غلوپژوهی

☘️ بررسی مستندات غلو و تصوف (3)

«تبارک الله احسن الخالقین» (مؤمنون: 14)
❌ مغالطۀ غلات:
چون خداوند «احسن الخالقین» است؛ پس جز او نیز خالق‌هایی وجود دارند؛ و چه کسی سزاوارتر از اهل بیت ع به این وصف؟!

🌱 پاسخ شیعه:
«خلق» مشترک لفظی است.
در حدیثی طولانی از امام رضا (ع)، اشتراک لفظی میان اسماء خداوند و مخلوقات را بیان کرده‌اند: «إِنَّمَا التَّشْبِيهُ فِي الْمَعَانِي فَأَمَّا فِي الْأَسْمَاءِ فَهِيَ وَاحِدَةٌ» (تشبیه [که باطل است] فقط در معنا است؛ اما اسماء واحد و مشترک است.)

سپس به بیان اشتراک لفظی و تفاوت معنایی اسماء «واحد»، «لطیف»، «صانع»، «سمیع» و «بصیر» میان خداوند و مخلوقات پرداختند.

درباره تفاوت صنع خدا و بندگان فرمودند:
أَنَّ كُلَّ صَانِعِ شَيْ‏ءٍ فَمِنْ شَيْ‏ءٍ صَنَعَ‏ وَ اللَّهُ الْخَالِقُ اللَّطِيفُ الْجَلِيلُ خَلَقَ وَ صَنَعَ لَا مِنْ شَيْ‏ءٍ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ وَ غَيْرُ الْخَالِقِ الْجَلِيلِ خَالِقٌ قَالَ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى يَقُولُ فَتَبارَكَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخالِقِينَ‏ فَقَدْ أَخْبَرَ أَنَّ فِي عِبَادِهِ‏ خَالِقِينَ مِنْهُمْ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ خَلَقَ مِنَ الطِّينِ كَهَيْئَةِ الطَّيْرِ بِإِذْنِ اللَّهِ فَنَفَخَ فِيهِ فَصَارَ طَائِراً بِإِذْنِ اللَّهِ وَ السَّامِرِيُّ خَلَقَ‏ لَهُمْ عِجْلًا جَسَداً لَهُ خُوارٌ.

هر کسی که صانع چیزی است؛ آن را از چیز دیگری ساخته است ولی خداوند لطیف جلیل خلق کرده و ساخته نه از چیز دیگری (بلکه خلق و صنع او بدون سابقه بوده است.) راوی گوید: پرسیدم: فدایت شوم، آیا جز خالق جلیل هم آفریننده‌ای هست؟ امام فرمود: خداوند تبارک و تعالی می فرماید: فتبارک الله احسن الخالقین پس خبر داد که در میان بندگان نیز آفرینندگانی هستند مانند عیسی بن مریم که به اذن خداوند از گل صورت پرنده آفرید و در آن دمید و به اذن خدا پرنده شد و سامری که برای مردم مجسمه ی گوساله‌ای ساخت که صدا می داد.

📚توحید صدوق، جامعه مدرسین، ص61-65

چنان‌که از بیان جامع امام رضا ع و دیگر روایات استفاده می شود؛ «خلق از عدم» مخصوص ذات باری تعالی است و اگر «خلق» به مخلوقات نسبت داده می شود؛ مشترک لفظی و به معنای «خلق مسبوق به ماده» است.

بنا بر این وجه استناد روایات به آیاتی که خالق همه چیز را خداوند واحد می داند، در کنار تفسیر صحیح تعبیر «احسن الخالقین» روشن می شود. آیات و روایاتی که غلات آنها را کنار می‌گذارند:

عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ: إِنَّ اللَّهَ خِلْوٌ مِنْ خَلْقِهِ وَ خَلْقَهُ خِلْوٌ مِنْهُ وَ كُلُّ مَا وَقَعَ عَلَيْهِ اسْمُ شَيْ‏ءٍ مَا خَلَا اللَّهَ تَعَالَى فَهُوَ مَخْلُوقٌ «وَ اللَّهُ خالِقُ كُلِّ شَيْ‏ءٍ» (الكافي ط الإسلامية، ج‏1، ص83 به چند طریق و نیز ص116) و نیز اخبار در تفسیر آیه «لَمْ يَكُنْ لَهُ شَرِيكٌ فِي الْمُلْكِ وَ خَلَقَ كُلَّ شَيْ‏ءٍ فَقَدَّرَهُ تَقْدِيرا» (مانند المقنعة، ص320) و نیز نک‍: التوحيد للصدوق، ص239؛ معاني الأخبار، ص39؛ عيون أخبار الرضا ع، ج‏1، ص62 و…

در مواردی در زبان عربی و فارسی «خلق» به معنای ساختن از چیزی است (همچون تعابیر «خلاقیت شخص» یا «خالق فلان اثر هنری»)، نه به معنای به کار رفته در «الله خالق کل شیء» (زمر: 62؛ نیز نک‍: رعد: 16؛ فاطر: 3؛ انعام: 102؛ غافر: 62 و…). چنانکه در روایات کهن گاهی برای مجسمه‌سازی تعبیر خلق به کار رفته است (الجامع معمر بن راشد، 10/ 399؛ موطأ مالك رواية يحيى، ت عبد الباقي، 2/ 966. و در همین معنا: وسائل الشيعة، ج‏17، ص297-298).
حضرت عیسی علیه السلام از گل به شکل پرنده ساخته و در آن دمیده و باذن الله آن پرنده گلی به پرنده زنده تبدیل شده (آل عمران: 49) در آیه شریفه برای ساختن از گل تعبیر خلق از گل به کار رفته است که متناسب با استعمال عرفی اخیر است؛ نه همچون خالقیت خداوند. آن پرنده هم مخلوق الله است. و این معجزه‌ای از سوی خداوند برای عیسی علیه السلام بوده است.

در معارف آیات و روایات، تعبیر خلق عالم یا تعبیر مطلق خالق تنها برای خداوند استفاده می‌شود، و استعمال آن بدین صورت برای دیگران خلاف مقصود شارع و خلاف نص آیات و روایات معتبر است.
@gholow2

www.tgoop.com/gholow2/334

1.63K viewsedited  Dec 27, 2016 at 12:10

☘️ بررسی مستندات غلو و تصوف (3)

«تبارک الله احسن الخالقین» (مؤمنون: 14)
❌ مغالطۀ غلات:
چون خداوند «احسن الخالقین» است؛ پس جز او نیز خالق‌هایی وجود دارند؛ و چه کسی سزاوارتر از اهل بیت ع به این وصف؟!

🌱 پاسخ شیعه:
«خلق» مشترک لفظی است.
در حدیثی طولانی از امام رضا (ع)، اشتراک لفظی میان اسماء خداوند و مخلوقات را بیان کرده‌اند: «إِنَّمَا التَّشْبِيهُ فِي الْمَعَانِي فَأَمَّا فِي الْأَسْمَاءِ فَهِيَ وَاحِدَةٌ» (تشبیه [که باطل است] فقط در معنا است؛ اما اسماء واحد و مشترک است.)

سپس به بیان اشتراک لفظی و تفاوت معنایی اسماء «واحد»، «لطیف»، «صانع»، «سمیع» و «بصیر» میان خداوند و مخلوقات پرداختند.

درباره تفاوت صنع خدا و بندگان فرمودند:
أَنَّ كُلَّ صَانِعِ شَيْ‏ءٍ فَمِنْ شَيْ‏ءٍ صَنَعَ‏ وَ اللَّهُ الْخَالِقُ اللَّطِيفُ الْجَلِيلُ خَلَقَ وَ صَنَعَ لَا مِنْ شَيْ‏ءٍ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ وَ غَيْرُ الْخَالِقِ الْجَلِيلِ خَالِقٌ قَالَ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى يَقُولُ فَتَبارَكَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخالِقِينَ‏ فَقَدْ أَخْبَرَ أَنَّ فِي عِبَادِهِ‏ خَالِقِينَ مِنْهُمْ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ خَلَقَ مِنَ الطِّينِ كَهَيْئَةِ الطَّيْرِ بِإِذْنِ اللَّهِ فَنَفَخَ فِيهِ فَصَارَ طَائِراً بِإِذْنِ اللَّهِ وَ السَّامِرِيُّ خَلَقَ‏ لَهُمْ عِجْلًا جَسَداً لَهُ خُوارٌ.

