tgoop.com/XeradsarayeFerdosiYazd/3992
Last Update:
👁 رویدادهای #شهریور_۱۳۲۰
📝 تحولات آلمان و مناسبات آن با ایران در فاصله میان دو جنگ جهانی
چون تحولات آلمان پس از پایان جنگ جهانی اول اهمیت بنیادین در آغاز جنگ جهانی دوم و در پی آن اشغال ایران در #شهریور_۱۳۲۰ داشت، نگاهی گذرا داریم بر این تحولات!
دوران میان دو جنگ جهانی برای آلمان، پر از آشوب سیاسی، بحران اقتصادی و تحولات اجتماعی ژرف بود که به قدرتگیری نازیها و فروپاشی دموکراسی انجامید.
✅سیاست و حکومت
با شکست در جنگ جهانی اول، امپراتوری آلمان سقوط کرد و جمهوری وایمار جایگزین آن شد. این جمهوری دموکراتیک از همان آغاز با چالشهای بزرگی روبرو بود. شورشهای کمونیستی و گروههای راست افراطی، دولت را به شدت بیثبات کردند و زمینه را برای ظهور چهرههایی مانند آدولف هیتلر فراهم ساختند.:
🔘 #پیمان_ورسای: این پیمان صلح، بار سنگین مسئولیت جنگ و غرامتهای کمرشکن را بر دوش آلمان گذاشت که مایه خشم و تحقیر ملی شد.
🔘 #بیثباتی_سیاسی: سیستم انتخاباتی جمهوری وایمار منجر به تشکیل دولتهای ائتلافی ضعیف و ناپایدار شد. گروههای افراطی از چپ و راست، مانند کمونیستها و نازیها، به طور مداوم برای براندازی دولت تلاش میکردند.
✅ اقتصاد
اقتصاد آلمان در این دوره، ابتدا با یک فاجعه و سپس با یک بهبود موقت روبرو شد:
🔘 ابر تورم (۱۹۲۱-۱۹۲۳): برای پرداخت غرامتها، دولت بیرویه پول چاپ کرد که به یک ابر تورم فلجکننده منجر شد. ارزش پول ملی (مارک) به سرعت از بین رفت و مردم برای خرید مایحتاج روزمره، گاریهای پر از پول حمل میکردند.
🔘 دوران بهبود نسبی (۱۹۲۴-۱۹۲۹): با تلاش #یالمار_شاخت، رئیس بانک مرکزی، و کمکهای مالی آمریکا از طریق #برنامه_داوز (کاهش موقت مبلغ غرامتها و ارائه وامهای بزرگ از سوی آمریکا به آلمان)، تورم کنترل شد و اقتصاد برای چند سال به ثبات نسبی رسید.
🔘 رکود بزرگ (پس از ۱۹۲۹): با آغاز رکود بزرگ جهانی، وامهای آمریکا به آلمان قطع شد. این امر اقتصاد شکننده آلمان را دوباره به بحران کشید، بیکاری به شدت افزایش یافت و زمینه برای قدرتگیری نازیها فراهم شد.
✅ جامعه
جامعه آلمان در این دوره، دچار تغییرات و شکافهای عمیقی شد:
🔘 سرخوردگی و خشم: مردم از شکست در جنگ و شرایط سخت پیمان ورسای به شدت سرخورده بودند. این سرخوردگی به "افسانه خنجر از پشت" دامن زد که بر اساس آن، سیاستمداران جمهوری وایمار با امضای پیمان صلح، به ارتش آلمان خیانت کرده بودند.
🔘 قطبی شدن جامعه: جامعه آلمان به شدت قطبی شد. از یک سو، گروههای چپگرا و از سوی دیگر، گروههای راستگرای افراطی، با یکدیگر درگیریهای خشونتآمیزی داشتند.
🔘 ظهور ناسیونالیسم: با افزایش فقر و بیثباتی، مردم به سمت ایدئولوژیهای افراطی و ناسیونالیستی روی آوردند که وعده پایان دادن به تحقیر ملی و بازگرداندن عظمت آلمان را میدادند. این فضا به آدولف هیتلر و حزب نازی اجازه داد تا با تبلیغات مؤثر، به قدرت برسند.
✅ خلاصه:
آلمان بین دو جنگ جهانی از شکست و تحقیر ورسای، به یک دوره ثبات کوتاه، سپس بحران اقتصادی و سرانجام ظهور #نازیسم و بازگشت به قدرت نظامیگری رسید.
در مجموع، جنگ جهانی اول برای آلمان به یک فاجعه ملی تبدیل شد که نه تنها اقتصاد و سیاست آن را فلج کرد، بلکه با ایجاد سرخوردگی و خشم عمومی، بذر جنگ جهانی دوم را نیز کاشت.
✅ مناسبات ایران و آلمان در فاصله دو جنگ جهانی
در فاصله دو جنگ جهانی، با هدف کاهش وابستگی ایران به بریتانیا و شوروی و مدرنسازی صنعتی ایران دورهای از همکاری گسترده و رو به رشد میان ایران و آلمان شکل گرفت. بویژه #رضاشاه -که طبیعتا از وقوع جنگ جهانی دوم در آینده و پیآمدهای آن برای ایران، با وجود اعلام بیطرفی نمیتوانست آگاه باشد!- برای رهایی از سلطه اقتصادی و سیاسی بریتانیا و شوروی، به دنبال پیوند با قدرتهای اروپایی دیگر مانند آلمان بود. آلمان در آن زمان، رقیب اصلی بریتانیا در منطقه نبود و میتوانست شریک تجاری قابل اعتمادی برای ایران باشد. با افزایش نفوذ آلمان در ایران، بریتانیا که نفوذ سنتی در این کشور داشت، احساس خطر کرد. این وضعیت به سود آلمان بود و به آنها در رقابت با بریتانیا کمک میکرد.
در ده سال پایانی سلطنت رضاشاه، گسترش روابط ایران و آلمان با نگرانی شدید بریتانیا و شوروی روبرو شد. از نگاه آنها، ایران به سوی #محور_برلین میگرایید.
انگلیس و شوروی فشار دیپلماتیک و تبلیغاتی علیه ایران افزایش دادند. پروندههای فساد و اختلاس برخی کارشناسان آلمانی (همچون ماجرای دکتر #کورت_لیندنبلات در بانک ملی) نیز به روابط آسیب زد.
حضور چند سد تن مهندس و کارشناس آلمانی در ایران و بیم از نفوذ نازیها، یکی از بهانههای -واهی- متفقین برای اشغال ایران در شهریور بیست بود که با تبعید رضاشاه، عملاً روابط اقتصادی ایران و آلمان قطع شد.
🆔 @XeradsarayeFerdosiYazd
BY خردسرای فردوسی یزد
Share with your friend now:
tgoop.com/XeradsarayeFerdosiYazd/3992