در آینده‌اندیشی، استعاره، اسطوره و روایت سه عنصر مهم هستند که به تفسیر و درک رویدادهای احتمالی و ناشناخته کمک می‌کنند.بررسی هر یک به کوتاهی مفید است:

1. استعاره: استعاره‌ها به عنوان ابزارهایی عمل می‌کنند که ایده‌های پیچیده و ناملموس را در قالب تصاویر قابل فهم بیان می‌کنند. بر اساس تحقیقات لاکو و جانسون، استعاره‌ها نه‌تنها زبان بلکه تفکر انسان را نیز شکل می‌دهند و می‌توانند به شکل‌دهی دیدگاه‌های آینده کمک کنند. در آینده‌پژوهی، استعاره‌هایی مانند «جهان به مثابه یک شبکه» می‌توانند به روشن‌سازی پیچیدگی‌های جهان آینده کمک کنند.

2. اسطوره: اسطوره‌ها نقش مهمی در ارائه چهارچوب‌های فرهنگی و ارزشی دارند که می‌توانند رفتار و نگرش‌ها را تحت تأثیر قرار دهند. به گفته رولان بارت، اسطوره‌ها به عنوان ساختارهای اجتماعی عمل می‌کنند که ایده‌آل‌ها و باورهای اجتماعی را تقویت می‌کنند. در آینده‌پژوهی، اسطوره‌ها می‌توانند به مثابه پایه‌ای برای سناریوهای مختلف استفاده شوند و به خلق تصاویری از آینده‌هایی ایده آل یا مخرب کمک کنند.

3. روایت: روایت‌ها ابزارهایی برای ساختن و بازتعریف هویت‌ها و تجارب هستند. ریچارد رورتی معتقد است که روایت‌ها می‌توانند به شکل‌دهی ارزش‌ها و اهداف کمک کنند و مسیرهای جدیدی را برای آینده بگشایند.

👈روایت‌های آینده‌پژوهی، چارچوبی را برای تحلیل و تجسم آینده‌های ممکن فراهم می‌کنند و به افراد و جوامع کمک می‌کنند تا به شکلی معنا‌دار با پیچیدگی‌ها و عدم قطعیت‌های آینده مواجه شوند.


دکتر مهدی مطهر نیا

@bashgahemodiran باشگاه مدیران ایران 🕊