کتمان حقیقت چاره نیست

سرمقاله هم‌میهن
دوشنبه ۳۱ شهریور ۱۴۰۴

🔹در پی صعودی شدن مشکلات و برای آرام کردن فضای ذهنی و روانی جامعه، ریاست  محترم قوه قضاییه تاکید و توصیه کردند که؛ نویسندگان به نقاط مثبت اشاره کنند و به جامعه امید بدهند و روایت قدرت و قوت و اقتدار را تولید و منتشر کنند.

🔹به نظر می‌رسد که یکی از نمونه‌های تبعیت از این توصیه، تحلیل‌های پیاپی تحلیلگران اصول‌گرا و صدا و سیمایی بود که معتقدند اسنپ‌بک تغییری جدی در وضعیت تحریم‌های ایران بوجود نمی‌آورد لذا نباید از آن واهمه داشت و به زبان بی‌زبانی به استقبال آن هم می‌رفتند.

🔹آقای پزشکیان نیز پاسخی درست دادند که: «برخی گلایه دارند که چرا مشکلات را بیان می‌کنم. آیا اینکه در گذشته مشکلات کتمان شد، کمکی به حل آنها کرد؟» اکنون می‌خواهیم مطلبی فراتر از موضع اقای پزشکیان را بگوییم. این که کتمان واقعیات یا گفتن خلاف آنها نه تنها امیدی ایجاد نکرده و مشکل را حل نمی‌کند بلکه موجب بدتر شدن وضع هم می‌شود.

🔹این مهم‌ترین گزاره در فهم فلسفه آزادی در دنیای جدید است. اظهار حقیقت شرط امکان تصمیم‌گیری آزاد است. دروغ و کتمان به انباشت خطا و بحران می‌انجامد. اگر حقیقت کتمان شود، اعتماد اجتماعی آسیب می‌بیند، و بدون اعتماد، همکاری جمعی؛ که پایه هر نظم و توسعه‌ای است، از میان می‌رود.

🔹امید واقعی نیز از شفافیت می‌آید، نه از توهم. دروغ یا کتمان حقیقت با هر توجیهی که باشد شاید در گذشته می‌توانست اندکی آرامش و امید مصنوعی ایجاد کند ولی در نهایت بحران بزرگ‌تر و بی‌اعتمادی گسترده‌تر را هم ایجاد می‌نماید. اکنون به علت وجود شبکه‌های اجتماعی و اطلاع‌رسانی حتی همان امید کوتاه مدت را هم بوجود نمی‌اورد.

🔹واکنشی که بازار و افکار عمومی، در این روزها نسبت به احتمال بازگشت اسنپ‌بک از خود نشان داده است شاید فراتر از واقعیت سازوکار ماشه باشد ولی این واکنش دور از انتظار نبود.

🔹زیرا به علت بی‌تصمیمی و ناتوانی مدیریت امور در تطبیق دادن خود با شرایط جدید، اعتماد و امید جامعه نسبت به سیاست‌‌های جاری برای بهبود شرایط در آینده از میان رفته است و در چنین وضعی اجرایی شدن سازوکار ماشه می‌تواند همان نقش چکاندن ماشه در جامعه را بازی کند.

🔹این تحلیل‌های امید بخش نه مردم که مسئولین را فریب داده و به امید واهی مبتلا می‌کند.

🔹جهت درک بهتر چند نمونه تاریخی را مرور می‌کنیم. یکی از مهمترین این تجربیات را در ماجرای چرنوبیل شاهد بودیم که، چگونه لاپوشانی واقعیت برای نترسیدن مردم موجب شد که هزاران نفر بیش از حد لازم در معرض پرتوهای ویرانگر قرار گیرند و حتی یکی از دلایل مهم فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی همین پنهان‌کاری چرنوبیل بود که با توجیهات بظاهر خیرخواهانه انجام شد.

🔹خودمان نیز در ماجرای کرونا دچار همین مشکل شدیم. اتفاقا در این زمینه تجربه قبلی در پاندمی آنفولانزای اسپانیایی پس از جنگ اول جهانی وجود داشت و همه دانستند که پنهان‌کاری و سهل‌انگاری موجب شد که ده‌ها میلیون نفر در جهان تلف شوند.

🔹اگر در مورد کرونا هم چنین نابخردانه عمل نمی‌کردیم امروز شاهد آن نبودیم که مرگ و‌میر واقعی و نه رسمی ناشی از کرونا به بالای ۴۰۰ هزار نفر رسیده باشد.

