گفتمان

گفتمان

🎥 روش و بنیان علم جدید 🔺دکتر سید محمد تقی #طباطبایی @goftman_ir

📜روش به مثابه «منطق حقیقت»
روش‌شناسی یا (methodology)، به معنای راه‌های حصول دانش و طرق رسیدن به شناخت، در اندیشه دکارت و عصر جدید پایه‌گذاری شده است. روش، پیش از آن که از نگاه روش‌شناختی (methodologic) بررسی شود، باید از منظر وجودشناختی (onthologic) آزموده شود. لازم است علوم از سطح پژوهش های خود فراتر روند و یک بار از خود بپرسند به راستی چرا روش، گوهر دانش است؟ چرا گذشتگان، روش را گوهر دانش نمی‌دانستند؟ چه پیشامدی رخ داد که روش مقامی بلامنازع یافت؟ طرح این پرسش‌ها اهمیت روش را از بداهت درمی‌آورد و آن را به مسأله‌ای پیچیده تبدیل می‌کند. روش در تقسیمات دانش، زیر شاخه منطق است و در بخش منطق کاربردی از آن بحث شده است. منطق، نخستین بار در آثار ارسطو تدوین شد و بخش مستقلی را با عنوان تحلیلات اولی و ثانوی به خود اختصاص داد، اما فلسفه در خاستگاه خود بر شهود عقلی استوار بود. شهود عقلی به منزله وحدت مقام ثبوت و اثبات راه تماس بی‌واسطه عقل با حقایق اشیاء را می‌گشود. منطق از یک سری جنبه اثباتی شهود عقلی را سامان می‌بخشید و صور و ترتیب استدلال های عقلانی را انتظام می‌داد و از سوی دیگر جنبه ثبوتی شهود عقلی را تفصیل می‌داد و با یافتن حد وسط، مقدمات برهان را به نتیجه مطلوب می‌رساند. وجه اثباتی شهود عقلی را که جنبه صوری دارد. «منطق مفاهمه» می‌خوانیم و جنبه ثبوتی شهود عقلی را که به یافت حقیقت می‌انجامد، «منطق حقیقت» می‌نامیم. این دو ساحت در اندیشه قدما بر هم منطبق بود و فاصله ای میان دو وجه ثبوتی و اثباتی شهود عقلی نبود. در عصر جدید شهود عقلی به سستی گرایید و منطق بیشتر به ابزاری برای مفاهمه بدل شد. منطق و استدلال های منطقی و شیوه برهانی، جایگاه خود را به منزله منطق حقیقت از دست داد و به منطق صورت و بیان منظم حقیقت فرو کاسته شد. همین جا بود که «روش» به عنوان «منطق حقیقت» پا به ساحت اندیشه نهاد و صدارت یافت. «روش» نه ابزار بلکه نفس حقیقت شمرده شد و با اندیشه فلسفی پیوندی تنگاتنگ پیدا کرد.
دکتر سید حمید #طالب_زاده

جهت تفصیل مباحث منابع ذیل معرفی می گردد:
📗کتاب"گفتار در روش" نوشته رنه دکارت ترجمه محمدعلی فروغی
📙کتاب "تاملات در فلسفه اولی" نوشته رنه دکارت ترجمه احمد احمدی
📕کتاب "مکاتبات فیلسوف و شاهزاده" نامه‌های دکارت ترجمه طاهر خدیو
📒کتاب "گفتاری درباره دکارت" نوشته الکساندر کویره ترجمه امیرحسین جهانبگلو
📘کتاب "فرهنگ فلسفه دکارت" نوشته جان کاتینگهام ترجمه علی افضلی

@goftman_ir

www.tgoop.com/goftman_ir/2217

1.25K viewsAug 2, 2021 at 17:07

📜روش به مثابه «منطق حقیقت»
روش‌شناسی یا (methodology)، به معنای راه‌های حصول دانش و طرق رسیدن به شناخت، در اندیشه دکارت و عصر جدید پایه‌گذاری شده است. روش، پیش از آن که از نگاه روش‌شناختی (methodologic) بررسی شود، باید از منظر وجودشناختی (onthologic) آزموده شود. لازم است علوم از سطح پژوهش های خود فراتر روند و یک بار از خود بپرسند به راستی چرا روش، گوهر دانش است؟ چرا گذشتگان، روش را گوهر دانش نمی‌دانستند؟ چه پیشامدی رخ داد که روش مقامی بلامنازع یافت؟ طرح این پرسش‌ها اهمیت روش را از بداهت درمی‌آورد و آن را به مسأله‌ای پیچیده تبدیل می‌کند. روش در تقسیمات دانش، زیر شاخه منطق است و در بخش منطق کاربردی از آن بحث شده است. منطق، نخستین بار در آثار ارسطو تدوین شد و بخش مستقلی را با عنوان تحلیلات اولی و ثانوی به خود اختصاص داد، اما فلسفه در خاستگاه خود بر شهود عقلی استوار بود. شهود عقلی به منزله وحدت مقام ثبوت و اثبات راه تماس بی‌واسطه عقل با حقایق اشیاء را می‌گشود. منطق از یک سری جنبه اثباتی شهود عقلی را سامان می‌بخشید و صور و ترتیب استدلال های عقلانی را انتظام می‌داد و از سوی دیگر جنبه ثبوتی شهود عقلی را تفصیل می‌داد و با یافتن حد وسط، مقدمات برهان را به نتیجه مطلوب می‌رساند. وجه اثباتی شهود عقلی را که جنبه صوری دارد. «منطق مفاهمه» می‌خوانیم و جنبه ثبوتی شهود عقلی را که به یافت حقیقت می‌انجامد، «منطق حقیقت» می‌نامیم. این دو ساحت در اندیشه قدما بر هم منطبق بود و فاصله ای میان دو وجه ثبوتی و اثباتی شهود عقلی نبود. در عصر جدید شهود عقلی به سستی گرایید و منطق بیشتر به ابزاری برای مفاهمه بدل شد. منطق و استدلال های منطقی و شیوه برهانی، جایگاه خود را به منزله منطق حقیقت از دست داد و به منطق صورت و بیان منظم حقیقت فرو کاسته شد. همین جا بود که «روش» به عنوان «منطق حقیقت» پا به ساحت اندیشه نهاد و صدارت یافت. «روش» نه ابزار بلکه نفس حقیقت شمرده شد و با اندیشه فلسفی پیوندی تنگاتنگ پیدا کرد.
دکتر سید حمید #طالب_زاده

جهت تفصیل مباحث منابع ذیل معرفی می گردد:
📗کتاب"گفتار در روش" نوشته رنه دکارت ترجمه محمدعلی فروغی
📙کتاب "تاملات در فلسفه اولی" نوشته رنه دکارت ترجمه احمد احمدی
📕کتاب "مکاتبات فیلسوف و شاهزاده" نامه‌های دکارت ترجمه طاهر خدیو
📒کتاب "گفتاری درباره دکارت" نوشته الکساندر کویره ترجمه امیرحسین جهانبگلو
📘کتاب "فرهنگ فلسفه دکارت" نوشته جان کاتینگهام ترجمه علی افضلی

@goftman_ir

BY گفتمان