tgoop.com/ZIRsigari_kohn/108
Last Update:
💠نسبیت گرایی معرفت شناختی💠
بخش هفتم
فایرابند (۳)
وقتی #فایرابند به طرف 'همه چیز مجاز است' جست زده ، دیگر عجیب نیست که به طور مداوم علم را با #اساطیر یا #دین مقایسه می‌کند.
برای مثال به عبارت زیر توجه کنید:
«سلطه ی #نیوتن بیش از ۱۵۰ سال به طول انجامید #انیشتین برای مدت کوتاهی دیدگاه آزاد اندیشانه تری را رواج داد، دیدگاهی که جای خود را به تفسیر #کپنهاک ی سپرد. شباهتهای میان علم #اسطوره واقعا حیرت آور است »
فایرابند ۱۹۷۵
دراینجا فایرابند می‌گوید: که فیزیکدانان تفسیر به اصطلاح و این حاکی از مکانیک کوانتومی را که در اصل معلول آرای نیلز #بور و #هایزنبرگ بود ، به شیوه ای نسبتاً جزم اندیشانه پذیرفتند.
این حرف او کاملاً غلط نیست.(چندان روشن نیست که به کدام دیدگاه انیشتین اشاره می کند)ولی چیزی که فیرابند ارائه نمی‌کند ، مثال هایی از اسطوره‌های است که به علت تضاد با آزمایش ها تغییر کرده باشند ، یا (مثال هایی از اسطوره‌هایی که) آزمایش‌هایی را پیشنهاد کرده باشند که هدف از آن ها متمایز ساختن نسخه‌های مقدم و موخر اسطوره باشد.
اینها فقط به این دلیل است که شباهتهای میان علم و اسطوره سطحی است.
این مقایسه یک بار دیگر اتفاق می افتاد وقتی که فیرابند جدا کردن علم و حکومت را پیشنهاد می‌کند:
«والدین کودک ۶ ساله می توانند در این درباره ی این امر تصمیم بگیرند که آیا اصول و مبانی آیین پروتستان یا اصول و مبانی یهودیت را بیاموزد یا این که آموزه های دینی را به کلی حذف کنند،ولی در علوم چنین آزادی ندارند. #فیزیک ، #اخترشناسی و #تاریخ را باید یاد گرفت. نمی‌توان #جادوگری #طالع_بینی و مطالعه افسانه ها را جایگزین علوم کرد.هیچ کس به ارائه صرفاً تاریخی #امورواقع و اصول فیزیکی ( اختر شناسی ، تاریخی و غیره) قانع نیست . کسی نمی گوید: "برخی مردم عقیده دارند که زمین به دور خورشید میچرخد ، در حالی که دیگران زمین را کره ای تو خالی می‌دانند که خورشید سیارات و ستارگان ثابت را در بر دارد "
می‌‌گویند:
" زمین به دور خورشید میچرخد"
و هر چیز دیگری بلاهت محض است.» فیربند ۱۹۷۵
در این عبارت فیرابند به شکل فوق العاده وحشیانه تمایز کلاسیک میان (مسائل معطوف به )امور واقع و #نظریه ها را دوباره مطرح می‌کند. یک اصل اساسی #معرفت_شناسی #حلقه_وین آن که او آن را مردود می شمارد. در همین حال به نظر می رسد به طور ضمنی در #علوم_اجتماعی همان معرفت شناسی واقع گرایانه ی (بقول خودش) خام اندیشانه ای را به کار می‌برد که آن را در مورد علوم طبیعی رد می کند.
از همه اینها گذشته چگونه می توان دقیق فهمید که «برخی افراد به چه چیزی عقیده دارند » ؟
اگر روش‌های مشابه روش‌های علوم را به کار نبریم.( مشاهدات و نظرسنجی ها و غیره)
اگر در #پیمایش ی درباره عقاید #اخترشناسی آمریکایی‌ها #نمونه_آماری محدود به استادان فیزیک باشد، به احتمال زیاد کسی وجود نخواهد داشت که زمین را کره ای توخالی بداندس
ولی (در این صورت) فیرابند می تواند - -به درستی -بگوید که
طراحی این نظرسنجی ضعیف بوده و نمونه برداری سوگیری داشته
( آیا جرأت می‌کرد بگوید که این نظرسنجی غیرعلمی است؟)
همین مطلب درباره انسان شناس ای صادق است که در نیویورک باقی می‌ماند و در اتاق کارش اسطوره هایی از دیگر انسان‌ها را ابداع می کند ، ولی در این صورت کدام یک از معیارهای مورد قبول فیرابند نقض میشد؟ مگر همه چیز مجاز نیست؟
نسبیت گرایی روش‌شناختی فیرابند -اگر آن را جدی بگیریم - چنان افراطی است که خود را ابطال می‌کند.
بدون کمینه ای (رعایت حداقلی ) از روش عقلانی ، حتی 'ارائه صرفاً تاریخی امور واقعی' نیز غیرممکن می‌شود.
#چرندیات_پست_مدرن
صفحه ۱۱۸
ادامه
https://www.tgoop.com/ZIRsigari_kohn/109
#چرندیات_پست_مدرن
#نسبی_گرایی
#سوفسطاییگری
#جامعه_باز_و_دشمنان_آن
#کوهن
#فایرابند
#فلسفه_علم
#فلسفه_اخلاق
#فلسفه_تحلیلی
#فلسفه_قاره_ای
#آنارشیسم
#لکان
@ZIRsigari_kohn | نقد پست مدرنیسم
@mghlte | عصر روشنگری
مطالب مربوط:
🔹فایرابند (۱)
🔹فایرابند (۲)
🔹ادعاهای معطوف به امور واقع و غیرمعطوف به امور واقع
🔹نسبی گرایی و ذهنی گرایی
BY فلسفه های روان‌گردان ( چرندیات پست مدرن ، فلسفه زبان )
Share with your friend now:
tgoop.com/ZIRsigari_kohn/108