🔹عجیب‌ترین مورد در دهه اول قرن ۲۱ رخ داد. هنگامی که بحران اقتصادی کل جامعه آرژانتین را در بر گرفت. دولت آنها همه آمارهای تورم و بدهی خود را دستکاری کرد تا واقعیت را بپوشاند. سرمایه‌گذاران و مردم هم بی‌خیال زندگی خود را می‌کردند که به یکباره بحران ارزی و بدهی دولت فوران کرد و ورشکستگی بانک‌ها و شورش‌های مردم و سقوط چند رییس‌جمهور و نابودی اعتماد عمومی دستاورد این پنهان‌کاری‌ها بود.

🔹از این نمونه‌ها زیاد است. اکنون در آستانه سفر رئیس‌جمهور به نیویورک نیاز داریم که واقعیات جامعه را خوب بازتاب دهیم. نه برای مردم که همه ان را تجربه کرده و می‌دانند، بلکه برای برخی از مسئولین محترم که بظاهر دچار کم‌اطلاعی اگر نگوییم بی‌اطلاعی شده‌اند.

▫️ادامه مطلب در سایت هم‌میهن آنلاین

📌هم‌میهن را در فضای مجازی دنبال کنید:

🔗سایت | 🔗اینستاگرام | 🔗تلگرام | 🔗 یوتیوب

⚽ آمستردام؛ نخستین شهر اروپایی که ورود تیم فوتبال اسرائیلی را ممنوع اعلام کرد

🔹شورای شهر آمستردام در اقدامی بی‌سابقه، ورود تیم فوتبال مکابی تل‌آویو را ممنوع اعلام کرد. این تصمیم که با حمایت اکثریت اعضای شورا پس از بحثی داغ اتخاذ شد، واکنشی به حوادث نوامبر گذشته و رفتار هواداران این تیم در جریان مسابقه لیگ اروپا مقابل آژاکس آمستردام بود.
🔹شورای شهر آمستردام دلیل این تصمیم را رفتار نژادپرستانه و حمایت هواداران افراطی مکابی از نسل‌کشی، به ویژه در ارتباط با جنگ غزه، اعلام کرده است.
🔹شهرام خان، رهبر حزب چپ‌گرای «دینک» هلند که پیشنهاد این تصمیم را مطرح کرد، تأکید کرد که باشگاه‌هایی که در مناطق اشغالی یا شهرک‌های غیرقانونی فعالیت می‌کنند باید مانند باشگاه‌های روسی در زمان جنگ اوکراین، از حضور در رویدادهای ورزشی اروپا محروم شوند.
🔹خان در سخنان خود افزود: «هواداران افراطی مکابی از نسل‌کشی حمایت می‌کنند و این دلیل کافی برای ممنوعیت ورود آنها است.»
🔹اعضای دیگر شورای شهر نیز اظهار داشتند که هواداران این تیم در بازدید سال گذشته از آمستردام، تنها هواداران معمولی نبوده‌اند و رفتار آنها تهدیدی جدی و احتمالی برای نظم و امنیت شهر محسوب می‌شود.
🔹شورای شهر آمستردام قصد دارد نامه‌ای رسمی به فدراسیون فوتبال و کمیته المپیک هلند ارسال کند و خواستار ممنوعیت حضور این تیم‌ها در رویدادهای ورزشی کشور شود.
⚽️ @Sporte_Fouri

شش هفت سال بیش‌تر نداشت دخترک. این کتاب را از قفسه برداشت و به پدرش گفت: اینو هم بخر.
مرد به من نگاه کرد. گفتم: فیلسوف می‌شود. خندید. به دخترش گفت: نخرم ناراحت می‌شوی؟
دخترک سری تکان داد یعنی آره. مرد به من نگاه کرد. گفتم: فیلسوف می‌شوید.
خندید و کتاب را از دست دخترک گرفت و راهی صندوق شدند.

