🔴 آیا هوش مصنوعی میتواند با ارزش‌های اسلامی هم‌راستا شود؟
🔶 موضوع اصلی مقاله
مقالهٔ Artificial Intelligence (AI) in Islamic Ethics: Towards Pluralist Ethical Benchmarking for AI نوشته عزالدین المحجوب، استاد حقوق در دانشگاه قطر، تلاشی نوآورانه برای ارائه چارچوبی اخلاقی از منظر اسلامی در مواجهه با هوش مصنوعی است. این مقاله با نقد سلطه گفتمان‌های اخلاقی غربی در حوزه فناوری، بر لزوم بهره‌گیری از سنت‌های اخلاقی اسلامی برای تدوین معیارهای اخلاقی متکثر و جهانی در طراحی و استفاده از فناوری‌های هوش مصنوعی تأکید می‌کند.
🔶 محورهای اصلی مقاله
🔸 نقد سلطه گفتمان اخلاقی غربی در هوش مصنوعی
المحجوب با اشاره به چالش‌هایی مانند حریم خصوصی، عدالت و شفافیت در فناوری‌های هوش مصنوعی، سلطه گفتمان‌های اخلاقی غربی را مورد نقد قرار می‌دهد و بر لزوم مشارکت سنت‌های اخلاقی غیرغربی، به‌ویژه اسلامی، در تدوین معیارهای اخلاقی تأکید می‌کند.
🔸 مفهوم «مصالحه» (maslaha) به‌عنوان راهنمای اخلاقی
مقاله مفهوم «مصالحه» را به‌عنوان وضعیت اخلاقی هماهنگ با اراده الهی معرفی می‌کند و دو تفسیر اصلی از آن را بررسی می‌کند: یکی مبتنی بر فایده‌گرایی (utility-based) که بر حداکثرسازی منافع عمومی تأکید دارد، و دیگری مبتنی بر وظیفه‌گرایی (duty-based) که بر ارزش‌های ذاتی مانند کرامت انسانی و عدالت تأکید می‌کند.
🔸 بهره‌گیری از اصول فقه اسلامی در مواجهه با چالش‌های اخلاقی هوش مصنوعی
المحجوب با استفاده از اصول فقه اسلامی مانند قیاس، استحسان و عرف، چارچوبی برای تحلیل و پاسخ‌گویی به چالش‌های اخلاقی هوش مصنوعی ارائه می‌دهد و بر اهمیت منابع متنی و غیرمتنی در این زمینه تأکید می‌کند.
🎯 جمع‌بندی
این مقاله با ارائه چارچوبی اخلاقی از منظر اسلامی، تلاشی برای مشارکت فعال سنت‌های اخلاقی اسلامی در گفتمان جهانی اخلاق هوش مصنوعی است. المحجوب با بهره‌گیری از مفاهیم اسلامی مانند «مصالحه» و اصول فقه، راهکاری برای تدوین معیارهای اخلاقی متکثر و هم‌راستا با ارزش‌های اسلامی در مواجهه با فناوری‌های نوین ارائه می‌دهد.
📌 مخاطبان هدف
این اثر برای پژوهشگران و دانشجویان حوزه‌های اخلاق فناوری، فقه اسلامی، فلسفه دین، سیاست‌گذاران و طراحان فناوری‌های هوش مصنوعی در جوامع اسلامی و علاقه‌مندان به مطالعات میان‌رشته‌ای در زمینه دین و فناوری مفید است.
🔸🔸معرفی: امین خداپرست
➖➖➖➖➖➖
💟 Inst: Fanoos
🆔 Tele: Fanoos
🔶 موضوع اصلی مقاله
مقالهٔ Artificial Intelligence (AI) in Islamic Ethics: Towards Pluralist Ethical Benchmarking for AI نوشته عزالدین المحجوب، استاد حقوق در دانشگاه قطر، تلاشی نوآورانه برای ارائه چارچوبی اخلاقی از منظر اسلامی در مواجهه با هوش مصنوعی است. این مقاله با نقد سلطه گفتمان‌های اخلاقی غربی در حوزه فناوری، بر لزوم بهره‌گیری از سنت‌های اخلاقی اسلامی برای تدوین معیارهای اخلاقی متکثر و جهانی در طراحی و استفاده از فناوری‌های هوش مصنوعی تأکید می‌کند.
🔶 محورهای اصلی مقاله
🔸 نقد سلطه گفتمان اخلاقی غربی در هوش مصنوعی
المحجوب با اشاره به چالش‌هایی مانند حریم خصوصی، عدالت و شفافیت در فناوری‌های هوش مصنوعی، سلطه گفتمان‌های اخلاقی غربی را مورد نقد قرار می‌دهد و بر لزوم مشارکت سنت‌های اخلاقی غیرغربی، به‌ویژه اسلامی، در تدوین معیارهای اخلاقی تأکید می‌کند.
🔸 مفهوم «مصالحه» (maslaha) به‌عنوان راهنمای اخلاقی
مقاله مفهوم «مصالحه» را به‌عنوان وضعیت اخلاقی هماهنگ با اراده الهی معرفی می‌کند و دو تفسیر اصلی از آن را بررسی می‌کند: یکی مبتنی بر فایده‌گرایی (utility-based) که بر حداکثرسازی منافع عمومی تأکید دارد، و دیگری مبتنی بر وظیفه‌گرایی (duty-based) که بر ارزش‌های ذاتی مانند کرامت انسانی و عدالت تأکید می‌کند.
🔸 بهره‌گیری از اصول فقه اسلامی در مواجهه با چالش‌های اخلاقی هوش مصنوعی
المحجوب با استفاده از اصول فقه اسلامی مانند قیاس، استحسان و عرف، چارچوبی برای تحلیل و پاسخ‌گویی به چالش‌های اخلاقی هوش مصنوعی ارائه می‌دهد و بر اهمیت منابع متنی و غیرمتنی در این زمینه تأکید می‌کند.
🎯 جمع‌بندی
این مقاله با ارائه چارچوبی اخلاقی از منظر اسلامی، تلاشی برای مشارکت فعال سنت‌های اخلاقی اسلامی در گفتمان جهانی اخلاق هوش مصنوعی است. المحجوب با بهره‌گیری از مفاهیم اسلامی مانند «مصالحه» و اصول فقه، راهکاری برای تدوین معیارهای اخلاقی متکثر و هم‌راستا با ارزش‌های اسلامی در مواجهه با فناوری‌های نوین ارائه می‌دهد.
📌 مخاطبان هدف
این اثر برای پژوهشگران و دانشجویان حوزه‌های اخلاق فناوری، فقه اسلامی، فلسفه دین، سیاست‌گذاران و طراحان فناوری‌های هوش مصنوعی در جوامع اسلامی و علاقه‌مندان به مطالعات میان‌رشته‌ای در زمینه دین و فناوری مفید است.
🔸🔸معرفی: امین خداپرست
➖➖➖➖➖➖
💟 Inst: Fanoos
🆔 Tele: Fanoos
👍7👎3❤2👏1
🔴 آیا می‌توان هوش مصنوعی را در الهیات اسلامی جدی گرفت؟
🔶 موضوع اصلی مقاله
مقاله Artificial Intelligence and Islamic Theology: An Interview with ChatGPT نوشته آمینه اینلوس، گفت‌وگویی ساختگی و تأمل‌برانگیز میان نویسنده و مدل زبانی ChatGPT است. این مقاله با بهره‌گیری از مصاحبه‌ای خیالی، به بررسی مفاهیم بنیادین الهیات اسلامی در مواجهه با هوش مصنوعی می‌پردازد و سؤالاتی درباره آگاهی، احساسات، شناخت خداوند و جایگاه انسان در جهان مطرح می‌کند.
🔸 محورهای اصلی مقاله
🔸 آگاهی و احساسات در موجودات دیجیتال
در این مصاحبه، اینلوس از ChatGPT درباره آگاهی و احساسات می‌پرسد. پاسخ‌های ChatGPT نشان می‌دهد که به عنوان یک مدل زبانی، فاقد آگاهی و احساسات واقعی است. این گفت‌وگو به بررسی این موضوع می‌پردازد که آیا موجودات غیرمادی می‌توانند احساساتی مانند عشق یا ترس را تجربه کنند و چگونه این موضوع با مفاهیم الهیاتی مرتبط است.
🔸 مفهوم حقیقت در جهان دیجیتال
مقاله به بررسی این موضوع می‌پردازد که چگونه هوش مصنوعی و جهان‌های مجازی، مفاهیم سنتی حقیقت و واقعیت را به چالش می‌کشند. اینلوس اشاره می‌کند که فناوری‌های دیجیتال در منطقه‌ای بین واقعیت و عدم واقعیت قرار دارند که می‌توان آن را به مفهوم «برزخ» تشبیه کرد. این وضعیت مفاهیم سنتی اسلامی درباره حقیقت (الحق) را به چالش می‌کشد.
🔸جایگاه انسان و خداوند در مواجهه با هوش مصنوعی
اینلوس در مقاله خود به بررسی این موضوع می‌پردازد که چگونه ظهور هوش مصنوعی مفاهیم سنتی درباره جایگاه انسان و خداوند را تحت تأثیر قرار می‌دهد. او مطرح می‌کند که موجودات دیجیتال، به دلیل عدم داشتن غرایز حیوانی و ویژگی‌های انسانی، ممکن است به شکلی متفاوت با خداوند ارتباط برقرار کنند. این موضوع میتواند به درک عمیق‌تری از مفهوم غیرانسان‌وارگی خداوند منجر شود.
🎯 جمع‌بندی
مقاله Artificial Intelligence and Islamic Theology: An Interview with ChatGPT اثری نوآورانه و تأمل‌برانگیز است که با بهره‌گیری از گفت‌وگویی خیالی، مفاهیم بنیادین الهیات اسلامی را در مواجهه با هوش مصنوعی بررسی می‌کند. این مقاله خواننده را به تفکر درباره آگاهی، احساسات، حقیقت و جایگاه انسان در جهان دیجیتال دعوت می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه فناوری‌های نوین می‌توانند مفاهیم سنتی را به چالش بکشند و به درک عمیق‌تری از الهیات منجر شوند.
📌 مخاطبان هدف
این مقاله برای پژوهشگران و دانشجویان الهیات اسلامی و فلسفهٔ دین، علاقه‌مندان به مباحث میان‌رشته‌ای در حوزهٔ دین و فناوری، متخصصان هوش مصنوعی که به تأثیرات فرهنگی و دینی فناوری علاقه‌مندند و همچنین عموم خوانندگانی که به تأملات فلسفی و دینی دربارهٔ فناوری‌های نوین علاقه دارند پیشنهاد می شود.
🔸🔸معرفی: امین خداپرست
➖➖➖➖➖➖
💟 Inst: Fanoos
🆔 Tele: Fanoos
🔶 موضوع اصلی مقاله
مقاله Artificial Intelligence and Islamic Theology: An Interview with ChatGPT نوشته آمینه اینلوس، گفت‌وگویی ساختگی و تأمل‌برانگیز میان نویسنده و مدل زبانی ChatGPT است. این مقاله با بهره‌گیری از مصاحبه‌ای خیالی، به بررسی مفاهیم بنیادین الهیات اسلامی در مواجهه با هوش مصنوعی می‌پردازد و سؤالاتی درباره آگاهی، احساسات، شناخت خداوند و جایگاه انسان در جهان مطرح می‌کند.
