Чӑваш ТВ

КРИТИКА.
Халӑх калаҫать.
2-мӗш пайӗ.
⠀
Иртнӗ калаҫӑва малалла тӑсса паянхи чӑваш эстрада юрӑҫисен ӗҫӗсене сӳтсе явма тӑрӑшӑпӑр. Хӑвӑр шухӑшӑрсене уҫҫӑн ҫырса паллаштарнӑшӑн кашнине тав тӑватӑп.
⠀
(иртнӗ калаҫупа паллашмалли ссылка - https://www.tgoop.com/chavashtv1/1211)
⠀
Хальхинче 5 юрӑ сыпӑкне илтӗмӗр. Вӗсемпе видеора паллашма пулать.
(ҫак пост айӗнчи видеона курма ыйтатӑп)
⠀
Малтанхи калаҫура хак паракансене пӗтӗмӗшле илсен икӗ пая пайлама пулать: пӗрисем ҫакӑн евӗрлӗ "чӑвашла та мар, вырӑсла та мар" юрӑсене сивлеҫҫӗ, теприсем йӗркеллӗ пулӑм пек йышӑнаҫҫӗ.
⠀
Шутласа пӑхсан, сивлекенсене те, ырлакансене те ӑнланма пулать.
Пӗр енчен пӑхсан, таса тӑван чӗлхепе юрламанни, чӑваш юррисен ӑшне ют чӗлхери сӑмахсене урлӑ-пирлӗ кӗртсе яни чӗлхе илемлӗхне пӑсать пек. Ҫавна пулах тӑван чӗлхемӗр мӗскӗн те чухӑн сӑнарлӑ пулса тӑрать пек.
⠀
Тепӗр енчен пӑхсан вара тӗслӗхе илсе кӑтартнӑ юрӑсенче паянхи чӑвашӑн "чӑн" чӗлхипе юрлаҫҫӗ пек. Паянхи чӑваш хӑйӗн чӗлхипе таса калаҫма пӗлмест тесен йӑнӑш пулмӗ пулӗ. Чӑн чӑвашла ятарласа, тӑрӑшса калаҫмасассӑн кашни чӑвашӑн ҫӑварӗнчен вырӑс сӑмахӗ пӗрех тухкалать. Тухкалать тесе каласассӑн ытла ҫемҫе-ха ку. Пӗр чарӑнми, тухать те тухать! Апла пулсан ҫак юрӑсенче паянхи чӑвашӑн "пӑсӑк" чӗлхипе юрлаҫҫӗ?
⠀
Халӑха ҫывӑх та ӑнланмалла чӗлхепе юрланӑшӑн юрӑҫсем айӑплӑ-ши? Е вӗсен глобализацие пӑхӑнмасӑр куршанак евӗр ҫыпҫӑнакан ют чӗлхе сӑмахӗсене тасаткаласа юрӑсене тӑван сӑмахпа ҫырса халӑхшӑн тӗслӗх евӗр туса пырсан аванрах-ши?
⠀
Халӑх вырӑсланса пынӑран юррисем те вырӑсланса пыраҫҫӗ ӗнтӗ.
⠀
Ҫак ҫулпах радио-телевидени, хаҫат-журнал та паянхи чӑваша ӑнланмалла калаҫас/ҫырас тӗлӗшпе таса чӗлхене пӑсма пуҫласан мӗн патне килсе ҫитӗпӗр-ши?
⠀
Чӑваш филологи уйрӑмӗнче чылай ҫул ӗҫлекенсен шухӑшне пӗлес килчӗ. Ҫак видеона вӗсене ярса патӑм, хуравӗсемпе паллаштаратӑп.
⠀
1.🔹"Текстра "макаронизм" пулни ҫӗнӗлӗх мар. Кун йышши текстсем тапхӑр-тапхӑр курӑнсах тӑраҫҫӗ. Енчен те литература вӑйлӑ пулсан ӑна сиен кӳреймест вӑл, тавлашу вара ҫуратать. Тавлашу пулни япӑх пулӑм мар, вăл е ку пулӑм ҫине тишкеререх пӑхма хистет."
⠀
2.🔹"Малтанхи икĕ юрри (Лекаревăн) сăмахĕсене тĕлли-паллисĕр çăрнисĕр пуçне урăх нимĕн çинчен те каламаççĕ, сăмах купи кăна. Ыттисенче ытлашши япăххи курмастăп эпĕ - кулăшла стильпе çырнă та, çавăнпа та кулăш витĕрех йышăнас килет. "Ăшшăн ыталашка, пуçа çавăрашка" тенисен рифмисем те аван пулса пыраççĕ пек. Паллах, "алкашка" сăмахпа та рифмăланаççĕ... 😂😂 Мана чăвашла-вырăсла хутăш юрлани мар, урăххи пăшăрхантарать - хальхи эстрада юррисем ытлашши примитивлă пулса кайрĕç: кĕвви те (эп, паллах, музыка специалисчĕ мар, анчах та специалист мар çын та асăрхать вĕт-ха ытлашши ансат кĕвве), сăмахĕсене итлесен вара йĕрес килет - пуш сăмахсем. Поэзири сӑнарлӑх мӗнне ӑнланмаҫҫӗ пулмалла юрӑ тексчӗсене ҫыракансем."
⠀
Пӗтӗмлетӳ вара кашни хӑйне валли хӑй тутӑр. Мана вара ытларах таса чӑваш юррисем килӗшеҫҫӗ, хутӑшла юрлани хӑлхана касать, ҫавӑнпа та ҫакӑн йышши юрӑсем плейлистра ҫук.