••


#درنده_خویی ،

امدادهای غیبی خطرناک
از استخاره تا تفسیرهای جنگی

جعفر شیرعلی‌نیا


خبرنگار صداوسیما با حالتی سوزناک آغاز باران در شب عملیات را نشانه‌ی امداد الهی معرفی می‌کرد و با امام زمان مناجات می‌کرد. اما چند ساعت بعد باران چنان شدید شد که یکی از تلخ‌ترین صحنه‌های جنگ را رقم زد. رودخانه‌ی دویرج که معمولا بسیار کم‌عمق بود، چنان خروشان شد که رزمنده‌ها را با تجهیزات سنگینشان با خود برد. آن‌ها در انتظار آغاز عملیات محرم(آبان ۶١) بودند که گرفتار سیل شدند.
«امداد غیبی» یکی از واژه‌های پرتکرار در زمان جنگ و همچنین روایت‌هایی است که پس از جنگ درباره‌ی آن سال‌ها، در جریان است. اگرچه بر اساس اعتقادات اسلامی به امداد غیبی معتقد هستیم اما دو موضوع مهم در این‌باره وجود دارد؛ یک این‌که آیا می‌توان مصداق امداد غیبی را مشخص کرد؟ و سؤال دوم این است که آیا می‌توان بر اساس نقش امداد غیبی برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری کرد؟
فیلم مربوط به عملیات محرم را چندی پیش با یکی از کارگردانان مطرح کشور می‌دیدیم و بحث کردیم که آیا می‌توان گفت بر خلاف برداشت خبرنگار ایرانی، این باران و سیل پس از آن، امداد غیبی برای دشمن بوده باشد؟!
حدود یک سال قبل از این عملیات، در آذر ۶۰، قبل از عملیات طریق‌القدس باران گرفت و بر اساس گزارش‌های این عملیات، نیروهای دشمن که به خاطر احتمال حمله‌ی ایران چند روز در حال آماده‌باش بودند با آمدن باران گمان کردند عملیاتی نخواهد بود و از آماده‌باش خارج شدند و ایران حمله کرد و عراقی‌ها غافلگیر شدند. برخی این اتفاق را امداد غیبی تفسیر می‌کردند.
در عملیات خیبر(اسفند ۶۲) پس از غافلگیری دشمن از آغاز عملیات، قرار می‌شود شبی، نیروهای ایران از دو بخش منطقه عملیات کنند اما با یک اشتباه ساده بخشی از نیروها یک شب جلوتر عملیات می‌کنند و شرایط تلخ و سختی برای جبهه‌ی ایران رقم می‌خورد. آیا می‌توان این اشتباه عجیب در جبهه‌ی ایران را امداد غیبی برای دشمنی دانست که ممکن بود با عملیات خیبر در شرایط بسیار شکننده‌ای گرفتار شود؟
حسن باقری از فرماندهان ارشد سپاه در سال‌های جنگ در یادداشت روز اول مرداد ۱۳۶۱ در میانه‌ی عملیات رمضان نوشته است: «به برادر محسن[رضایی] و سرهنگ[علی صیاد] شیرازی اطلاع دادیم، آمدند در جلسه شرکت کردند. مطالب را گوش کردند. برادر محسن[رضایی] گفت من احتمال قوی می‌دهم که محورهای بالا به بن‌بست برخورد کنند و نسبت به عملکرد این‌جا حسرت بخوریم و استخاره هم کردیم، این آیه آمد که خداوند می‌فرماید ما به کافران مهلت نمی‌دهیم و بهشت را پیش روی مومنان قرار دادیم. قرار شد بروند و عمل کنند.» و در یادداشت روز بعد باقری می‌خوانیم: «عملیات شب گذشته انجام شد که ناموفق ماند. هر دو تیپ برگشتند سرجای اولشان.»
(یاداشتهای روزانه حسن باقری، ص ۳۵۹)
هر چند موارد دیگری وجود دارد که ظاهرا نتیجه‌ی نبرد با برداشت محسن رضایی از استخاره همخوانی داشته است اما آیا می‌توان به چنین روشی تکیه کرد؟
موضوع مهم دیگر تطبیق دادن روایت‌های دینی با شرایط است که در طول تاریخ سابقه‌ی زیادی دارد. عملیات رمضان شکست تلخی برای ایران بود. مرداد ۶۱، بعد از عملیات ناموفق رمضان، فرماندهان جلسه‌ی پرچالشی داشتند و بحث‌های داغ انتقادی در جلسه مطرح شد. در اواخر جلسه رحیم صفوی به فرماندهان گفت برایشان مژده دارد؛ مژده‌ی پیروزی. چند حدیث برایشان خواند و از روایات و استدلال‌های قرآنی گفت که از قیام مردمانی از قم خبر می‌داد که اسرائیل را هم سرکوب می‌کنند و گفت طبق روایات لشکر ایرانی از طریق بصره وارد عراق خواهد شد.
او می‌گفت طبق حدیث مردمی از شرق بر دشمنان پیروز می‌شوند و بعد به عراق و از آن‌جا به سوریه و از آن‌جا به فلسطین می‌روند. او گفت: «عین روایات هست، الان کتابش هم موجود است، کتاب یوم‌الخلاص که یک کتاب قدیمی است، مترجمش کامل سلیمان است که یک سنی است.» فرمانده گفت در این کتاب به صدام هم اشاره شده و گفت که همه‌ی این‌ها علائم ظهور حضرت ولی عصر؟عج؟ است.
(عبور از مرز، ص۴۷۹)
فرمانده نام کتاب را درست می‌گفت؛ اما این کتاب قدیمی نیست و تنها چند سال قبل از سخنان صفوی چاپ شده بود. کامل سلیمان نویسنده‌ی کتاب است و نه مترجم. همچنین او شیعه‌ی لبنانی‌ است و نه سنی.