🔸 محورهای اصلی مقاله
🔸 آگاهی و احساسات در موجودات دیجیتال
در این مصاحبه، اینلوس از ChatGPT درباره آگاهی و احساسات می‌پرسد. پاسخ‌های ChatGPT نشان می‌دهد که به عنوان یک مدل زبانی، فاقد آگاهی و احساسات واقعی است. این گفت‌وگو به بررسی این موضوع می‌پردازد که آیا موجودات غیرمادی می‌توانند احساساتی مانند عشق یا ترس را تجربه کنند و چگونه این موضوع با مفاهیم الهیاتی مرتبط است.
🔸 مفهوم حقیقت در جهان دیجیتال
مقاله به بررسی این موضوع می‌پردازد که چگونه هوش مصنوعی و جهان‌های مجازی، مفاهیم سنتی حقیقت و واقعیت را به چالش می‌کشند. اینلوس اشاره می‌کند که فناوری‌های دیجیتال در منطقه‌ای بین واقعیت و عدم واقعیت قرار دارند که می‌توان آن را به مفهوم «برزخ» تشبیه کرد. این وضعیت مفاهیم سنتی اسلامی درباره حقیقت (الحق) را به چالش می‌کشد.
🔸جایگاه انسان و خداوند در مواجهه با هوش مصنوعی
اینلوس در مقاله خود به بررسی این موضوع می‌پردازد که چگونه ظهور هوش مصنوعی مفاهیم سنتی درباره جایگاه انسان و خداوند را تحت تأثیر قرار می‌دهد. او مطرح می‌کند که موجودات دیجیتال، به دلیل عدم داشتن غرایز حیوانی و ویژگی‌های انسانی، ممکن است به شکلی متفاوت با خداوند ارتباط برقرار کنند. این موضوع میتواند به درک عمیق‌تری از مفهوم غیرانسان‌وارگی خداوند منجر شود.
🎯 جمع‌بندی
مقاله Artificial Intelligence and Islamic Theology: An Interview with ChatGPT اثری نوآورانه و تأمل‌برانگیز است که با بهره‌گیری از گفت‌وگویی خیالی، مفاهیم بنیادین الهیات اسلامی را در مواجهه با هوش مصنوعی بررسی می‌کند. این مقاله خواننده را به تفکر درباره آگاهی، احساسات، حقیقت و جایگاه انسان در جهان دیجیتال دعوت می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه فناوری‌های نوین می‌توانند مفاهیم سنتی را به چالش بکشند و به درک عمیق‌تری از الهیات منجر شوند.
📌 مخاطبان هدف
این مقاله برای پژوهشگران و دانشجویان الهیات اسلامی و فلسفهٔ دین، علاقه‌مندان به مباحث میان‌رشته‌ای در حوزهٔ دین و فناوری، متخصصان هوش مصنوعی که به تأثیرات فرهنگی و دینی فناوری علاقه‌مندند و همچنین عموم خوانندگانی که به تأملات فلسفی و دینی دربارهٔ فناوری‌های نوین علاقه دارند پیشنهاد می شود.
🔸🔸معرفی: امین خداپرست
➖➖➖➖➖➖
💟 Inst: Fanoos
🆔 Tele: Fanoos
❤10👎2
🔴 مأموریت سوم دانشگاه در بستر جنگ و بازسازی پس از جنگ
🔸چکیده مقاله
یوری پتروشِنکو و همکارانش در سال ۲۰۲۲ در مقاله ای با عنوان «مأموریت سوم دانشگاه در بستر جنگ و بازسازی پس از جنگ»، به بررسی نقش حیاتی دانشگاه‌ها، به‌ویژه در اوکراین، در شرایط جنگی و نیازهای مبرم جامعه به بازسازی پس از آن پرداختند. تحقیق حاضر به‌خوبی تشریح می‌کند که چگونه دانشگاه‌ها می‌توانند فراتر از مأموریت‌های اصلی خود، به اهداف اجتماعی، اقتصادی و سیاسی کمک کنند.
🔸 مأموریت‌های اصلی دانشگاه‌ها(پیشینه تاریخی)
از منظر تاریخی، دانشگاه‌ها پس از انقلاب آکادمیک قرن نوزدهم دارای دو مأموریت اصلی بودند:
1. آموزش (فعالیت‌های آموزشی)
2. پژوهش (فعالیت‌های علمی)
در اواسط قرن بیستم، با توسعه نهادی دانشگاه‌ها، مأموریتی جدید به‌نام «مأموریت سوم» به این دو مأموریت کلاسیک اضافه شد که به خدمات‌رسانی بیشتر به جامعه اختصاص داشت. مأموریت سوم به خدمت‌رسانی به جامعه و انتقال دانش و فناوری اشاره می‌کند. در زمان جنگ اوکراین، این مأموریت اهمیت بیشتری پیدا کرد و دانشگاه‌ها تلاش کردند تا نیازهای فوری جامعه را برطرف کنند. فعالیت دانشگاه‌های اوکراین در سال اول جنگ نشان داد که آنها قابلیت اجرای عملکردهای مؤثری را در شرایط جنگ دارند که در زمان صلح معمول نیست.
🔸 یافته‌های کلیدی
1. محدودیت‌های مطالعات موجود: تعداد کمی از مقالات به بررسی نقش دانشگاه‌ها در شرایط جنگ پرداخته‌اند (۲۸ مقاله به‌طور جزیی).
2. تحلیل خوشه‌ای: پنج نقش اصلی دانشگاه‌ها در مأموریت سوم شناسایی گردید:
- آموزش مادام‌العمر: کمترین سهم (۲%)
- نقش اجتماعی
- نقش کارآفرینانه: بیشترین تعداد مقالات (۴۳%)
- نقش نوآورانه: ۳۸% از مطالعات به نقش نوآوری دانشگاه توجه دارند.
- نقش سیاسی: شامل رهبری و تأثیرگذاری بر تصمیم‌گیری.
با این حال، تحلیل بیبلیومتریک هیچ خوشه‌ای را به‌طور خاص برای نقش امنیتی دانشگاه یا تأثیر آن در زمینه جنگ و پس از آن شناسایی نکرد.
(بیبلیومتریک، شاخه‌ای از علم‌سنجی است که به مطالعه و سنجش کمی متون علمی، با استفاده از روش‌های آماری و ریاضی می‌پردازد)
🔸 بحث و چشم‌انداز (مأموریت چهارم احتمالی)
این مطالعه نشان می‌دهد که اگر عملکرد دانشگاه‌ها در رابطه با جنگ و بازسازی به‌طور جداگانه مورد بررسی قرار گیرد، ممکن است مأموریت جدیدی (مأموریت چهارم) برای دانشگاه‌ها شکل گیرد. این مأموریت میتواند شامل پیشگیری از جنگ، تضمین امنیت نظامی و آماده‌سازی برای عملیات نظامی باشد.
اینکه آیا این مأموریت به‌طور مستقل شکل خواهد گرفت یا خیر، به وضعیت نظم جهانی پس از پایان جنگ و میزان ایمنی آن بستگی دارد.
یکی از اهداف این مأموریت چهارم احتمالی، تضمین کاربرد عملی آن است تا دانشگاه‌ها به نهادهایی تبدیل شوند که به افزایش اثربخشی سیستم‌های امنیتی ملی و منطقه‌ای، کمک به صلح‌سازی، توقف جنگ‌ها، کاهش پیامدهای منفی آنها و تسریع در فرآیند بازسازی پس از جنگ و کمک به بهبود روانی جامعه یاری رسانند.
🔸 نتیجه‌گیری
نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که نقش دانشگاه‌ها در سال‌های جنگ و پس از جنگ به‌طور کافی مورد تحقیق و توسعه قرار نگرفته است. با این حال، جنگ در اوکراین اهمیت این موضوع را به‌خوبی تأیید کرد، زیرا دانشگاه‌ها نه‌تنها مشارکت‌کنندگان مستقیم و فعال در جنگ هستند، بلکه می‌توانند به‌عنوان بازیگران واقعی و مهمی در فرآیند بازسازی همه جانبه پس از جنگ نقش‌آفرینی کنند.
🔸🔸معرفی: الیناز احمدی لاریجانی
➖➖➖➖➖➖
💟 Inst: Fanoos
🆔 Tele: Fanoos
🔸چکیده مقاله
یوری پتروشِنکو و همکارانش در سال ۲۰۲۲ در مقاله ای با عنوان «مأموریت سوم دانشگاه در بستر جنگ و بازسازی پس از جنگ»، به بررسی نقش حیاتی دانشگاه‌ها، به‌ویژه در اوکراین، در شرایط جنگی و نیازهای مبرم جامعه به بازسازی پس از آن پرداختند. تحقیق حاضر به‌خوبی تشریح می‌کند که چگونه دانشگاه‌ها می‌توانند فراتر از مأموریت‌های اصلی خود، به اهداف اجتماعی، اقتصادی و سیاسی کمک کنند.
🔸 مأموریت‌های اصلی دانشگاه‌ها(پیشینه تاریخی)
از منظر تاریخی، دانشگاه‌ها پس از انقلاب آکادمیک قرن نوزدهم دارای دو مأموریت اصلی بودند:
1. آموزش (فعالیت‌های آموزشی)
2. پژوهش (فعالیت‌های علمی)
در اواسط قرن بیستم، با توسعه نهادی دانشگاه‌ها، مأموریتی جدید به‌نام «مأموریت سوم» به این دو مأموریت کلاسیک اضافه شد که به خدمات‌رسانی بیشتر به جامعه اختصاص داشت. مأموریت سوم به خدمت‌رسانی به جامعه و انتقال دانش و فناوری اشاره می‌کند. در زمان جنگ اوکراین، این مأموریت اهمیت بیشتری پیدا کرد و دانشگاه‌ها تلاش کردند تا نیازهای فوری جامعه را برطرف کنند. فعالیت دانشگاه‌های اوکراین در سال اول جنگ نشان داد که آنها قابلیت اجرای عملکردهای مؤثری را در شرایط جنگ دارند که در زمان صلح معمول نیست.
🔸 یافته‌های کلیدی
1. محدودیت‌های مطالعات موجود: تعداد کمی از مقالات به بررسی نقش دانشگاه‌ها در شرایط جنگ پرداخته‌اند (۲۸ مقاله به‌طور جزیی).
2. تحلیل خوشه‌ای: پنج نقش اصلی دانشگاه‌ها در مأموریت سوم شناسایی گردید:
- آموزش مادام‌العمر: کمترین سهم (۲%)
- نقش اجتماعی
- نقش کارآفرینانه: بیشترین تعداد مقالات (۴۳%)
- نقش نوآورانه: ۳۸% از مطالعات به نقش نوآوری دانشگاه توجه دارند.
- نقش سیاسی: شامل رهبری و تأثیرگذاری بر تصمیم‌گیری.
