالف «دوستی» قرار دارد. رِل حاصل تقاطعِ سوائقِ جنسیِ حقیقیِ با «بی‌هویتیِ» مجازی افراد است. لذا اساسا «جنسیت» در این نوع کنش فاقد موضوع بوده و سویه‌های دخترانه آن اتفاقا پررنگ‌تر است. عشق در این شکل از روابط «دروغِ باورپذیر» است و هر دو طرف رابطه به شوخی بودن آن اذعان دارند. رِل اساسا با «س.ک.س» توجیه‌‌پذیر است. غایت وقتی این است، اکتفا به واحد معنا ندارد! هر چه رِل‌ها متکثر و متنوع باشند به منطق رابطه نزدیک‌تر است.
رِل منطقی‌ترین کنشِ انسانِ مدرن در زیست جنسی خود براساس استانداردهای عصر جدید است. زیرا با «تکاثرِ» انسان مدرن کاملا سازگار است. کثرت نیز ناگزیر از «سیّالیّت» است. امر سیال در تزاحم ذاتی با «چارچوب» و «هنجار» است. لذا رِل حتی التزامِ ظاهریِ «دوستی» به اصول اخلاقی را هم ندارد. رِل امتدادِ مصرف‌گرایی انسانِ جدید در ساحت روابط انسانی است. مفهوم «ازدواجِ ساندویچی» دقیق‌ترین توصیفی است که قبلا دکتر فیاض برای این روابط به کار برده بود.
https://www.tgoop.com/ha_mim1377

Telegram

حسن مجیدیان

یادداشت ها و انتخاب های حسن مجیدیان
ارتباط از طریق :
@hamim1361

www.tgoop.com/ha_mim1377/4892

278 viewsحا.میم, edited  Mar 27, 2022 at 15:36

*روابط دختر و پسر؛ از «دوستی» تا «رِل»*
*ابوالفضل اقبالی*
روابط دختر و پسر به دلیل مختصاتِ چندوجهی خود، از جمله موضوعاتی‌ست که پیرامون آن تورمِ بحث‌های کارشناسی شکل گرفته است. غالب مباحث موجود در این حوزه ماهیتی روانشناختی(فردگراییِ تحلیلی) با رویکرد آسیب‌شناسی دارند که ناظر به پیامدهای فردی، خانوادگی و اجتماعی این رابطه صورت گرفته‌اند. موضوع این نوشتار اما خودِ «رابطه» و فهم مختصاتِ آن از منظری کلان‌تر است.
روابط دختر و پسر در ایران، همگام با تغییرات اجتماعی پرشتاب دهه‌های اخیر، روند تحولیِ عمیقی را تجربه نموده است. تا جایی که می‌توان ادعا کرد آن چه امروزه از «رابطه» دختر و پسر شاهد هستیم با پدیده‌های مشابه خود در گذشته تفاوت‌های بنیادینی در ماهیت و مختصات دارد. در سنت فرهنگی ما «ازدواج» صورتِ غالب از مناسبات دختر و پسر بود، اما این مناسبات در شکل مدرن خود، الگوی جدیدی به خود گرفت که تحت عنوان «دوستی» صورت‌بندی می‌شد. پدیده «دوست‌دختر» و «دوست‌پسر» در آن کانتکس، رقیبِ نهادیِ «ازدواج» به شمار نمی‌رفت بلکه صرفا خرق عادتی در الگوهای همسرگزینی رایج بود.
«دوستی» دختر و پسر اگرچه شکل جدیدی از روابط دو جنس مخالف در فرهنگ ایرانی بود اما صورت جدید و متاخری در فرهنگ ایرانی(به ویژه طبقه متوسط شهری) در حال نضج گرفتن است که از آن به نام «رِل» یاد می‌شود. این دو پدیده اگرچه در امتداد تحول در قلمروهای جنسیتی جامعه ایرانی قرار دارند اما تمایزات ماهیتی فراوانی با یکدیگر دارند. مقایسه ویژگی‌های این دو پدیده به ما در فهم بهتر ماهیت متمایز آنها کمک خواهد کرد.
دوستی دختر و پسر به عنوان یک پدیده مدرن در فرهنگ ایرانی ویژگی‌های مهمی داشت. اولاً بر محور «عشق»(ولو از نوع زمینی آن) قِوام می‌یافت. قلبِ تیر خورده رایج‌ترین مُعرّف نمادینِ این ویژگی در این دوره است. ثانیاً کنشگری در آن از الگوی خواستگاری سنتی در جامعه ایرانی پیروی می‌کرد و از این منظر «پسرانه‌تر» بود. ثالثاً از آنجا که غالبا معطوف به ازدواج شکل می‌گرفت، هنجارمند و تابع اصول اخلاقیِ بینافردی بود. رابعاً انحصارگرا و اصطلاحاّ «تک‌پَر» بود.
«رِل» اما به لحاظ مختصات دقیقا در نقطه مخالف «دوستی» قرار دارد. رِل حاصل تقاطعِ سوائقِ جنسیِ حقیقیِ با «بی‌هویتیِ» مجازی افراد است. لذا اساسا «جنسیت» در این نوع کنش فاقد موضوع بوده و سویه‌های دخترانه آن اتفاقا پررنگ‌تر است. عشق در این شکل از روابط «دروغِ باورپذیر» است و هر دو طرف رابطه به شوخی بودن آن اذعان دارند. رِل اساسا با «س.ک.س» توجیه‌‌پذیر است. غایت وقتی این است، اکتفا به واحد معنا ندارد! هر چه رِل‌ها متکثر و متنوع باشند به منطق رابطه نزدیک‌تر است.
رِل منطقی‌ترین کنشِ انسانِ مدرن در زیست جنسی خود براساس استانداردهای عصر جدید است. زیرا با «تکاثرِ» انسان مدرن کاملا سازگار است. کثرت نیز ناگزیر از «سیّالیّت» است. امر سیال در تزاحم ذاتی با «چارچوب» و «هنجار» است. لذا رِل حتی التزامِ ظاهریِ «دوستی» به اصول اخلاقی را هم ندارد. رِل امتدادِ مصرف‌گرایی انسانِ جدید در ساحت روابط انسانی است. مفهوم «ازدواجِ ساندویچی» دقیق‌ترین توصیفی است که قبلا دکتر فیاض برای این روابط به کار برده بود.
https://www.tgoop.com/ha_mim1377

BY حسن مجیدیان