(بازنشر به مناسبت چهل‌و‌پنجمین سالگشت آغاز جنگ، از کتاب ‌ نکته‌های تاریخی. )

https://www.tgoop.com/jafarshiralinia

🔺دعوا جنجالی و تاریخی حسین الله کرم و عطریانفر وسط برنامه زنده
@econews_net

کارم از گریه گذشته‌ست.

در عوض، این گفت‌وگو سالم، مفید و آگاهی‌بخش است.👇

🖥 مناظره

از سلاح تا تغییر پارادایم

فواد ایزدی
حمزه صفوی

• فواد ایزدی:
اگر الان تهدید تجزیه ایران مطرح است، به این دلیل است که سلاح هسته‌ای نداریم. آمریکا و اسرائیل با زیر پاگذاشتن قوانین بین‌المللی نظم جهانی را به چالش کشیده‌اند و اراده عادی‌سازی روابط با ایران را ندارند. چین توانست با آمریکا روابطش را عادی‌سازی کند، چون علاوه بر داشتن بمب اتم، رژیمی مثل اسرائیل را در اطراف خود نداشت. البته مسئله فتوای فقهی بر تجویز ساخت سلاح ‌هسته‌ای نیز برای ما مهم است و بعضی از دانشمندان هسته‌ای ما از سلاحهای هسته‌ای تاکتیکی می‌گفتند که مصداق سلاح‌های کشتار جمعی نیستند.

• حمزه صفوی:
داشتن سلاح هسته‌ای مسئله‌ای را از ما حل نمیکند. در جنگ ۱۲ روزه بسیاری از نقاط سرّی ما مورد اصابت دقیق قرار گرفت و این برتری تکنولوژیکی و اطلاعاتی رقیب مارا نشان میدهد. بنابراین در وضعیتی نیستیم که بتوانیم بطور پنهانی سلاح هسته‌ای بسازیم. مشکل اصلی، شناخت جهانی از ایران به‌عنوان کشوری در تقابل با نظم بین‌المللی است. نوع کنش ما، از اشغال سفارت به اینسو، این تصویر را داده که ما بازیگر خارج از قاعده هستیم.

#فواد_ایزدی
#حمزه_صفوی

•جوش دریا•

🎧 مناظره

از سلاح تا تغییر پارادایم

فواد ایزدی
حمزه صفوی

• فواد ایزدی:
اگر الان تهدید تجزیه ایران مطرح است، به این دلیل است که سلاح هسته‌ای نداریم. آمریکا و اسرائیل با زیر پاگذاشتن قوانین بین‌المللی نظم جهانی را به چالش کشیده‌اند و اراده عادی‌سازی روابط با ایران را ندارند. چین توانست با آمریکا روابطش را عادی‌سازی کند، چون علاوه بر داشتن بمب اتم، رژیمی مثل اسرائیل را در اطراف خود نداشت. البته مسئله فتوای فقهی بر تجویز ساخت سلاح ‌هسته‌ای نیز برای ما مهم است و بعضی از دانشمندان هسته‌ای ما از سلاحهای هسته‌ای تاکتیکی می‌گفتند که مصداق سلاح‌های کشتار جمعی نیستند.