با این حال، تحلیل بیبلیومتریک هیچ خوشه‌ای را به‌طور خاص برای نقش امنیتی دانشگاه یا تأثیر آن در زمینه جنگ و پس از آن شناسایی نکرد.
(بیبلیومتریک، شاخه‌ای از علم‌سنجی است که به مطالعه و سنجش کمی متون علمی، با استفاده از روش‌های آماری و ریاضی می‌پردازد)
🔸 بحث و چشم‌انداز (مأموریت چهارم احتمالی)
این مطالعه نشان می‌دهد که اگر عملکرد دانشگاه‌ها در رابطه با جنگ و بازسازی به‌طور جداگانه مورد بررسی قرار گیرد، ممکن است مأموریت جدیدی (مأموریت چهارم) برای دانشگاه‌ها شکل گیرد. این مأموریت میتواند شامل پیشگیری از جنگ، تضمین امنیت نظامی و آماده‌سازی برای عملیات نظامی باشد.
اینکه آیا این مأموریت به‌طور مستقل شکل خواهد گرفت یا خیر، به وضعیت نظم جهانی پس از پایان جنگ و میزان ایمنی آن بستگی دارد.
یکی از اهداف این مأموریت چهارم احتمالی، تضمین کاربرد عملی آن است تا دانشگاه‌ها به نهادهایی تبدیل شوند که به افزایش اثربخشی سیستم‌های امنیتی ملی و منطقه‌ای، کمک به صلح‌سازی، توقف جنگ‌ها، کاهش پیامدهای منفی آنها و تسریع در فرآیند بازسازی پس از جنگ و کمک به بهبود روانی جامعه یاری رسانند.
🔸 نتیجه‌گیری
نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که نقش دانشگاه‌ها در سال‌های جنگ و پس از جنگ به‌طور کافی مورد تحقیق و توسعه قرار نگرفته است. با این حال، جنگ در اوکراین اهمیت این موضوع را به‌خوبی تأیید کرد، زیرا دانشگاه‌ها نه‌تنها مشارکت‌کنندگان مستقیم و فعال در جنگ هستند، بلکه می‌توانند به‌عنوان بازیگران واقعی و مهمی در فرآیند بازسازی همه جانبه پس از جنگ نقش‌آفرینی کنند.
🔸🔸معرفی: الیناز احمدی لاریجانی
➖➖➖➖➖➖
💟 Inst: Fanoos
🆔 Tele: Fanoos
❤7👎1👏1
🔴 آیا می‌توان در عصر پساانسانیت به جاودانگی مجازی دست یافت؟
🔶 موضوع اصلی کتاب
کتاب Virtual Immortality: God, Evolution, and the Singularity in Post- and Transhumanism نوشته‌ی اولیور کروگر اثری پژوهشی و میان‌رشته‌ای است که چشم‌انداز «پساانسانیت» و «ترنس‌انسانیت» را در پرتو سه مفهوم اصلی–خدا، تکامل و تکینگی (Singularity)–تحلیل می‌کند. کروگر ابتدا مباحث مربوط به تکامل زیستی و نقش انسان در فرایندهای تغییر تدریجی را مرور می‌کند و سپس می‌پرسد: «چگونه ایده‌ی «جاودانگی دیجیتال» در اندیشه‌ی پست‌انسان‌گرایان و ترنس‌انسان‌گرایان شکل گرفته و چه پیش‌زمینه‌های فلسفی، تاریخی و دینی دارد؟».
🔶 محورهای اصلی کتاب
🔸مجازیت و جاودانگی
کروگر در فصل نخست با تعریف «مجازیّت» (Virtuality) رابطه‌ی آن با مفهوم زمان، مکان و جسمانیت را بررسی می‌کند. او نشان می‌دهد که چگونه فناوری‌های رسانه‌ای و واقعیت افزوده (AR) بستر شکل‌گیری رؤیاهای جاودانگی دیجیتال را فراهم کرده‌اند و این رؤیاها با سنت‌های دینی درباره‌ی زندگی پس از مرگ در تضاد یا تعامل هستند.
🔸 پیشینه فکری پسا-انسانیت و ترنس‌انسانیت
در فصل چهارم، کروگر «پساانسان‌گرایی» (Posthumanism) و «ترنس‌انسان‌گرایی» (Transhumanism) را از منظر تاریخ اندیشه معرفی می‌کند. او تأکید می‌کند که این گرایش‌ها با آثار پیشگامانی همچون راو کرزویل، نیک بوستروم و فرانک تایپلر گره خورده‌اند که می‌خواهند انسان را به کمک فناوری‌های پیشرفته – از هوش مصنوعی تا بیوانفورماتیک – فراتر از محدودیت‌های زیستی بالفعل برسانند.
🔸 تکینگی، اَبَرهوش و جاودانگی
کروگر به مفهوم «تکینگی» (Singularity) می‌پردازد: نقطه‌ای که در آن هوش مصنوعی از توانایی انسان فراتر رفته و بتواند خود را بازطراحی کند. او در این بخش پیش‌بینی‌های کورزویل را شرح می‌دهد که «تکینگی» میتواند سرآغاز یک «ابرهوش فرازمینی» باشد که انسان‌ها را در قالب داده یا «ذرات هوشمند» برای همیشه زنده نگه دارد. این بخش، نقطه تقاطع فناوری با مباحث الهیاتی است که کوشیده‌اند برای این رؤیاها چارچوب معنوی بسازند.
🔸تکوّن انسان و نقش مذهب
کروگر در فصل هفتم بررسی می‌کند که چگونه ایده‌ی «توسعه‌ی اقتصادی» و مفاهیم «پیشرفت سکولار» در مقابل «تاریخ نجات مسیحی» قرار می‌گیرند. او نشان می‌دهد که برخی منتقدان، جهش‌های فناورانه را ادامه‌ی روایات ظهور منجی در بسیاری از سنت‌های دینی می‌دانند. همچنین مفهوم “اتمام روبرو شدن با خدا” (The End of the Affronts) را از منظر مسیحیت مورد بحث قرار می‌دهد و پرسش می‌کند: «آیا فناوری به ما نزدیک‌تر شدن به خداوند را می‌دهد یا برعکس، خدا تنها در لمس دنیایی فراتر از فناوری معنا دارد؟»
🎯 جمع‌بندی
کتاب Virtual Immortality اثری میان‌رشته‌ای است که با به‌کارگیری دانش دینی (الهیات)، فلسفه تکامل و مباحث آینده‌شناسانه در پسا-انسان‌گرایی، چشم‌اندازی انتقادی نسبت به وعده‌های «جاودانگی دیجیتال» ارائه می‌کند. کروگر نشان می‌دهد که این رؤیاها ریشه در نگرش‌های تاریخی به فنا و زندگی پس از مرگ دارند و فناوری‌های کنونی فقط ابزارهایی برای تعمیق یا بازتولید این تمایلات بوده‌اند. او همچنین هشدار می‌دهد که اگر تنها به سوی تکنولوژی بی‌توجه به چارچوب اخلاقی–دینی برویم، ممکن است معنا و هویتِ انسانی را به بهای اندیشه‌ی فناپذیری از دست دهیم.
📌 مخاطبان هدف
1️⃣ پژوهشگران الهیات و مطالعات دینی که می‌خواهند با دیدگاهی نوین نسبت به تأثیر فناوری بر مفاهیم دینی آشنا شوند.
2️⃣ جامعه‌شناسان دین و فرهنگ که علاقه‌مند به تحلیل پدیده‌های مجازی و معنویتی دیجیتال در عصر معاصر هستند.
3️⃣ فلسفه‌پژوهان فناوری و اخلاق‌دانان که دغدغه‌ی تأثیرات تکینگی و هوش مصنوعی بر ارزش‌های انسانی را دارند.
4️⃣ علاقه‌مندان به مباحث پساانسان‌گرایی و ترنس‌انسان‌گرایی که می‌خواهند تصویری منسجم از پیشینه، پیشرفت‌ها و پیامدهای آینده‌شناسی در این حوزه داشته باشند.
🔸🔸معرفی: امین خداپرست
➖➖➖➖➖➖
💟 Inst: Fanoos
🆔 Tele: Fanoos
🔶 موضوع اصلی کتاب
کتاب Virtual Immortality: God, Evolution, and the Singularity in Post- and Transhumanism نوشته‌ی اولیور کروگر اثری پژوهشی و میان‌رشته‌ای است که چشم‌انداز «پساانسانیت» و «ترنس‌انسانیت» را در پرتو سه مفهوم اصلی–خدا، تکامل و تکینگی (Singularity)–تحلیل می‌کند. کروگر ابتدا مباحث مربوط به تکامل زیستی و نقش انسان در فرایندهای تغییر تدریجی را مرور می‌کند و سپس می‌پرسد: «چگونه ایده‌ی «جاودانگی دیجیتال» در اندیشه‌ی پست‌انسان‌گرایان و ترنس‌انسان‌گرایان شکل گرفته و چه پیش‌زمینه‌های فلسفی، تاریخی و دینی دارد؟».
🔶 محورهای اصلی کتاب
🔸مجازیت و جاودانگی
کروگر در فصل نخست با تعریف «مجازیّت» (Virtuality) رابطه‌ی آن با مفهوم زمان، مکان و جسمانیت را بررسی می‌کند. او نشان می‌دهد که چگونه فناوری‌های رسانه‌ای و واقعیت افزوده (AR) بستر شکل‌گیری رؤیاهای جاودانگی دیجیتال را فراهم کرده‌اند و این رؤیاها با سنت‌های دینی درباره‌ی زندگی پس از مرگ در تضاد یا تعامل هستند.
🔸 پیشینه فکری پسا-انسانیت و ترنس‌انسانیت
در فصل چهارم، کروگر «پساانسان‌گرایی» (Posthumanism) و «ترنس‌انسان‌گرایی» (Transhumanism) را از منظر تاریخ اندیشه معرفی می‌کند. او تأکید می‌کند که این گرایش‌ها با آثار پیشگامانی همچون راو کرزویل، نیک بوستروم و فرانک تایپلر گره خورده‌اند که می‌خواهند انسان را به کمک فناوری‌های پیشرفته – از هوش مصنوعی تا بیوانفورماتیک – فراتر از محدودیت‌های زیستی بالفعل برسانند.
🔸 تکینگی، اَبَرهوش و جاودانگی
کروگر به مفهوم «تکینگی» (Singularity) می‌پردازد: نقطه‌ای که در آن هوش مصنوعی از توانایی انسان فراتر رفته و بتواند خود را بازطراحی کند. او در این بخش پیش‌بینی‌های کورزویل را شرح می‌دهد که «تکینگی» میتواند سرآغاز یک «ابرهوش فرازمینی» باشد که انسان‌ها را در قالب داده یا «ذرات هوشمند» برای همیشه زنده نگه دارد. این بخش، نقطه تقاطع فناوری با مباحث الهیاتی است که کوشیده‌اند برای این رؤیاها چارچوب معنوی بسازند.
