tgoop.com/ae_math_mazust/2425
Last Update:
۲. محاسبه خسارت و دیه با مدل‌های مالی
دعوای حقوقی بر سر خسارت همیشه یکی از پرچالش‌ترین بخش‌های دادگاه است، چون پای پول، بهره و نرخ تورم وسط است. در اینجا، ریاضیات مالی همان ابزاری است که وکلا و قضات برای رسیدن به یک عدد منصفانه به آن تکیه می‌کنند. محاسبه دیه در ایران یک مثال روشن است؛ قوه قضاییه هر سال بر اساس شاخص‌های اقتصادی، نرخ جدید را اعلام می‌کند. این نرخ نتیجه مستقیم تحلیل داده‌ها و مدل‌سازی اقتصادی است.
فرض کنید یک کارگر در سانحه کاری دچار نقص عضو می‌شود و وکیلش می‌خواهد خسارت درآمد ازدست‌رفته ۲۰ سال آینده را بگیرد. اینجا باید ارزش فعلی خالص (NPV) محاسبه شود؛ یعنی ببینیم این درآمدهای آینده، به نرخ بهره امروز، چه ارزشی دارند. حتی تغییر کوچک در نرخ بهره یا تورم می‌تواند رقم نهایی را ده‌ها میلیون تومان جابه‌جا کند.
پرونده‌های بزرگ بین‌المللی هم پر از چنین مثال‌هایی هستند. مثلاً در دعوای غرامت نفتی بین دو شرکت چندملیتی، اختلاف بر سر نرخ تنزیل باعث شد یک طرف ۵۰۰ میلیون دلار بیشتر دریافت کند. در این‌گونه موارد، تیم‌های حقوقی مجهز به کارشناسان مالی و ریاضی، عملاً همان‌قدر مهم‌اند که خود وکلا .
منابع:
• پورزیو، پائولو. (۱۳۹۳). «خسارات در داوری بین‌المللی». نشر جوریس.
• آیین‌نامه محاسبه دیه و خسارات در سیستم قضایی ایران (قابل استناد در دعاوی داخلی).
• مقالات حقوقی مرتبط با «محاسبه ارزش فعلی خالص در دعاوی مالی» (مجله جرایم مالی، ۱۳۹۷).
BY انجمن ریاضی MAZUST
Share with your friend now:
tgoop.com/ae_math_mazust/2425