• حمزه صفوی:
داشتن سلاح هسته‌ای مسئله‌ای را از ما حل نمیکند. در جنگ ۱۲ روزه بسیاری از نقاط سرّی ما مورد اصابت دقیق قرار گرفت و این برتری تکنولوژیکی و اطلاعاتی رقیب مارا نشان میدهد. بنابراین در وضعیتی نیستیم که بتوانیم بطور پنهانی سلاح هسته‌ای بسازیم. مشکل اصلی، شناخت جهانی از ایران به‌عنوان کشوری در تقابل با نظم بین‌المللی است. نوع کنش ما، از اشغال سفارت به اینسو، این تصویر را داده که ما بازیگر خارج از قاعده هستیم.

#فواد_ایزدی
#حمزه_صفوی

•جوش دریا•

♦️حسین معصومی همدانی عنوان می‌کند که برخی انتظارات را از دانشِ فلسفه نمی‌باید داشت🔺

@joreah_journal

www.instagram.com/joreah_journal

♦️کامران فانی در خصوصِ ضعف کتابخوانی سخن می‌گوید🔺

@joreah_journal

www.instagram.com/joreah_journal

🔺چاپ بیست‌وهفتم کتاب «پرسیدن مهم‌تر از پاسخ دادن است» منتشر شد


📚 کتاب: #پرسیدن_مهم‌تر_از_پاسخ_دادن_است
🖊نویسنده: #دنیل_کلاک و #ریموند_مارتین
🖊 مترجم:#حمیده_بحرینی
🖊 ویراستار:#هومن_پناهنده


🔹 چاپ بیست‌وهفتم
◽️ پالتویی، شومیز، ۲۱۶ صفحه
🔻 قیمت: ۲۵۸ هزار تومان



برشی از متن:

تو کیستی؟
وقتی کسی از شما می‌پرسد «کیستی»، معلوم است اولین چیزی که فوراً به ذهنتان خطور می‌کند اسمتان است. بی‌لحظه‌ای درنگ می‌توانید به این سؤال پاسخ دهید. اما اسم شما تنها یک کلمه است. معرّفِ هویت شما نیست. مرجع تو در سؤال «تو کیستی؟» کلمه نیست، تو است.
خُب، پس تو کیستی؟
در جواب علاوه بـراسم علایق و شغل و محل زندگی و چیزهایی مثل این‌ها هم به ذهنتان می‌آید. اما این‌ها جزء ضروری تو نیست. زیرا ممکن است علایقتان، شغلتان یا محل زندگی‌تان تغییر کند بی‌آنکه در هویت شما تغییری حاصل شود. پس مرجـع تـو علایق، شغل و محل زندگی‌تان هم نیست. پس تو کیستی؟


دربارۀ کتاب:

پرسیدن مهم‌تر از پاسخ دادن است اثر مشترک دنیل کلاک و ریموند مارتین یکی از مهم‌ترین آثار پایه برای شروع فلسفه است که نخستین‌بار در سال ۱۹۸۸ منتشر شد و یکی از پرفروش‌ترین آثار مقدماتی فلسفه است. نویسندگان این کتاب در زمانه‌ای که بشر بسیار قدرتمندتر و ذهنش بسیار انباشته‌تر از دوران سقراط است ما را به شیوهٔ سقراطی به عرصهٔ داشته‌ها و دانش‌هایمان می‌برند تا در پایان راه، «نمی‌دانمِ» سقراط را بر زبانمان جاری سازند. «نمی‌دانم»ی که به بیان آنان اصل حکمت است.
آنان از ما دربارهٔ چیزهایی می‌پرسند که بدیهی و روشن می‌پنداریم و هر سؤالی را دربارهٔ آن‌ها احمقانه و دور از خرد. آنان از مکان می‌پرسند و از جایی که ایستاده‌ایم و از زمان و «جا»یی که به‌سر می‌بریم و اینکه «کیستیم»، و وقتی از «من»، «مکان من»، «زمان من» و... سخن می‌گوییم در واقع از چه سخن می‌گوییم؟ آیا واقعاً «مختاریم»؟ اگر آری چقدر و تا کجا؟ و اصلاً کدام کار ما مختارانه است؟ آیا دانش ما معتبر است و به حقیقت راه می‌برد؟ آیا استدلال‌های خداباورانه ما را به ایمان مبتنی بر راز سوق می‌دهند یا نه؟ آیا تجربه می‌تواند دست ما را در دست واقعیت و حقیقت بگذارد؟ ایمان چطور؟ ...شیوهٔ بایستۀ زندگی چیست؟ آیا بقا و جاودانگی در انتظار ماست؟ یا... .


#نشر_هرمس
#بخوان_که_زندگی_کنی
#تجدید_چاپ


@hermesspublication