🔸تکوّن انسان و نقش مذهب
کروگر در فصل هفتم بررسی می‌کند که چگونه ایده‌ی «توسعه‌ی اقتصادی» و مفاهیم «پیشرفت سکولار» در مقابل «تاریخ نجات مسیحی» قرار می‌گیرند. او نشان می‌دهد که برخی منتقدان، جهش‌های فناورانه را ادامه‌ی روایات ظهور منجی در بسیاری از سنت‌های دینی می‌دانند. همچنین مفهوم “اتمام روبرو شدن با خدا” (The End of the Affronts) را از منظر مسیحیت مورد بحث قرار می‌دهد و پرسش می‌کند: «آیا فناوری به ما نزدیک‌تر شدن به خداوند را می‌دهد یا برعکس، خدا تنها در لمس دنیایی فراتر از فناوری معنا دارد؟»
🎯 جمع‌بندی
کتاب Virtual Immortality اثری میان‌رشته‌ای است که با به‌کارگیری دانش دینی (الهیات)، فلسفه تکامل و مباحث آینده‌شناسانه در پسا-انسان‌گرایی، چشم‌اندازی انتقادی نسبت به وعده‌های «جاودانگی دیجیتال» ارائه می‌کند. کروگر نشان می‌دهد که این رؤیاها ریشه در نگرش‌های تاریخی به فنا و زندگی پس از مرگ دارند و فناوری‌های کنونی فقط ابزارهایی برای تعمیق یا بازتولید این تمایلات بوده‌اند. او همچنین هشدار می‌دهد که اگر تنها به سوی تکنولوژی بی‌توجه به چارچوب اخلاقی–دینی برویم، ممکن است معنا و هویتِ انسانی را به بهای اندیشه‌ی فناپذیری از دست دهیم.
📌 مخاطبان هدف
1️⃣ پژوهشگران الهیات و مطالعات دینی که می‌خواهند با دیدگاهی نوین نسبت به تأثیر فناوری بر مفاهیم دینی آشنا شوند.
2️⃣ جامعه‌شناسان دین و فرهنگ که علاقه‌مند به تحلیل پدیده‌های مجازی و معنویتی دیجیتال در عصر معاصر هستند.
3️⃣ فلسفه‌پژوهان فناوری و اخلاق‌دانان که دغدغه‌ی تأثیرات تکینگی و هوش مصنوعی بر ارزش‌های انسانی را دارند.
4️⃣ علاقه‌مندان به مباحث پساانسان‌گرایی و ترنس‌انسان‌گرایی که می‌خواهند تصویری منسجم از پیشینه، پیشرفت‌ها و پیامدهای آینده‌شناسی در این حوزه داشته باشند.
🔸🔸معرفی: امین خداپرست
➖➖➖➖➖➖
💟 Inst: Fanoos
🆔 Tele: Fanoos
👍7❤3
🔴 جنگ و دانشگاه : تاثیرات عمیق بر دانشجویان و پرسنل
🔸 موضوع مقاله
در سال ۲۰۲۳ آنتون کُراپُف و همکارانش به بررسی تأثیر جنگ روسیه و اوکراین بر سلامت روانی و احساسی دانشجویان و کارکنان دانشگاه‌ها پرداختند.
🔸 چکیده
در تاریخ ۲۴ فوریه ۲۰۲۲، روسیه به اوکراین حمله کرد و این اقدام منجر به ایجاد جدی ترین درگیری نظامی در اروپای مرکزی از سال ۱۹۴۵ شد. تا میانه ی ماه می ۲۰۲۲، هزاران غیرنظامی اوکراینی کشته یا زخمی شده و میلیون‌ها نفر آواره شدند. نویسندگان این مقاله مدعی آن هستند که این تحقیق برای اولین بار به بررسی آثار این جنگ بر وضعیت روانی و عاطفی دانشجویان و کارکنان دانشگاه‌ها می‌پردازد.
🔸 روش‌شناسی
برای گردآوری داده‌ها، از یک روش نمونه‌گیری غیرتصادفی استفاده شد که به جمع‌آوری اطلاعات آنلاین از دانشجویان و کارکنان چهار دانشگاه از تاریخ ۵ تا ۱۷ می ۲۰۲۲ پرداخت. از چهار ابزار معتبر برای جمع آوری اطلاعات در زمینه میزان ترس از جنگ، تاب‌آوری، خستگی و تنهایی استفاده شد و همچنین اطلاعاتی درباره مصرف مواد و رفتارهای تغذیه ای جمع‌آوری شد.
🔸 نتایج
- تأثیرات روانی: بیشتر شرکت‌کنندگان (۹۷.۸٪) از بدتر شدن وضعیت روانی خود خبر دادند، از جمله:
- افسردگی (۸۴.۳٪)
- خستگی (۸۶.۷٪)
- تنهایی (۵۱.۸٪)
- خشم (۷۶.۹٪)
- تفاوت‌ها: دانشجویان بیشتر از کارکنان دچار این مشکلات شدند و زنان نسبت به مردان بیشتر تحت تأثیر قرار گرفتند.
- مصرف مواد: افزایش مصرف مواد مانند سیگار، الکل و داروهای آرام‌بخش مشاهده شد و میزان مصرف این مواد با تنهایی مرتبط با ترس، فرسودگی و تاب اوری افزایش یافت.
- با این حال علیرغم این شرایط، حدود ۱۲.۷٪ از افراد ادعا کردند که جنگ تأثیری بر آنها نداشته است.
🔸 نتیجه‌گیری
یافته‌های این مطالعه نشان می‌دهد که جنگ به شدت بر سلامت روانی و عاطفی دانشجویان تأثیر گذاشته است. با اینکه این مطالعه محدود به زمان و مکان خاصی بوده، اما نتایج تأثیرات منفی جنگ را بر سلامت روان و احساسات دیگر افراد تأیید می‌کند. محققان این پژوهش بر این باور هستند که بررسی تأثیرات طولانی‌مدت جنگ بر سلامت و رفاه غیرنظامیان به ویژه دانشجویان ضروری است.
🔸🔸معرفی: الیناز احمدی لاریجانی
➖➖➖➖➖➖
💟 Inst: Fanoos
🆔 Tele: Fanoos
🔸 موضوع مقاله
در سال ۲۰۲۳ آنتون کُراپُف و همکارانش به بررسی تأثیر جنگ روسیه و اوکراین بر سلامت روانی و احساسی دانشجویان و کارکنان دانشگاه‌ها پرداختند.
🔸 چکیده
در تاریخ ۲۴ فوریه ۲۰۲۲، روسیه به اوکراین حمله کرد و این اقدام منجر به ایجاد جدی ترین درگیری نظامی در اروپای مرکزی از سال ۱۹۴۵ شد. تا میانه ی ماه می ۲۰۲۲، هزاران غیرنظامی اوکراینی کشته یا زخمی شده و میلیون‌ها نفر آواره شدند. نویسندگان این مقاله مدعی آن هستند که این تحقیق برای اولین بار به بررسی آثار این جنگ بر وضعیت روانی و عاطفی دانشجویان و کارکنان دانشگاه‌ها می‌پردازد.
🔸 روش‌شناسی
برای گردآوری داده‌ها، از یک روش نمونه‌گیری غیرتصادفی استفاده شد که به جمع‌آوری اطلاعات آنلاین از دانشجویان و کارکنان چهار دانشگاه از تاریخ ۵ تا ۱۷ می ۲۰۲۲ پرداخت. از چهار ابزار معتبر برای جمع آوری اطلاعات در زمینه میزان ترس از جنگ، تاب‌آوری، خستگی و تنهایی استفاده شد و همچنین اطلاعاتی درباره مصرف مواد و رفتارهای تغذیه ای جمع‌آوری شد.
🔸 نتایج
- تأثیرات روانی: بیشتر شرکت‌کنندگان (۹۷.۸٪) از بدتر شدن وضعیت روانی خود خبر دادند، از جمله:
- افسردگی (۸۴.۳٪)
- خستگی (۸۶.۷٪)
- تنهایی (۵۱.۸٪)
- خشم (۷۶.۹٪)
- تفاوت‌ها: دانشجویان بیشتر از کارکنان دچار این مشکلات شدند و زنان نسبت به مردان بیشتر تحت تأثیر قرار گرفتند.
- مصرف مواد: افزایش مصرف مواد مانند سیگار، الکل و داروهای آرام‌بخش مشاهده شد و میزان مصرف این مواد با تنهایی مرتبط با ترس، فرسودگی و تاب اوری افزایش یافت.
- با این حال علیرغم این شرایط، حدود ۱۲.۷٪ از افراد ادعا کردند که جنگ تأثیری بر آنها نداشته است.
🔸 نتیجه‌گیری
یافته‌های این مطالعه نشان می‌دهد که جنگ به شدت بر سلامت روانی و عاطفی دانشجویان تأثیر گذاشته است. با اینکه این مطالعه محدود به زمان و مکان خاصی بوده، اما نتایج تأثیرات منفی جنگ را بر سلامت روان و احساسات دیگر افراد تأیید می‌کند. محققان این پژوهش بر این باور هستند که بررسی تأثیرات طولانی‌مدت جنگ بر سلامت و رفاه غیرنظامیان به ویژه دانشجویان ضروری است.
🔸🔸معرفی: الیناز احمدی لاریجانی
➖➖➖➖➖➖
💟 Inst: Fanoos
🆔 Tele: Fanoos
❤7👏2
Forwarded from Fanoos | فانوس
🔴 کاندید
📚 باشگاه کتابخوانی شریف
📌 موضوع: الهیات از منظر فیزیک و علوم شناختی
🔸 برگزارکننده: مدرسه بین‌المللی فانوس
🏢 مکان: مجتمع خدمات فناوری دانشگاه صنعتی شریف اتاق ۳۰۵
⏰ زمان: ۱۵ بهمن ۱۴۰۳ الی آبان ۱۴۰۴
💢 حضور برای عموم آزاد است.
⏰ ساعت ۱۶ الی ۱۸
💢 جهت حضور به آیدی یا شماره زیر پیام ارسال کنید:
🆔 @AliMahmoudabadi
📱09336731178
➖➖➖➖
💟 Fanoos
🆔 Fanoos
📚 باشگاه کتابخوانی شریف
📌 موضوع: الهیات از منظر فیزیک و علوم شناختی
🔸 برگزارکننده: مدرسه بین‌المللی فانوس
🏢 مکان: مجتمع خدمات فناوری دانشگاه صنعتی شریف اتاق ۳۰۵
⏰ زمان: ۱۵ بهمن ۱۴۰۳ الی آبان ۱۴۰۴
💢 حضور برای عموم آزاد است.