👍53❤6🔥2🤡1

www.tgoop.com/chavashtv1/1224

3.81K viewsedited  Jan 10 at 14:43

КРИТИКА.
Халӑх калаҫать.
2-мӗш пайӗ.
⠀
Иртнӗ калаҫӑва малалла тӑсса паянхи чӑваш эстрада юрӑҫисен ӗҫӗсене сӳтсе явма тӑрӑшӑпӑр. Хӑвӑр шухӑшӑрсене уҫҫӑн ҫырса паллаштарнӑшӑн кашнине тав тӑватӑп.
⠀
(иртнӗ калаҫупа паллашмалли ссылка - https://www.tgoop.com/chavashtv1/1211)
⠀
Хальхинче 5 юрӑ сыпӑкне илтӗмӗр. Вӗсемпе видеора паллашма пулать.
(ҫак пост айӗнчи видеона курма ыйтатӑп)
⠀
Малтанхи калаҫура хак паракансене пӗтӗмӗшле илсен икӗ пая пайлама пулать: пӗрисем ҫакӑн евӗрлӗ "чӑвашла та мар, вырӑсла та мар" юрӑсене сивлеҫҫӗ, теприсем йӗркеллӗ пулӑм пек йышӑнаҫҫӗ.
⠀
Шутласа пӑхсан, сивлекенсене те, ырлакансене те ӑнланма пулать.
Пӗр енчен пӑхсан, таса тӑван чӗлхепе юрламанни, чӑваш юррисен ӑшне ют чӗлхери сӑмахсене урлӑ-пирлӗ кӗртсе яни чӗлхе илемлӗхне пӑсать пек. Ҫавна пулах тӑван чӗлхемӗр мӗскӗн те чухӑн сӑнарлӑ пулса тӑрать пек.
⠀
Тепӗр енчен пӑхсан вара тӗслӗхе илсе кӑтартнӑ юрӑсенче паянхи чӑвашӑн "чӑн" чӗлхипе юрлаҫҫӗ пек. Паянхи чӑваш хӑйӗн чӗлхипе таса калаҫма пӗлмест тесен йӑнӑш пулмӗ пулӗ. Чӑн чӑвашла ятарласа, тӑрӑшса калаҫмасассӑн кашни чӑвашӑн ҫӑварӗнчен вырӑс сӑмахӗ пӗрех тухкалать. Тухкалать тесе каласассӑн ытла ҫемҫе-ха ку. Пӗр чарӑнми, тухать те тухать! Апла пулсан ҫак юрӑсенче паянхи чӑвашӑн "пӑсӑк" чӗлхипе юрлаҫҫӗ?
⠀
Халӑха ҫывӑх та ӑнланмалла чӗлхепе юрланӑшӑн юрӑҫсем айӑплӑ-ши? Е вӗсен глобализацие пӑхӑнмасӑр куршанак евӗр ҫыпҫӑнакан ют чӗлхе сӑмахӗсене тасаткаласа юрӑсене тӑван сӑмахпа ҫырса халӑхшӑн тӗслӗх евӗр туса пырсан аванрах-ши?
⠀
Халӑх вырӑсланса пынӑран юррисем те вырӑсланса пыраҫҫӗ ӗнтӗ.
⠀
Ҫак ҫулпах радио-телевидени, хаҫат-журнал та паянхи чӑваша ӑнланмалла калаҫас/ҫырас тӗлӗшпе таса чӗлхене пӑсма пуҫласан мӗн патне килсе ҫитӗпӗр-ши?
⠀
Чӑваш филологи уйрӑмӗнче чылай ҫул ӗҫлекенсен шухӑшне пӗлес килчӗ. Ҫак видеона вӗсене ярса патӑм, хуравӗсемпе паллаштаратӑп.
⠀
1.🔹"Текстра "макаронизм" пулни ҫӗнӗлӗх мар. Кун йышши текстсем тапхӑр-тапхӑр курӑнсах тӑраҫҫӗ. Енчен те литература вӑйлӑ пулсан ӑна сиен кӳреймест вӑл, тавлашу вара ҫуратать. Тавлашу пулни япӑх пулӑм мар, вăл е ку пулӑм ҫине тишкеререх пӑхма хистет."
⠀
2.🔹"Малтанхи икĕ юрри (Лекаревăн) сăмахĕсене тĕлли-паллисĕр çăрнисĕр пуçне урăх нимĕн çинчен те каламаççĕ, сăмах купи кăна. Ыттисенче ытлашши япăххи курмастăп эпĕ - кулăшла стильпе çырнă та, çавăнпа та кулăш витĕрех йышăнас килет. "Ăшшăн ыталашка, пуçа çавăрашка" тенисен рифмисем те аван пулса пыраççĕ пек. Паллах, "алкашка" сăмахпа та рифмăланаççĕ... 😂😂 Мана чăвашла-вырăсла хутăш юрлани мар, урăххи пăшăрхантарать - хальхи эстрада юррисем ытлашши примитивлă пулса кайрĕç: кĕвви те (эп, паллах, музыка специалисчĕ мар, анчах та специалист мар çын та асăрхать вĕт-ха ытлашши ансат кĕвве), сăмахĕсене итлесен вара йĕрес килет - пуш сăмахсем. Поэзири сӑнарлӑх мӗнне ӑнланмаҫҫӗ пулмалла юрӑ тексчӗсене ҫыракансем."
⠀
Пӗтӗмлетӳ вара кашни хӑйне валли хӑй тутӑр. Мана вара ытларах таса чӑваш юррисем килӗшеҫҫӗ, хутӑшла юрлани хӑлхана касать, ҫавӑнпа та ҫакӑн йышши юрӑсем плейлистра ҫук.

BY Чӑваш ТВ