هر کسی که صانع چیزی است؛ آن را از چیز دیگری ساخته است ولی خداوند لطیف جلیل خلق کرده و ساخته نه از چیز دیگری (بلکه خلق و صنع او بدون سابقه بوده است.) راوی گوید: پرسیدم: فدایت شوم، آیا جز خالق جلیل هم آفریننده‌ای هست؟ امام فرمود: خداوند تبارک و تعالی می فرماید: فتبارک الله احسن الخالقین پس خبر داد که در میان بندگان نیز آفرینندگانی هستند مانند عیسی بن مریم که به اذن خداوند از گل صورت پرنده آفرید و در آن دمید و به اذن خدا پرنده شد و سامری که برای مردم مجسمه ی گوساله‌ای ساخت که صدا می داد.

📚توحید صدوق، جامعه مدرسین، ص61-65

چنان‌که از بیان جامع امام رضا ع و دیگر روایات استفاده می شود؛ «خلق از عدم» مخصوص ذات باری تعالی است و اگر «خلق» به مخلوقات نسبت داده می شود؛ مشترک لفظی و به معنای «خلق مسبوق به ماده» است.

بنا بر این وجه استناد روایات به آیاتی که خالق همه چیز را خداوند واحد می داند، در کنار تفسیر صحیح تعبیر «احسن الخالقین» روشن می شود. آیات و روایاتی که غلات آنها را کنار می‌گذارند:

عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ: إِنَّ اللَّهَ خِلْوٌ مِنْ خَلْقِهِ وَ خَلْقَهُ خِلْوٌ مِنْهُ وَ كُلُّ مَا وَقَعَ عَلَيْهِ اسْمُ شَيْ‏ءٍ مَا خَلَا اللَّهَ تَعَالَى فَهُوَ مَخْلُوقٌ «وَ اللَّهُ خالِقُ كُلِّ شَيْ‏ءٍ» (الكافي ط الإسلامية، ج‏1، ص83 به چند طریق و نیز ص116) و نیز اخبار در تفسیر آیه «لَمْ يَكُنْ لَهُ شَرِيكٌ فِي الْمُلْكِ وَ خَلَقَ كُلَّ شَيْ‏ءٍ فَقَدَّرَهُ تَقْدِيرا» (مانند المقنعة، ص320) و نیز نک‍: التوحيد للصدوق، ص239؛ معاني الأخبار، ص39؛ عيون أخبار الرضا ع، ج‏1، ص62 و…

در مواردی در زبان عربی و فارسی «خلق» به معنای ساختن از چیزی است (همچون تعابیر «خلاقیت شخص» یا «خالق فلان اثر هنری»)، نه به معنای به کار رفته در «الله خالق کل شیء» (زمر: 62؛ نیز نک‍: رعد: 16؛ فاطر: 3؛ انعام: 102؛ غافر: 62 و…). چنانکه در روایات کهن گاهی برای مجسمه‌سازی تعبیر خلق به کار رفته است (الجامع معمر بن راشد، 10/ 399؛ موطأ مالك رواية يحيى، ت عبد الباقي، 2/ 966. و در همین معنا: وسائل الشيعة، ج‏17، ص297-298).
حضرت عیسی علیه السلام از گل به شکل پرنده ساخته و در آن دمیده و باذن الله آن پرنده گلی به پرنده زنده تبدیل شده (آل عمران: 49) در آیه شریفه برای ساختن از گل تعبیر خلق از گل به کار رفته است که متناسب با استعمال عرفی اخیر است؛ نه همچون خالقیت خداوند. آن پرنده هم مخلوق الله است. و این معجزه‌ای از سوی خداوند برای عیسی علیه السلام بوده است.

در معارف آیات و روایات، تعبیر خلق عالم یا تعبیر مطلق خالق تنها برای خداوند استفاده می‌شود، و استعمال آن بدین صورت برای دیگران خلاف مقصود شارع و خلاف نص آیات و روایات معتبر است.
@gholow2

BY غلوپژوهی