⏰ ساعت ۱۶ الی ۱۸
💢 جهت حضور به آیدی یا شماره زیر پیام ارسال کنید:
🆔 @AliMahmoudabadi
📱09336731178
➖➖➖➖
💟 Fanoos
🆔 Fanoos
❤2👍1👏1
🔴 آیا هوش مصنوعی میتواند شرارت را تقویت کند؟
🔶 موضوع اصلی کتاب
کتاب AI and Sin: How Today’s Technology Motivates Evil نوشته‌ی کریستوفر ریلی، تلاشی میان‌رشته‌ای در تلاقی الهیات مسیحی، اخلاق و فناوری دیجیتال است. ریلی، کشیش و پژوهشگر حوزه الهیات در مؤسسه‌های معتبری چون دانشگاه نوتردام، در این اثر بررسی می‌کند که چگونه هوش مصنوعی و سامانه‌های الگوریتمی—از موتورهای جست‌وجو تا شبکه‌های اجتماعی و سیستم‌های توصیه‌گر—نه تنها ابزارهای بی‌طرف نیستند، بلکه می‌توانند به عنوان محرکی برای گناهان هفتگانه یا انواع دیگر رفتارهای غیراخلاقی عمل کنند. او می‌پرسد: «آیا فناوری امروزی صرفاً وسیله‌ای برای تسهیل زندگی است یا در لایه‌های پنهان خود، مکانیزم‌هایی برای اغواگری و تشویق به شرارت را در خود جای داده؟»
🔶 محورهای اصلی کتاب
🔸 مکانیسم‌های دیجیتال و گناهان هفتگانه
ریلی در فصول ابتدایی، هفت گناه معمول در سنت مسیحی را شناسایی می‌کند—غرور، حرص، هوس، حسد، پرخوری، عصبانیت و تنبلی—و نشان می‌دهد چگونه طراحی الگوریتمیِ سازمان‌های بزرگ تکنولوژی میتواند افراد را به سوی هر یک از این گناهان سوق دهد. به عنوان مثال:
🔻غرور (Vanity): پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی با مکانیزم «لایک» و «فالوئر» باعث می‌شوند کاربران به دنبال جلب توجه و تایید جمعی باشند.
🔻حرص (Greed): پیشنهادات خرید هوشمند و تبلیغات هدفمند، تمایل افراد به مصرف بیش از حد را تشدید می‌کند.
🔻هوس (Lust): سامانه‌های توصیه ویدئو و محتواهای جنسی‌محور، انگیزه‌ی هوس‌بازی دیجیتال را تقویت می‌کنند.
🔸 گناه ساختاری در عصر الگوریتم
در این بخش، ریلی مفهوم «گناه ساختاری» را از نگاه الهیات اجتماعی وارد بحث می‌کند. او نشان می‌دهد که وقتی فناوری به عنوان نهادی اجتماعی عمل می‌کند—یعنی الگوریتم‌ها تصمیم‌گیرندگان اصلی در ارائه محتوا، نمایش تبلیغات و حتی تنظیم قیمت‌ها باشند—امکان دارد گناه (به شکل تبعیض، نفرت‌پراکنی یا شتاب در مصرف) به صورت نهادینه و خودکار تولید شود. نتیجه این می‌شود که گناه فردی فراتر رفته و به ساختارهای فناورانه منتقل می‌شود.
🔸 از دست دادن هویت اخلاقی و روابط انسانی
ریلی استدلال می‌کند که تعامل مداوم با سیستم‌های هوش مصنوعی، انسان را به «کاربر» یا «داده» تقلیل می‌دهد و پیوند شخص با خدا و دیگران را تضعیف می‌کند. او از آموزه‌های سنت آگوستین و توماس آکویناس بهره می‌برد تا نشان دهد چگونه تمدن دیجیتال میتواند حس مسئولیت‌پذیری اخلاقی، هم‌بستگی اجتماعی و شفقت را به مخاطره بیندازد.
🔸 چالش‌های اخلاقی در طراحی و نشر AI
در این بخش، کتاب به مسائل فنی و سیاست‌های شرکتی می‌پردازد:
1️⃣ شفافیت الگوریتمی (Algorithmic Transparency): آیا کاربران می‌دانند چرا بعضی محتواها به آنها نشان داده می‌شود؟
2️⃣ مسئولیت‌پذیری توسعه‌دهندگان (Developer Accountability): شرکت‌های فعال در حوزه AI چگونه می‌توانند از ایجاد «منطق مجرمانه» یا «گناه سازمان‌یافته» جلوگیری کنند؟
3️⃣ تبعیض داده‌ای (Data Bias): وقتی الگوریتم‌ها بر پایه داده‌های ناصحیح یا نابرابر آموزش داده شوند، چه نوع گناه و ظلم اجتماعی را بازتولید می‌کنند؟
🔸 پیشنهادهای الهیات مسیحی برای مقابله با گناه دیجیتال
در فصول پایانی، ریلی با تکیه بر اصول اخلاق مسیحی—مانند عشق به همسایه، توبه، فضیلت‌پروری و حق آزادی اراده—چند راهکار پیشنهاد می‌کند:
1️⃣ نورافشانی معنوی (Spiritual Illumination): فائق آمدن بر وسوسه‌های دیجیتال با توجه به دعا و مراقبه.
2️⃣ پالایش تکنیکی (Technical Purification): طراحیِ مجدد الگوریتم‌ها بر اساس معیارهای اخلاقی؛ مانند قرار دادن «وقفه اخلاقی» (Ethical Brake) برای جلوگیری از انتشار فوری محتوای مسموم.
3️⃣ ایجاد نهادهای نظارتی الهیاتی (Theological Oversight): مشارکت کلیسا یا مراکز دینی در فرایند تنظیم و سیاست‌گذاری فناوری‌های هوش مصنوعی.
🎯 جمع‌بندی
این کتاب اثری انتقادی، ولی در عین حال امیدبخش است که خواننده را به تأمل در این دعوت می‌کند که فناوری، اگر بی‌نظارتی و بی‌تامل رها شود، نه تنها زندگی ما را آسان‌تر نمی‌کند، بلکه میتواند ابزاری برای تسهیل گناه و دوری از ارزش‌های انسانی شود.
ریلی با ادبیات دینی و فلسفی، خواننده را به یک مجادله اخلاقی فرا می‌خواند:
آیا حاضر هستیم در طراحی AI، عدالت و انسانیت را مقدم بر سود و کارآمدی کنیم؟
چگونه به عنوان فردِ ایمان‌دار یا شهروندِ مسئول، در برابر «گناه ساختاری» مقاومت کنیم؟
📌 مخاطبان هدف
این کتاب برای علاقه‌مندان به اخلاق فناوری، مطالعات دینی، فلسفه تکنولوژی و پژوهشگران میان‌رشته‌ای در حوزه‌ی الهیات، علوم رایانه و کسانی که دغدغه‌ی اخلاق در طراحی فناوری و تأثیرات معنوی زیست دیجیتال را دارند، منبعی الهام‌بخش و عمیق خواهد بود.
🔸🔸معرفی: امین خداپرست
➖➖➖➖➖➖
💟 Inst: Fanoos
🆔 Tele: Fanoos
🔶 موضوع اصلی کتاب
کتاب AI and Sin: How Today’s Technology Motivates Evil نوشته‌ی کریستوفر ریلی، تلاشی میان‌رشته‌ای در تلاقی الهیات مسیحی، اخلاق و فناوری دیجیتال است. ریلی، کشیش و پژوهشگر حوزه الهیات در مؤسسه‌های معتبری چون دانشگاه نوتردام، در این اثر بررسی می‌کند که چگونه هوش مصنوعی و سامانه‌های الگوریتمی—از موتورهای جست‌وجو تا شبکه‌های اجتماعی و سیستم‌های توصیه‌گر—نه تنها ابزارهای بی‌طرف نیستند، بلکه می‌توانند به عنوان محرکی برای گناهان هفتگانه یا انواع دیگر رفتارهای غیراخلاقی عمل کنند. او می‌پرسد: «آیا فناوری امروزی صرفاً وسیله‌ای برای تسهیل زندگی است یا در لایه‌های پنهان خود، مکانیزم‌هایی برای اغواگری و تشویق به شرارت را در خود جای داده؟»
🔶 محورهای اصلی کتاب
🔸 مکانیسم‌های دیجیتال و گناهان هفتگانه
ریلی در فصول ابتدایی، هفت گناه معمول در سنت مسیحی را شناسایی می‌کند—غرور، حرص، هوس، حسد، پرخوری، عصبانیت و تنبلی—و نشان می‌دهد چگونه طراحی الگوریتمیِ سازمان‌های بزرگ تکنولوژی میتواند افراد را به سوی هر یک از این گناهان سوق دهد. به عنوان مثال:
🔻غرور (Vanity): پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی با مکانیزم «لایک» و «فالوئر» باعث می‌شوند کاربران به دنبال جلب توجه و تایید جمعی باشند.
🔻حرص (Greed): پیشنهادات خرید هوشمند و تبلیغات هدفمند، تمایل افراد به مصرف بیش از حد را تشدید می‌کند.
🔻هوس (Lust): سامانه‌های توصیه ویدئو و محتواهای جنسی‌محور، انگیزه‌ی هوس‌بازی دیجیتال را تقویت می‌کنند.
🔸 گناه ساختاری در عصر الگوریتم
در این بخش، ریلی مفهوم «گناه ساختاری» را از نگاه الهیات اجتماعی وارد بحث می‌کند. او نشان می‌دهد که وقتی فناوری به عنوان نهادی اجتماعی عمل می‌کند—یعنی الگوریتم‌ها تصمیم‌گیرندگان اصلی در ارائه محتوا، نمایش تبلیغات و حتی تنظیم قیمت‌ها باشند—امکان دارد گناه (به شکل تبعیض، نفرت‌پراکنی یا شتاب در مصرف) به صورت نهادینه و خودکار تولید شود. نتیجه این می‌شود که گناه فردی فراتر رفته و به ساختارهای فناورانه منتقل می‌شود.
🔸 از دست دادن هویت اخلاقی و روابط انسانی
ریلی استدلال می‌کند که تعامل مداوم با سیستم‌های هوش مصنوعی، انسان را به «کاربر» یا «داده» تقلیل می‌دهد و پیوند شخص با خدا و دیگران را تضعیف می‌کند. او از آموزه‌های سنت آگوستین و توماس آکویناس بهره می‌برد تا نشان دهد چگونه تمدن دیجیتال میتواند حس مسئولیت‌پذیری اخلاقی، هم‌بستگی اجتماعی و شفقت را به مخاطره بیندازد.
🔸 چالش‌های اخلاقی در طراحی و نشر AI
در این بخش، کتاب به مسائل فنی و سیاست‌های شرکتی می‌پردازد:
1️⃣ شفافیت الگوریتمی (Algorithmic Transparency): آیا کاربران می‌دانند چرا بعضی محتواها به آنها نشان داده می‌شود؟
2️⃣ مسئولیت‌پذیری توسعه‌دهندگان (Developer Accountability): شرکت‌های فعال در حوزه AI چگونه می‌توانند از ایجاد «منطق مجرمانه» یا «گناه سازمان‌یافته» جلوگیری کنند؟
3️⃣ تبعیض داده‌ای (Data Bias): وقتی الگوریتم‌ها بر پایه داده‌های ناصحیح یا نابرابر آموزش داده شوند، چه نوع گناه و ظلم اجتماعی را بازتولید می‌کنند؟
🔸 پیشنهادهای الهیات مسیحی برای مقابله با گناه دیجیتال
در فصول پایانی، ریلی با تکیه بر اصول اخلاق مسیحی—مانند عشق به همسایه، توبه، فضیلت‌پروری و حق آزادی اراده—چند راهکار پیشنهاد می‌کند:
1️⃣ نورافشانی معنوی (Spiritual Illumination): فائق آمدن بر وسوسه‌های دیجیتال با توجه به دعا و مراقبه.
2️⃣ پالایش تکنیکی (Technical Purification): طراحیِ مجدد الگوریتم‌ها بر اساس معیارهای اخلاقی؛ مانند قرار دادن «وقفه اخلاقی» (Ethical Brake) برای جلوگیری از انتشار فوری محتوای مسموم.
3️⃣ ایجاد نهادهای نظارتی الهیاتی (Theological Oversight): مشارکت کلیسا یا مراکز دینی در فرایند تنظیم و سیاست‌گذاری فناوری‌های هوش مصنوعی.
🎯 جمع‌بندی
این کتاب اثری انتقادی، ولی در عین حال امیدبخش است که خواننده را به تأمل در این دعوت می‌کند که فناوری، اگر بی‌نظارتی و بی‌تامل رها شود، نه تنها زندگی ما را آسان‌تر نمی‌کند، بلکه میتواند ابزاری برای تسهیل گناه و دوری از ارزش‌های انسانی شود.
ریلی با ادبیات دینی و فلسفی، خواننده را به یک مجادله اخلاقی فرا می‌خواند:
آیا حاضر هستیم در طراحی AI، عدالت و انسانیت را مقدم بر سود و کارآمدی کنیم؟
چگونه به عنوان فردِ ایمان‌دار یا شهروندِ مسئول، در برابر «گناه ساختاری» مقاومت کنیم؟
📌 مخاطبان هدف
این کتاب برای علاقه‌مندان به اخلاق فناوری، مطالعات دینی، فلسفه تکنولوژی و پژوهشگران میان‌رشته‌ای در حوزه‌ی الهیات، علوم رایانه و کسانی که دغدغه‌ی اخلاق در طراحی فناوری و تأثیرات معنوی زیست دیجیتال را دارند، منبعی الهام‌بخش و عمیق خواهد بود.
🔸🔸معرفی: امین خداپرست
➖➖➖➖➖➖
💟 Inst: Fanoos
🆔 Tele: Fanoos
👏8❤4👎2
🔴 کاندید
📚 باشگاه کتابخوانی شریف
8⃣ جلسه هشتم
🔸سخنران: دکتر زهرا زرگر
🔸 خلاصه کتاب: آیا خدا بهترین تبیین برای چیزهاست؟ یک گفتگو، اثر جوشوا راسموسن و فلیپه لئون
📌 برگزارکننده: مدرسه بین‌المللی فانوس
دانشگاه صنعتی شریف
⏰ زمان: دوشنبه ۲۴ شهریور ۱۴۰۴
💢 به صورت مجازی
⏰ ساعت ۱۶ الی ۱۸
💢 لینک ورود به جلسه:
https://vc.sharif.edu/ch/hoseinih
➖➖➖➖➖➖
💟 Inst: Fanoos
🆔 Tele: Fanoos
📚 باشگاه کتابخوانی شریف
8⃣ جلسه هشتم
🔸سخنران: دکتر زهرا زرگر
🔸 خلاصه کتاب: آیا خدا بهترین تبیین برای چیزهاست؟ یک گفتگو، اثر جوشوا راسموسن و فلیپه لئون
📌 برگزارکننده: مدرسه بین‌المللی فانوس
دانشگاه صنعتی شریف
⏰ زمان: دوشنبه ۲۴ شهریور ۱۴۰۴
💢 به صورت مجازی
⏰ ساعت ۱۶ الی ۱۸
💢 لینک ورود به جلسه:
https://vc.sharif.edu/ch/hoseinih
➖➖➖➖➖➖
💟 Inst: Fanoos
🆔 Tele: Fanoos
❤5👏1
🔴 تقارن ترسناک: آیا خدا هندسه‌دان است؟
🔸موضوع کتاب
کتاب «تقارن ترسناک: آیا خدا هندسه‌دان است؟» تألیف یان استوارت و مارتین گالوبیتسکی به موضوع جذاب تقارن در طبیعت و ارتباط آن با اصول ریاضی می‌پردازد.
در این کتاب، نویسندگان به بررسی این نکته می‌پردازند که چگونه می‌توان از تقارن به عنوان یک منبع نظم و زیبایی در طبیعت، از جمله در خطوط پوست ببر، شکل بال‌های پروانه، و الگوهای داخل دانه‌های برف، سخن گفت.
🔸ایده مرکزی
ایده اصلی این اثر این است که حتی اگر دلایل یا قوانین بنیادین یک پدیده کاملاً متقارن باشند، نتایج نهایی و اشکالی که در طبیعت مشاهده می‌شوند، می‌توانند به طرز چشم‌گیری متنوع، پیچیده و نامتقارن باشند؛ این پدیده به "شکست تقارن" (Symmetry Breaking) معروف است. به عبارت دیگر، ممکن است یک علت متقارن، مانند یک قانون فیزیکی ثابت، منجر به ایجاد تأثیری شود که مطابق با آن متقارن نیست و اشکالی گوناگون را به بار می‌آورد. این مفهوم در تمامی سطوح طبیعت، از ذرات زیراتمی تا کهکشان‌های بزرگ، قابل مشاهد است.
🔸نکات کلیدی
نکات کلیدی این اثر که آن را خاص می‌سازد، به شرح زیر است:
• شکست تقارن: این مفهوم از مهم‌ترین ایده‌های کتاب است و بر چگونگی نتایج متنوع و گاهی نامتقارن ناشی از اصول پایه‌ای و متقارن تأکید دارد.
• رویکرد بین رشته‌ای: این اثر به یک علم خاص محدود نمی‌شود و نویسندگان برای تشریح مفاهیم خویش از مثال‌های متنوعی از حوزه‌های علمی مختلف مانند زیست‌شناسی، فیزیک، شیمی و ریاضیات استفاده می‌کنند؛ این امر نشان‌دهنده اهمیت مفاهیم ریاضی در درک بهتر پدیده‌های مختلف است.
• قابل فهم بودن: با اینکه کتاب به موضوعات پیچیده ریاضی می‌پردازد، اما به زبانی ساده و قابل فهم نوشته شده که برای خوانندگان با سطوح مختلف دانش ریاضی جذابیت دارد. بنابراین، نیازی نیست که خواننده‌ای حرفه‌ای در ریاضی باشد تا از مطالعه آن لذت ببرد.
• تصاویر و مثال‌های متعدد: برای تسهیل درک مفاهیم، کتاب با بیش از 120 تصویر همراه است که به وضوح بیشتر مفاهیم کمک می‌کند. همچنین، استفاده از مثال‌های واقعی و جذاب مانند خطوط روی پوست ببر، شکل ابرها، و الگوهای پروانه، اصول تقارن و شکست تقارن را به خوبی نشان می‌دهد.
🔸نگاهی به فصول اصلی کتاب
• ۱. خدای هندسه‌دان
• ۲. تقارن چیست؟
• ۳. کجا رفت؟
• ۴. سنگ‌های ابدی
• ۵. آب راه‌راه
• ۶. کیهان و همه چیز
• ۷. ببر تورینگ
• ۸. الگوی گام‌های کوچک
• ۹. نمادهای آشوب
• ۱۰. خب، آیا او هست؟
🔸نگاه کلی
در مجموع، "تقارن ترسناک" کتابی تفکربرانگیز و جذاب است که به بررسی عمیق و هیجان‌انگیز تقارن در دنیای طبیعی و ارتباط آن با اصول ریاضی می‌پردازد. این کتاب به دلیل نثر گیرا، رویکرد بین رشته‌ای و توانایی در قابل فهم کردن مفاهیم پیچیده برای مخاطبان گسترده، مورد ستایش قرار گرفته است.
🔸🔸معرفی: الیناز احمدی لاریجانی
➖➖➖➖➖➖
💟 Inst: Fanoos
🆔 Tele: Fanoos
🔸موضوع کتاب
کتاب «تقارن ترسناک: آیا خدا هندسه‌دان است؟» تألیف یان استوارت و مارتین گالوبیتسکی به موضوع جذاب تقارن در طبیعت و ارتباط آن با اصول ریاضی می‌پردازد.
در این کتاب، نویسندگان به بررسی این نکته می‌پردازند که چگونه می‌توان از تقارن به عنوان یک منبع نظم و زیبایی در طبیعت، از جمله در خطوط پوست ببر، شکل بال‌های پروانه، و الگوهای داخل دانه‌های برف، سخن گفت.
🔸ایده مرکزی
ایده اصلی این اثر این است که حتی اگر دلایل یا قوانین بنیادین یک پدیده کاملاً متقارن باشند، نتایج نهایی و اشکالی که در طبیعت مشاهده می‌شوند، می‌توانند به طرز چشم‌گیری متنوع، پیچیده و نامتقارن باشند؛ این پدیده به "شکست تقارن" (Symmetry Breaking) معروف است. به عبارت دیگر، ممکن است یک علت متقارن، مانند یک قانون فیزیکی ثابت، منجر به ایجاد تأثیری شود که مطابق با آن متقارن نیست و اشکالی گوناگون را به بار می‌آورد. این مفهوم در تمامی سطوح طبیعت، از ذرات زیراتمی تا کهکشان‌های بزرگ، قابل مشاهد است.
🔸نکات کلیدی
نکات کلیدی این اثر که آن را خاص می‌سازد، به شرح زیر است:
• شکست تقارن: این مفهوم از مهم‌ترین ایده‌های کتاب است و بر چگونگی نتایج متنوع و گاهی نامتقارن ناشی از اصول پایه‌ای و متقارن تأکید دارد.
• رویکرد بین رشته‌ای: این اثر به یک علم خاص محدود نمی‌شود و نویسندگان برای تشریح مفاهیم خویش از مثال‌های متنوعی از حوزه‌های علمی مختلف مانند زیست‌شناسی، فیزیک، شیمی و ریاضیات استفاده می‌کنند؛ این امر نشان‌دهنده اهمیت مفاهیم ریاضی در درک بهتر پدیده‌های مختلف است.
• قابل فهم بودن: با اینکه کتاب به موضوعات پیچیده ریاضی می‌پردازد، اما به زبانی ساده و قابل فهم نوشته شده که برای خوانندگان با سطوح مختلف دانش ریاضی جذابیت دارد. بنابراین، نیازی نیست که خواننده‌ای حرفه‌ای در ریاضی باشد تا از مطالعه آن لذت ببرد.
• تصاویر و مثال‌های متعدد: برای تسهیل درک مفاهیم، کتاب با بیش از 120 تصویر همراه است که به وضوح بیشتر مفاهیم کمک می‌کند. همچنین، استفاده از مثال‌های واقعی و جذاب مانند خطوط روی پوست ببر، شکل ابرها، و الگوهای پروانه، اصول تقارن و شکست تقارن را به خوبی نشان می‌دهد.
🔸نگاهی به فصول اصلی کتاب
• ۱. خدای هندسه‌دان
• ۲. تقارن چیست؟
• ۳. کجا رفت؟
• ۴. سنگ‌های ابدی
• ۵. آب راه‌راه
• ۶. کیهان و همه چیز
• ۷. ببر تورینگ
• ۸. الگوی گام‌های کوچک
• ۹. نمادهای آشوب
• ۱۰. خب، آیا او هست؟
🔸نگاه کلی
در مجموع، "تقارن ترسناک" کتابی تفکربرانگیز و جذاب است که به بررسی عمیق و هیجان‌انگیز تقارن در دنیای طبیعی و ارتباط آن با اصول ریاضی می‌پردازد. این کتاب به دلیل نثر گیرا، رویکرد بین رشته‌ای و توانایی در قابل فهم کردن مفاهیم پیچیده برای مخاطبان گسترده، مورد ستایش قرار گرفته است.
🔸🔸معرفی: الیناز احمدی لاریجانی
➖➖➖➖➖➖
💟 Inst: Fanoos
🆔 Tele: Fanoos
❤8👏1
Fanoos | فانوس
📌 Weapons of Math Destruction 🔸Cathy O'Neil 🔸 2016 ➖➖➖➖➖➖ 💟 Inst: Fanoos 🆔 Tele: Fanoos
🔴 آیا الگوریتم‌ها عادلانه‌اند یا ابزارهایی برای ظلم نوین؟
🔶 موضوع اصلی کتاب
کتاب «سلاح‌های کشتار ریاضی» اثری تکان‌دهنده درباره‌ی سویه‌ی تاریک الگوریتم‌ها و مدل‌های ریاضی در زندگی روزمره است. کَثی اونیل، ریاضیدان و دانشمند داده، در این کتاب هشدار می‌دهد که الگوریتم‌های به‌ظاهر بی‌طرف و علمی که در زمینه‌هایی چون آموزش، استخدام، وام‌دهی، عدالت کیفری و بیمه استفاده می‌شوند، اغلب ناعادلانه، غیرشفاف و مخرب هستند و به گسترش تبعیض و نابرابری دامن می‌زنند.
🔶 محورهای اصلی کتاب
🔸 تعریف سلاح‌های کشتار ریاضی
اونیل مدل‌هایی را «سلاح‌های کشتار ریاضی» می‌نامد که سه ویژگی دارند:
1️⃣ مقیاس‌پذیری بالا (قابلیت اجرای گسترده)،
2️⃣ عدم شفافیت (کاربران نمی‌دانند چطور قضاوت شده‌اند)،
3️⃣ بازخورد منفی خودتقویت‌کننده (تبعیض را بازتولید می‌کنند).
او نشان می‌دهد که این مدل‌ها چگونه به‌جای حل مشکلات، ساختارهای ناعادلانه را تقویت می‌کنند.
🔸 الگوریتم‌ها در خدمت تبعیض
در مثال‌هایی از استخدام نیرو، رتبه‌بندی مدارس، پیش‌بینی جرم یا اعطای وام، اونیل نشان می‌دهد که این مدل‌ها اغلب به ضرر گروه‌های فقیر، اقلیت‌ها و آسیب‌پذیران عمل می‌کنند. برای مثال، در برخی سیستم‌های پیش‌بینی جرم، افراد ساکن در محله‌های خاص بدون ارتکاب جرم، در معرض نظارت بیشتر پلیس قرار می‌گیرند.
🔸 عدم شفافیت و فقدان مسئولیت‌پذیری
از آنجا که الگوریتم‌ها اغلب در دست شرکت‌های خصوصی‌اند و نحوه‌ی کارشان محرمانه نگه داشته می‌شود، هیچ راهی برای اعتراض یا اصلاح آنها از سوی افراد متضرر وجود ندارد. به گفته‌ی اونیل، این نبود شفافیت، دموکراسی را تهدید می‌کند.
🔸 علم‌زدگی خطرناک: توهم بی‌طرفی ریاضی
اونیل با صراحت بیان می‌کند که ریاضی و داده، برخلاف تصور رایج، ذاتاً بی‌طرف نیستند. هر الگوریتمی بازتابی از فرضیات، تعصبات و اولویت‌های طراحانش است. اعتماد کورکورانه به داده‌ها، ما را از درک واقعیات اجتماعی و عدالت بازمی‌دارد.
🎯 جمع‌بندی
کتاب Weapons of Math Destruction اثری افشاگرانه و اخلاق‌محور است که نشان می‌دهد چگونه مدل‌های ریاضی و داده‌محور، اگر بدون نظارت، شفافیت و عدالت‌محوری طراحی و اجرا شوند، می‌توانند به ابزارهایی ناعادلانه برای سلطه، تبعیض و نابودی کرامت انسانی بدل شوند.
📌 مخاطبان هدف
این اثر خواندنی و هشداردهنده برای دانشمندان داده، برنامه‌نویسان، سیاست‌گذاران و همه‌ی کسانی که با فناوری سروکار دارند ضروری است؛ چرا که ما باید پیش از آن‌که الگوریتم‌ها درباره‌ی زندگی‌مان تصمیم بگیرند، خود درباره‌ی آنها تصمیم بگیریم.
🔸🔸معرفی: امین خداپرست
➖➖➖➖➖➖
💟 Inst: Fanoos
🆔 Tele: Fanoos
🔶 موضوع اصلی کتاب
کتاب «سلاح‌های کشتار ریاضی» اثری تکان‌دهنده درباره‌ی سویه‌ی تاریک الگوریتم‌ها و مدل‌های ریاضی در زندگی روزمره است. کَثی اونیل، ریاضیدان و دانشمند داده، در این کتاب هشدار می‌دهد که الگوریتم‌های به‌ظاهر بی‌طرف و علمی که در زمینه‌هایی چون آموزش، استخدام، وام‌دهی، عدالت کیفری و بیمه استفاده می‌شوند، اغلب ناعادلانه، غیرشفاف و مخرب هستند و به گسترش تبعیض و نابرابری دامن می‌زنند.
🔶 محورهای اصلی کتاب
🔸 تعریف سلاح‌های کشتار ریاضی
اونیل مدل‌هایی را «سلاح‌های کشتار ریاضی» می‌نامد که سه ویژگی دارند:
1️⃣ مقیاس‌پذیری بالا (قابلیت اجرای گسترده)،
2️⃣ عدم شفافیت (کاربران نمی‌دانند چطور قضاوت شده‌اند)،
3️⃣ بازخورد منفی خودتقویت‌کننده (تبعیض را بازتولید می‌کنند).
او نشان می‌دهد که این مدل‌ها چگونه به‌جای حل مشکلات، ساختارهای ناعادلانه را تقویت می‌کنند.
🔸 الگوریتم‌ها در خدمت تبعیض
در مثال‌هایی از استخدام نیرو، رتبه‌بندی مدارس، پیش‌بینی جرم یا اعطای وام، اونیل نشان می‌دهد که این مدل‌ها اغلب به ضرر گروه‌های فقیر، اقلیت‌ها و آسیب‌پذیران عمل می‌کنند. برای مثال، در برخی سیستم‌های پیش‌بینی جرم، افراد ساکن در محله‌های خاص بدون ارتکاب جرم، در معرض نظارت بیشتر پلیس قرار می‌گیرند.
🔸 عدم شفافیت و فقدان مسئولیت‌پذیری
از آنجا که الگوریتم‌ها اغلب در دست شرکت‌های خصوصی‌اند و نحوه‌ی کارشان محرمانه نگه داشته می‌شود، هیچ راهی برای اعتراض یا اصلاح آنها از سوی افراد متضرر وجود ندارد. به گفته‌ی اونیل، این نبود شفافیت، دموکراسی را تهدید می‌کند.
🔸 علم‌زدگی خطرناک: توهم بی‌طرفی ریاضی
اونیل با صراحت بیان می‌کند که ریاضی و داده، برخلاف تصور رایج، ذاتاً بی‌طرف نیستند. هر الگوریتمی بازتابی از فرضیات، تعصبات و اولویت‌های طراحانش است. اعتماد کورکورانه به داده‌ها، ما را از درک واقعیات اجتماعی و عدالت بازمی‌دارد.
🎯 جمع‌بندی
کتاب Weapons of Math Destruction اثری افشاگرانه و اخلاق‌محور است که نشان می‌دهد چگونه مدل‌های ریاضی و داده‌محور، اگر بدون نظارت، شفافیت و عدالت‌محوری طراحی و اجرا شوند، می‌توانند به ابزارهایی ناعادلانه برای سلطه، تبعیض و نابودی کرامت انسانی بدل شوند.
📌 مخاطبان هدف
این اثر خواندنی و هشداردهنده برای دانشمندان داده، برنامه‌نویسان، سیاست‌گذاران و همه‌ی کسانی که با فناوری سروکار دارند ضروری است؛ چرا که ما باید پیش از آن‌که الگوریتم‌ها درباره‌ی زندگی‌مان تصمیم بگیرند، خود درباره‌ی آنها تصمیم بگیریم.
🔸🔸معرفی: امین خداپرست
➖➖➖➖➖➖
💟 Inst: Fanoos
🆔 Tele: Fanoos
Telegram
Fanoos | فانوس
مدرسه بین‌المللی فانوس
تأملاتی علمی و فلسفی درباره دین
دانشگاه صنعتی شریف
📌 تاسیس ۱۴۰۰
اینستاگرام
💟 https://www.instagram.com/fanoos_sharif
وبسایت
🌐 https://theismschool.com/
📌 ارتباط با ما
@AliMahmoudabadi
📌 تبلیغات
@advertis_manager
تأملاتی علمی و فلسفی درباره دین
دانشگاه صنعتی شریف
📌 تاسیس ۱۴۰۰
اینستاگرام
💟 https://www.instagram.com/fanoos_sharif
وبسایت
🌐 https://theismschool.com/
📌 ارتباط با ما
@AliMahmoudabadi
📌 تبلیغات
@advertis_manager
👏5❤1
Forwarded from Fanoos | فانوس
🔴 کاندید
📚 باشگاه کتابخوانی شریف
8⃣ جلسه هشتم
🔸سخنران: دکتر زهرا زرگر
🔸 خلاصه کتاب: آیا خدا بهترین تبیین برای چیزهاست؟ یک گفتگو، اثر جوشوا راسموسن و فلیپه لئون
📌 برگزارکننده: مدرسه بین‌المللی فانوس
دانشگاه صنعتی شریف
⏰ زمان: دوشنبه ۲۴ شهریور ۱۴۰۴
💢 به صورت مجازی
⏰ ساعت ۱۶ الی ۱۸
💢 لینک ورود به جلسه:
https://vc.sharif.edu/ch/hoseinih
➖➖➖➖➖➖
💟 Inst: Fanoos
🆔 Tele: Fanoos
📚 باشگاه کتابخوانی شریف
8⃣ جلسه هشتم
🔸سخنران: دکتر زهرا زرگر
🔸 خلاصه کتاب: آیا خدا بهترین تبیین برای چیزهاست؟ یک گفتگو، اثر جوشوا راسموسن و فلیپه لئون
📌 برگزارکننده: مدرسه بین‌المللی فانوس
دانشگاه صنعتی شریف
⏰ زمان: دوشنبه ۲۴ شهریور ۱۴۰۴
💢 به صورت مجازی
⏰ ساعت ۱۶ الی ۱۸
💢 لینک ورود به جلسه:
https://vc.sharif.edu/ch/hoseinih
➖➖➖➖➖➖
💟 Inst: Fanoos
🆔 Tele: Fanoos
❤3
🔴 ذهن خدا : از استیون هاوکینگ تا پل دیویس
🔸موضوع کتاب
کتاب «ذهن خدا: بنیان علمی جهان عقلانی» اثر پل دیویس، به بررسی پیامدهای علمی و فلسفی وجود جهان و جایگاه ما در آن می‌پردازد. دیویس با بهره‌گیری از تخصص خود در فیزیک، به تحلیل نظریه‌های متافیزیکی و فیزیکی در زمینه علل غایی (ultimate causes) هستی می‌پردازد.
• مفهوم «ذهن خدا»:
اگرچه عنوان «ذهن خدا» به عقیده برخی منتقدان ممکن است برای خوانندگان، گمراه کننده و به سمت درکی انسان‌وار از خدا سوق دهد، اما در واقع به منطق، نظم و طراحی درونی جهان اشاره دارد.
عنوان «ذهن خدا» از نقل‌قول استیون هاوکینگ گرفته شده است که خاطرنشان می‌کند، "کشف نظریه‌ای که همه‌چیز را توضیح دهد، بزرگ‌ترین پیروزی عقل بشر خواهد بود؛ چون در این صورت ما واقعا ذهن خدا را خواهیم شناخت". از این رو، کتاب " ذهن خدا" نیز به جستجوی فهم عمیق‌تر از قوانین بنیادی و ساختارهای هستی می‌پردازد.
• آشتی دادن علم و فلسفه:
یکی از مهم‌ترین جنبه‌های این کتاب، کاوش در رابطه بین دانش علمی و کندوکاو فلسفی است. دیویس نشان می‌دهد که چگونه این دو حوزه می‌توانند به سوالات بنیادی درباره وجود، آگاهی و امکان وجود یک خالق الهی پاسخ دهند.
دیویس در مقدمه کتاب، به علاقه دیرینه خود به علل غایی اشاره می‌کند که در نهایت به پرسش های عمیق تر وجودی و هستی شناسانه منجر شده است.
• جهان به مثابه یک سیستم عقلانی:
دیویس نشان می‌دهد که چگونه نظریه‌ها و کشفیات علمی، از فیزیک کلاسیک تا مکانیک کوانتومی، درک ما را از ریشه‌ها و تکامل جهان متحول کرده‌اند.
او استدلال می‌کند که جهان بر اساس قوانین و اصول زیربنایی عمل می‌کند که می‌توان آنها را از طریق کاوش علمی درک کرد. این دیدگاه به یک ساختار عقلانی در پس وجود جهان اشاره دارد. این مفهوم نشان می‌دهد که چگونه مشاهدات علمی از نظم و قانونمندی در طبیعت (مثلاً در فیزیک یا ریاضیات) می‌توانند به بحث‌های فلسفی در مورد ماهیت واقعیت و قابلیت فهم جهان منجر شوند. به عبارت دیگر، علم ابزار کشف نظم را فراهم می‌کند و فلسفه به تبیین معنای این نظم می‌پردازد.
• قضیه ناتمامیت گودل :
یکی از نکات مهم در کتاب، بررسی قضیه ناتمامیت گودل (Gödel's incompleteness theorem) است که دیویس را به این نتیجه می‌رساند که تلاش برای یافتن یک توضیح کامل و بدون نقص برای همه چیز ممکن است غیرممکن باشد. این بیانگر آن است که به احتمال زیاد، هیچ فرمول یا نظریه‌ی واحد، نمی‌تواند تمامی جنبه‌های جهان را توضیح دهد.
• مقدر بوده است که باشیم! :
در انتهای کتاب، دیویس به بیان دیدگاه شخصی خود می‌پردازد. او معتقد است حتی اگر نتوانیم به یک "نظریه‌ی همه‌چیز" دست پیدا نکنیم، وجود ذهن (آگاهی و تفکر) در موجودات بر روی این سیاره دارای یک اهمیت بنیادی است.
او اظهار می‌دارد که "جهان از طریق موجودات آگاه به خودآگاهی رسیده است."
دیویس این پدیده را نه به عنوان یک اتفاق بی‌اهمیت، بلکه به مثابه نتیجه‌ای ارزشمند و نشانه‌ای از هدفمندی در کیهان
می‌بیند و به طور کلی بر این باور است: "ما واقعاً قرار بوده است که اینجا باشیم."
🔸برخی مباحث کلیدی و فصول اصلی کتاب
- ماهیت عقل، باور و متافیزیک
- نظریه‌های منشأ جهان
- قوانین طبیعت
- رابطه ریاضیات با فیزیک
- استدلال‌هایی برای وجود خدا
- آیا جهان نشانه ای از موجودی الهی دارد؟
- آیا جهان میتواند خود را خلق کند؟
- آفرینش بدون آفرینش
- زمان و ابدیت: تناقض بنیادی وجود
- خدایی که تاس می‌ریزد
- آیا جهان توسط یک خالق هوشمند طراحی شده است؟ ابتکار طبیعت
- داروینیسم کیهانی
و...
🔸نتیجه‌گیری
در مجموع، این کتاب به سوالاتی درباره منشا قوانین طبیعی و وجود نظم کیهانی می‌پردازد که برای دانشجویان میان‌رشته‌ای در حوزه‌هایی چون فیزیک، فلسفه دین یا حتی الهیات طبیعی میتواند جذاب باشد. منتقدان توانایی دیویس در قابل فهم ساختن ایده‌های پیچیده برای مخاطبان گسترده را تحسین کرده‌اند.
🔸🔸معرفی: الیناز احمدی لاریجانی
➖➖➖➖➖➖
💟 Inst: Fanoos
🆔 Tele: Fanoos
🔸موضوع کتاب
کتاب «ذهن خدا: بنیان علمی جهان عقلانی» اثر پل دیویس، به بررسی پیامدهای علمی و فلسفی وجود جهان و جایگاه ما در آن می‌پردازد. دیویس با بهره‌گیری از تخصص خود در فیزیک، به تحلیل نظریه‌های متافیزیکی و فیزیکی در زمینه علل غایی (ultimate causes) هستی می‌پردازد.
• مفهوم «ذهن خدا»:
اگرچه عنوان «ذهن خدا» به عقیده برخی منتقدان ممکن است برای خوانندگان، گمراه کننده و به سمت درکی انسان‌وار از خدا سوق دهد، اما در واقع به منطق، نظم و طراحی درونی جهان اشاره دارد.
عنوان «ذهن خدا» از نقل‌قول استیون هاوکینگ گرفته شده است که خاطرنشان می‌کند، "کشف نظریه‌ای که همه‌چیز را توضیح دهد، بزرگ‌ترین پیروزی عقل بشر خواهد بود؛ چون در این صورت ما واقعا ذهن خدا را خواهیم شناخت". از این رو، کتاب " ذهن خدا" نیز به جستجوی فهم عمیق‌تر از قوانین بنیادی و ساختارهای هستی می‌پردازد.
• آشتی دادن علم و فلسفه:
یکی از مهم‌ترین جنبه‌های این کتاب، کاوش در رابطه بین دانش علمی و کندوکاو فلسفی است. دیویس نشان می‌دهد که چگونه این دو حوزه می‌توانند به سوالات بنیادی درباره وجود، آگاهی و امکان وجود یک خالق الهی پاسخ دهند.
دیویس در مقدمه کتاب، به علاقه دیرینه خود به علل غایی اشاره می‌کند که در نهایت به پرسش های عمیق تر وجودی و هستی شناسانه منجر شده است.
• جهان به مثابه یک سیستم عقلانی:
دیویس نشان می‌دهد که چگونه نظریه‌ها و کشفیات علمی، از فیزیک کلاسیک تا مکانیک کوانتومی، درک ما را از ریشه‌ها و تکامل جهان متحول کرده‌اند.
او استدلال می‌کند که جهان بر اساس قوانین و اصول زیربنایی عمل می‌کند که می‌توان آنها را از طریق کاوش علمی درک کرد. این دیدگاه به یک ساختار عقلانی در پس وجود جهان اشاره دارد. این مفهوم نشان می‌دهد که چگونه مشاهدات علمی از نظم و قانونمندی در طبیعت (مثلاً در فیزیک یا ریاضیات) می‌توانند به بحث‌های فلسفی در مورد ماهیت واقعیت و قابلیت فهم جهان منجر شوند. به عبارت دیگر، علم ابزار کشف نظم را فراهم می‌کند و فلسفه به تبیین معنای این نظم می‌پردازد.
• قضیه ناتمامیت گودل :
یکی از نکات مهم در کتاب، بررسی قضیه ناتمامیت گودل (Gödel's incompleteness theorem) است که دیویس را به این نتیجه می‌رساند که تلاش برای یافتن یک توضیح کامل و بدون نقص برای همه چیز ممکن است غیرممکن باشد. این بیانگر آن است که به احتمال زیاد، هیچ فرمول یا نظریه‌ی واحد، نمی‌تواند تمامی جنبه‌های جهان را توضیح دهد.
• مقدر بوده است که باشیم! :
در انتهای کتاب، دیویس به بیان دیدگاه شخصی خود می‌پردازد. او معتقد است حتی اگر نتوانیم به یک "نظریه‌ی همه‌چیز" دست پیدا نکنیم، وجود ذهن (آگاهی و تفکر) در موجودات بر روی این سیاره دارای یک اهمیت بنیادی است.
او اظهار می‌دارد که "جهان از طریق موجودات آگاه به خودآگاهی رسیده است."
دیویس این پدیده را نه به عنوان یک اتفاق بی‌اهمیت، بلکه به مثابه نتیجه‌ای ارزشمند و نشانه‌ای از هدفمندی در کیهان
می‌بیند و به طور کلی بر این باور است: "ما واقعاً قرار بوده است که اینجا باشیم."
🔸برخی مباحث کلیدی و فصول اصلی کتاب
- ماهیت عقل، باور و متافیزیک
- نظریه‌های منشأ جهان
- قوانین طبیعت
- رابطه ریاضیات با فیزیک
- استدلال‌هایی برای وجود خدا
- آیا جهان نشانه ای از موجودی الهی دارد؟
- آیا جهان میتواند خود را خلق کند؟
- آفرینش بدون آفرینش
- زمان و ابدیت: تناقض بنیادی وجود
- خدایی که تاس می‌ریزد
- آیا جهان توسط یک خالق هوشمند طراحی شده است؟ ابتکار طبیعت
- داروینیسم کیهانی
و...
🔸نتیجه‌گیری
در مجموع، این کتاب به سوالاتی درباره منشا قوانین طبیعی و وجود نظم کیهانی می‌پردازد که برای دانشجویان میان‌رشته‌ای در حوزه‌هایی چون فیزیک، فلسفه دین یا حتی الهیات طبیعی میتواند جذاب باشد. منتقدان توانایی دیویس در قابل فهم ساختن ایده‌های پیچیده برای مخاطبان گسترده را تحسین کرده‌اند.
🔸🔸معرفی: الیناز احمدی لاریجانی
➖➖➖➖➖➖
💟 Inst: Fanoos
🆔 Tele: Fanoos
❤10👍2👏1